Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Umvua tshidi nyuma wamba!

Umvua tshidi nyuma wamba!

Umvua tshidi nyuma wamba!

‘Udi ne matshi umvue budi nyuma wambila [bisumbu].’​—BUAKABULUIBUA 3:22.

1, 2. Mmubelu kayi udibu bambulule pa bidi bitangila mikenji idi Yezu mutumine bisumbu muanda-mutekete bidibu batele mu Buakabuluibua?

 BASADIDI ba Yehowa badi ne bua kuteleja mêyi adi Yezu Kristo wamba ku bukole bua nyuma wa Nzambi, adiye wambila bisumbu muanda-mutekete bidibu batele mu mukanda wa mu Bible wa Buakabuluibua. Bushuwa, mu wonso wa ku mikenji eyi mudi mubelu eu: ‘Udi ne matshi umvue budi nyuma wambila [bisumbu].’​—Buakabuluibua 2:7, 11, 17, 29; 3:6, 13, 22.

2 Tukadi bamone mikenji ivua Yezu mutumina banjelu anyi batangidi ba mu Efeso, mu Semuna ne mu Pêgamo. Mmunyi mudi malu akambilaye bisumbu bikuabu binayi ku nyuma muimpe mua kutuambuluisha?

Kudi muanjelu wa mu Tuatila

3. Tuatila uvua muaba kayi, ne uvua mutumbe bikole bua bintu kayi bivuabu benzamu?

3 “Muana wa Nzambi” udi wela tshisumbu tshia Tuatila kalumbandi ne utshikanyina kabidi. (Bala Buakabuluibua 2:18-29) Tshimenga tshia Tuatila (tshidi mpindieu Akhisar) tshivua tshibakila kumpenga kua Musulu wa Gediz (kale uvua Hermus) ku Ouest kua Asia Mukese. Tshimenga etshi tshivua tshitumbe bua bintu bivuabu benzamu kudi benji ba midimu ya bianza. Bantu bavua benzamu mâyi makunze menza ne miji ya mutshi wa garance, mâyi aa ke avuabu benza nawu bilamba biabu bikunze bivua biende lumu bikole. Ludia, eu wakalua muena Kristo pavua Paulo muye mu Filipoi wa mu Gelika, uvua “musumbishi wa bilulu bikunze wa ku musoko wa Tuatila.”​—Bienzedi 16:12-15.

4. Mmalu kayi avua Yezu muelele tshisumbu tshia mu Tuatila kalumbandi?

4 Yezu udi wela bena mu tshisumbu tshia Tuatila kalumbandi bua bienzedi biabu bimpe, bua dinanga, ditabuja, ditantamana ne bua mudimu wabu. Bushuwa, ‘midimu yabu ya ku nshikidilu ivua mipite ya diambedi bungi.’ Kadi nansha tuetu bamanyike bua malu mimpe atuvua benze kale, katuena ne bua kulengulula bikadilu bietu bilenga nansha.

5-7. (a) Nnganyi uvua ‘mukaji au Izebele,’ ne ntshinyi tshivuabu ne bua kuenza ne ngenyi yende mibi? (b) Mukenji uvua Kristo mutumine tshisumbu tshia mu Tuatila udi wambuluisha bakaji badi batshina Nzambi bua kuenza tshinyi?

5 Tshisumbu tshia mu Tuatila tshivua tshilekela bantu batendelela mpingu, bitaba malongesha a dishima ne tshiendenda tshia masandi. Munkatshi muabu muvua ‘mukaji au Izebele,’ pamu’apa uvua tshisumbu tshia bakaji bikale ne bikadilu bifuane bia Izebele Mukalenge-mukaji mubi wa mu Bukalenge bua Isalele bua bisa dikumi. Bamue bamanyi bapiluke badi bamba ne: ‘baprofete bakaji’ ba mu Tuatila bavua bakeba kufikisha bena Kristo ku ditendelela nzambi milume ne nzambi mikaji ya bisumbu bia bangenda-mushinga ne bua kubuela mu mafesto muvuabu badia biakudia bilambula mpingu. Mukaji nansha umue udi udibikila muprofete kakebi bua kuenzeja bakuabu malu mabi mu mayele mushindu’eu mu tshisumbu tshia bena Kristo lelu!

