Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Mmushindu kayi utudi ne bua kumona mateta?

Mmushindu kayi utudi ne bua kumona mateta?

Mmushindu kayi utudi ne bua kumona mateta?

MATETA! Muntu yonso neaapete. Adi mua kufumina ku dibenga kumvuangana ne muntu kampanda, dipangila makuta, masama, ditusaka ku malu mabi, ditukengesha, ditutatshisha bualu tudi tubenga bua kubuelakana mu malu a tshididi anyi a ditendelela mpingu, ne malu makuabu a bungi kabidi. Nansha mateta wowu mikale a mushindu kayi, atu misangu ya bungi akebesha tunyinganyinga tukole. Kadi mmunyi mutudi mua kuatantamena bimpe? Kudiku mushindu udiwu mua kutuambuluisha anyi?

Dikuatshisha dilenga

Davidi Mukalenge wa kale wakapeta mateta a bungi mu nsombelu wende mujima, kadi nansha nanku wakafua muikale anu ne lulamatu. Mmunyi muakafikaye ku diatantamena? Wakaleja kuvuaye upetela bukole pakambaye ne: ‘Yehowa udi mulami wanyi, tshiena nkengela tshintu.’ Pashishe wakatununguka wamba ne: ‘Nansha bingenda mupitshile mu lupongo lua mundidimbi wa lufu, tshiena ntshina bualu bubi, bualu bua wewe udi nanyi; tshibongo tshiebe ne tshibangu tshiebe bidi binsamba.’ (Musambu 23:1, 4) Bushuwa, Yehowa udi mpokolo udi kayi uma wa dikuatshisha didi kadiyi ndekelu. Wakalama Davidi mu bimue bikondo bia ntatu mitambe bukole, ne udi pabuipi bua kutulama petu mushindu wa muomumue padibi bikengedibua.

Tshia kuenza ntshinyi bua Yehowa atukuatshishe? Bible udi uleja tshitudi ne bua kuenza padiye wamba ne: ‘Teta, ulabule, umvue ne: Yehowa udi muakane.’ (Musambu 34:8) Elu ndubila lulenga ludibu batuela, kadi lubila elu ludi lumvuija tshinyi? Kusadila Yehowa ne kutumikila disua diende bimpe menemene, mbualu budi bukankamija muntu. Nsombelu eu udi umvuija kulekela ndambu wa budikadidi butudi nabu, ne kudipangisha amue malu. Imue misangu, bidi mene mua kutufikisha ku mateta bu mudi ditukengesha anyi ntatu. Kadi nansha nanku, aba badi bitaba ne muoyo mujima lubila ludi Yehowa ubela elu kabena ne bua kumvua bibi bua tshidibu benza etshi to. Yehowa neabenzele malu makane. Neabalombole ne neabalame mu nyuma. Neabakuatshishe mu mateta ne Dîyi diende, nyuma muimpe wende ne ku diambuluisha dia tshisumbu tshia bena Kristo. Ne ndekelu wa bionso neabapeshe muoyo wa tshiendelele.​—Musambu 23:6; 25:9; Yeshaya 30:21; Lomo 15:5.

Aba badi bangata dipangadika dinene dia kusadila Yehowa ne badi batungunuka ne kuenza tshivuabu bapangadika bua kuenza atshi badi bafika ku dimona bimpe ne: Yehowa udi ukumbaja malaya ende onso. Ke tshiakamona bena Isalele bakalonda Yoshua too ne mu Buloba Bulaya. Diakamue bamane kusabuka musulu wa Yadene, kuvua mateta avuabu ne bua kutantamena, mvita ya buobu kuluangana ne malongesha avuabu ne bua kulongela mu ntatu. Kadi bena mu tshipungu atshi bakamueneka bikale ne lulamatu kupita lua batatuabu bakapatuka mu Ejipitu ne kufuabu mu tshipela. Nunku Yehowa wakakuatshisha bena lulamatu, ne Bible udi wamba bua nsombelu wa bena lulamatu aba pakavua Yoshua mikolo ku tshiina ne: ‘Yehowa wakabapa dikisha ku nseke yonso bu muakalayaye bankambua babu. Kabakapanga tshintu tshimpe [nansha] tshimue tshiakalaya Yehowa bena Isalele; bakapeta bintu ebi bionso.’ (Yoshua 21:44, 45) Bidi mua kutuenzekela petu nanku bitueyemena Yehowa ne muoyo wetu mujima patudi mu mateta ne mu bikondo bikuabu bionso.

