Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Badi batungunuka ne kuenda mu bulelela

Badi batungunuka ne kuenda mu bulelela

Badi batungunuka ne kuenda mu bulelela

“Pandi ngumvua ne: bana banyi badi benda mu bulelela, ndisanka dipite masanka makuabo onso andi mua kupeta.”​—3 YONE 4, MMM.

1. ‘Bulelela bua lumu luimpe’ mbushindamene pa tshinyi?

 YEHOWA udi wanyisha anu bantu badi bamutendelela “mu nyuma ne mu bulelela.” (Yone 4:24) Bantu abu badi batumikila bulelela, bitaba tshisumbu tshia malongesha onso a bena Kristo a mu Bible. “[Bulelela ebu bua] lumu luimpe” mbuimanyine pa Yezu Kristo ne pa dibingisha bumfumu bua Yehowa ku diambuluisha dia Bukalenge. (Galatia 2:14) Nzambi udi ulekela ‘bukole budi bupambula’ buya kudi aba badi basue mashimi, kadi bua buobu kupeta lupandu badi ne bua kuitabuja lumu luimpe ne kuenda mu bulelela.​—2 Tesalonike 2:9-12, MMM; Efeso 1:13, 14.

2. Mbua bualu kayi buvua mupostolo Yone mutambe kuikadila ne dianyisha, ne mmalanda kayi avua pankatshi pende ne Gayo?

2 Bamanyishi ba Bukalenge ‘mbenzejanganyi ba mudimu mu [bulelela].’ Anu bu mupostolo Yone ne mulunda wende Gayo, mbalamate bulelela ne muoyo mujima ne badi benda mu bulelela ebu. Yone uvua mutume meji kudi Gayo pakafundaye ne: “Pandi ngumvua ne: bana banyi badi benda mu bulelela, ndisanka dipite masanka makuabo onso andi mua kupeta.” (3 Yone 3-8, MMM) Nansha bikala Yone eu ukavua mukulakaje kayi mulongeshe Gayo bulelela, bidimu bivule bikavua nabi mupostolo eu, dipia dia mu nyuma ne dinanga divuaye nadi bu dia muledi biakenza bua muntu eu uvua umueneka muakunyi kudiye ikale bu umue wa munkatshi mua bana ba mu nyuma ba Yone.

Bulelela ne ntendelelu wa bena Kristo

3. Bisangilu bivua bena Kristo ba kumpala benza bivua ne tshipatshila ne diambuluisha kayi?

3 Bua kulonga bulelela, bena Kristo ba kumpala bavua badisangisha mu bisumbu, bivua misangu mivule ku nzubu ya bana babu. (Lomo 16:3-5) Pavuabu badisangisha nanku bavua bakankamijangana ne basakangana ku dinanga ne ku bienzedi bimpe. (Ebelu 10:24, 25) Pa bidi bitangila aba bavua badiamba bena Kristo ba mu bidimu biakalonda panyima, Tertullien (bu mu tshidimu tshia 155 too ne kunyima kua tshia 200 B.B.) wakafunda ne: “Tudi tusangila bua kubala mikanda ya Nzambi . . . Tudi tudisha ditabuja dietu ne mêyi mansantu au, tukolesha ditekemena dietu, tushindika dieyemena dietu.”​—Apologie, nshapita wa 39.

