Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Mushindu wajika bulema

Mushindu wajika bulema

Mushindu wajika bulema

ELABI meji pikala mêsu a bampofo amona, matshi a bena mapapa umvua, ludimi lua tumama luimba misambu ne disanka, ne makasa a balema apeta bukole bua kutua panshi kubanga kuenda! Katuena tuakula bua diya kumpala dia malu a baminganga to, kadi mbua malu enzeka padikuatshila Nzambi nkayende malu bua disanka dia bukua-bantu. Bible udi umanyisha ne: ‘Mu dituku adi mêsu a mufofo neatabale, matshi a badi ne mapapa neajikuke. Mu dîba adi muntu mulema neatumpike bu ngulungu, ludimi lua kamama neluimbe misambu.’ (Yeshaya 35:5, 6) Kadi mmunyi mutuajadika ne: mulayi wa dikema eu neukumbane bulelela?

Tshia kumpala, pavua Yezu pa buloba, wakondapa bantu bavua ne masama ne bulema bua mishindu yonso. Kabidi, bishima biende bivule bakabimona kudi bantu ba bungi, nansha bavua nende lukuna. Bushuwa, baluishi bende bavua bamuela mpata bakakonkonona misangu mivule mu bule ne mu butshiama tshilumbu tshia muntu kampanda uvua Yezu muondape bua kupetabu pa kumubandila. Kadi, bakapangila, bualu bionso biakenzabu biakajadika anu ne: Yezu uvua muenze tshishima atshi menemene. (Yone 9:1, 5-34) Pakenza Yezu tshishima tshikuabu kabidi tshivuabu kabayi mua kuela mpata, bakateketa mu mikolo badiebeja ne: “Muntu eu udi wenza bimanyinu bia bungi, netuenze tshinyi?” (Yone 11:47) Kadi bantu ba tshianana kabavua nende bualu to, bualu ba bungi bakabanga kuitabuja Yezu.​—Yone 2:23; 10:41, 42; 12:9-11.

Bishima bia Yezu nkadiosha ka luondapu luenzeke buloba bujima

Bishima bia Yezu kabiakaleja anu patupu ne: Yezu uvua Masiya ne Muana wa Nzambi to, biakakumbaja kabidi malu makuabu a bungi. Biakafila tshishimikidi bua bantu kuitabuja malu adi malaya mu Bible se: bena butumike nebuondapibue matuku atshilualua. Mu milayi idi ne malu aa mudi mulayi udi mu Yeshaya nshapita 35 utudi batele mu tshikoso tshia mbangilu. Yeshaya 33:24 udi wamba bua makanda a mubidi ikala nawu bantu badi batshina Nzambi ne: ‘Muena musoko kêna wamba ne: Ndi ne disama.’ Muomumue kabidi, Buakabuluibua 21:4 udi ulaya ne: ‘[Nzambi] neakupule tshinsonji tshionso ku mêsu kuabu; ne lufu kaluena luikalaku kabidi; madilu kaena ikalaku kabidi, nansha muadi, nansha kanyinganyinga kabidi; malu a kumudilu [ntatu ne makenga bidiku lelu] akumuka.’

Bantu batu balomba pa tshibidilu bua milayi eyi kukumbana patubu bambulula disambila dia tshilejilu diakalongesha Yezu didi ne amue mêyi amba ne: ‘Bukalenge buebe bulue. Benze pa buloba muudi musue bu mudibu benza mu diulu.’ (Matayo 6:10) Bulelela, malu adi Nzambi musue kuenza adi atangila buloba ne bantu kabidi. Nansha mudi Nzambi muanji kulekela bantu ne masama ne bulema, mu katupa kîpi emu kabiakuikalaku kabidi to; kabiakusunsula ‘tshitekelu tshia makasa’ a Nzambi kashidi nansha.​—Yeshaya 66:1. *

Bakabondapa kabayi bumvua bisama peshi bafila difutu

Dîna masama onso avua nawu bantu, Yezu wakabondapawu kabayi bumvua tshintu tshibasama, kabiyi binengakana peshi bafuta tshintu. Lumu elu luakenda musombele kapia katua ku tshisuku, mutantshi mukese “bantu kufikabo kudiye bavule, bikale ne batebuki, balema, bampofo, tumama ne babedi bakuabo ba bungi. Kubatekabo ku makasa ende, yeye kubondapa.” Bantu bakenza tshinyi pashishe? Matayo wakadimuena tshiakenzeka ne ende abidi udi wamba kabidi ne: “Bantu bavua bakema pavuabo bamona tumama tuakula, balema bakankamana, batebuki bende, bampofo batabala; kutumbishabo [Nzambi wa Isalele].”​—Matayo 15:30, 31, Mukanda wa Mvidi Mukulu [Katolike, MMM].