6 Kristo ‘ukavua pa kuela mukaji au Izebele pa bulalu [bua disama, ne] kuela [bavua] benda nende masandi mu dikenga dikole, bikalabu [kabavua] bakudimuna mitshima yabu bua bienzedi biabu.’ Batangidi kabena ne bua kuitaba malongesha ne ngenyi bia mushindu’eu to, ne muena Kristo nansha umue kêna ne bua kuenda masandi a mu nyuma anyi a ku mubidi peshi kubuelakana mu ditendelela dia mpingu bua kumona mua kujadika ne: “malu male a Satana” mmatambe bubi nansha. Tuetu bateleje didimuija dia Yezu, ‘netukuate bikole tshitudi natshi,’ ne mpekatu kakutukokesha to. Bu mudibu babenge bienzedi bibi, nkuka ya masandi ne bipatshila bibi, bela manyi badibu babisha ku lufu badi bapeta ‘bukokeshi pa mutu pa bisamba bia bende’ ne nebadisangishe ne Kristo bua kutshibula bisamba ebi bitupa bitupa. Lelu bisumbu bidi ne mitoto ya mu tshimfuanyi, ne nebapeshe bela manyi “mutoto udi ukenka, wa nkesha,” udi muikale Mubaki, Yezu Kristo, padibu bababisha bua kuya mu diulu.​—Buakabuluibua 22:16.

7 Yezu wakabela tshisumbu tshia mu Tuatila bua katshitabi ngenyi mibi ya bakaji batontolodi. Mukenji uvua Kristo mutumine tshisumbu etshi ku nyuma muimpe udi wambuluisha bakaji bena Kristo bua kushalabu anu pa muaba udi Nzambi mubateke lelu. Kabena bakeba bua kukokesha balume ne kabena bakeba kufikisha bana betu ba balume ku dienda masandi a mu nyuma anyi a ku mubidi. (1 Timote 2:12) Kadi, bakaji aba badi bafila tshilejilu mu bienzedi biabu bilenga ne mu mudimu udibu benzela Nzambi bua kumutumbisha. (Musambu 68:11; 1 Petelo 3:1-6) Bena mu tshisumbu buobu balame bikole tshidibu natshi, mmumue ne: malongesha malelela ne ngikadilu muimpe ne mudimu wa diyisha Bukalenge, Kristo nealue ne mabenesha a dikema, kadi kakulua ne kabutu to.

Kudi muanjelu wa mu Sâdi

8. (a) Tshimenga tshia Sâdi tshivua muaba kayi, ne ng’amue malu kayi adibu bamba bua bualu buatshi? (b) Bua tshinyi tshisumbu tshia mu Sâdi tshivua dijinga ne diambuluisha?

8 Tshisumbu tshia mu Sâdi tshivua dijinga ne diambuluisha dia lukasa bualu tshivua tshifue mu nyuma. (Bala Buakabuluibua 3:1-6) Tshimenga tshia Sâdi tshivua ne bubanji bua bungi, ne tshivua ku Sud mutantshi wa kilometre 50 ne Tuatila. Dienda dia mushinga, bufuke bua buloba bua tshitupa atshi, ne bilamba ne tapi bia buoya bua nyama bivuabu benzamu biakambuluisha bua kuvuija tshimenga etshi muaba wa bubanji bua bungi uvuabu basombele kudi bantu 50 000 musangu kampanda. Bilondeshile Josèphe mufundi wa malu a kale, mu Sâdi muvua bena Yuda ba bungi mu bidimu lukama bia kumpala bia mu bikondo bietu ebi. Munkatshi mua bikulu bia tshimenga etshi mudi nsunagoga ne ntempelo wa Atemise, nzambi-mukaji wa bena Efeso.

