Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

“Nukoleshe muoyo! Nkadi mutshimune bena panu”

“Nukoleshe muoyo! Nkadi mutshimune bena panu”

“Nukoleshe muoyo! Nkadi mutshimune bena panu”

DITUKU dia lufu lua Yezu, dituku dia 14 dia ngondo wa bena Yuda wa Nisana diakatuadija mu Dinayi dia matuku 31 a ngondo muisatu, mu tshidimu tshia 33 tshia bikondo bietu ebi. Butuku abu, Yezu ne bapostolo bende bakadisangisha mu nzubu kampanda wa kuulu wa mu Yelushalema bua kusekelela Pasaka. Pavuaye udilongolola bua ‘kumuka pa buloba bua kuya kudi Tatu,’ Yezu wakaleja ne: uvua munange bapostolo bende too ne ku ndekelu. (Yone 13:1) Mmu mushindu kayi? Mmu dibalongesha malongesha mimpe, ubalongolola bua malu avua ne bua kulua kuenzeka pashishe.

Bu mukavua butuku busemene bikole, Yezu wakambila bayidi bende ne: “Nukoleshe muoyo! Nkadi mutshimune bena panu.” (Yone 16:33, MMM) Ntshinyi tshivuaye musue kuamba mu mêyi a dikima au? Uvua musue kuamba ne: ‘Malu mabi a pa buloba ki mmansake bua kulaminangana munda ne bua kudisombuela to. Tshiena mulekele bena panu bambueja mu malu abu to. Ke tshidi mua kunuenzekela penu.’ Malu akalongesha Yezu bapostolo bende ba lulamatu mu mêba a ndekelu au a muoyo wende pa buloba avua ne bua kubambuluisha mushindu umue kabidi bua kutshimuna ba pa buloba.

Nnganyi udi mua kubenga ne: malu mabi ki mmavule pa buloba lelu? Mmunyi mutudi tudiumvua padiku malu a kansungasunga ne a tshikisu katshiyi mutu katshiyi nshingu? Malu aa adiku atupesha lukuna peshi atusaka ku dipingaja bubi ku bubi anyi? Mmushinga kayi udi nawu malu mabi kutudi? Pa kumbusha malu aa tudi mua kutela mibi yetu ne majinga etu a kuenza mpekatu, ne tudi ne mvita ya kuluangana ne bintu bibidi: ndongoluelu wa malu mubi eu ne majinga mabi adi munda muetu. Tudiku bulelela mua kutekemena bua kutshimuna mvita eyi katuyi ne diambuluisha dia Nzambi anyi? Mmunyi mutudi mua kupeta diambuluisha diende? Nngikadilu kayi itudi ne bua kukuama bua ituambuluishe bua kuepuka majinga mabi a mubidi? Bua kupeta mandamuna, tutangilayi tshivua Yezu mulongeshe bayidi bende ba pa muoyo dituku dia ndekelu dia muoyo wende pa buloba.

Tuenze bua budipuekeshi bupite lutambishi bukole

Tshilejilu, tangila tshilumbu tshia lutambishi anyi didisua. Bible udi wamba bua bualu ebu ne: ‘Kudisua kudi kuya kumpala kua dibutuka, mutshima wa kudibandisha udi uya kumpala kua dipona.’ (Nsumuinu 16:18) Mukanda wa Nzambi udi kabidi utubela ne: ‘Bikala muntu udiela meji ne: Ndi muntu munene, patshidiye muntu wa tshianana, yeye udi udidinga.’ (Galatia 6:3) Eyowa, lutambishi ludi lubutulangana ne lushimangana. Tuetu bikale ne meji, netukine “kudisua [ne] kudibandisha.”​—Nsumuinu 8:13.

Bapostolo ba Yezu bavua badisua anyi badibandisha anyi? Misangu mipite pa umue, bakakokangana bua kumanya uvua mupite bakuabu. (Mâko 9:33-37) Dikuabu dituku, Yakobo ne Yone bakalomba miaba minene mu Bukalenge. (Mâko 10:35-45) Kadi Yezu uvua ujinga kuambuluisha bayidi bende bua balekele meji au. Nunku pavuabu benda badia didia dia Pasaka, wakajuka e kudijingila tshilamba tshia kudikupula natshi mâyi, kubanga kuowesha bayidi bende mâyi ku makasa. Wakabapesha buludi dilongesha divuaye musue bua buobu kupeta. Yezu wakamba ne: ‘Meme Mukalenge ne Muyishi, bingikala munuoweshe makasa, mbimpe nuenu [penu] nuoweshangane makasa.’ (Yone 13:14) Pamutu pa lutambishi, tudi ne bua kuikala ne budipuekeshi.

