Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Inferno ntshinyi menemene?

Inferno ntshinyi menemene?

Inferno ntshinyi menemene?

NANSHA bikala muaku “inferno” ushiya tshimfuanyi kayi mu lungenyi luebe, bantu ba bungi batu bela meji ne: inferno mmuaba wa dinyokela bantu bua mpekatu yabu. Bua kuakula bua mpekatu ne bubi budiye ulela, Bible udi wamba ne: ‘Bu muakalua bubi pa buloba bualu bua muntu umue, ne bu muakalua lufu bua bubi abu, nunku lufu luakafika kudi bantu bonso, bua bonso bakenza malu mabi.’ (Lomo 5:12) Mukanda wa Nzambi udi ujadika kabidi ne: “Difutu dia bubi ndufu.” (Lomo 6:23) Bu mudi lufu luikale dinyoka bua mpekatu, lukonko lua mushinga mukole luambuluisha bua kujadika tshidi inferno menemene ndua se: Ntshinyi tshidi tshituenzekela patudi tufua?

Kudiku muoyo mukuabu wa mushindu kampanda udi utungunuka panyima pa lufu anyi? Inferno ntshinyi, ne mbantu kayi badi bayamu? Kudiku ditekemena bua bantu badi mu inferno anyi? Bible udi ufila mandamuna malelela ne makumbane ku nkonko eyi.

Muntu utu ushala ne muoyo panyima pa lufu anyi?

Kudiku tshintu kampanda munda muetu tshidi tshishala ne muoyo padi mubidi ufua, bu mudi anyima peshi nyuma anyi? Mona mushindu uvua Adama muntu wa kumpala mufike ku dikala ne muoyo. Bible udi wamba ne: ‘Yehowa Nzambi wakafuka mulume ne dimfuenkenya dia buloba, wakela mupuya wa muoyo mu diulu diende.’ (Genese 2:7) Nansha muvua dipuyakana dimuambuluisha bua kuikala ne muoyo, kuela kua ‘mupuya wa muoyo’ mu diulu diende kuvua kumvuija malu a bungi kupita dimuela dia kapepa tshianana mu bisulusulu. Kuvua kumvuija se: Nzambi wakangata mubidi wa Adama uvua kauyi ne muoyo e kutekamu bukokeshi bua kuikala ne muoyo, peshi “bukole bua muoyo” budi buendesha bifukibua bionso bidi ne muoyo pa buloba. (Genese 6:17; 7:22, NW) Bible udi ubikila bukole budi bufila muoyo ebu ne: “nyuma.” (Yakobo 2:26) Nyuma eu tudi mua kumufuanyikija ne nzembu idi yendesha motere anyi tshiamu kampanda ne itshipetesha bukole bua kukumbaja mudimu watshi. Anu mudi nzembu kayiyi mua kulua bu mudi tshiamu tshidiyi yendesha, ke mudi bukole bua muoyo kabuyi buangata ngikadilu nansha umue wa bifukibua bidibu buendesha. Kabuena ne bumuntu anyi ne bukokeshi bua kuela meji to.

Kadi tshidi tshifikila nyuma padi muntu ufua ntshinyi? Musambu wa 146:4 udi wamba ne: ‘Mupuya [peshi nyuma] wende udi upatuka, udi upingana kabidi ku dimfuenkenya diende; mu dituku dine adi malu akadiye upangadija adi ajimina.’ Padi muntu ufua, nyuma wende (udi kayi muntu eu) kêna uya kutungunuka ne muoyo muaba mukuabu bu tshifukibua tshia mu nyuma to. Udi ‘upingana kudi Nzambi wakamufila.’ (Muambi 12:7) Abi bidi biumvuija ne: mpindieu ditekemena dionso dia kupetulula muoyo matuku atshilualua didi anu mu bianza bia Nzambi nkayende.

Socrate ne Platon bantu ba kale bavua bena nkindi ya bena Greke bavua bamba ne: anyima udi munda mua muntu utu ushala ne muoyo padi muntu ufua, katu yeye ufua to. Kadi ntshinyi tshidi Bible ulongesha bua anyima? Genese 2:7 (NW) udi wamba ne: Adama “wakalua anyima udi ne muoyo.” Kakapeta anyima to; kadi uvua anyima, mmumue ne: muntu muine mujima. Mukanda wa Nzambi udi wakula bua anyima udi wenza mudimu, udi ujinga biakudia, udibu babakula, udi kayi ulala tulu, anu nanku. (Lewitiki 23:30; Dutelonome 12:20; 24:7; Musambu 119:28, NW) Bulelela, muntu muine ke anyima. Padi muntu ufua, anyima au udi ufua.​—Yehezekele 18:4, NW.