9. Ntshinyi tshitudi ne bua kuenza bikala mudimu utudi tuenzela Nzambi muikale wa tshidingishilu patupu?

9 Kristo wakambila muanjelu wa tshisumbu tshia mu Sâdi ne: ‘Ndi mumanye midimu yebe ne bu muudi ne dîna dia udi ne muoyo, [pebe] udi mufue.’ Tshia kuenza ntshinyi bituikala bamanyike bu bantu badi batabale mu nyuma kadi petu balale tulu tukole katuyi tuenza midimu ya mu nyuma, ne midimu itudi tuenza mikale ya tshidingishilu, ne ‘[tuamba] kufua’ mu nyuma? Nanku tudi ne bua ‘[kutungunuka] ne kuvuluka bu mutuakangata ne mutuakumvua’ mukenji wa Bukalenge, ne tudi ne bua kukoleshilula mudimu wetu wa tshijila. Kakuyi mpata, tudi ne bua kutuadija kubuela mu bisangilu bia bena Kristo ne muoyo mujima. (Ebelu 10:24, 25) Kristo wakadimuija tshisumbu tshia mu Sâdi ne: ‘Biwikala kuyi utabala, nendue bu muibi, ne kuena umanya dîba dindi ndua kuudi.’ Netuambe tshinyi bua matuku etu aa? Mu katupa kakese emu netuikale ne bua kubadila Nzambi malu.

10. Nansha kuoku nsombelu bu wa mu Sâdi, ntshinyi tshidi ndambu mukese wa bena Kristo balelela mua kuenza?

10 Nansha kuoku nsombelu wa buena uvuaku mu Sâdi, kudi mua kuikala bantu bakese badi ‘kabayi banyanga bilulu biabu; ne badi mua kuenda ne Kristo mu bilulu bitoke; bualu bua badi bakanangane bua kuenza nunku.’ Mbalame bumuntu buabu bua bena Kristo, kabayi banyanguke anyi bikale ne ditoba dia ku malu peshi bitendelelu bia panu. (Yakobo 1:27) Nanku, Yezu ‘kakujimija mêna abu mu mukanda wa muoyo nansha kakese, ne neajikule mêna abu kumpala kua Tatu wende, ne kumpala kua banjelu bende.’ Bu mudibu babamone bakumbane bua kuendabu ne Kristo, kasumbu ka bela manyi (kadi kikale mukaji wa Kristo) nekavuale bilamba bitoke bia line bidi bileja bienzedi biakane bia bansantu ba Nzambi. (Buakabuluibua 19:8) Midimu milenga idi mibindile mu diulu idi ibasaka bua kutshimuna bukua-panu ebu. Mbateke kabidi mabenesha kumpala kua aba badi batekemene muoyo wa tshiendelele pa buloba. Mêna abu mbaafunde pawu mu mukanda wa muoyo.

11. Ntshinyi tshitudi ne bua kuenza bituikala babanga kulala tulu tua mu nyuma?

11 Kakuena muntu nansha umue wa kutudi udi musue kumata mu nsombelu mubi wa mu nyuma wa buena wa tshisumbu tshia mu Sâdi to. Kadi tshia kuenza ntshinyi tuetu bamone ne: tukadi tulala tulu tua mu nyuma? Tudi ne bua kuenza malu ne lukasa bua diakalenga dietu. Tufuanyikijabi ne: njila mibi mmibange kutusankisha anyi tukadi tubuela mu bisangilu ku mpukapuka peshi tuyisha anu kakese. Tulombe Yehowa diambuluisha mu masambila ne muoyo mujima. (Filipoi 4:6, 7, 13) Dibala dia Bible dituku dionso ne dilonga dia mikanda ya “mulami wa bulamate” nebituambuluishe bua kushala batabale mu nyuma. (Luka 12:42-44, MMM) Pashishe netuikale bu bena mu Sâdi bavua Kristo wanyisha, ne netuikale dibenesha kudi bena Kristo netu.