Ntshinyi tshidi mua kutekesha dieyemena ditudi beyemena Yehowa? Yezu wakaleja tshimue tshintu pakambaye ne: ‘Muntu kêna mumanye mua kukuatshila bamfumu babidi mudimu. Kanuena bamanye mua kukuatshila Nzambi mudimu ne Mamona diakamue.’ (Matayo 6:24) Tuetu beyemene Yehowa, katuakukeba nsombelu muimpe muaba udi bantu ba bungi pa buloba bamukeba, mbuena kuamba ne: kuzuka bua kupeta biuma. Yezu wakabela bayidi bende ne: ‘Diambedi kebayi bukalenge buende ne buakane buende, nunku nebanupe bintu [bidi bikengedibua] ebi bionso.’ (Matayo 6:33) Muena Kristo udi wangata biuma ne nkatshinkatshi ne udi uteka Bukalenge bua Nzambi pa muaba wa kumpala mu nsombelu wende udi usungula bualu butambe buimpe. (Muambi 7:12) Bushuwa, bidi mua kumulomba bua kulekela tshintu anyi bualu kampanda. Udi mua kuitaba dipangila dia bimue bintu. Kadi neapete masanka a bungi. Ne Yehowa neamukuatshishe.​—Yeshaya 48:17, 18.

Tshidi mateta atulongesha

Bulelela, kuitaba bua ‘kuteta, kulabula, kumvua ne: Yehowa udi muakane’ kakuena kuepula muntu ku malu atu afikilangana mu mpukapuka to; ne kakuena kutukuba ku mvita idi Satana ne bena diende mua kutuela to. (Muambi 9:11) Nunku, muoyo-mutoke ne tshisumi tshia bena Kristo bidi mua kutetshibua. Bua tshinyi Yehowa udi ulekela batendeledi bende bapeta mateta aa? Mupostolo Petelo wakaleja bualu bumue budi Yehowa ulekela mateta aa pakafundaye ne: ‘Nansha bikalaku bualu bua nuenu kunyingalajibua tshitupa tshîpi mu mateta a mishindu ya bungi; bualu bua kuteta kua ditabuja dienu, nansha ditetshibua ne kapia, didi ditamba ngolo udi ujimija mushinga mukole, nekusanganyibue ne butumbi ne dinemekibua ne bunême palua dibuluibua dia Yezu Kristo.’ (1 Petelo 1:6, 7) Bulelela, mateta adi atupesha mushindu wa tuetu kuleja tshidi ditabuja dietu ne dinanga dietu kudi Yehowa. Mateta adi kabidi ambuluisha bua kufila diandamuna ku bipendu ne mabanda a Satana Diabolo.​—Nsumuinu 27:11; Buakabuluibua 12:10.

Mateta adi kabidi atuambuluisha bua kupeta ngikadilu mikuabu ya bena Kristo. Tshilejilu, tangila mêyi a mufundi wa Misambu aa: ‘[Yehowa] udi umona bantu bapuekele; udi mumanye badi ne dipetu patshidibu kule.’ (Musambu 138:6) Katutu tuledibua ne budipuekeshi to, kadi mateta adi mua kutuambuluisha bua kupeta ngikadilu wa mushinga mukole eu. Vuluka mu tshikondo tshia kale mu matuku a Mose pavua bamue bena Isalele bamona bibatonda bua kudia mana ku lumingu ne ku lumingu, ku ngondo ne ku ngondo yonso. Bidi bimueneka ne: adi divua diteta kudibu, nansha muvua mana mikale tshiakudia tshivuabu babapeshe mu tshishima. Diteta adi divua ne tshipatshila kayi? Mose wakabambila ne: ‘[Yehowa] wakanudisha ne mana mu tshipela, bua kunupuekesha ne kunuteta.’​—Dutelonome 8:16.