4. Dimba misambu ditu ne mushinga kayi mu bisangilu bia bena Kristo?

4 Bidi bimueneka ne: bena Kristo ba kumpala bavua bimba mimbu mu bisangilu. (Efeso 5:19; Kolosai 3:16) Mulongeshi Henry Chadwick udi ufunda ne: mueleshi wa Bible mpata Celsus wa mu lukama luibidi lua bidimu wakamona misambu ivua yumvuika mishême ivua bantu bavua badiamba bena Kristo bimbe “milenga be, ke kufikaye munda bua muvuayi mimulenge ku muoyo.” Chadwick udi wamba kabidi ne: “Clément wa ku Alexandrie ke muena Kristo mufundi wa kumpalampala wakaleja mijiki idi miakanyine bena Kristo. Udi wamba ne: kayena ne bua kuikala mijiki idi ijija bantu maja adi ajula majinga mabi a tshiendenda to.” (The Early Church, dibeji dia 274-275) Anu muvua pamu’apa bena Kristo ba kumpala bimba misambu pavuabu badisangisha, Bantemu ba Yehowa batu pabu misangu mivule bimba misambu mishindamene pa mvese ya mu Bible, mikale ne mêyi a tshikuma adi atumbisha Nzambi ne Bukalenge buende.

5. (a) Mmushindu kayi uvuabu bafila bulombodi mu malu a mu nyuma mu bisumbu bia bena Kristo ba kumpala? (b) Mmushindu kayi udi bena Kristo balelela batumikile mêyi a Yezu adi mu Matayo 23:8, 9?

5 Mu bisumbu bia bena Kristo ba kumpala, bakulu bavua balongesha bulelela, basadidi ba mudimu buobu bavua bambuluisha bena Kristo nabu mu malu kabukabu. (Filipoi 1:1) Kasumbu Kaludiki kavua kalonda Dîyi dia Nzambi ne nyuma muimpe kavua kafila bulombodi mu malu a mu nyuma. (Bienzedi 15:6, 23-31) Mu ntendelelu wabu kamuvua malu a mianzu to, bualu Yezu uvua muambile bayidi bende ne: “Kadi nuenu, kanukebi bua banubikile Balongeshi. Bualu wenu Mulongeshi udi anu umue, nuenu bonso nudi bana ba muntu umue. Panu pa buloba, kanubikidi muntu ne: Tatu. Bualu wenu Tatu udi anu umue, Wa mu diulu.” (Matayo 23:8, 9, MMM) Mu malu aa ne mu makuabu a bungi, kudi difuanangana pankatshi pa bena Kristo ba kumpala ne Bantemu ba Yehowa.

Bakabakengesha bua diyisha bulelela

6, 7. Nansha mudibu bamanyisha mukenji wa ditalala, ntshinyi tshidibu benzele bena Kristo balelela?

6 Nansha muvuabu bamanyisha mukenji wa ditalala uvua utangila Bukalenge, bakakengesha bena Kristo ba kumpala anu muvuabu bakengeshe Yezu. (Yone 15:20; 17:14) Mufundi wa miyuki ya malu a kale John Von Mosheim wakabikila bena Kristo ba mu bidimu lukama bia kumpala ne: “tshisumbu tshia bantu batu kabayi benzelangana bibi nansha kakese, batu kabayi banji kuela meji bua kuenzela mbulamatadi bualu bubi.” Mumanyi mupiluke Mosheim wakamba ne: “bena Lomo bakafikila bena Kristo munda bualu ntendelelu wabu uvua mupepele, kavua mufuanangane ne wa bakuabu bantu buonso uvua ne mikiya ya tshijila nansha.” Wakamba kabidi ne: “Kabavua ne malu a milambu, ntempelo, bimfuanyi, bena mbuku, peshi bakuidi ba mianzu mishilangane; ne malu aa avua abakebela bipendu kudi bantu bavule bavua mu dipanga, bavua bela meji ne: kakuvua mua kuikala tshitendelelu nansha tshimue tshivua mua kuikala katshiyi ne bintu ebi to. Ke bualu kayi bavua bangata bena Kristo bu bantu bavua kabayi bitaba dikalaku dia Nzambi; pabi bilondeshile mikenji ya bena Lomo, aba bavuabu bamba ne: kabena bitaba dikalaku dia Nzambi bavua babangata bu tuishi tudi tukebela bantu masama.”

