Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Ntshinyi tshidi tshienzekele inferno wa kapia?

Ntshinyi tshidi tshienzekele inferno wa kapia?

Ntshinyi tshidi tshienzekele inferno wa kapia?

NTSHIMFUANYI kayi tshidi muaku “inferno” ushiya mu lungenyi luebe? Udi umona inferno bu muaba kampanda mulelela wa kapia ne sufre udi ntatu ne makenga kabiyi ndekelu anyi? Peshi inferno udi mua kuikala pamuapa tshimfuanyi tshia diumvuija dia nsombelu ta ngikadilu kampanda anyi?

Kukadi bidimu nkama ne nkama mpindieu bidi bamfumu ba bitendelelu bangata inferno wa kadilu wa dikisangana ne makenga makole bu muaba udi benji ba mpekatu ne bua kuya. Dilongesha edi ditshidi kabidi ditangalake mu bitendelelu bivule. Tshikandakanda tshikuabu tshidi tshiamba ne: “Buena Kristo budi mua kuikala buvuije inferno muaku udi bantu bapite bungi bamanye, kadi dilongesha dia inferno edi kadiena anu mu buena Kristo nkayamu to. Dilongesha dia kuzakeja nadi bantu dia se: nebapete difutu dia dikenga panyima pa lufu luabu badi badilongesha mu mishindu mivule mu bitendelelu binene bia buloba bujima pabuipi ne bionso, nansha ne mu tumue tubitendelelu tukese.” (U.S.News & World Report) Bena Hindu, bena Buddha, ba-Mizilma, ba-Jaïn ne bena Tao badi balongesha bobu inferno wa mushindu kampanda anyi kansanga.

Kadi inferno mmupete diumvuija dikuabu mu malongesha a matuku aa. Tshikandakanda tshitukadi batele etshi tshidi tshiamba ne: “Nansha mutshidi dilongesha dia kale dia inferno wa kapia dikale ne badi baditabuja, malongesha adi mapatuke lelu a se: kabutu ka tshiendelele mmuaba mutambe bubi wa buloko bua muntu nkaya mmabange kumueneka mu bantu, balongesha ne: inferno kêna mua kuikala muaba mulelela wa kapia mushindu au to.”

Tshibejibeji tshikuabu tshia ba-Jezuite tshiakamba ne: “Aku nkudishima . . . padi muntu wela meji ne: Nzambi udi wangata ba-demon bua kukisa nabu bantu badi bapile ne makenga makuate buôwa, bu mudi kubakengesha ne kapia.” Tshiakamba kabidi ne: “Inferno udiku, ki mmuaba kampanda to, kadi nnsombelu nansha ngikadilu wa muntu udi ukenga mu lungenyi luende bua padiye mutapuluke ne Nzambi.” (La Civiltà Cattolica) Pape Jean Paul II wakamba mu 1999 ne: “Ki mmuaba kampanda to, inferno udi umvuija ngikadilu wa bantu badi ku disua diabu baditapulule kashidi ne Nzambi udi mpokolo wa muoyo wonso ne disanka.” Wakamba bua malongesha adi avuija inferno bu muaba wa kapia ne: “Adi aleja dikengakana ditambe bukole ne nsombelu udi kayi ne mushinga bia muntu udi kayi wenda ne Nzambi.” Mulongeshi wa malu a kale a ekeleziya Martin Marty wakamba ne: bantu kabavua mua kuitaba bualu ebu bu pape mudidinge mumvuije inferno bu muaba wa “ndimi ya kapia mudi diabolo muvuale bilamba bikunze muambule lupanda lule.”

Dikudimuna dia dilongesha edi didi dienda dimueneka nansha mu bitendelelu bikuabu kabidi. Luapolo lua kasumbu ka malu a dilongesha mu Ekeleziya wa Angleterre ludi luleja ne: “Inferno ki ndikenga dia kashidi to, kadi ndisungula dia ndekelu didi kadiyi mua kushintuluka dia nsombelu udi kayi mu diumvuangana ne Nzambi nansha kakese bua kashidi ne tshiendelele, didi ndekelu wadi muikale anu dibutuka dia tshiendelele.”

Kateshismo ka Ekeleziya wa Bepiskopo wa mu États-Unis kadi kumvuija inferno bu “lufu lua tshiendelele bua dibenga dietu dia Nzambi.” Tshikandakanda tshitukavua batele kabidi etshi tshidi tshiamba ne: Bungi bua bantu badi bitaba lungenyi lua se: “nshikidilu wa benji ba malu mabi nkabutu, ki ndikenga dia tshiendelele nansha. . . .” budi buenda buvula. “[Badi] bajadika ne: bantu badi babenga Nzambi ne muoyo mujima tshiabu nkubutuka kashidi mu ‘kapia kadi kashidisha’ ka inferno.”​—U.S.News & World Report.