Kadi ki mbipepele bua kutshimuna lutambishi to. Pakavua butuku buenda buila, kunyima kua Yezu mumane kupatula Yudasa Isakaliote (eu uvua ne bua kumupangila) mu nzubu, dikokangana dikole diakajuka munkatshi mua bapostolo 11. Tshilumbu tshivua tshinyi? Tshilumbu tshivua ne: nnganyi wa munkatshi muabu uvua umueneka mutambe bunene? Pamutu pa kubakanyina, Yezu wakaleja kabidi ne lutulu mushinga wa kusadila bakuabu. Wakamba ne: ‘Bamfumu ba bantu ba bisamba bia bende badi babakokesha ne diambu, ne bamfumu babu badi babikidibua ne: Benji ba bilengele. Kadi nuenu, kanuikadi nunku; udi mutambe bakuabu munkatshi muenu alue biende muakunyi; udi biende mfumu alue muena mudimu.’ Wakabavuluija tshilejilu tshiende pa kuamba kabidi ne: “Meme ndi munkatshi muenu bu muena mudimu.”​—Luka 22:24-27.

Bapostolo bakumvua dilongesha adi anyi? Eyowa, ke mudibi bimueneka. Kunyima kua bidimu, mupostolo Petelo wakafunda ne: ‘Nuikale buonso buenu ne mutshima umue, nusambangane, nunangangane bu bana babu ba mu Kristo, nuikale ne mitshima ya luse ne mitshima mipuekele.’ (1 Petelo 3:8) Bidi bia mushinga bua tuetu petu kulekela budipuekeshi buangata muaba wa lutambishi! Bidi bia meji bua tuetu kubenga kuditua mu dikeba dia butumbi, lumu anyi mianzu. Bible udi wamba ne: ‘Nzambi udi upidia badi badisua, kadi udi upa badi badipuekesha ngasa.’ (Yakobo 4:6) Bia muomumue, lusumuinu kampanda lua kale ludi luamba ne: ‘Difutu dia kudipuekesha ne dia ditshina dietu dia Yehowa didi bubanji, butumbi ne muoyo.’​—Nsumuinu 22:4.

Mushindu wa kutshimuna lukuna

Tangila ngikadilu mukuabu udi nende bantu ba bungi: lukuna. Nansha mudi lukuna lukebesha kudi buôwa, dipanga kumanya, dielelangana meji mabi, tshikisu, kansungasunga, buena muabu, disunguluja bisamba anyi makoba, ludi lumueneka luikale miaba yonso. (2 Timote 3:1-4) Lukuna luvua kabidi lulanda bu meshi mu matuku a Yezu. Bena Yuda bavua bakine balambuishi ba bitadi bikole. Bena Yuda kabavua badia ne bena Samalea to. (Yone 4:9) Bena Yuda bavua kabidi bapepeja bantu ba bisamba bia bende. Kadi mu ntendelelu uvua Yezu mujadike muvua mua kubuela bantu ba bisamba bionso. (Bienzedi 10:34, 35; Galatia 3:28) Nunku wakapesha bayidi bende tshintu kampanda tshipiatshipia ne dinanga dionso.

Yezu wakamba ne: ‘Ndi nnuelela mukenji mupiamupia ne: Nusuangane; nusuangane bu mungakunusua.’ Bavua ne bua kulonga mua kulejangana dinanga edi bualu wakatungunuka e kuamba ne: ‘Bua bualu ebu bantu bonso nebamanye ne: Nudi bayidi banyi binuasuangana nunku.’ (Yone 13:34, 35) Mukenji au uvua mupiamupia mu nguvuilu wa se: uvua mupite wa kusua “mukuenu bu mûdi mudisue.” (Lewitiki 19:18) Mmu mushindu kayi? Yezu wakatokesha bualu ebu, e kuambaye ne: ‘Eu udi mukenji wanyi ne: Nusuangane bu mungakunusua. Kakuena muntu udi ne dinanga didi ditambe edi, dia muntu ufuila balunda bende.’ (Yone 15:12, 13) Bavua ne bua kuikala badilongolole bua kufua pa muaba wa bakuabu.