7 Bakuidi, benji ba bintu ne bakuabu bavua bapetela mushindu wa kudia ku ditendelela dia mpingu bakasaka bantu bua kukina bena Kristo, bualu kabavua batendelela mpingu to. (Bienzedi 19:23-40; 1 Kolinto 10:14) Tertullien wakafunda ne: “Bavua bangata bena Kristo bu bakebeshi ba ntatu yonso ivua ikuata Mbulamatadi, bakebeshi ba makenga onso avua akuata bantu. Padi musulu wa Tibre uwula tente usapalaja mâyi afika too ne ku bimanu bia tshimenga, padi musulu wa Nile kauyi uwula bua kufikisha mâyi too ne mu madimi, padi mvula kayiyi iloka peshi padi tshikumina tshituta, padiku biyole bia nzala, padiku disama kampanda dia tshipupu, tudi tumvua bamba diakamue ne: ‘Elayi bena Kristo mu tshina tshia ntambue!’” Nansha bia munyi, bena Kristo balelela ‘badi badilama ku mpingu.’​—1 Yone 5:21.

Bulelela ne mafesto a bena bitendelelu

8. Bua tshinyi bantu badi benda mu bulelela kabatu basekelela Nowele?

8 Aba badi benda mu bulelela badi bepuka mafesto adi abengangana ne Bible, bualu ‘butoke ne mîdima kabiena mua kudisanga’ to. (2 Kolinto 6:14-18, MMM) Tshilejilu, kabatu benza difesto dia Nowele, ditu dienzeka mu dia 25 Tshisua-munene. Mukanda mukuabu udi wamba ne: “Kakuena muntu udi mumanye dituku dilelela dia diakaledibua Kristo nansha.” (The World Book Encyclopedia) Munga mukanda udi wamba ne: “Satirnale, difesto dia bena Lomo ditubu benza munkatshi mua ngondo wa dikumi ne muibidi, ke wakafila njila wa malu a bungi a masanka atu bantu benza mu Nowele.” (The Encyclopedia Americana, wa mu 1956) Tshibungu tshikuabu tshidi tshileja ne: “Disekelela dia difesto dia Nowele ki mmukenji wa kudi Nzambi to, peshi ki ng’wa mu Dipungila Dipiadipia nansha.” (Cyclopædia wa M’Clintock ne Strong) Ne munga mukanda pawu udi wamba ne: “Mikoko . . . ivua ishala mu tshikumbi mu muvu wa Hiver; ne bualu ebu nkayabu budi mua kutujadikila ne: dituku ditubu benza Nowele pa tshibidilu mu muvu wa Hiver didi dimueneka ne: ki ndilelela to, bualu Evanjeliyo yeye udi wamba ne: balami ba mikoko bavua mu madimi.”​—Daily Life in the Time of Jesus; Luka 2:8-11.

9. Bua tshinyi basadidi ba Yehowa ba kale ne ba lelu kabena benza misekelelu ya Pasaka wa bena Kristo?

9 Bantu batu benza difesto dia Pasaka wa bena Kristo bua kuvuluka dibika dia Kristo ku lufu, pabi mikanda ya kueyemena idi ileja ne: difesto edi ndibangile mu ntendelelu wa dishima. Nkonga-miaku mukuabu udi wamba ne: Pasaka wa bena Kristo uvua “ku ntuadijilu difesto dia muvu wa printemps divuabu benzela nzambi-mukaji wa butoke ne wa muvu wa printemps mu Germanie, uvuabu babikila mu tshiena Anglo-Saxon ne: Estre,” anyi Eostre. (The Westminster Dictionary of the Bible) Tshinga tshibungu tshidi tshiamba kabidi ne: “Kakuena muaba nansha umue mu Dipungila dipiadipia udibu baleja ne: bavua basekelela Pasaka wa bena Kristo.” (Encyclopædia Britannica, Mpatuidi wa 11) Bena Kristo ba kumpala kabavua benza difesto dia Pasaka didibu benza lelu’eu to, ne nansha Bantemu ba Yehowa kabena badisekelela lelu to.

