Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Udi mupete “nyuma wa bulelela” anyi?

Udi mupete “nyuma wa bulelela” anyi?

Udi mupete “nyuma wa bulelela” anyi?

‘Tatu neanupe musambi mukuabu, ikale nenu tshiendelele, nyuma wa bulelela mene.’​—YONE 14:16, 17.

1. Mmalu kayi a mushinga akambila Yezu bayidi bende mu mêba a ndekelu avuaye nabu mu nzubu wa kulu?

 “MFUMU, udi uya penyi?” Elu ke lumue lua ku nkonko ivua bapostolo ba Yezu bamuele mu mêba a ndekelu avuaye nabu mu nzubu wa kulu mu Yelushalema. (Yone 13:36, MMM) Yezu wakabamanyisha mu tshisangilu tshiabu atshi ne: mpindieu dîba dikavua dikumbane dia yeye kubashiya kupingana kudi Tatuende. (Yone 14:28; 16:28) Kavua ne bua kuikala kabidi nabu ku buntu bua kubalongesha ne kuandamuna nkonko yabu to. Kadi wakabajadikila ne: ‘Nendombe Tatu, yeye neanupe musambi [anyi muambuluishi] mukuabu, ikale nenu tshiendelele.’​—Yone 14:16.

2. Ntshinyi tshiakalaya Yezu bua kutumina bayidi bende pavuaye ne bua kuya?

2 Yezu wakamanyisha bayidi bende uvua ne bua kuikala muambuluishi au ne kubumvuijaye mushindu uvuaye ne bua kubakuatshisha. Wakabambila ne: ‘Tshiakanuambila malu aa ku tshibangidilu, bualu bua ngakadi nenu. Kadi katataka ndi nya kudi wakuntuma. Meme muye mbimpe bienu; bingikala tshiyi nya, [muambuluishi] kêna ulua kunudi; kadi bingaya, nennutumineye. Kadi palua nyuma wa bulelela, yeye neanulombole mu malu malelela onso.’​—Yone 16:4, 5, 7, 13.

3. (a) Ndîba kayi diakatuminabu bena Kristo ba kumpala “nyuma wa bulelela”? (b) Mmu muanda kayi umue wa mushinga muvua nyuma muikale “muambuluishi” wabu?

3 Dilaya edi diakakumbana mu Pentekoste wa mu 33 B.B., pakamba mupostolo Petelo ne: ‘Yezu eu, Nzambi wakamubisha ku lufu, buonso buetu tudi bamanyi ba bualu ebu. Yeye, mumane kubandishibua ku tshianza tshia balume tshia Nzambi, mumane kuangata mulayi wa nyuma muimpe kudi Tatu, wakuitshikija bualu ebu bunudi numona ne bunudi numvua.’ (Bienzedi 2:32, 33) Anu mutuamona, nyuma muimpe wakitshijabu mu Pentekoste wakenzela bayidi ba kumpala malu a bungi. Kadi Yezu wakalaya ne: “nyuma wa bulelela” uvua ne bua ‘kubavuluija mêyi onso avuaye mubambile.’ (Yone 14:26) Nyuma eu uvua ne bua kubapesha mushindu wa kuvuluka mudimu ne malongesha a Yezu, nansha mêyi ende mene, bua kubifundabu mu mikanda. Nyuma eu uvua nangananga ne bua kuambuluisha Yone mupostolo ukavua mukulakaje ku ndekelu kua bidimu lukama bia kumpala, pakatuadijaye kufunda Evanjeliyo wende. Mu muyuki eu mudi mibelu milenga yakafila Yezu pakabanjijaye Tshivulukilu tshia lufu luende.​—Yone nshapita wa 13 too ne wa 17.

