Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Dimanya dilelela dia Nzambi didi disamba bantu

Dimanya dilelela dia Nzambi didi disamba bantu

Dimanya dilelela dia Nzambi didi disamba bantu

BIDI Bible wamba pa bidi bitangila dinanga dia Nzambi ne luse luende bidi bijula nkonko idi ilubakaja bamue bantu. Badi bakonka ne: Bu Nzambi musue bua kujikija malu mabi, mumanye mushindu wa kuajikija ne muikale ne bukole bua kuenza nanku, bua tshinyi malu mabi adi atungunuka ne kuvulangana? Buabu buobu, tshilumbu ntshia kupeta diandamuna ku malu asatu adi amueneka kaayi mua kumvuangana: (1) Nzambi ngua bukole buonso; (2) Nzambi udi ne dinanga ne buimpe; ne (3) malu mabi adi atungunuka ne kuenzeka. Badi bela meji ne: bu mudi bualu buisatu bumueneka bulelela kabiyi kuela mpata, nanku bualu bumue anyi malu abidi makuabu aa ng’a dishima. Badi bamba ne: anyi Nzambi kêna ne bukokeshi bua kujikija bubi, anyi kêna ubutshiuka bua malu a bantu.

Matuku makese panyima pa dibumbuka dia nzubu [minene mile] ya World Trade Center mu tshimenga tshia New York, munene kampanda wa tshimue tshitendelelu mu ditunga dia États-Unis wakamba ne: “Batu bakadi bangebeje . . . misangu ne misangu bua tshinyi Nzambi mmulekele makenga ne malu a tshinyangu. Ndi njadika ne: tshiena mumanye diandamuna mu kabujima kadi to, nansha buanyi meme nkayanyi.”

Mulongeshi kampanda wa teoloji wakafunda pakumvuaye mêyi aa ne: “malongesha a teoloji malenga” avua mulombodi wa tshitendelelu eu ulongesha avua amulenga ku muoyo bikole. Wakitabuja kabidi mmuenenu wa malu wa mushikuluji kampanda uvua mufunde ne: “Dibenga kumanya bua tshinyi makenga adiku didi tshitupa tshia dibenga kumanya Nzambi.” Kadi, mbikole mua kumvua bua tshinyi Nzambi mmulekele malu mabi anyi?

Ntuadijilu wa bubi

Bishilangane ne bidi balombodi ba bitendelelu mua kuamba, Bible kêna uleja ne: katuena mua kumvua tshidi Nzambi mulekele bubi to. Bualu bua mushinga budi mua kutuambuluisha bua kumvua bua tshinyi malu mabi adiku nkuanji kumanya ne: Yehowa kavua mufuke bantu babi to. Wakafuka bantu babidi ba kumpala bikale bapuangane, kabayi mpekatu. Yehowa kutangilaye bintu bivuaye mufuke, e kusangana ne: bivua “bimpe be.” (Genese 1:26, 31) Uvua ukeba ne: Adama ne Eva balabaje Mparadizu wa Edene pa buloba bujima ne babuuje ne bantu ba disanka bonso bikale bakokela bumfumu buende bua dinanga.​—Yeshaya 45:18.

Bubi buakabangisha ne muntu wa mubidi wa nyuma, uvua kumpala ne lulamatu kudi Nzambi kadi kulua kupeta dijinga dia ne: bamutendelele. (Yakobo 1:14, 15) Buntomboji buende buakamueneka pa buloba pavuaye mufikishe bantu babidi ba kumpala bua kudisangabu kudiye ne kutombokelabu pabu Nzambi. Pamutu pa kulonda dîyi dia Nzambi dileja bimpe, dia kubenga kudia anyi kulenga tshimuma tshia mutshi wa dimanya malu mimpe ne malu mabi, Adama ne Eva bakangata ne kudia tshimuma atshi. (Genese 3:1-6) Mu dienza nunku, kabakabenga anu kutumikila Nzambi, kadi bakaleja kabidi ne: bavua bajinga budikadidi.

Tshilumbu tshia bumfumu tshiakajuka

Butomboji ebu buakajula tshilumbu tshidi tshitangila bumfumu, ne tshilumbu etshi tshivua tshitangila bifukibua bionso. Adama ne Eva bakajula tshilumbu tshia kumanya bikala Yehowa udi wenza mudimu bimpe ne bukokeshi buende pa bifukibua biende. Mufuki uvua ne bukenji bua kulomba bantu butumike mu bionso anyi? Bantu badi mua kuikala bimpe menemene padibu benza malu abu ne budikadidi buonso anyi?

Yehowa wakapita ne tshilumbu etshi tshivua tshitangila bukokeshi buende mu mushindu uvua uleja nkatshinkatshi wende bua dinanga, buakane, meji ne bukole. Ne bukole budiye nabu, uvua mua kumana buntomboji abu anu pinapu. Bivua mua kumueneka biakane bualu udi ne bukokeshi bua kuenza nanku. Kadi, dienza nanku kadivua mua kufila diandamuna ku tshilumbu tshia bumfumu etshi tshivua tshijuke to. Ku luseke lukuabu, Nzambi uvua mua kuikala mulengulule mpekatu au, kubenga kumumona bu bualu. Kupita ne bualu abu nunku, kuvua mua kumueneka kudi banga bantu lelu’eu bu kuleja dinanga. Kadi nansha nanku, kabivua kabidi mua kuandamuna ku meji a Satana a ne: bantu badi mua kuikala bimpe buobu badilombola nkayabu. Kabidi, mushindu wa dipita ne bualu nunku eu kauvua mua kusaka bakuabu bua kusesukabu pabu mu njila wa Yehowa anyi? Bipeta bivua mua kupatuka bivua mua kuikala makenga a kaayi ndekelu.