10. Mmusekelelu kayi uvua Yezu mubanjije, ne mbanganyi batshidi batungunuka ne kuwenza mudibi bikengela?

10 Yezu kavua muambile bayidi bende bua kusekelelabu diledibua diende peshi dibika diende ku lufu to, kadi wakabanjija Tshivulukilu tshia lufu luende lua mulambu. (Lomo 5:8) Bushuwa, eu ke muanda umuepele wakambilaye bayidi bende bua kusekelelabu. (Luka 22:19, 20) Badi babikila kabidi difesto edi ne: Didia dia Mukalenge, ne Bantemu ba Yehowa batshidi benza tshibilu etshi ku tshidimu tshionso.​—1 Kolinto 11:20-26.

Badi bamanyisha bulelela pa buloba bujima

11, 12. Mmushindu kayi udi aba badi benda mu bulelela bambuluisha bua mudimu wa diyisha kuenzekawu?

11 Aba badi bamanye bulelela badi bamona difila dîba diabu, makanda abu ne bintu biabu bikuabu mu mudimu wa diyisha lumu luimpe bu diakalenga. (Mâko 13:10) Mudimu wa diyisha wa bena Kristo ba kumpala uvua wenzeka ku diambuluisha dia mapa avua bantu bafile ku budisuile. (2 Kolinto 8:12; 9:7) Tertullien wakafunda ne: “Nansha mudiku kashete kalenga ka kuela mfranga, makuta adibu bapetamu ki ngadibu bafutshisha bantu kumpala kua kubuelabu, bienze bu se: tshitendelelu ntshilue mudimu wa dienda mushinga. Musangu umue ku ngondo muntu yonso udi ulua ne ndambu wa makuta, peshi dîba dionso didiye musue, kakuyi muntu umusuisha ku bukole, ne anu padiye ne mushindu; bualu kakuena muntu udibu benzeja ku bukole; dipa edi ndia budisuile.”​—Apologie, nshapita wa 39.

12 Mudimu wa diyisha Bukalenge udi Bantemu ba Yehowa benza pa buloba bujima lelu udi pawu wenzeka ku diambuluisha dia mapa a budisuile. Pa kumbusha Bantemu, bena muoyo wa dianyisha badi basankidila bulelela batu pabu basue kufila mapa bua mudimu eu kuenzekawu. Muaba eu kabidi kudi difuanangana pankatshi pa bena Kristo ba kumpala ne Bantemu ba Yehowa.

Bulelela ne ngikadilu udi muntu yonso ne bua kuikala nende

13. Pa bidi bitangila ngikadilu wabu, mmubelu kayi wa mupostolo Petelo udi Bantemu ba Yehowa batumikila?

13 Bu muvuabu benda mu bulelela, bena Kristo ba kumpala bavua batumikila mubelu wa mupostolo Petelo wa se: ‘Nuikale ne bienzedi bienu bimpe munkatshi mua bisamba bia bende, bualu bua, mu mianda idibu banusonguela nuenu bu benji ba malu mabi, buobu batumbishe Nzambi mu dituku dialuaye, bua midimu yenu mimpe idibu bamona.’ (1 Petelo 2:12) Bantemu ba Yehowa badi batumikila mêyi aa ne muoyo mujima.