Kudi muanjelu wa mu Filadelefia

12. Umvuija nsombelu wa mu nyuma uvuaku mu Filadelefia wa kale.

12 Yezu wakela tshisumbu tshia mu Filadelefia kalumbandi. (Bala Buakabuluibua 3:7-13.) Tshimenga tshia Filadelefia (lelu Alashehir) tshivua muaba wa bubanji bua bungi uvuabu benzela mvinyo ku Ouest kua Asia Mukese. Bushuwa, nzambi watshi munene uvua Dionysus, nzambi wa mvinyo. Bidi bimueneka ne: bena Yuda ba mu Filadelefia bakapangila bua kusaka bena Kristo bena Yuda bavuamu bua kulama anyi bua kupingana ku bimue bilele bia Mikenji ya Mose.

13. Mmalu kayi adi Kristo muenze ne “luvungula lua Davidi”?

13 Kristo “udi ne luvungula lua Davidi,” ne mbamupeshe midimu yonso ya Bukalenge ne bukenji bua kulombola nzubu wa ditabuja. (Yeshaya 22:22; Luka 1:32) Nsapi eyi ke ivua Yezu munzuluile nayi bena Kristo ba mu Filadelefia wa kale ne ba miaba mikuabu tshiibi bua kuenzabu midimu ya Bukalenge. Katshia mu tshidimu tshia 1919 mmunzuluile “mulami wa bulamate” “tshibi tshinene” tshidi tshifikisha ku mudimu wa diyisha Bukalenge tshidi muluishi nansha umue kayi mua kukanga to. (1 Kolinto 16:9; Kolosai 4:2-4) Bushuwa, mbakangile bena mu “nsunagoga wa Satana” tshiibi tshia midimu ya Bukalenge bualu ki mbena Isalele wa mu nyuma to.

14. (a) Mbualu kayi buvua Yezu mulaye tshisumbu tshia mu Filadelefia? (b) Mmunyi mutudi mua kudilama bua kutuponyi mu ‘dîba dia diteta’?

14 Yezu wakalaya bena Kristo ba mu Filadelefia wa kale muanda eu: ‘Bualu bua wakalama dîyi dia kutantamana kuanyi, nenkulame kabidi ku dîba dia kuteta, diodi didi diamba kulua kudi ba pa buloba bonso.’ Bua kuyisha bidi bikengela kuikala ne ditantamana dia buena dia Yezu. Kavuaku muanji kutshina baluishi nansha, kadi wakatungunuka ne kuenza disua dia Tatuende. Bua muanda eu, Nzambi wakabisha Kristo ku lufu ne kumupeshaye muoyo udi kauyi ufua mu diulu. Tuetu bashale balamate dipangadika ditudi bangate bua kutendelela Yehowa ne bua kutuma Bukalenge buende kumpala mu diyisha lumu luimpe, neatulame bua katuponyi mu tshikondo tshia diteta anyi ‘dîba dia diteta’ didiku mpindieu. Tuetu badienzeje bua kuvudija midimu ayi ya Bukalenge ‘[netutungunuke ne] kukuata bikole tshitudi natshi’ tshidi Kristo mutupeshe. Dienza malu aa nedipeteshe bela manyi tshifulu tshia butumbi tshia mushinga kauyi kuamba mu diulu ne balunda babu ba lulamatu buobu nebapete muoyo wa tshiendelele pa buloba.