Kadi bafue mene batu mushindu kayi? Pavua Yehowa wela Adama mulawu wakamba ne: ‘Wewe udi dimfuenkenya dia buloba, neupingane mu dimfuenkenya dia buloba kabidi.’ (Genese 3:19) Adama uvua penyi kumpala kua Nzambi kumufuka ne dimfuenkenya dia buloba ne kumupesha muoyo? Kavuaku to! Pakafua Adama, wakapingana ku tshivuaye kumpala atshi, kavuaku kabidi to. Mbatokeshe diumvuija dia tshidi bafue mu Muambi 9:5, 10 mudibu bafunde ne: ‘Bafue kabena bamanye bualu [nansha] bumue. Kakuena mudimu, kakuena kulongolola kua malu, kakuena lungenyi anyi meji ku Muaba wa Bafue kûdi uya.’ Bilondeshile Bible, lufu ndibenga kuikalaku. Bafue ki mbamanye bualu nansha bumue, kabena bumvua disanka anyi dibungama, kabena bela meji to.

Ndikenga dia kashidi anyi ndukita lutubu bajika bantu bonso?

Bu mudi bafue kabayiku ne kabayi bamanye bualu nansha bumue, inferno kêna mua kuikala muaba wa kapia udibu bakengeshila bantu babi padibu bafua to. Nunku inferno mpindieu ntshinyi? Tuetu bakonkonone tshivua tshienzekele Yezu pakafuaye bidi mua kutuambuluisha bua kuandamuna lukonko elu. Luka (umue wa ku bafundi ba Bible) udi ulonda ne: ‘Kabakamushiya [Yezu] mu Muaba wa Bafue [inferno, bilondeshile Bible wa King James Version], mubidi wende kawakabola.’ * (Bienzedi 2:31) Mu inferno muvua Yezu pende muye emu muvua penyi? Mupostolo Paulo wakafunda ne: ‘Ngakafila kunudi bualu bungakangata kabidi ne: Kristo wakafuila bua malu mabi etu, bu mudi Mukanda wa Nzambi wamba; wakajikibua, wakubishibua ku lufu pakapita matuku asatu, bu mudi Mukanda wa Nzambi wamba.’ (1 Kolinto 15:3, 4) Nunku Yezu uvua mu inferno, mu lukita, kadi kabavua bamulekelamu kashidi to, bualu bakamujula, peshi kumubisha ku lufu.

Angata kabidi tshilejilu tshia muntu muakane Yobo uvua mukenge bikole. Pakajingaye bua kuepuka makenga ende, wakalomba ne: “Bu wewe munsokokaku anu mu inferno [Sheol], mundame too ne pumuka tshiji tshiebe.” * (Yobo 14:13, Bible wa TOB) Kuamba ne: Yobo uvua ujinga bua kuya muaba wa kapia kakole bua kukubibua nkubula kua meji menemene! Bua Yobo yeye, “inferno” uvua anu lukita patupu, muaba uvua dikenga diende dionso mua kujikila. Nunku Inferno wa mu Bible ndukita lutubu bajika bantu bonso, nansha bimpe nansha babi batu bayamu.

Inferno wa kapia nkabutu ka kashidi anyi?

Kapia ka mu inferno kadi mua kuikala tshimfuanyi tshia dibutuka dia kashidi anyi? Bua kuleja mudiku dishilangana pankatshi pa kapia ne Hades (Muaba wa bafue), peshi inferno, Mukanda wa Nzambi udi wamba ne: ‘Bakela lufu ne Muaba wa Bafue mu dijiba dia kapia.’ ‘Dijiba’ didibu batele muaba eu ndia mu tshimfuanyi, bualu kabena mu bulelela mua kuosha lufu ne inferno (Hades) bidibu belamu ebi to. “[Dijiba dia kapia edi] ndufu luibidi” ludi muntu ufua bua kashidi kayi mua kutekemena bua kubishibua kabidi musangu nansha umue to.​—Buakabuluibua 20:14.

