Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Utu wenza tshinyi pautu umona bantu ba malu a mpala ibidi?

Utu wenza tshinyi pautu umona bantu ba malu a mpala ibidi?

Utu wenza tshinyi pautu umona bantu ba malu a mpala ibidi?

YUDASA ISAKALIOTE wakaya kudi Yezu mu budimi bua Getesemane ne “wakamutua mishiku.” Ke tshilele tshivua natshi bantu bua kulejangana dinanga. Kadi mishiku ya Yudasa yoyi ivua tshimanyinu kudi bantu bavua balue bua kukuata Yezu butuku abu. (Matayo 26:48, 49) Yudasa uvua muena mpala ibidi anyi muena lubombo. Muena mpala ibidi mmuntu udi uleja tshidiye kayi menemene, mmuntu udi ne meji mabi munda muende eku uleja mpala wa bulenga. Muaku wa tshiena-Ebelu udibu bakudimune ne: “muena mpala ibidi” udi umvuija ne: “muntu udi wandamuna” ne udi kabidi ne diumvuija dia munayi wa manaya. Kunyima, muaku eu wakabanga kumvuija muntu yonso udi wenza malu ne luidi lua kushima bakuabu.

Utu wenza tshinyi pautu umona bantu ba malu a mpala ibidi? Tshilejilu, utu ufika munda pautu umona bena biapu bia dienza mfuanka baleja mudi dimunua dikale dimpe nansha mudi baminganga baleje patoke ne: makanya ntshintu tshibi anyi? Utuku umvua bikutonda paudi umona malu a mpala ibidi a bambuluishanganyi badi benzela bakuabu badi babatekele muoyo malu a tshikisu anyi? Bituku bikunyingalaja bikole paudi umona muntu uuvua umona bu mulunda muimpe ulua kumueneka muena dishima anyi? Mpala ibidi anyi lubombo lua bitendelelu ludi mua kutufikisha ku tshinyi?

“Badingidiji ba malu, diakabi dienu”

Tukonkononayi malu avua enzeka mu bitendelelu mu tshikondo tshivua Yezu pa buloba. Bafundi ne Bafalese bavua badiamba muvuabu balongeshi ba Mikenji ya Nzambi ba lulamatu, kadi bua kuamba bulelela, bavua buuja mitu ya bantu ne ngenyi ya buntu ivua isemeja bantu kule ne Nzambi. Bafundi ne Bafalese bavua balondesha kaleta ne kaleta konso ka mikenji, kadi bavua bapua muoyo mêyi manene avua aleja dinanga ne luse. Ku mêsu bavua bamueneka bu bena Nzambi ba menemene, kadi munda muabu muvua muule tente ne malu mabi. Bienzedi biabu kabivua bipetangana ne mêyi abu nansha. Tshivuabu bipatshila tshivua anu bua “kudileja ku mesu kua bantu.” Bavua bu “nkita milaba lupemba; pambelu imueneka mimpe, kadi munda muule tente ne mifuba ya bafue ne bintu bibole bia mishindu yonso.” Yezu wakela lubombo luabu patoke ne dikima dionso wamba ne: ‘[Bafundi] ne Bafalese, badingidiji ba malu, diakabi dienu.’​—Matayo 23:5, 13-31, MMM.

Bushuwa bu wewe muikale ne muoyo tshikondo atshi, anu bu bakuabu bantu badi basue bulelela, kuvua mua kuanyisha ngikadilu wa mpala ibidi anyi budingidiji bua malu bua bena malu a Nzambi bua nunku nansha. (Lomo 2:21-24; 2 Petelo 2:1-3) Kadi uvuaku mua kulekela malu a mpala ibidi a Bafundi ne Bafalese akufikisha too ne ku dibenga bitendelelu bionso, kusangisha ne tshia Yezu ne bayidi bende anyi? Kuenza nanku kakuvua didienzela wewe nkayebe bibi anyi?

Ngenzelu wa malu wa mpala ibidi udi nende bena mu bitendelelu udi mua kutufikisha ku dikina malu a Nzambi. Kadi kuenza nunku kudi kabidi mua kutupangisha bua kusunguluja batendeledi balelela. Tumanye ne: mikalu mimpe itudi tudielela bua kudikuba ku bantu ba malu a mpala ibidi idi mua kushipesha malunda etu ne balunda betu ba pa muoyo. Nanku mushindu utudi tupita ne malu a mpala ibidi udi ne bua kuikala wa meji ne nkatshinkatshi.

