Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Mushindu udi malu a bitabataba alombola bantu

Mushindu udi malu a bitabataba alombola bantu

Mushindu udi malu a bitabataba alombola bantu

UDI ututakena ne muntu kampanda mu njila paudi umbuka kuebe. Udi udikuma dikasa ku dibue. Nyunyi kampanda udi udila butuku. Udi ulota tshilota tshimuetshimue atshi njila ne njila. Bilondeshile bantu ba bungi, aa mmalu mapepele adi kaayi mua kuenzela muntu bibi. Kadi bua bamue bantu ba mu Afrike, malu aa adi mua kuikala bimanyinu anyi mikenji idi ifuma mu muaba wa mu nyuma. Bilondeshile tshimanyinu ne mushindu udibu batshiumvuija, malu aa adi amanyisha diakalenga peshi diakabi.

Bushuwa, malu a bitabataba kaatu anu mu Afrike nkayamu to. Nansha mutu bantu bungi budi bukemesha ba mu ditunga dia Chine ne ba mu matunga a mu URSS wa kale bashale bidimu bia bungi ne dilongesha dia ne: Nzambi katuku bu dilongesha didi nansha mbulamatadi muanyishe, batshidi balonda malu a bitabataba. Mu matunga a ku Mputu, bantu ba bungi batu baya mu lubuku lua mitoto, batu batshina Ditanu dia matuku 13, ne batu bepuka tumbishi tua mubidi mufike. Bamue bantu ba mu matunga a ku Nord kua buloba batu bamona butoke bua pa kabundubundu bu tshimanyinu tshia mvita ne disama dia bipupu. Mu ditunga dia Inde, bendeshi ba tuminyo badi batampakaja disama dia SIDA anu bualu batu bela meji ne: badi ne bua kulala ne bakaji bua kumonabu mua kushala bumvua tshitalela padiku munya mukole. Mu ditunga dia Japon, bibaki ba njila ya muinshi mua buloba batu bela meji ne: muntu mukaji yeye mubuele mu njila eu kumpala kua kujikaye ntshimanyinu tshia diakabi. Bitabataba mbitangalake kabidi nansha ne mu malu a manaya. Munayi mukuabu wa ndundu wa bianza wakamba ne: uvua muobeshe misangu ne misangu bualu uvua muvuale nsheshete mifike pamutu pa kuvuala ya mitoke. Bungi bua malu a bitabataba kabuena kubala kumana.

Bidi munyi buebe wewe? Utuku pamu’apa ne buôwa bua tshintu kampanda tshidi katshiyi tshimanyike, tshiudi kuyi mumanye mua kumvuija anyi? Udiku ne bualu kampanda anyi tshilele kansanga tshiudi ulonda tshidi katshiyi ne diumvuija dia nsongo anyi? Diandamuna diebe didi mua kuleja bikala malu a bitabataba akulombola anyi kaayi akulombola bualu etshi ke diumvuija dia malu a bitabataba.

Muntu udi ulekela bitabataba bilombola mapangadika ende ne malu adiye wenza ku dituku ne ku dituku udi ulekela tshintu tshidiye kayi mumanye bimpe tshimulombola. Mbia meji bua kuenza nanku anyi? Tudiku ne bua kulonda malu adi kaayi mutu a mushindu’eu adi mua kutukebela njiwu anyi? Bitabataba mbutekete budi kabuyi mua kuenzela muntu bibi anyi peshi mbualu budi mua kuikala ne njiwu?