Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Udi mua kujikija lutatu lua ndikala-nkaya

Udi mua kujikija lutatu lua ndikala-nkaya

Udi mua kujikija lutatu lua ndikala-nkaya

NNGANYI udi mua kuamba ne: kushala nkaya kakuena mua kumpetesha tunyinganyinga? Malu a bungi adi mua kutufikisha ku diumvua dibungama patudi nkayetu. Nangananga bunkaya bua bakaji badi kabayi banji kuya ku dibaka, badi bafuishe balume anyi badi bumbuke ku mabaka butu bubabungamija bikole.

Tshilejilu, Frances, muanetu mukuabu muena Kristo utshidi nsongakaji, udi wamba ne: “Pangakakumbaja bidimu 23, ngakamona ne: balunda banyi bonso bakavua baye ku mabaka, meme kudishadila nkayanyi.” * Dibungama didi bunkaya mua kulela didi mua kukola padi bidimu bienda bipita, muntu katshiyi kabidi ne ditekemena dia se: dimue udi mua kupeta wende wa kubuela nende mu dibaka. Sandra, mamu ukadi mpindieu ne bidimu bipatshila ku 50 udi wamba ne: “Tshitu muanji kuela meji bua kushala kabayi bansele to, ntshidi anu ne dijinga dia kusedibua bu mushindu wowu mua kumueneka.” Angela udi mpindieu ne bidimu 50 ne bia mu njila udi wamba ne: “Tshivua muangate dipangadika mu mutshima wanyi bua kushala mujike to, kadi mbingenzekele pabi nanku. Muaba wakantumabu bua kuenza bumpanda-njila bua pa buabu kauvua bana betu ba balume ba bungi to.”

Tudi tuela kalumbandi kavule kudi bana betu bena Kristo bakaji ba bungi badi ne lulamatu badi babenga kusedibua bua padibu batumikila mubelu wa Yehowa wa kusedibua ‘anu mu Mukalenge.’ (1 Kolinto 7:39) Bamue batu basomba bimpe mu bujike, kadi bakuabu batu bamona ne: dijinga dia kusela anyi kusedibua ne kulela bana ditu dienda dikola padi bidimu bienda bipita. Sandra udi uleja ne: “Ntu amu ndiumvua misangu yonso bibi pandi tshiyi musedibue.”

Malu makuabu, bu mudi dilama dia baledi bakulakaje, adi mua kutamba kukolesha tunyinganyinga tua bunkaya. Sandra udi wamba ne: “Bu mundi tshiyi ku dibaka, bena dîku dietu bakamona ne: mbimpe meme kulama baledi betu bakulakaje. Meme kuambula tshitupa tshinene tshia bujitu ebu munda mua bidimu 20 bijima, nansha mudibu batulele kuetu bana basambombo. Mvua mua kuikala mumvue bujitu ebu bupepele bu meme muikale ne mulume uvua mua kubungambuisha.”

Frances udi uleja bualu bukuabu budi bukolesha kanyinganyinga kende ka dikala nkaya. Udi wamba ne: “Imue misangu bantu batu bangebeja buludi ne: ‘Bua tshinyi ki mbakusele?’ Patubu bangamba nunku ntu mmona ne: padibu kabayi bansele apa, tshilema ntshianyi pamu’apa. Mu mafesto a dibaka bu onso antu nya, batu anu bangela lukonko lua kapangisha lua ne: ‘Mpindieu wewe neuye pebe ku dibaka dîba kayi?’ Nunku ntu mbanga kudiambila mundamunda ne: ‘Bikala bana betu bena Kristo ba balume badi ne ngikadilu mimpe ya mu nyuma kabayi bangebeja bua kunsela, pamu’apa tshiena ne ngikadilu mimpe ya bena Kristo idi ikengedibua anyi tshiena muimpe to.”

Mmunyi mudi muntu mua kujikija lutatu anyi dibungama dikebesha kudi bunkaya? Ntshinyi tshidi bakuabu mua kuenza bua kumuambuluisha?

Eyemena Yehowa

Mufundi wa Misambu wakimba ne: ‘Teka bujitu buebe pambidi pa Yehowa, ne yeye neakukoleshe; kêna witabuja tshiendelele bua bantu bakane banyungishibue.’ (Musambu 55:22) Muaku wa mu tshiena-Ebelu udibu bakudimune ne: “bujitu” udi umvuija mu kabujima “katupa ka tshintu,” ne udi utangila ntatu ne tunyinganyinga bitudi mua kupeta bua malu atudi nawu mu nsombelu. Kakuena muntu udi mumanye majitu aa bu Yehowa to, yeye ke udi mua kutupesha bukole bua kumanya mua kupita nawu. Dieyemena Yehowa ke divua diambuluishe Angela bua kutantamena lutatu lua didiumvua nkaya. Udi wamba bua mudimu wende wa ku dîba ne ku dîba ne: “Pangakabanga bumpanda-njila, meme ne mulunda wanyi utuvua nende tuvua basombele kule ne tshisumbu tshietu. Tuakafika ku dimanya mua kueyemena Yehowa ne muoyo wetu mujima, ne dimueyemena edi ndingambuluishe matuku anyi onso a muoyo. Patu ngenyi mibi imvuila, ntu ndomba Yehowa ne utu ungambuluisha. Musambu wa 23 utu unsamba bikole, ne ntu ngubala pa tshibidilu.”