Umanye ne: bavua Yezu muondape kavua mubasungule mu mayele munkatshi mua musumba wa bantu ba bungi bu mutu buondapianganyi ba dishima benza to. Balela ne balunda ba bungi ba babedi abu ‘bakabateka ku makasa [a Yezu], yeye kubondapa.’ Mpindieu, anji tangilabi bimue bilejilu bisunguluke bidi bileja ne: Yezu udi ne bukole bua kuondapangana.

Bufofo: Pavua Yezu mu Yelushalema, wakatabaja mêsu a muntu uvua “mulela mufofo.” Bavua bamanye muntu au mu tshimenga atshi muonso bu mpofo mulombi wa ka-pa-luse. Elabi meji muvua disanka mua kuikala mu bantu ne bibingu bivuabu mua kuikala bele pakamumonabu wenda muikale umona! Kadi bonso kabavua ne disanka to. Bua dibungama divua dikuate bamue Bafalese (bantu bavua bende lumu ne bavua ne dîyi mu bena Yuda) pakela Yezu bubi buabu patoke, bakabanga kukeba ne tshiji tshionso bua kupeta pa kukuatshila Yezu ne dishima. (Yone 8:13, 42-44; 9:1, 6-31) Nunku, bakela muntu uvua Yezu muondape au nkonko, kuelabu ne baledi bende, pashishe kuebejilulabu muntu au tshiakabidi. Kadi, makebulula a Bafalese aa akashindika anu ne: Yezu uvua muenze tshishima atshi, buobu kufika munda. Pavua bubi bua batendeledi ba lubombo aba butonde muntu uvua Yezu muondape au, wakamba ne: ‘Ku tshibangidilu tshia buloba too ne katataka [kabatu] banji kumvua bualu bua muntu mutabeja mêsu a muntu mulela mufofo. Bu muntu eu kayi mufume kudi Nzambi, kakadi kumanya mua kuenza bualu [ebu].’ (Yone 9:32, 33) Pakamba muntu au mêyi malelela a meji avua aleja ditabuja divuaye nadi nunku, Bafalese ‘bakamuipata,’ bileja ne: bakipata muntu uvua mpofo au mu nsunagoga.​—Yone 9:22, 34.

Mapapa: Pavua Yezu mu Dekapoli (buloba bua luseke lua ku Est kua Musulu wa Yadene), ‘bakalua kudiye ne muntu wakadi ne mapapa, wakadi kabidi ne tshikukumina.’ (Mâko 7:31, 32) Yezu kakuondapa anu muntu au patupu to, kadi wakanji kukeba bua kujingulula tshivua mua kusankisha anyi kutonda muena mapapa au, bualu uvua pamuapa mua kudiumvua bibi munkatshi mua bantu. Bible udi utuambila ne: Yezu wakaya ne muena mapapa au ‘pa nkayende bantu bakuabu bashale,’ yeye kumuondapa. Musangu au kabidi bantu bakamona muanda au “bakatamba kukema” bamba ne: ‘Wakuenza malu onso bimpe, yeye wakumvuija bakadi ne mapapa, wakuakuisha bakadi tumama.’​—Mâko 7:33-37.

Tuneke: Pavua Yezu mu Kapênuma, bantu bakamutuadila muena tuneke muladika pa bulalu. (Matayo 9:2) Mvese 6 too ne wa 8 idi yumvuija tshiakenzeka ne: ‘[Yezu] wakambila muena kaneke au ne: Bika biebe, ambula bulalu buebe, uye ku nzubu kuebe. Yeye wakabika, wakaya ku nzubu kuende. Kadi pakatangila bantu bualu ebu, bakatshina, bakatumbisha Nzambi, bualu bua yeye wakapa bantu bukole bua nunku.’ Tshishima etshi tshiakenzeka mu mêsu a bayidi ba Yezu ne bena lukuna bende kabidi. Udi mumone ne: bu muvua bayidi ba Yezu bobu kabayi bafofomija mêsu kudi lukuna ne bibandabanda, “bakatumbisha Nzambi.”