4. Mmunyi muvua “nyuma wa bulelela” muambuluishe bena Kristo bela manyi ba kumpala?

4 Yezu wakalaya kabidi bayidi ba kumpala abu ne: nyuma uvua ne bua ‘kubayisha malu onso’ ne ‘kubalombola mu malu malelela onso.’ Nyuma uvua ne bua kubambuluisha bua kumvua malu male a mu Mukanda wa Nzambi ne bua kuikalabu ne lungenyi lua muomumue, ngumvuilu ne bipatshila bia muomumue. (1 Kolinto 2:10; Efeso 4:3) Nunku nyuma muimpe wakapesha bena Kristo ba kumpala abu bukole bua kuenzabu mudimu pamue bu “mupika wa lulamatu ne wa budimu” bua kupesha yonso wa ku bena Kristo bela manyi “biakudia [bia mu nyuma] mu tshikondo tshiakanyine.”​—Matayo 24:45, NW.

Nyuma udi umanyisha

5. (a) Nditekemena kayi dipiadipia diakasokoluela Yezu bayidi bende butuku bua mu dia 14 Nisana 33 B.B.? (b) Mmudimu kayi uvua nyuma muimpe ne bua kuikala nawu mu dikumbaja dia dilaya dia Yezu?

5 Butuku bua mu dia 14 Nisana 33 B.B., Yezu wakamanyisha bayidi bende ne: uvua ne bua kulua kubangata pashishe bua kusombabu nende ne Tatuende mu diulu. Wakabambila ne: ‘Mu nzubu wa Tatu wanyi mudi miaba ya bungi ya kuikala; bu bualu ebu kabuyi bulelela, ngakadi kunuambila; nenye kunulongoluela muaba. Bingaya ne binganulongoluela muaba, nempingane kabidi, nennuangate kundi meme muine, bua kundi ngikala, nuenu nenuikaleku kabidi.’ (Yone 13:36; 14:2, 3) Bavua ne bua kukokesha nende mu Bukalenge buende. (Luka 22:28-30) Bua buobu kupeta ditekemena edi dia kuya mu diulu, bavua ne bua ‘kuledibua kudi nyuma’ bu bana ba Nzambi ba mu nyuma ne bavua ne bua kuedibua manyi bua kuikalabu bakalenge ne bakuidi pamue ne Kristo mu diulu.​—Yone 3:5-8; 2 Kolinto 1:21, 22; Tito 3:5-7; 1 Petelo 1:3, 4; Buakabuluibua 20:6.

6. (a) Ndîba kayi diakatuadija dibikila dia mu diulu, ne mmunyi mudi ba bungi bapeta dibikila edi? (b) Aba bakabikilabu bakatambula mu tshinyi?

6 “Dibikila dia mu diulu” edi diakatuadija mu Pentekoste wa mu 33 B.B., ne bidi bimueneka ne: tshitupa tshiadi tshinene ntshijike munkatshi mua bidimu bia 1930. (Ebelu 3:1) Bantu badibu batue tshimanyinu kudi nyuma muimpe bua kuikalabu mu Isalele wa mu nyuma badi 144 000, ‘bakasumbibua mu ba pa buloba.’ (Buakabuluibua 7:4; 14:1-4) Bantu aba bakatambula mu mubidi wa mu nyuma wa Kristo, mu tshisumbu tshiende ne mu lufu luende. (Lomo 6:3; 1 Kolinto 12:12, 13, 27; Efeso 1:22, 23) Kunyima kua buobu bamane kutambula mu mâyi ne bedibue manyi a nyuma muimpe, bakatuadija nsombelu wa didilambula, mmumue ne: nsombelu wa kushala ne lulamatu too ne ku lufu luabu.​—Lomo 6:4, 5.