“Tabalayi”

Tshia kumpala tudi ne bua kumanya mushindu wa kujingulula bena mpala ibidi anyi bena lubombo. Kabitu bipepele misangu yonso to. Ke tshiakamona bena dîku dikuabu bakafuisha umue wabu. Mamu wa dîku edi uvua mufue tshipuka. Bu muvua bena dîku edi bela meji ne: baminganga ba mu lupitadi muvua mamu au mufuile tshipuka ke bavua benze tshilema, bakafunda bena lupitadi alu ku kabadi, kuangatabu ne mulumbuluidianganyi, uvua mene muikale mpasata wa mu tshitendelelu kampanda tshia muaba au. Nansha muakafuta lupitadi alu tshibawu tshia dolare 3 400 000, bena dîku adi bakajimija dijimija dibi. Mamu au wakafua mulanda, ne kakuvua nansha makuta a kumujikija nawu to. Bua tshinyi? Bualu mulumbuluidiangayi uvuabu bangate bua kubakuila au wakela tshitupa tshinene tshia makuta akafuta lupitadi alu mu tshiende tshibombi. Tshikandakanda tshikuabu tshia malu a mikenji tshiakamba muntu awu ne: “Bu yeye mua kulongesha bantu tshilele tshia buena tshiende . . . , dilongesha diende divua mua kuikala nunku: tubadiayi biabu bionso.” Mmunyi mutudi mua kudikuba ku bantu ba nunku?

Yezu wakabela bantu ba mu tshikondo tshiende bavua batuilangana ne malu a mpala ibidi avua nawu bena malu a Nzambi ne: “Tabalayi.” (Matayo 16:6, MMM; Luka 12:1) Bulelela, tudi ne bua kuikala ne budimu. Bantu badi mua kumueka ku mêsu bu badi ne bipatshila bimpe ne bulelela, kadi nansha nanku mbimpe tuikale ne budimu ne katuitabi diakamue tshidi muntu yonso wamba bua bitudi tumona ku mêsu to. Tuetu bumvue ne: makuta a dishima mmapatuke, katuakukonkonaku atudi nawu anyi?

Bena mpala ibidi bakapatuka too ne munkatshi mua tshisumbu tshia bena Kristo balelela. Muyidi Yuda wakadimuija bua bualu bua bantu aba ne: ‘Aba mbobo badi mabue masokome mu masanka a bidia bia dinanga padiabu nenu; badi balami ba mikoko badi badidisha kabayi ne ditshina; badi matutu adi kaayi ne mvula matuala kumpala kudi tshipepele; badi mitshi ya mu mushipu idi kayiyi ne mamuma, mifue misangu ibidi mijudibue ne miji.’​—Yuda 12.

‘Kutabala’ kudi kumvuija kuepuka bua kabakushimi kudi muntu udi udiamba mudiye ne dinanga, eku muikale wenza malu bua disanka diende nkayende ne utua ngenyi idi kayiyi ifumina mu Dîyi dia Nzambi nyama ku mikolo. Anu bu dibue dinene dialabale didi anu kasongo kakese kapatuke pamutu pa mâyi, muntu wa nunku udi mua kujiwula muntu udi kayi mudimuke mu nyuma. (1 Timote 1:19) Muena lubombo anyi muena mpala ibidi udi mua kulayangana dikisha dia bungi dia mu nyuma, kadi kunyima kuvua bu ‘ditutu didi kadiyi ne mvula.’ Anu bu mutshi udi kauyi ukuama bimuma, mudingianganyi katu ukuama mamuma malenga a bena Kristo nansha. (Matayo 7:15-20; Galatia 5:19-21) Nanku tudi ne bua kudimukila badingianganyi ba nunku bikole. Kadi katuena ne bua kuelela bakuabu meji mabi to.