14. Mmushindu kayi udi bena Kristo bangata dijikija lutetuku didi dibi?

14 Nansha pakavua butontolodi butuadije, aba bavua badiamba bena Kristo bavua bepuka manaya mabi. Mulongeshi wa malu a nzambi William Dool Killen wakafunda ne: “Mu lukama lua bidimu luibidi ne luisatu, nzubu wa manaya uvua mu tshimenga tshinene tshionso uvua muaba uvua ukoka bantu ba bungi; ne nansha muvua banayi bikale pa tshibidilu bantu ba bikadilu bibi, manaya avuabu benza avua anu apesha bantu majinga mabi avuaku mu tshikondo atshi. . . . Bena Kristo balelela bonso kabavua basue miaba ivuabu benzela teyatre. . . . Kabavua banange malu a busenji avua enzekamu; ne ditendekena nzambi milume ne mikaji ya bisamba bia bende divua dienzekamu misangu mivule kadivua dipetangana ne malongesha a ntendelelu wabu nansha kakese.” (The Ancient Church, dibeji dia 318-319) Lelu bayidi balelela ba Yezu badi pabu bepuka manaya a bundu ne mishindu mibi ya dijikija lutetuku.​—Efeso 5:3-5.

Bulelela ne “bakokeshi badi ku mutu”

15, 16. “Bakokeshi badi ku mutu” mbanganyi, ne mmunyi mudibu babangata kudi aba badi benda mu bulelela?

15 Nansha muvua bena Kristo ba kumpala bikale ne ngikadilu mulenga, ba-amperere ba bungi ba mu Lomo bavua babangata bibi. Mufundi wa miyuki ya malu a kale Ernest George Hardy udi wamba ne: ba-amperere bavua babamona “benze bu bantu ba patupu.” Mikanda ivua Ngovena Pliny Muana wa mu Bitunia ufundilangana ne Amperere Trajan idi ileja ne: bakokeshi abu kabavua bamanye bena Kristo balelela bimpe menemene to. Mmunyi mudi bena Kristo bangata Mbulamatadi?

16 Anu bu bayidi ba Yezu ba kumpala, Bantemu ba Yehowa badi bakokela “bakokeshi badi ku mutu” ne nkatshinkatshi. (Lomo 13:1-7) Bualu budibu babalomba buobu kabuyi bupetangana ne disua dia Nzambi, badi bangata dipangadika dia ‘kutumikila mêyi a Nzambi kumpala kua mêyi a bantu.’ (Bienzedi 5:29) Mukanda mukuabu udi wamba ne: “Nansha muvua bena Kristo kabayi babuelakana mu ditendelela dia amperere, kabavua bajudiji ba bimvundu to, ne nansha muvua bantu ba bisamba bia bende bamona tshitendelelu tshiabu tshibi ne tshishilangane [ne bikuabu], katshivua mua kuenzela ampire bualu bubi nansha bumue to.”​—After Jesus—​The Triumph of Christianity.

17. (a) Bena Kristo ba kumpala bavua bamanyishi ba mbulamatadi kayi? (b) Mmunyi mudi bayidi balelela ba Kristo batumikile mêyi a Yeshaya 2:4?

17 Bena Kristo ba kumpala bavua bamanyishi ba Bukalenge bua Nzambi, anu bu muvua nkambua Abalahama, Isaka ne Yakoba batekemene ‘musoko muibaka kudi Nzambi’ uvuaye mubalaye. (Ebelu 11:8-10) Anu bu Mfumuabu, bayidi ba Yezu kabavua ‘ba pa buloba’ to. (Yone 17:14-16) Ne pa bidi bitangila mvita ivua bantu baluangana, bakalonda ditalala ‘pakafulabu nkasu ya kudima nayi ku miele yabu ya mvita.’ (Yeshaya 2:4) Pakamonaye difuanangana dilenga edi, Geoffrey Nuttall mulongeshi wa miyuki ya malu a kale a ekeleziya wakumvuija ne: “Mushindu uvua bena Kristo ba kumpala bamona mvita uvua mufuanangane bikole ne mushindu udibu bayangata kudi bantu badi badibikila ne: Bantemu ba Yehowa, kadi bualu ebu mbutukolele bua tuetu kubuitaba.”

18. “Bua tshinyi mbulamatadi nansha umue kêna bualu bua kutshinyina Bantemu ba Yehowa?