15. Mmalu kayi adibu balombe aba bikala ‘makunji mu ntempelo wa Nzambi’?

15 Kristo udi wamba kabidi ne: ‘Udi upita bukole, nemmuvuije dikunji mu ntempelo wa Nzambi wanyi, ne nemfunde dîna dia Nzambi wanyi pambidi pende, ne dîna dia tshimenga tshia Nzambi wanyi, Yelushalema mupiamupia mene, tshidi tshipueka panshi, tshifuma mu diulu kudi Nzambi wanyi, ne dîna dianyi meme dipiadipia.’ Batangidi bela manyi badi ne bua kukuata ntendelelu mulelela ne manza abidi. Badi ne bua kutungunuka ne kukumbaja malu malomba bua kuikala bena mu ‘Yelushalema mupiamupia’ padibu bayisha malu a Bukalenge ne padibu bashala anu bakezuke mu nyuma. Aa ke malu adibu ne bua kuenza bikalabu basue kuikala makunji mu ntempelo wa butumbi wa mu nyuma ne bikalabu basue kuikala ne dîna dia tshimenga tshia Nzambi bu benamu ba mu diulu ne bikalabu basue kuikala ne dîna dia Kristo bu mukajende. Ne badi kabidi ne bua kuikala ne matshi adi ‘umvua budi nyuma wambila [bisumbu].’

Kudi muanjelu wa mu Laodikiya

16. Ng’amue malu kayi atudi bamanye pa bidi bitangila Laodikiya?

16 Kristo wakakanyina tshisumbu tshia mu Laodikiya tshivua tshilengulula malu. (Buakabuluibua 3:14-22) Tshimenga tshia Laodikiya tshivua mutantshi wa kilometre mitue ku 150 ku Est kua Efeso, ne tshivua mu masangu a njila minene ivua bangenda-mushinga balonda mu tshibandabanda tshia bufuke tshia Musulu wa Lycus. Laodikiya uvua kabidi tshimenga tshia bubanji bua bungi muvuabu benza bintu kabukabu ne balamina mfranga. Bilamba bia buoyoya bufike bivuabu benza mu tshitupa atshi bivua bitumbe bikole. Bu muvua tshilongelu tshia malu a bumunganga tshikale mu tshimenga etshi, pamu’apa mu Laodikiya ke muvuabu benze buanga bua mêsu buvuabu babikila ne: pudre wa mu Pugia. Asclépios, nzambi wa luondapu, uvua umue wa ku nzambi minene ya mu tshimenga etshi. Bidi bimueneka ne: mu Laodikiya muvua bena Yuda ba bungi menemene, bamue ba kudibu bavua bamueneka bikale ne bubanji buvule.

17. Bua tshinyi Yezu wakakanyina bena mu Laodikiya?

17 Yezu udi wakula ne dîyi dia bukokeshi bu ‘mumanyishi wa kueyemena ne mulelela, tshibangidilu tshia bufuki bua Nzambi,’ wambila tshisumbu tshia mu Laodikiya malu mukana mua “muanjelo” watshi. (Kolosai 1:13-16) Yezu wakakanyina bena mu Laodikiya bualu kabavua ‘nansha ku mashika anyi ku kapia’ mu nyuma to. Bu muvuabu tshiuyuya, Kristo uvua ne bua kubaluka. Kabivua ne bua kuikala bibakolele bua kumvua mufuanu eu to. Tshimenga tshia Hielapoli tshivua pabuipi apu tshivua ne misulu ya mâyi a mudilu, ne mu Kolosai muvua mâyi matalale. Kadi bu muvua mâyi afumina mutantshi mule endela mu mulonda bua kubuela mu Laodikiya, avua pamu’apa alua tshiuyuya pavuawu afika mu tshimenga. Munkatshi mua njila, avua endela mu kalande kavuabu baenzele. Pabuipi ne Laodikiya, mâyi aa avua endela mu njila wa mabue uvuabu baibakile ne siman.

18, 19. Mmunyi mudi bena Kristo ba mu matuku etu aa badi bafuane ba mu Laodikiya mua kupeta diambuluisha?