Mmunyi mudi bantu bapange bupuangane mua kulekela lukuna mu nsombelu wabu? Mmu dikala ne dinanga dia didifila pamutu pa lukuna. Ke tshidi bantu bavule ba muoyo muimpe ba mu bisa, bilele, bitendelelu ne malu a tshididi bishilangane benza. Badi mpindieu benda babuela mu tshisumbu tshia bantu badi mu buobumue ne kabayi ne lukuna. Kadi ntshisumbu kayi atshi? Ntshisumbu tshia bena muntu tshia Bantemu ba Yehowa ba buloba bujima. Badi batumikila mêyi avua mupostolo Yone mufunde ku nyuma muimpe, ne: ‘Muntu yonso udi ne muanabu lukuna udi mushipianganyi; ne nudi bamanye ne: Kakuena mushipianganyi udi ne muoyo wa tshiendelele muikale munda muende.’ (1 Yone 3:15) Bena Kristo balelela kabatu babenga anu bua kuambula bingoma ne kuya mu mvita to, kadi batu kabidi badienzeja bua kulejangana dinanga.

Kadi mmunyi mutudi ne bua kuangata aba badi kabayi bena Kristo netu ne badi mua kutukina? Pavua Yezu mupopela pa mutshi, wakasambidila bantu bavua bakeba kumushipa ne: ‘Tatu ubabuikidile bubi buabu, kabena bamanye bualu budibu benza.’ (Luka 23:34) Pavua bantu bavua buwule tente ne lukuna bashipe muyidi Stefano ne mabue, mêyi ende a ndekelu avua ne: ‘Mukalenge, kubatekedi bubi ebu.’ (Bienzedi 7:60) Yezu ne Stefano bavua bajingila too ne bantu bavua babakine diakalenga. Kabavua ne lukuna mu mitshima yabu to. Bible udi utulomba ne: ‘Tuenzelayi bantu bonso bimpe.’​—Galatia 6:10.

‘Musambi wa tshiendelele’

Pavua tshisangilu tshiende ne bapostolo bende ba lulamatu 11 tshiya tshitangile kumpala, Yezu wakabamanyisha ne: mu katupa kîpi amu kavua ne bua kuikala kabidi nabu mu mubidi to. (Yone 14:28; 16:28) Kadi wakabajadikila ne: ‘Nendombe Tatu, yeye neanupe musambi mukuabu, ikale nenu tshiendelele.’ (Yone 14:16) Musambi uvuaye mulaye au nnyuma muimpe wa Nzambi. Uvua mua kubalongesha malu mondoke a mu Mifundu ne kubavuluija malu avua Yezu mubalongeshe mu mudimu wende wa pa buloba.​—Yone 14:26.

Mmunyi mudi nyuma muimpe mua kutuambuluisha lelu’eu? Eyo, Bible n’Dîyi dia Nzambi difundisha ku nyuma muimpe. Bantu bavua Nzambi mukuate nabu mudimu bua kufila milayi ne kufunda Bible ‘bavua benzeja kudi nyuma muimpe.’ (2 Petelo 1:20, 21; 2 Timote 3:16) Dilonga dietu dia Mifundu ne ditumikila malu atudi tulonga bidi bitupesha dimanya, meji, dijingulula dia malu, busunguluji ne bukole bua kupangadija malu. Nunku kabienaku bileja ne: tudi balongolola bimpe bua kukolela ntatu ya mu bukua-panu ebu bubi anyi?

Nyuma muimpe udi musambi mu mushindu mukuabu kabidi. Nyuma muimpe wa Nzambi mbukole buimpe, budi buambuluisha badi nabu bua kuleja ngikadilu ya Nzambi. Bible udi wamba ne: ‘Mamuma a nyuma adi dinanga, disanka, ditalala, lutulu, luse, buimpe, bunanukidi bua lulamatu, kudipuekesha, kudikanda.’ Eyi ki nngikadilu mimpe itudi nayi dijinga bua tuetu kutshimuna majinga mabi a mubidi adi atusaka ku buendenda, mvita, mukawu, tshiji ne malu makuabu a buena aa anyi?​—Galatia 5:19-23.