18 Bu muvuabu kabayi babuelakana mu malu a panu ne bakokela “bakokeshi [bavua] ku mutu,” bena Kristo ba kumpala kabavua bateka mbulamatadi nansha umue mu njiwu to, ke mudibi kabidi bua Bantemu ba Yehowa. Mufundi wa tshikandakanda kampanda wa ku Nord kua Amerike wakamba ne: “Bidi bikengela kuikala muntu wa meji makese a mbipishilu bua kuamba ne: Bantemu ba Yehowa badi bateka mbulamatadi yonso mu njiwu. Mbantu batu kabayi bajula bimvundu bua kutonkola mbulamatadi ne mbanange ditalala anu mushindu udi tshisumbu tshia Nzambi ne bua kuikala.” Bakokeshi ba meji buobu mbamanye ne: kabena ne bualu bua kutshinyina Bantemu ba Yehowa to.

19. Pa bidi bitangila dilambula dia bitadi, ntshinyi tshitudi mua kuamba bua bena Kristo ba kumpala ne bua Bantemu ba Yehowa?

19 Umue mushindu uvua bena Kristo ba kumpala banemeka “bakokeshi [bavua] ku mutu” mpavuabu balambula bitadi. Justin wakamba mu mukanda wakatuminaye Amperere Antonin le Pieux (138-161 B.B.) ne: bena Kristo bavua balambula bitadi “ne lukasa kupita bantu bakuabu bonso.” (Première apologie, nshapita wa 17) Tertullien yeye wakambila bamfumu ba bena Lomo ne: balambuishi babu ba bitadi bavua ne “dibanza dia kuleja bena Kristo dianyisha” bualu bavua balambula bitadi ne muoyo mujima. (Apologie, nshapita wa 42) Pax Romana anyi ditalala dia mu Lomo, ne mikenji yabu ne bulongame buabu, njila mimpe ne dienza ngendu ya pa mâyi kakuyi njiwu ya bungi biakambuluisha bena Kristo bikole. Bu muvuabu bamanye dibanza divuabu nadi kudi mbulamatadi, bena Kristo bakatumikila mêyi a Yezu a se: ‘Nupe Kaisa bintu bia Kaisa, nupe Nzambi bintu bia Nzambi.’ (Mâko 12:17) Bantu ba Yehowa lelu badi balonda mubelu eu ne mbabele kalumbandi bua ngikadilu wabu muimpe, bu mudi wa dilambula dia bitadi.​—Ebelu 13:18.

Bulelela ntshisuikidi tshia buobumue

20, 21. Pa bidi bitangila buena-muntu bua ditalala, ntshinyi tshitudi mua kuamba bua bena Kristo ba kumpala ne bua Bantemu ba Yehowa ba mu tshikondo tshietu etshi?

20 Bu muvuabu benda mu bulelela, bena Kristo ba kumpala bavua basuikangane pamue mu ditalala bu bana ba muntu, anu mudi Bantemu ba Yehowa lelu. (Bienzedi 10:34, 35) Mukanda mukuabu mupatuila mu tshikandakanda kampanda wakamba ne: “[Bantemu ba Yehowa] mbamanyike bikole bu bantu bimpe be, ba malu malenga ne bena budipuekeshi ba kusomba nabu bipepele, kabatu benzeja bakuabu malu ku bukole ne misangu yonso batu bakeba ditalala mu malanda abu ne bakuabu . . . Munkatshi muabu kamutu bangatshi ba mbuejelu, bakuatshiki ba maluvu anyi banu ba diamba, ne tshidi tshibambuluishe bua kuikala nunku ki ntshikole to: Batu patupu benza bua malongesha a mu Bible kuikalawu abalombola mu bualu ne bualu buonso budibu benza anyi budibu bamba. Bu bantu buonso ba pa buloba bujima bikale benza muabu muonso bua kutumikila Bible mushindu udi Bantemu ba Yehowa benza, bena tshikisu badi pa buloba buetu ebu bavua mua kuikala mushindu mukuabu.”​—The Moscow Times.