Mupostolo Paulo uvua ne bujitu bua dikema bua kuambula. Misangu isatu mijima, ‘wakalomba Mukalenge bua dieba divua mu mubidi wende diumuke kudiye.’ Kabakondapa Paulo mu tshishima to, kadi bakamulaya ne: bulenga bukena butuakanyine bua Nzambi buvua ne bua kumukolesha. (2 Kolinto 12:7-9) Paulo wakamanya kabidi tshivua mua kumupetesha disanka. Wakalua kufunda ne: ‘Mu bualu buonso ne mu mianda yonso ngakumana kuyila bualu busokoka bua kuikala ne difu diukute, ne mua kuikala ne nzala, ne mua kuikala ne bintu bitambe bungi, ne bua kuikala ne bintu bitambe kukepa. Ndi mumanye mua kuenza malu onso mu Mukalenge udi unkolesha.’​—Filipoi 4:12, 13.

Mmunyi mudi muntu mua kupeta bukole bua Nzambi padiye ne bualu kampanda budi bumutekeshe mu mikolo anyi padiye udimona muikale nkaya? Paulo wakafunda ne: ‘Lekelayi kuditatshisha ku bualu bumue; kadi mu malu onso ku ditendelela ne ku disengelela numanyishe Nzambi bua milombu yenu ne disakidila. Ne ditalala dia Nzambi didi ditamba dijingulula dionso dia bantu, nedilame mitshima yenu ne meji enu mu Kristo Yezu.’ (Filipoi 4:6, 7) Sandra udi utumikila mubelu eu. Udi umvuija ne: “Bu mudibu kabayi bansele, ndi nshala mêba a bungi anu nkayanyi. Ebi bidi bimpetesha dîba dikumbane dia kusambila Yehowa. Ndi ndimona pabuipi nende menemene ne ndi mpeta mushindu wa kumuambila ntatu yanyi ne masanka anyi musule.” Frances udi wamba yeye ne: “Ndi nduisha meji mabi mvita mikole matuku onso. Kadi pandi ngambila Yehowa mundi ngumvua menemene bidi bingambuluisha bikole be. Ndi mutuishibue ne: Yehowa udi utangila malu onso adi mua kunnyangila nsombelu wanyi muimpe wa mu nyuma anyi wa mu mubidi.’​—1 Timote 5:5.

“Nuambuishangane majitu enu”

Munda mua dîku dia bena Kristo, muntu kêna ne bua kudiambuila majitu nkayende to. Mupostolo Paulo wakafila mubelu eu: ‘Nuambuishangane majitu enu, nunku nutumikile mikenji ya Kristo.’ (Galatia 6:2) Patudi tudisangisha ne bena Kristo netu, tudi mua kupeta “diyi dimpe” didi dikankamija ne didi mua kupepeja bujitu budi nabu muntu bua ntatu ya didiumvua nkaya.​—Nsumuinu 12:25.

Tangila kabidi tshidi Mukanda wa Nzambi wamba bua muana wa bakaji wa Mulumbuluishi Yefeta. Kumpala kua Yefeta kutshimuna biluilu bia baluishi bende bena Amona, wakaditshipa bua kulambula Yehowa muntu wa mu nzubu muende wa kumpala uvua mua kulua kumuakidila. Kadi mona, muanende wa bakaji ke wakalua kumuakidila. (Balumbuluishi 11:30, 31, 34-36) Nansha muvua bualu ebu mua kuenzeja muana wa Yefeta eu bua kushala kayi musedibue ne kulekela dijinga diende dia kulela bana, wakitaba bua kukumbaja mutshipu au ne kuenzaye matuku ende onso a muoyo ku nzubu wa tshitendelelu mu Shilo. Didifila diende edi diakaya mu mâyi anyi? Tòo, ‘bana bakaji ba mu Isalele bakadi baya ku tshidimu ku tshidimu bua kujingabu muana mukaji wa Yefeta, Muena Gilada, too matuku anayi ku tshidimu ku tshidimu.’ (Balumbuluishi 11:40) Bulelela, kuela bantu kalumbandi kudi mua kubakankamija. Nunku, katupangi kuela bantu tuasakidila bua malu abu mimpe adibu benza.