Mu meji ende, Yehowa wakanji kulekela bantu munkatshi mua tshikondo kampanda bua badilombole nkayabu. Nansha muvua bualu ebu bulomba kuanji kulekela bubi mu bule bua tshikondo kampanda, bantu bavua bapete mushindu wa kuleja ni bavua ne bukole bua kudilombola nkayabu bimpe kabayi balonda dîyi dia Nzambi, balonda mikenji yabu buobu nkayabu bua kumanya tshidi tshimpe ne tshibi. Tshipeta tshidi tshinyi? Nsombelu wa bantu utu anu mutshimone ne mvita, dipanga buakane, dikengeshangana ne makenga. Pikala ditombokela Yehowa dipange dipangilemu, nedifidilemu mandamuna ku bilumbu bionso biakajuka mu Edene musangu umuepele bua kashidi.

Nansha muvuaku malu aa, Nzambi yeye mmuleje dinanga diende mu dituma Muanende, Yezu Kristo, uvua mufile muoyo wende wa bumuntu bu mulambu wa kupikula nawu bantu. Ebi bidi biambuluisha bantu bena butumike bua kupikudibua ku tshibawu tshia mpekatu ne lufu bivua bifumine ku dibenga kutumikila dia Adama. Tshia-bupikudi tshiakunzulula njila wa muoyo wa kashidi kudi bonso badi bitabuja Yezu.​—Yone 3:16.

Yehowa udi utupesha dikankamija didi difila disulakana dia ne: makenga a bantu ng’a tshitupa tshîpi patupu. Mufundi wa Misambu wakafunda ne: ‘Tshitupa tshîpi katshiyi tshianji kulepa, muntu mubi kêna wikalaku kabidi; e, neukebe kumona muaba wende ne disuminyina, kêna wikalaku. Kadi badi ne mitshima mipuekele nebapiane buloba, mioyo yabu neyisanke mu ditalala dikumbane.’​—Musambu 37:10, 11.

Matuku atshilualua a disanka ne kaayi njiwu

Milayi ya mu Bible ikadi mikumbane idi ileja ne: tshikondo tshikala Nzambi ne bua kumbusha masama, dibungama ne lufu tshikadi pabuipi. Tangila ka-diosha kimpe ka malu avua ne bua kulua kavuabu bapeshe mupostolo Yone mu tshikena-kumona. Wakafunda ne: ‘Ngakatangila diulu dipia-dipia ne buloba bupia-bupia; bualu bua diulu dia kumudilu ne buloba bua kumudilu biakumuka; ne mâyi manene kaenaku kabidi. Ne Nzambi muine neikale ne [bukua-bantu], neikale Nzambi wabu. Yeye neakupule tshinsonji tshionso ku mêsu kuabu; ne lufu kaluena luikalaku kabidi; madilu kaena ikalaku kabidi, nansha muadi, nansha kanyinganyinga kabidi; malu a kumudilu akumuka.’ Bua kushindika bulelela bua malu adibu balaye aa, bakambila Yone ne: ‘Funda; bualu bua mêyi aa adi mêyi a kueyemena ne malelela.’​—Buakabuluibua 21:1-5.

Ntshinyi tshiafikila miliyare ne miliyare ya bantu badi bafue kabayi bamanye bualu katshia ku tshikondo tshia ditomboka dia mu Edene? Yehowa mmulaye ne: neikale mua kupingaja ku muoyo bantu badi balale tulu mu lufu. Mupostolo Paulo wakamba ne: ‘Ndi ne ditekemena kudi Nzambi didi bantu aba bitabuja kabidi ne: Dibika dia bafue nedikaleku, ne dia bakane ne dia [bakena bakane].’ (Bienzedi 24:15) Bantu aba nebapete ditekemena dia kuikala ne muoyo mu bulongolodi ‘mudi buakane buikalemu.’​—2 Petelo 3:13.

Anu bu mutu tatu wa dinanga witaba bua bapande muanende bualu mmumanye ne: neikale mua kupeta disulakana dianenga, ke mudi Yehowa mulekele pende bua ne: bantu banji kumona makenga pa buloba bua tshitupa tshîpi. Kadi, mabenesha a kashidi mmindile aba bonso badi bajinga kuenza disua dia Nzambi. Paulo wakumvuija ne: ‘Bualu bua bifukibua biakatekibua kunyima kua malu a patupu, ke mbualu bua kudisunguila kuabi, kadi bua Nzambi wakabiteka nunku mu ditekemena edi ne bifukibua mene nebipikudibue kabidi ku bupika bua dibola diabi, nebibuejibue mu budishikaminyi bua butumbi bua bana ba Nzambi.’​—Lomo 8:20, 21.

Ke lumu lulelela elu: ki ngumu itudi tumona ku televizion anyi tubala mu bikandakanda to, kadi ndumu luimpe. Ke lumu luimpe lutambe lua kudi ‘Nzambi wa busambi buonso,’ udi bushuwa ututabalela.​—2 Kolinto 1:3.

[Bimfuanyi mu dibeji 6]

Matuku akadi mapite mmaleje ne: bantu kabena mua kudilombola bimpe nkayabu, Nzambi yeye kayi ubalombola

[Mêyi a dianyisha]

Dîku dia bena Somalie: FOTO wa ONU 159849/​M. GRANT; bombe atomike: foto wa USAF; buloko bua disubishilangana: foto wa U.S. National Archives