Budipuekeshi buetu budi pabu mua kutetshibua. Mu mushindu kayi? Tshilejilu, ntshinyi tshitutu tuenza padibu bashintulula amue malu pa mushindu wa kulongolola malu? (Yeshaya 60:17) Tutuku tudifila mu mudimu wa diyisha ne dilongesha ne muoyo wetu mujima anyi? (Matayo 24:14; 28:19, 20) Tutuku tuitaba ne muoyo umue mumvuija a bulelela bua mu Bible adi “mupika wa lulamatu ne wa budimu” ufila anyi? (Matayo 24:45-47, NW; Nsumuinu 4:18) Tutuku tubenga bua kulonda mitoyi idibu batuela bua kusumba kantu ne kantu konso kadi kapatuka, modele wonso wa tshilamba anyi wa mashinyi udi upatuka anyi? Muntu muena budipuekeshi neandamune eyowa ku nkonko eyi.​—1 Petelo 1:14-16; 2 Petelo 3:11.

Mateta adi atuambuluisha bua kupeta ngikadilu mukuabu: ditantamana. Muyidi Yakoba wakamba ne: ‘Bana betu, nububale bu disanka dionso panuapona mu mateta a mishindu ya bungi; bualu bua nudi bamanye ne: diteta dia ditabuja dienu didi dienzeja ditantamana.’ (Yakoba 1:2 3) Ditantamena mateta a bungi bikale beyemene Yehowa ne muoyo mujima didi ditupetesha dinanukila, tshisumi ne lulamatu. Didi ditupesha bukole bua kukandamena malu adi Satana, nzambi wa tshikondo etshi udi muikale ne tshiji tshikole mua kulua kutuluisha nawu matuku kumpala.​—1 Petelo 5:8-10; 1 Yone 5:19; Buakabuluibua 12:12.

Mushindu muimpe wa kumona mateta

Yezu Kristo Muana mupuangane wa Nzambi wakapeta mateta a bungi pavuaye pa buloba ne wakapeta masanka a bungi bualu wakaatantamena. Paulo wakafunda ne: Yezu ‘wakayila ditumikila ku malu akakengaye nawu.’ (Ebelu 5:8) Lulamatu luende too ne ku lufu luakatumbishisha dîna dia Yehowa ne luakapesha Yezu mushindu wa kufila mushinga wa muoyo wende mupuangane wa bumuntu bua kupikula bukua-bantu. Muanda eu wakunzuluila aba bavua bitabuja Yezu njila wa kupeta muoyo wa tshiendelele. (Yone 3:16) Bu muakashala Yezu ne lulamatu mu mateta, udi mpindieu Muakuidi Munene ne Mukalenge wetu udi ukokesha.​—Ebelu 7:26-28; 12:2.

Kadi tuetu, tshituapeta ntshinyi? Lulamatu luetu mu mateta ludi lutupetesha petu masanka a bungi. Bible udi wamba bua aba badi ne ditekemena dia kuya mu diulu ne: ‘Muntu udi utantamana mu mateyi udi ne disanka; bualu bua pakamanabu kumujadika, neangate tshifulu tshia butumbi tshia muoyo tshiakalaya [Yehowa] badi bamunange.’ (Yakobo 1:12) Aba badi ne ditekemena dia kupeta muoyo pa buloba badi ne dishindika dia se: buobu batantamene mateta ne lulamatu, nebapiane muoyo wa tshiendelele pa buloba bukudimuna mparadizu. (Buakabuluibua 21:3-6) Ne tshidi ne mushinga wa bungi ntshia se: ditantamana diabu ne lulamatu didi ditumbishisha dîna dia Yehowa.

Tuetu balonde mu makasa a Yezu, tudi mua kushala bajadike ne: mateta onso atudi tupeta panuapa tudi mua kuatantamena bimpe. (1 Kolinto 10:13; 1 Petelo 2:21) Mmushindu kayi? Mpa kueyemena Yehowa, udi ufila ‘bukole bupite’ kudi aba badi bamueyemene. (2 Kolinto 4:7, MMM) Tuikalayi ne dishindika dia buena dia Yobo, wakamba nansha muvuaye mutantamene mateta a bungi ne: ‘Pamanaye kuntenta, nempatuke bu tshiamu tshia or.’​—Yobo 23:10.

[Tshimfuanyi mu dibeji 31]

Lulamatu lua Yezu pavuaye mu mateta luakatumbishisha dîna dia Yehowa. Luetu palu ludi mua kuditumbishisha