Tudi kabidi ne bua kuidikija tshilejilu tshia Yezu. Nansha muvua bena Yuda kabayi ne tshibidilu tshia kuyikila ne bantu bakaji, Yezu yeye uvua uyikila ne Mariya ne Marta. Pamu’apa bavua bakaji bakamba anyi kabavua banji kusedibua to. Yezu uvua musue bua bulunda buabu nende bubapeteshe buonso buabu mabenesha a mu nyuma. (Luka 10:38-42) Tudi mua kuidikija tshilejilu tshia Yezu pa kubikilaku kabidi bana betu ba bakaji badi kabayi basedibue bua kusombabu netu bikondo bitudi tusanka ne bantu bakuabu ne pa kudilongolola bua kuyisha nabu. (Lomo 12:13) Bana betu aba batuku ne dianyisha bua dibangata ne mushinga dia mushindu’eu anyi? Muanetu mukuabu wa bakaji wakamba ne: “Ndi mumanye bimpe ne: bana betu mbannange ne badi bangangata ne mushinga, kadi ndi ne dianyisha padibu batamba kumvuluka buludiludi.”

Sandra udi umvuija ne: “Bu mutudi katuyi ne dîku, tudi ne dijinga dikole dia bakuabu kutunangabu, dia kudiumvua ne: tudi mu dîku dia bana betu ba mu nyuma balume ne bakaji.” Bushuwa, Yehowa udi ukuatshisha bana betu aba, ne tudi tuenzejangana nende mudimu patudi tubambuluisha bua kudiumvuabu ne mushinga ne banangibue. (1 Petelo 5:6, 7) Diditatshisha bua bualu buabu nunku kadiakupita mu tshijengu to, bualu ‘udi ufuila mupele luse udi usombesha Yehowa bintu; Yeye [Yehowa Nzambi] neamuenzele bimpe ku buimpe buakamuenzelaye.’​—Nsumuinu 19:17.

‘Muntu ne muntu neadiambuile bujitu buende’

Nansha mudi bakuabu mua kutuambuluisha ne dikuatshisha diabu kutukankamija bikole, ‘muntu ne muntu neadiambuile bujitu buende.’ (Galatia 6:5) Kadi patudi tuambula bujitu bua lutatu lua bunkaya, tudi ne bua kudimukila imue njiwu. Tshilejilu, dikenga dia bunkaya didi mua kutupita makanda patudi tubenga kukuatshila bantu tunyinganyinga tutudi natu. Tudi kabidi mua kujikija lutatu lua bunkaya ne dinanga. (1 Kolinto 13:7, 8) Dipeshangana bintu anyi dibiabanyangana ne bakuabu mmushindu mulenga wa kupeta disanka, nansha tuetu bikale mu nsombelu kayi. (Bienzedi 20:35) Muanetu kampanda wa bakaji udi mpanda-njila wa tshisumi udi wamba ne: “Tshitu ne dîba dia kuelangana meji bua bunkaya to. Pandi ndimona ne mushinga ne ngenza mudimu, tshiena ndimona nkaya to.”

Tudi kabidi ne bua kudimuka bua kudimona nkaya kakutusaki ku dinangangana dia tshinangananga. Tshilejilu, ndiakabipu kayi bua kulekela dijinga dia kubuela mu dibaka ditupangisha bua kumona ntatu idi ifuma ku diselangana ne muntu udi kayi muena Kristo netu, nangananga bua kudilekela ditufofamija mêsu bua katufiki ku dimona bulenga bua mubelu wa mu Mukanda wa Nzambi udi utubela bua kuepuka diselangana dia mushindu’eu! (2 Kolinto 6:14) Muanetu mukuabu muena Kristo mukaji udi mumbuke ku dibaka wakamba ne: “Kudi bualu bumue budi bupite dikala nkaya ku bubi. Mbualu bua kuselangana ne muntu mubi.”

Bua lutatu ludi kaluyi mua kujika, muntu udi mua kuanji kulutantamena mpindieu. Ku diambuluisha dia Nzambi, bantu badi kabidi mua kutantamena lutatu lua didiumvua nkaya. Tuikalayi batuishibue ne: dimue dituku, majinga etu onso neakumbane bimpe menemene bituatungunuka ne kusadila Yehowa.​—Musambu 145:16.

[Mêyi adi kuinshi]

^ tshik. 3 Tudi bashintulule mêna a bantu bakaji batudi batele aba.

[Bimfuanyi mu dibeji 28]

Lutatu lua didiumvua nkaya ludi mua kujika mu dipeshangana bintu ne mu dibiabanyangana ne bakuabu