Nansha mudi bantu lelu ne lungenyi lua kulekela dilongesha dia inferno wa kapia, bavule batshidi batungunuke ne kulongesha ne: inferno mmuaba mulelela wa makenga. Albert Mohler wa mu seminere ya bumpasata bua mu tshitendelelu tshia ba-Batiste ba ku Sud mu tshimenga tshia Louisville ku Kentucky (États-Unis) udi wamba ne: “Mukanda wa Nzambi udi umvuija inferno patoke ne: mmuaba mulelela udi umueneka wa kukengeshila bantu mu kapia.” Kabidi luapolo lua Mushindu utu mu inferno (Angl.) luvuabu balongolole kudi Kasumbu ka balombodi ba bena Mishonyi (Alliance évangélique) ludi luleja ne: “Inferno nkudiumvua mubengibue ne kukenga.” Ludi luleja kabidi ne: “Mu inferno mudi mishindu ya bungi ya bunene bua manyoka ne makenga bilondeshile bunene bua mpekatu ivua muntu muenze pa buloba.”

Kadi lukonko ludi lujuka kabidi ne: Inferno mmuaba udi kapia, muaba wa dikenga dia kashidi peshi kabutu anyi? Peshi ndikala mutapuluke ne Nzambi patupu anyi? Inferno ntshinyi menemene?

[Kazubu/​Bimfuanyi mu dibeji 4]

Diumvuija dia tshikoso dia muakabanga inferno wa kapia

NDÎBA kayi diakabanga badi badiamba bena Kristo kuitaba dilongesha dia inferno wa kapia? Nkubangila anu mu matuku a panyima pa tshikondo tshia Yezu Kristo ne bapostolo bende. Tshibungu tshia mukanda tshikuabu tshia mu Mfualansa tshidi tshiamba ne: “Mukanda wa Buakabuluibua bua Petelo (Apocalypse de Pierre [wa mu lukama luibidi lua bidimu B.B.]) ke mukanda wa kumpala [udi bantu nkayabu basakidile ku ya] bena Kristo bua kumvuija dinyoka ne makenga atu nawu benji ba mpekatu mu inferno.”​—Encyclopædia Universalis.

Kadi Batatu ba Ekeleziya ba ntuadijilu kabavua bapetangana munkatshi muabu pa dilongesha dia inferno to. Justin le Martyr, Clément wa ku Alexandrie, Tertullien, ne Cyprien bavua bitaba ne: inferno uvua muaba wa mudilu. Origène ne Grégoire wa ku Nysse (mulongeshi wa malu a ntendelelu) bavua bamba ne: inferno mmuaba udi uleja muntu mutapuluke ne Nzambi, muaba wa makenga a mu nyuma. Kadi Augustin wa ku Hippone yeye uvua wamba ne: makenga a mu inferno avua a mu nyuma ne mu mubidi, dilongesha diakitababu kudi ba bungi. Mulongeshi John Norman Kelly wakafunda ne: “Dilongesha dikolakane dia ne: benji ba mpekatu kabakupeta kabidi diakalenga dikuabu panyima pa muoyo utudi nawu eu, ne se: kapia kababutula kakakujima divua ditangalake miaba yonso mu bidimu bia 400.”

Mu bidimu bia 1500, bena Mishonyi bu mudi Martin Luther ne Jean Calvin bavua bangata makenga a mudilu wa mu inferno bu tshimfuanyi tshia nsombelu wa kushala mutapuluke ne Nzambi kashidi ne tshiendelele. Kadi nansha nanku, lungenyi lua kumona inferno bu muaba wa makenga luakatuadijilula kabidi mu bidimu nkama ibidi biakalonda. Jonathan Edwards (muambi wa bena Mishonyi) uvua ne tshilele tshia kuzola bimfuanyi bia bantu bakenga mu inferno bua kuzakeja mitshima ya bena Amerike ba mu bidimu bia 1700 bavua ku bupika.

Kadi pakapita matuku makese patupu, ndimi ya kapia ka mu inferno ivua ilakuka yakabanga kuteketa bua kujima. Tshikandakanda tshikuabu tshidi tshiamba ne: “[Kadilu ka mu] inferno kavua kambe kubutuka kuonso mu bidimu bia 1900.”​—U.S.News & World Report.

[Bimfuanyi]

Justin le Martyr uvua witaba dilongesha dia se: inferno uvua muaba wa kapia

Augustin wa ku Hippone uvua ulongesha ne: makenga a mu inferno avua a mu nyuma ne mu mubidi