Masama: ‘Muena nsudi wakalua kudi [Yezu], wakamutendekena, wakamutuila binu, wakamuambila ne: Biwasua kuenza nunku, udi mumanye mua kundengeja. Luse luakamukuata, wakolola tshianza, wakamulenga, wakamuambila ne: Ndi musue, wikale mulengejibue. Nsudi yakamulekela lukasa.’ (Mâko 1:40-42) Udi mumone ne: Yezu kakondapa muntu eu ne muoyo mukuatshidile to, kadi wakamuondapa bua luse lulelela. Fuanjikijabi ne: wewe ke uvua muena nsudi eu. Mmunyi muuvua mua kumvua bu bobu bakondape musangu umue kakuyi lutatu bubedi bukuate buôwa nunku buvua buenda bukunyanga mubidi wonso, bukuvuija muntu uvua bakuabu bepuka? Ki ntshianana pavua muena nsudi mukuabu uvua muondapibue mu tshishima ‘mutue mpala wende panshi ku makasa a Yezu, umusakidila’ nansha.​—Luka 17:12-16.

Mputa: Tshishima tshia ndekelu tshiakenza Yezu kumpala kua kumukuatabu ne kumupopela ku mutshi tshivua tshia diondapangana. Pakakatamuka mupostolo Petelo bua kutukila bavua bajinga kukuata Yezu, ‘wakadi ne muele wa mvita, wakautula, wakatapa muntu wa muakuidi munene, wakamukosa ditshi dia ku tshianza tshia [balume].’ (Yone 18:3-5, 10) Mu Luka badi batuambila muyuki umue umue eu ne: Yezu “kulengaye muntu au [ditshi], kumuondapa.” (Luka 22:50, 51, MMM) Apa kabidi pakenza Yezu bualu bulenga ebu, balunda bende bavuapu ne bena lukuna bende kabidi bavua musangu eu balue kumukuata.

Bushuwa, patudi tukonkonona bishima bia Yezu bimpe bimpe, tudi tufika ku dijingulula bimpe menemene mudibi bilelela, bikale bishilange ne bia bakuabu. (2 Timote 3:16) Kabidi anu mutuvua baleje ku mbangilu, dikonkonona dia mushindu’eu didi dikolesha ditabuja dietu dia dilaya dia Nzambi dia kuondapa bantu bena butumike. Bible udi umvuija ditabuja dia bena Kristo ne: ‘[Ndindila dishindika] dia malu atudi tutekemena ne didi dijadika dia malu atudi katuyi bamone.’ (Ebelu 11:1) Mbiumvuike bimpe ne: Nzambi kêna musue tuikale ne ditabuja dia ba-tshitaba mvinyingu peshi dia bingenyingenyi bia malu atudi tudijingila patupu, kadi mmusue tuikale ne ditabuja dikole diashila pa malu majadika bimpe. (1 Yone 4:1) Patudi tupeta ditabuja edi, tudi tulua bakole menemene mu nyuma.​—Matayo 5:3; Lomo 10:17.

Luondapu lua mu nyuma luangate muaba wa kumpala!

Ba bungi badi ne makanda a mubidi kabatu ne disanka to. Bamue batu mene bamba kudishipa bua dishikila dia muoyo peshi bua ntatu idi mibapite. Bulelela, badi ne bulema bua mu nyuma budi bubi butambe ku mêsu kua Nzambi kupita bulema bua mubidi. (Yone 9:41) Ku lunga luseke, bantu bavule badi ne bulema bua mubidi bu mudi Christian ne Junior ba mu tshiena-bualu tshishale badi ne nsombelu wa disanka, wa nsongo. Bua tshinyi? Bualu makanda abu a mu nyuma adi tumatuma ne badi ne ditekemena dishindame ne badi bapetela bukole ku ditekemena dilelela didi dishindamene pa Bible.