7. Bua tshinyi anu bena Kristo bela manyi ke badi ne bukenji bua kudia ne kunua bimanyinu mu Tshivulukilu?

7 Bu mudibu bena Isalele wa mu nyuma, bena Kristo bela manyi aba bavua mu tshipungidi tshipiatshipia tshidia pankatshi pa Yehowa ne ‘Isalele wa Nzambi.’ (Galatia 6:16; Yelemiya 31:31-34) Tshipungidi tshipiatshipia etshi tshivua tshijadika ku mashi akamatshisha Kristo. Yezu wakamba bualu ebu pakabanjijaye Tshivulukilu tshia lufu luende. Luka udi wakafunda ne: “Wakangata diampa, ne pakajikijaye kusakidila [Nzambi], wakaditshibula ne wakadipa balongi bende, kubambila ne: ‘Etshi mmubidi wanyi udi ufidibua bua bualu buenu. Enzayi nunku bua kumvuluka.’ Wakabapa kabidi dikopo, pakajikijabo kudia, kubambila ne: ‘Dikopo edi didi tshipungidi tshipiatshipia tshia [Nzambi] tshijadikibue ku mashi anyi adi manumatshile.’” (Luka 22:19, 20, MML) Bashadile anyi bantu ba ku 144 000 batshidi pa buloba ke badi ne bukenji bua kudia diampa ne kunua mvinyo bia tshimanyinu mu Tshivulukilu tshia lufu lua Kristo.

8. Mmunyi mudi bela manyi bamanya ne: mbapete dibikila dia mu diulu?

8 Mmunyi mudi bela manyi bamanya ne: mbapete dibikila dia mu diulu? Badi bapeta bumanyishi bulelela bua nyuma muimpe. Mupostolo Paulo wakafundila bantu aba ne: ‘Bonso badi balombodibua kudi nyuma wa Nzambi, buobu badi bana ba Nzambi. Nyuma muimpe muine udi mumanyishangane ne nyuma yetu ne: Tuetu tudi bana ba Nzambi. Ne bituikala bana, tudi bapianyi kabidi; bapianyi ba Nzambi, ne bapianyi tshiapamue ne Kristo: bituakenga nende, mbua tuetu tutumbishibue nende.’ (Lomo 8:14-17) Bumanyishi bua nyuma ebu mbukole menemene mu mushindu wa se: aba badi ne dielakana nansha dikese patupu pa bidi bitangila dipeta dia dibikila dia mu diulu badi mua kufika ku didiambila bimpe ne: ki mbapete dibikila edi to, nanku nebadikande bua kudia bimanyinu mu Tshivulukilu.

Nyuma ne mikoko mikuabu

9. Mbisumbu kayi bibidi bidibu batele mu Evanjeliyo ne mu mukanda wa Buakabuluibua?

9 Yezu uvua mutume meji ku bungi bukese bua bena Kristo badi babikidibue bua kuenza Isalele wa mu nyuma pakababikilaye ne: “kasumbu kakese.” Mbababueje mu ‘lupangu’ lua tshipungidi tshipiatshipia, bishilangane ne “mikoko mikuabo” idi bungi tshianana yakamba Yezu ne: uvua ne bua kuyisangisha payi. (Luka 12:32, MML; Yone 10:16) Bantu ba mu mikoko mikuabu badibu basangishe mu tshikondo etshi tshia ku nshikidilu nebenze “musumba munene” wa bantu bapanduka ku “[dikenga dinene],” badi ne ditekemena dia kuikala ne muoyo wa kashidi pa buloba bukudimuna mparadizu. Nunku tshikena-kumona tshiakapeta Yone ku ndekelu kua bidimu lukama bia kumpala tshidi tshileja dishilangana didi pankatshi pa musumba munene ne bantu 144 000 bena Isalele wa mu nyuma. (Buakabuluibua 7:4, 9, 14, MMM) Bantu ba mu mikoko mikuabu badi pabu bapeta nyuma muimpe anyi, ne bikalabu bamupeta, mmunyi mudi nyuma eu ushintulula nsombelu wabu?

10. Mmushindu kayi udi mikoko mikuabu itambula “mu dina dia Tatu ne mu dia Muana ne mu dia nyuma muimpe”?

10 Nyuma muimpe udi ukuata mudimu munene mu nsombelu wa bantu ba munkatshi mua mikoko mikuabu. Badi baleja ne: mbadilambule kudi Yehowa padibu batambula “mu dina dia Tatu ne mu dia Muana ne mu dia nyuma muimpe.” (Matayo 28:19) Badi bitaba bukokeshi bua Yehowa, bakokela Kristo bu Mukalenge ne Musungidi wabu, ne balonda bulombodi bua nyuma wa Nzambi anyi bukole buende buenzeji mu nsombelu wabu. Dituku dionso badi bakeba bua kudima “mamuma a nyuma,” adi mikale ‘dinanga, disanka, ditalala, lutulu, [bulenga], buimpe, [ditabuja], kudipuekesha, kudikanda.’​—Galatia 5:22, 23.