Patudi tueyemena nyuma wa Nzambi, tudi kabidi mua kupeta ‘bukole bupite’ bua kumona mua kufika ku dipita ne tunyinganyinga. (2 Kolinto 4:7, MMM) Nansha mudi nyuma muimpe kayi mua kumbusha mateta, udi mua kutuambuluisha menemene bua kuatantamena. (1 Kolinto 10:13) Mupostolo Paulo wakafunda ne: ‘Ndi mumanye mua kuenza malu onso mu Mukalenge udi unkolesha.’ (Filipoi 4:13) Yehowa udi ufila bukole buende ku diambuluisha dia nyuma muimpe wende. Tudi ne bua kuikala bena dianyisha bua nyuma muimpe eu! Mbamulaye bonso badi ‘basue Yezu ne benza mikenji yende.’​—Yone 14:15.

‘Shalayi mu dinanga dianyi’

Butuku buende bua ndekelu, Yezu wakambila kabidi bapostolo bende ne: ‘Udi ne mikenji yanyi, udi uyenza, ngudi munsue; Tatu wanyi neasue wansua.’ (Yone 14:21) Wakalomba ne: ‘Shalayi mu dinanga dianyi.’ (Yone 15:9) Mmunyi mudi kushala mu dinanga dia Tatu ne dia Muana kutuambuluisha mu mvita itudi tuluangana ne meji a kuenza mpekatu adi munda muetu kabidi ne bukua-panu ebu bubi?

Tudiku mua kuepuka meji mabi tuetu katuyi ne tshintu tshidi tshitusaka bikole bua kuenza nunku anyi? Ntshintu kayi tshinene tshidiku tshidi tshipite dijinga dia kuikala ne malanda mashême ne Yehowa Nzambi ne Muanende? Ernesto * (nsonga wakaluangana mvita mikole ne ngikadilu wa buendenda uvuaye nende katshia ku buana buende) udi wamba ne: “Mvua musue kusankisha Nzambi, ne ngakalonga mu Bible ne: kavua musue nsombelu umvua nende to. Nunku ngakapangadika bua kushintuluka, kulonda mêyi a Nzambi. Dituku dionso mvua nduangana ne meji mabi avua enda avula mu lungenyi luanyi. Kadi mvua mudisuike bua kutshimuna mvita eyi, ne ngakasambila bikole bua kulomba diambuluisha dia Nzambi. Kunyima kua bidimu bibidi, ngakakokesha bibidilu bibi ebi, nansha mundi ntungunuka ne kuikala ne dîsu dikole bua tshiyi kuenza bibi.”

Pa bidi bitangila mvita itudi tuluanga ne ndongololuelu wa malu eu, tangila disambila dia ndekelu diakenza Yezu kumpala kua kupatuka mu nzubu wa kulu au wa mu Yelushalema. Wakasambila Tatuende bua bayidi bende ne kumulomba ne: ‘Tshiena nkulomba ne: Ubumushe pa buloba; ndi nkulomba ne: ubasungile kudi mubi. Buobu kabena ba pa buloba, bu mundi meme tshiyi wa pa buloba.’ (Yone 17:15, 16) Aa mmêyi adi akankamija bulelela! Yehowa udi ulama badi bamunange ne ubakolesha padibu babenga kubuelakana mu malu a panu.

‘Nungitabuje’

Kutumikila mikenji ya Yezu kudi mua kutuambuluisha bua kutshimuna mu mvita yetu itudi tuluangana ne malu a panu ne meji etu a mpekatu. Nansha mudi kutshimuna eku kuikale ne mushinga, kakuena mua kujimija malu a panu anyi mpekatu utudi bapiane nansha. Kadi katuena ne bua kuditekesha to.

Bible udi wamba ne: “Bia panu bidi bienda bijimina. Bionso bidi bantu bajinga panu bidi bipita. Kadi udi wenza tshidi [Nzambi] musue, ke udi ushala ne muoyo kashidi.” (1 Yone 2:17, Mukanda wa Mvidi Mukulu [Mishonyi, MMV]) Yezu wakafila muoyo wende bua kusungila ‘muntu yonso wamuitabuja’ ku mpekatu ne ku lufu. (Yone 3:16) Nunku patudi tukola mu dimanya dietu dia disua dia Nzambi ne majinga ende, tuangate mubelu wa Yezu eu ne mushinga: ‘Nuitabuje Nzambi, nungitabuje meme kabidi.’​—Yone 14:1.

[Mêyi adi kuinshi]

^ tshik. 22 Tudi bashintulule dîna edi.

[Tshimfuanyi mu mabeji 6, 7]

Yezu wakambila bapostolo bende ne: ‘Shalayi mu dinanga dianyi’

[Tshimfuanyi mu dibeji 7]

Mu katupa kîpi emu, mpekatu ne bipeta biende kabiakuikalaku kabidi to