18 Lelu bantu badi bafuane bena mu Laodikiya kabatu ni nku luya bua kusonsola bakuabu, ni nku mashika bua kubakankamika. Anu bu mâyi a tshiuyuya, nebabaluke! Yezu ki mmusue bua bikale baleji-mpala bende, bu bela manyi badi bikale ‘milopo [pa muaba wa] Kristo’ nansha. (2 Kolinto 5:20) Anu buobu badilengeje, tshianana nebajimije diakalenga diabu dia kuikala bamanyishi ba Bukalenge. Bena mu Laodikiya bavua bakeba bubanji bua panu ne ‘kabavua bamanye ne: bavua bena dikenga ne bakengedi ba luse, ne bapele ne bafofo ne [bikale] butaka.’ Bua kumbusha bupele buabu, bufofo ne butaka bua mu nyuma, lelu bantu bonso badi babafuane badi ne bua kusumba ‘ngolo mulengejibue’ wa ditabuja diteta, “bivualu bitoke” bia buakane, ne “buanga bua kulaba ku mesu” budi buambuluisha bua kumona bimpe mu nyuma. Batangidi bena Kristo badi ne disanka dia kubambuluisha bua bamanye majinga abu a mu nyuma bua kumonabu mua kulua ‘babanji mu ditabuja.’ (Yakobo 2:5; Matayo 5:3) Mbimpe batangidi babakuatshishe kabidi bua kudilababu “buanga [bua mu nyuma] bua kulaba ku mesu,” mmumue ne: kuitaba ne kulonda malongesha, mibelu, tshilejilu ne lungenyi lua Yezu. Ebu mbuanga budi bujikija “bijingajinga bia mubidi, bijingajinga bia mesu ne lutambishi bua biuma.”​—1 Yone 2:15-17, MMM.

19 Yezu udi utandisha ne ubela bonso badiye munange. Batangidi badi muinshi muende badi ne bua kuenza bia muomumue ne mutshima wa dinanga. (Bienzedi 20:28, 29) Bivua bikengela bua bena mu Laodikiya ‘bikale ne lukunukunu ne bakudimune mutshima,’ bashintulule ngelelu wabu wa meji ne nsombelu wabu. Bushuwa, bamue ba kutudi mbalue kuibidilangana ne nsombelu udi ubafikisha ku diteka mudimu wa tshijila udibu benzela Nzambi pa muaba udi kauyi ne mushinga mu nsombelu wabu anyi? Biobi bibafikile nanku, mbimpe ‘basumbe buanga bua kulaba ku mesu kudi Yezu’ bua buobu kufika ku dimona mushinga wa dikeba diambedi Bukalenge ne lukunukunu.​—Matayo 6:33.

20, 21. Mbanganyi badi bandamuna padi Yezu ‘ukokola’ lelu, ne mmalu kayi adibu batekemene?

20 Kristo udi wamba ne: ‘Tangila, ndi mudimanyike ku tshiibi, ndi nkokolaku, biumvua muntu dîyi dianyi, ne udi ungunzuluila tshiibi, nembuele kudiye, nendie nende bidia, ne yeye neadie nanyi.’ Misangu mivule Yezu uvua ulongesha bantu malu a mu nyuma pavuaye udia nabu biakudia. (Luka 5:29-39; 7:36-50; 14:1-24) Mpindieu udi ukokola ku tshiibi tshia tshisumbu tshidi tshifuane tshia mu Laodikiya. Bantu badimu nebamunzuluileku padiye ukokola, kujululula dinanga diabu kudiye, kumuakidila munkatshi muabu ne kuitaba bua abalongeshe anyi? Buobu benze nanku, Kristo neadie nabu difesto bua diakalenga diabu dinene dia mu nyuma.