11, 12. (a) Mmunyi mudibu bakezula bela manyi mu mushindu wa pa buawu? (b) Mmu mushindu kayi udibu bakezula mikoko mikuabu ne bayivuija minsantu?

11 Mikoko mikuabu idi kabidi ne bua kulekela Dîyi dia Nzambi ne nyuma muimpe wende bibalengeja anyi bibakezula. Bakadi bamane kukezula bela manyi mu mushindu wa pa buawu, padibu benda babavuija bakane ne bansantu bu mukaji wa Kristo. (Yone 17:17; 1 Kolinto 6:11; Efeso 5:23-27) Muprofete Danyele udi ubabikila ne: “bansanto ba Mutambe Bunene,” badi bangata Bukalenge bulombola kudi “muana wa muntu” Yezu Kristo. (Danyele 7:13, 14, 18, 27) Ku ntuadijilu, Yehowa wakamanyisha tshisamba tshia Isalele mukana mua Mose ne Alona ne: “Meme ke [Yehowa, Nzambi] wenu, nuikale bakezuke, nushale bantu ba tshijila, bualu meme ndi wa tshijila.”​—Lewitiki 11:44, MMM.

12 Muaku “dikezula” udi nangananga umvuija “kuvuija muntu munsantu, kumutapulula anyi kumuteka pa luseke bua mudimu anyi bua Yehowa Nzambi kukuataye nende mudimu; nkuikala munsantu, mukezula anyi mulengeja.” Ku ntuadijilu kua 1938, Tshibumba tshia Nsentedi tshiakamba ne: Ba-Yonadaba (anyi mikoko mikuabu) “badi ne bua kumanya ne: didifila [didilambula] ne didikezula mmalu adibu balomba muntu yonso udi ne bua kubuela mu tshisumbu tshinene ne bua kuikalaye ne muoyo wa tshiendelele pa buloba.” Mu tshikena-kumona tshia musumba munene tshidi mu mukanda wa Buakabuluibua, badi bamba bua bantu aba ne: ‘mbasukule nkanzu yabu mu mashi a muana wa mukoko,’ ne badi ‘basadila [Yehowa] mu [ntempelo] wende butuku ne munya.’ (Buakabuluibua 7:9, 14, 15, MMM) Ku diambuluisha dia nyuma muimpe, mikoko mikuabu idi yenza muayi muonso bua kuikala ne nsombelu mumvuangane ne malu a bunsantu adi Yehowa ulomba.​—2 Kolinto 7:1.

Badi benzela bana babu ne Kristo malu mimpe

13, 14. (a) Bilondeshile mufuanu wa Yezu wa mikoko ne mbuji, lupandu lua mikoko mikuabu ludi lulondeshila ku tshinyi? (b) Mu tshikondo etshi tshia ku nshikidilu, mmunyi mudi mikoko mikuabu mienzele bana babu ne Kristo malu mimpe?

13 Yezu wakaleja malanda mashême adi pankatshi pa mikoko mikuabu ne kasumbu kakese mu mufuanu wende wa mikoko ne mbuji, ne mu mulayi wende uvua wakula bua ‘nshikidilu wa tshikondo etshi.’ Mu mufuanu au, Kristo wakaleja patoke ne: lupandu lua mikoko mikuabu ludi nangananga lulondeshila ku malu adiyi yenzela bela manyi, bakabikilaye ne: “bana betu.” Wakamba ne: ‘Mukalenge neambile badi ku tshianza tshiende tshia balume ne: Luayi, nudi nusankishibua kudi Tatu wanyi, nupiane bukalenge buakanulongoluelabu ku tshibangidilu tshia buloba. Bulelela, ndi nnuambila ne: Bualu bua nuenu nuakuenzela umue wa mu bana betu badi batambe kupuekela nunku, nuakangenzela meme.’​—Matayo 24:3; 25:31-34, 40.