Yezu wakamba bua dijinga dietu dinene tuetu bantu ne: ‘Muntu kikadi biende ne muoyo bualu bua bidia nkayabi, ikale biende nawu bualu bua mêyi onso adi alupuka mukana mua Nzambi.’ (Matayo 4:4) Kadi bantu mbashilangane ne nyama, bualu kabena dijinga anu ne biakudia bia mubidi nkayabi to. Bu mutudi bafukibue mu ‘tshimfuanyi’ tshia Nzambi, tudi dijinga ne biakudia bia mu nyuma, mmumue ne: dimanya dia Nzambi ne mushindu utudi mua kuenda mudi dijinga diende ne kuenza tshidiye musue. (Genese 1:27; Yone 4:34) Dimanya dia Nzambi didi divuija muoyo wetu ne mushinga wa bungi ne diupetesha bukole bua mu nyuma. Didi kabidi difila mushindu wa kupeta muoyo wa tshiendelele mu buloba bukudimuna mparadizu. Yezu wakamba ne: ‘Eu udi muoyo wa tshiendelele, bua bobu bakumanye wewe, Nzambi umuepele mulelela, ne yeye uwakatuma, Yezu Kristo mene.’​—Yone 17:3.

Mbimpe tumanye ne: bantu ba tshikondo tshia Yezu kabavua bamubikila bu “Muondapianganyi” to, kadi bavua bamubikila ne: “Muyishi,” anyi Mulongeshi. (Luka 3:12; 7:40) Mbua tshinyi? Bualu Yezu uvua ulongesha bantu bualu bua tshintu tshiajikija ntatu ya bukua-bantu kashidi: Bukalenge bua Nzambi. (Luka 4:43; Yone 6:26, 27) Mbulamatadi wa mu diulu eu wikala mulombola kudi Yezu Kristo neakokeshe buloba bujima ne kukumbaja malu onso adi malaya mu Bible adi atangila diakajilula dia nsombelu wa bantu bakane ne dia buloba budi tshisombelu tshiabu. (Buakabuluibua 11:15) Ke bualu kayi, mu disambila dia tshilejilu diakalongesha Yezu, wakalamakaja dilua dia Bukalenge ne dienzeka dia disua dia Nzambi pa buloba.​—Matayo 6:10.

Dimanya dia bualu bua ditekemena dimpe edi ndimbushe dibungama divua nadi ba bungi badi ne bulema, dibapeteshe disanka divule. (Luka 6:21) Bulelela, Nzambi kakujikija anu masama ne bulema to; neajimije kabidi ne mfuki a makenga onso a bantu, mfuki eu ke mpekatu. Bushuwa, mukanda wa Yeshaya 33:24 ne wa Matayo 9:2-7 itukadi bamane kutela eyi idi ileja ne: bubedi mmuana wa mpekatu. (Lomo 5:12) Nunku, patshimunabu mpekatu, bantu nebasanke ku ndekelu kua bionso “mu budishikaminyi bua butumbi bua bana ba Nzambi,” budikadidi bua bantu bapuangane mu meji ne mibidi yabu.​—Lomo 8:21.

Mbipepele bua bantu badiku ne makanda a mubidi makumbanyine kupua muoyo ne: kuikala ne makanda a mubidi nunku kudi ne mushinga wa bungi. Kadi bua badi bakenga ne bubedi bukole bua bulema, kabiena nenku to. Mbajadike bimpe ne: kuikala ne muoyo ne makanda a mubidi kudi ne mushinga wa bungi, ne malu adi mua kushintuluka mu mupodi wa dîsu mudi muntu kayi muelela meji to. (Muambi 9:11) Nunku, tudi batekemene se: bantu badi ne bulema badi babala tshibejibeji tshietu etshi nebangate malaya a dikema a Nzambi adi mu Bible ne mushinga mukole. Yezu wakafila muoyo wende bua kushindika dikumbana dia milayi eyi. Etshi ki ntshijadiki tshitambe buimpe tshia se: milayi eyi neikumbane anyi?​—Matayo 8:16, 17; Yone 3:16.

[Mêyi adi kuinshi]

^ tshik. 6 Bua wewe kumanya malu mavule pa tshidi Nzambi mulekele makenga bua ikalaku, bala broshire wa Nzambi utuku uditatshisha bua bualu buetu anyi?, mupatula kudi Bantemu ba Yehowa.