Dijiba dia kapia didi ne diumvuija difuanangane ne dia “Ngena wa kapia [“kapia ka mu kandondo,” Muanda Mulenga Lelu]” wakamba Yezu. (Matayo 5:22; Mâko 9:47, 48) Mbatele Ngena misangu 12 mu Mifundu ya tshiena Greke ya buena-Kristo ne muaku eu udi utuvuluija tshibandabanda tshia Hinoma, pambelu pa ngumbu ya Yelushalema. Pavua Yezu pa buloba, bavua bateke tshibandabanda etshi bu muaba wa kuimanshila bintu bia bukoya, “muaba uvuabu bela bitalu bia babundi ba bibawu ne bitalu bia nyama ne bintu bikuabu bionso bia bukoya.” (Smith’s Dictionary of the Bible) Bavua belamu sufre misangu yonso bua mudilu kuikalawu mutungunuke ne kulakuka bua kuosha bintu bia bukoya bivuamu bionso butubutu. Yezu wakangata tshibandabanda atshi bu tshimfuanyi tshikumbane tshivua tshileja kabutu ka tshiendelele.

Anu mudi Ngena muikale tshimfuanyi tshia dibutuka dia kashidi ke mudi dijiba dia kapia kabidi. Padibu ‘belamu’ lufu ne Muaba wa Bafue (Hades) bidi biumvuija ne: nebabibutule pikalabu mua kupikula bantu ku mpekatu ne ku mulawu wa lufu. Bua benji ba mpekatu ya ku budisuile badi kabayi banyingalala bua bualu buayi, luabu “luseke” neluikale palu mu dijiba dia kapia edi. (Buakabuluibua 21:8) Nebabutudibue pabu bua kashidi. Kadi bua bantu badi Nzambi nabu mu meji ende badi mu inferno, tuamba ne: mu lukita ludibu bajika bantu bonso, bobu nebapete masanka a dikema matuku atshilualua.

Inferno udi ushala munda mutupu!

Buakabuluibua 20:13 udi wamba ne: ‘Mâyi manene kabidi akapatula bafue bakadimu, ne lufu ne Muaba wa Bafue [Hades] biakapatula bafue bakadimu.’ Bushuwa, inferno wa mu Bible neashale munda mutupu. Anu bu muakalaya Yezu, “tshikondo tshidi tshifika tshiumvua bafue bonso ba mu nkita [ya tshivulukilu] diyi dia [Yezu], nebapatuke.” (Yone 5:28, 29, MML) Nansha mudi bafue miliyo ne miliyo kabayiku mu mushindu kampanda anyi kansanga lelu eu, bafue badi Yehowa nabu mu meji ende nebabishibue, peshi bapetulula muoyo mu mparadizu wasululabu pa buloba.​—Luka 23:43; Bienzedi 24:15.

Mu buloba bupiabupia bua Nzambi, bantu babishabu ku lufu batungunuka ne kutumikila mikenji yende miakane kabakufua kabidi nansha. (Yeshaya 25:8) Yehowa ‘neakupule tshinsonji tshionso ku mêsu kuabu; ne lufu kaluena luikalaku kabidi; madilu kaena ikalaku kabidi, nansha muadi, nansha kanyinganyinga kabidi.’ Bulelela, ‘malu a kumudilu [neikale mamane] kumuka.’ (Buakabuluibua 21:4) Ndibeneshapu kayi bulenga nunku didibu balamine badi mu inferno peshi mu ‘nkita [ya tshivulukilu]’! Dibenesha edi bulelela ke didi ne bua kutusaka bua kupeta dimanya dia bungi dia Yehowa Nzambi ne Muanende Yezu Kristo.​—Yone 17:3.

[Mêyi adi kuinshi]

^ tshik. 10 Mu Bible wa King James Version mbakudimunamu muaku wa tshiena Greke wa Hades miaba dikumi mijima ya mu Mifundu ya tshiena Greke ya buena-Kristo ne: “inferno.” Mêyi adi mu Luka 16:19-31 adi akula bua dikenga, kadi muyuki mujima udimu mmulonda bu lusumuinu. Bala nshapita wa 88 wa mukanda wa Muntu mutambe bunene wa katshia ne katshia, mupatula kudi Bantemu ba Yehowa.

^ tshik. 11 Muaku wa tshiena Ebelu wa Sheol udi mu Mifundu Minsantu ya Tshiena-Ebelu misangu 65 mijima ne mbaukudimune mu Bible wa King James Version ne: “inferno,” “lukita,” ne “tshina.”

[Tshimfuanyi mu dibeji 5]

Yobo wakalomba bua kumukubilabu mu inferno

[Tshimfuanyi mu dibeji 6]

Ngena wa kapia ntshimfuanyi tshia kabutu ka tshiendelele

[Tshimfuanyi mu dibeji 7]

‘Badi mu nkita ya tshivulukilu nebajuke’