14 Mêyi a se: “bualu bua nuenu nuakenzela” adi aleja malu menza ne dinanga bua kuambuluisha bana babu ne Kristo balela ku nyuma, badibu bangate bu benyi kudi bena panu pa Satana, bele ne bamue ba kudibu mu buloko. Bavua dijinga ne biakudia, bilamba bikumbane ne luondapu. (Matayo 25:35, 36) Mu tshikondo etshi tshia ku nshikidilu, katshia mu 1914, bavule ba munkatshi mua bela manyi batu mu ntatu eyi. Malu a Bantemu ba Yehowa a mu tshikondo tshietu etshi adi ajadika ne: nyuma muimpe mmusake balunda babu ba lulamatu mikoko mikuabu bua kubambuluishabu.

15, 16. (a) Mmu mudimu kayi mudi mikoko mikuabu mitambe kuambuluisha bana babu ne Kristo bela manyi badi pa buloba? (b) Mmunyi mudi bela manyi baleje dianyisha diabu kudi mikoko mikuabu?

15 Bana babu ne Kristo bela manyi badi pa buloba mu tshikondo etshi tshia ku nshikidilu mbatambe kupeta diambuluisha dia kudi mikoko mikuabu bua kukumbajabu mudimu udi Nzambi mubapeshe wa ‘kuambila bantu bonso ba pa buloba lumu luimpe elu lua bukalenge bu tshimanyishilu ku bisamba bionso.’ (Matayo 24:14; Yone 14:12) Nansha mudi bungi bua bela manyi pa buloba bujima buenda bukepa mu kupita kua bidimu, bungi bua mikoko mikuabu mbuvule bufike ku bantu miliyo ya bungi. Bantu binunu ne binunu ba munkatshi mua mikoko mikuabu eyi mbasadile bu bamanyishi ba evanjeliyo ba ku dîba ne ku dîba (bampanda-njila ne ba-misionere), benda batangalaja lumu luimpe too ‘ne ku mfudilu kua buloba.’ (Bienzedi 1:8) Bakuabu badi benza mudimu wa diyisha bilondeshile muabu mudibu namu ne badi bafila mfranga yabu ne disanka bua kutuma mudimu wa mushinga eu kumpala.

16 Bana babu ne Kristo bela manyi badi banyisha bikole dikuatshisha edi dia lulamatu dia kudi balunda babu mikoko mikuabu. Bakaleja bimpe dianyisha diabu edi mu mukanda wa Sécurité universelle sous le règne du “Prince de paix,” mupatula kudi kasumbu ka mupika mu 1986. Mukanda eu udi wamba ne: “Katshia ku Mvita Mibidi ya Buloba bujima, dikumbana dia mulayi wa Yezu wa ‘nshikidilu wa tshikondo etshi’ didi nangananga dienzeka ku diambuluisha dia mudimu udi ‘musumba munene’ wa ‘mikoko mikuabu’ ukumbaja. . . . Eyowa, tuasakidila wa manza tente kudi ‘musumba munene’ wa bantu ba mu matunga onso ne ba miakulu yonso bua mudimu munenanenayi udibu benze bua kukumbaja mulayi [wa Yezu] udi mu Matayo 24:14.”

‘Kabayi bavuijibue bapuangane tuetu katuyi nabu’

17. Mmunyi muikala bena lulamatu ba kale babishabu pa buloba ‘kabayi bavuijibua bapuangane kabayi nabu’ kudi bela manyi?

17 Bu muvuaye pende umue wa ku bela manyi, mupostolo Paulo wakamba bua balume ne bakaji ba lulamatu ba kumpala kua Kristo ne: ‘Bantu aba bonso bakadi banyishibue kudi [Nzambi] bua ditabuja diabu; kadi kabakapeta tshiakadi [Nzambi] mulaye. Bualu bua, bu muakadi [Nzambi] mudianjile kutulongoluela [tuetu bela manyi] bualu bulenga butambe, kakusua bua buobu [bavuijibue bapuangane] tuetu katuyi nabu.’ (Ebelu 11:35, 39, 40, MML) Mu Bukokeshi bua Bidimu Tshinunu, Kristo ne bana babu bela manyi 144 000 bikale mu diulu nebikale bakalenge ne bakuidi ne nebafile masanka a mulambu wa Kristo wakafilaye bua kupikula bantu pa buloba. Dîba adi mikoko mikuabu ‘neyivuijibue mipuangane’ mu mubidi ne mu lungenyi.​—Buakabuluibua 22:1, 2.