21 Munga mukanda udi wamba ne: “Bena mu ekeleziya wa ku ntuadijilu bavua badimona mu dîku dipiadipia divua bantu bavua bakinangane kumpala bu mudi bena Yuda ne bantu ba bisamba bia bende basombe mpindieu mu buobumue ne mu ditalala.” (Encyclopedia of Early Christianity) Bantemu ba Yehowa badi pabu mu tshisumbu tshia bana babu ba ditalala badi banangangane pa buloba bujima, badi benza nsangilu wa bantu mupiamupia. (Efeso 2:11-18; 1 Petelo 5:9; 2 Petelo 3:13) Pakamona mfumu wa balami ba Fware wa mu Pretoria (Afrike du Sud) muvua Bantemu ba makoba onso basangile mu ditalala pavuabu mu mpungilu, wakamba ne: “Muntu yonso uvua ne udi ne kanemu, bonso bayukidishangana bilenga, ne ngikadilu wabu mu matuku makese adi mapite aa, bionso ebi bidi bijadika ne: bantu badi mu bulongolodi buenu badi ne ngikadilu mulenga be, bonso mbasombe pamue bu dîku dimue dia disanka.”

Badi bapeta masanka bua dilongesha bulelela

22. Ntshinyi tshidi tshienzeka bua mudi bena Kristo baleja bantu bulelela?

22 Ku ngikadilu wabu ne ku mudimu wabu wa diyisha, Paulo ne bena Kristo bakuabu bavua ‘baleja bulelela.’ (2 Kolinto 4:2, MMM) Kuenaku witaba ne: Bantemu ba Yehowa badi benza bia muomumue ne badi balongesha bisamba bionso bulelela anyi? Bantu ba pa buloba bujima badi babuela mu ntendelelu mulelela ne badi batshimukila ku ‘mukuna wa Nzubu wa Yehowa’ ntundu ne ngenene. (Yeshaya 2:2, 3) Tshidimu tshionso, bantu binunu ne binunu badi batambula bua kuleja didilambula diabu kudi Nzambi, ke tshidi tshifikisha ku dienza bisumbu bipiabipia bia bungi.

23. Mmushindu kayi uudi umona bantu badi balongesha bisamba bionso bulelela?

23 Nansha mudibu bafumine miaba mishilangane, bantu ba Yehowa badi mu buobumue mu ntendelelu mulelela. Dinanga didibu nadi munkatshi muabu didi dijadika mudibu bayidi ba Yezu. (Yone 13:35) Kuenaku umona ne: “Nzambi udi munkatshi muabo” anyi? (1 Kolinto 14:25) Ukadi mulamate ku luseke lua bantu badi balongesha bisamba bionso bulelela anyi? Biwikala ukadi muenze nanku, suaku uleja dianyisha bua bulelela ne ikala ne diakalenga dia kuenda mu bulelela ebu kashidi ne tshiendelele.

Newandamune munyi?

• Pa bidi bitangila mushindu wa ntendelelu, ndifuanangana kayi didi pankatshi pa bena Kristo ba kumpala ne Bantemu ba Yehowa?

• Mmusekelelu umue kayi udibu benza kudi bantu badi benda mu bulelela?

• ‘Bakokeshi badi ku mutu’ mbanganyi, ne mmunyi mudi bena Kristo babangata?

• Mmushindu kayi udi bulelela buikale tshisuikidi tshia buobumue?

[Nkonko ya dilonga]

[Tshimfuanyi mu dibeji 21]

Bisangilu bia bena Kristo bitu misangu mivule dibenesha bua bantu badi benda mu bulelela

[Bimfuanyi mu dibeji 23]

Yezu wakambila bayidi bende bua kusekelelabu Tshivulukilu tshia lufu luende lua mulambu

[Tshimfuanyi mu dibeji 24]

Anu bu bena Kristo ba kumpala, Bantemu ba Yehowa badi banemeka ‘bakokeshi badi ku mutu’