“Kanutuidi bakuabu mushinga”

Bitu bipepele be bua bantu bapange bupuangane kutalulabu bilema bia bakuabu eku bapua biabu bobu muoyo. Kadi lungenyi lua mushindu’eu ludi mua kuvuija muntu muena lubombo, muena mpala ibidi anyi mudingidiji wa malu. Yezu wakamba ne: “Wewe mudingidiji wa malu, anji kumbusha mukamba udi mu diebe disu, pashishe neumone bimpe mua kupatula kasosa kadi mu disu dia muanenu.” Nunku tudi ne bua kutumikila mubelu eu: “Kanutuidi bakuabu mushinga, bua kabanutuidi penu. Mushinga unuikala batuilangane ke wanutuilabo kabidi. . . . Mmunyi muudi umona tshisosa tshidi mu disu dia muanenu, kuyi umona mukamba udi mu disu diebe?”​—Matayo 7:1-5, MMM.

Padi bakuabu benza imue misangu malu a mpala ibidi, tudimukayi bua katubambi ne lukasa ne: badi bena lubombo. Tshilejilu, dimue dituku mupostolo Petelo ‘wakumuka, wakadilamuna’ kudi bena Kristo nende bena bisamba bikuabu ba mu Antiokia bua kusankisha bakuabu bena Kristo bena Yuda bavua bafumine ku Yelushalema. Bânaba pende ‘wakapambushibua ku lubombo lua Petelo ne bakuabu.’ Petelo wakenza bualu ebu eku muikale ne mudimu wa pa buawu mumupesha bua kuleja bantu ba bisamba bikuabu njila wa kubuelela mu tshisumbu tshia bena Kristo. (Galatia 2:11-14; Bienzedi 10:24-28, 34, 35) Kadi katuena mua kuteka Bânaba ne Petelo mu mulongo umue ne Bafundi ne Bafalese anyi Yudasa Isakaliote bua tshilema tshiabu tshivuabu kabayi benze ku bukole etshi to.

“Dinanga dienu kadikadi dia lubombo”

Yezu wakadimuija bantu ne: “Nenku paudi upeshangana tshia luse, lekela kuelesha mpungi kumpala kuebe bu mudi bena mpala ibidi benza mu nzubu ya disambila ne mu njila, bua kubatumbishabo kudi bantu.” (Matayo 6:2, MMM) Paulo yeye wakafunda ne: “Dinanga dienu kadikadi dia lubombo.” (Lomo 12:9, MMM) Wakakankamija Timote bua kuikala ne ‘dinanga dia mu mutshima mutoke ne dia mu ditabuja didi kadiyi ne lubombo.’ (1 Timote 1:5) Tuetu bikale ne dinanga ne ditabuja bilelela, kabiyi bia kujinga bua kudisankisha nkayetu anyi bia mafi, bakuabu nebatueyemene. Netukankamije bantu netu bikole ne kabidi nebapetele makanda mavule kutudi. (Filipoi 2:4; 1 Yone 3:17, 18; 4:20, 21) Ne nangananga, Yehowa neatuanyishe.

Ku lukuabu luseke, lufu neluikale ku diulu dia bonso badi benza malu ne mpala ibidi. Ndekelu wa bionso, lubombo luabu nelutanduke patoke. Yezu wakamba ne: “Bualu buonso budi busokoka nebusokolodibue.” Wakamba kabidi ne: “Bualu buonso bua mu musokoko nebumanyibue.” (Matayo 10:26; Luka 12:2, MML) Mukalenge wa meji Solomo wakamba ne: “Bualu bua Nzambi nealumbulule mudimu wonso ne bualu buonso busokoka, nansha buimpe nansha bubi.”​—Muambi 12:14.

Nunku patutshidi bindile tshikondo etshi, bua tshinyi kulekela malu a mpala ibidi adi bakuabu benza atunyanga ne atupangisha too ne mua kuikala ku luseke lua balunda balelela? Tudimukayi bua katuikadi tuelela bakuabu meji mabi a tshianana. Tuenzayi muetu muonso bua dinanga dietu ne ditabuja dietu kabikadi bia mpala ibidi nansha.​—Yakobo 3:17; 1 Petelo 1:22.

[Bimfuanyi mu mabeji 22, 23]

Uvuaku mua kulekela lubombo lua Bafundi ne Bafalese lukusaka bua kubenga kulonda Yezu Kristo ne bayidi bende anyi?