18. (a) Ntshinyi tshidi malu a mu Bible ne bua kuambuluisha mikoko mikuabu bua kujingulula? (b) Mikoko mikuabu mmindile ‘dibuluibua dia bana ba Nzambi’ ne ditekemena kayi?

18 Malu onso aa adi ne bua kuleja ba munkatshi mua mikoko mikuabu tshidi Mikanda ya tshiena-Gelika ya bena Kristo itamba kuakuila bua Kristo ne bua bana babu bela manyi ne bua mudimu munene udibu nawu mu dikumbaja dia malu adi Yehowa mulongolole. Nenku mikoko mikuabu idi yangata mushindu wonso udiyi ikuatshisha kasumbu ka mupika muela manyi bu diakalenga, eku mindile ‘dimueneshibua dia bana ba Nzambi’ ku Armagedone ne mu Bukokeshi bua Bidimu Tshinunu. Idi itekemena bua ‘kupikudibua ku bupika bua dibola, ne kubuejibua mu budishikaminyi bua butumbi bua bana ba Nzambi.’​—Lomo 8:19-21.

Basangile mu buobumue mu Tshivulukilu

19. Ntshinyi tshidi “nyuma wa bulelela” muenzele bela manyi ne balunda babu, ne mmunyi muadisangishabu mu buobumue mu mushindu wa pa buawu ku dilolo dia 28 Luabanya?

19 Mu disambila dia Yezu dia ndekelu butuku bua mu dia 14 Nisana 33 B.B., wakamba ne: ‘Ndi ndomba bua buonso buabu bikale bamue; Tatu, bu muudi munda muanyi ne meme munda muebe, buobu kabidi bikale munda muetu, bua ba pa buloba bitabuje ne: wewe wakantuma.’ (Yone 17:20, 21) Bua dinanga diende, Nzambi wakatuma Muanende bua kufilaye muoyo wende bua kupandisha bela manyi ne bantu bena butumike. (1 Yone 2:2) “Nyuma wa bulelela” mmusangishe bana babu ne Kristo ne balunda babu mu buobumue. Ku dilolo dia mu dia 28 Luabanya kunyima kua dibuela dia dîba, bisumbu bionso bibidi ebi nebisangile pamue bua kuvuluka lufu lua Kristo ne malu onso adi Yehowa mubenzele ne mulambu wa Muanende musuibue Yezu Kristo. Dibuela diabu mu tshibilu etshi tshia mushinga nedikoleshe buobumue buabu ne dipangadika diabu dia kutungunuka ne kuenza disua dia Nzambi, ne nedifile tshijadiki tshia se: badi basanka bua kuikala munkatshi mua bantu badi Yehowa munange.

Diambulula

• Ndîba kayi diakatuminabu bena Kristo ba kumpala “nyuma wa bulelela,” ne mmunyi muakabambuluisha nyuma eu?

• Mmunyi mudi bela manyi bamanya ne: mbapete dibikila dia mu diulu?

• Mmu malu kayi mudi nyuma wa Nzambi wenza mudimu munkatshi mua mikoko mikuabu?

• Mmunyi mudi mikoko mikuabu mienzele bana babu ne Kristo malu mimpe, ne bua tshinyi ‘kayakuvuijibua mipuangane’ bela manyi kabayi nayi?

[Nkonko ya dilonga]

[Tshimfuanyi mu dibeji 21]

Bakitshikijila bayidi “nyuma wa bulelela” mu Pentekoste wa mu 33 B.B.

[Bimfuanyi mu dibeji 23]

Mikoko mikuabu mmienzele bana babu ne Kristo malu mimpe mu dibambuluisha bua kukumbaja mudimu wa diyisha udi Nzambi mubapeshe