21 Lelu “mikoko mikuabo” idi itaba bua Yezu abuele kudiyi mu ngumvuilu wa tshimfuanyi, ne bualu ebu budi buyipetesha muoyo wa tshiendelele. (Yone 10:16; Matayo 25:34-40, 46) Kristo neapeshe muela manyi yonso udi utshimuna diakalenga dia ‘kushikamaye nende mu nkuasa wa butumbi, bu muakatambaye bukole ne muakashikamaye ne Tatu wende mu nkuasa wende wa butumbi.’ Bulelela, Yezu mmulaye bela manyi batshimuna difutu dinene dia kusomba nende mu nkuasa wa butumbi ku dia balume dia Tatuende mu diulu. Ne mikoko mikuabu idi itshimuna mmitekemene muaba mulenga pa buloba pa banga Bukalenge kukokesha.

Malongesha buetu tuetu

22, 23. (a) Mmunyi mudi bena Kristo bonso mua kupeta malu mimpe mu mêyi avua Yezu muambile bisumbu muanda-mutekete? (b) Ntshinyi tshitudi ne bua kuikala badisuike bua kuenza?

22 Kakuena mpata bua se: bena Kristo bonso badi mua kupeta malu mimpe a bungi mu mêyi avua Yezu muambile bisumbu muanda-mutekete bia mu Asia Mukese. Tshilejilu, padibu bamona muvua Kristo mubiele kalumbandi kakanyine, bakulu bena Kristo ba dinanga badi bela bantu ne bisumbu bidi bienda bimpe mu nyuma kalumbandi. Padiku butekete, bakulu badi bambuluisha bena Kristo nabu bua kutumikilabu mibelu ya mu Bible idi mikale luondapu. Tuetu bonso tudi mua kutungunuka ne kupeta malu mimpe mu mibelu kabukabu ivua Kristo mupeshe bisumbu muanda-mutekete, patudi tuyitumikila ne tuenza masambila ne muoyo umue katuyi tujingakana. *

23 Matuku atudi a ku nshikidilu aa ki ntshikondo tshia kulengulula malu, kuikala ne lukuka lua biuma anyi kuenza bualu kayi bukuabu buonso budi mua kutufikisha ku dienzela Nzambi mudimu wa tshidingishilu. Nunku bisumbu bionso bitungunuke ne kukenka bikole bu bitekelu bia minda bidi Yezu uteka pa muaba wabi. Tuetu bena Kristo ba lulamatu tuikale misangu yonso badisuike bua kuteleja padi Kristo wakula ne bua kumvua tshidi nyuma wamba. Tuetu benze malu aa, netupete disanka dia kashidi dia kuikala bafidi ba butoke bua butumbi bua Yehowa.

[Mêyi adi kuinshi]

^ tshik. 22 Mbumvuije kabidi Buakabuluibua 2:1–3:22 mu nshapita wa 7 too ne wa 13 ya mukanda wa Buakabuluibua​—Nkomenu wabu munene ukadi pabuipi!, mupatula kudi Bantemu ba Yehowa.

Newandamune munyi?

• Nnganyi uvua ‘mukaji au Izebele,’ ne bua tshinyi bakaji badi batshina Nzambi kabena bamuidikija?

• Mmalu kayi avua mu tshisumbu tshia mu Sâdi, ne ntshinyi tshitudi mua kuenza bua kubenga kulua bu bena Kristo ba bungi bavuamu?

• Mmalu kayi avua Yezu mulaye tshisumbu tshia mu Filadelefia, ne mmunyi mudi malu aa ne mushinga lelu?

• Bua tshinyi Yezu wakakanyina bena mu Laodikiya, kadi mmalu kayi adiye mulaye bena Kristo ba lukunukunu?

[Nkonko ya dilonga]

[Tshimfuanyi mu dibeji 16]

Tudi ne bua kuepuka njila mibi ya ‘mukaji au Izebele’

[Bimfuanyi mu dibeji 18]

Yezu mmunzuluile bayidi bende “tshibi tshinene” tshidi tshibafikisha ku dienza midimu ya Bukalenge

[Tshimfuanyi mu dibeji 20]

Udi wakidila Yezu ne uteleja malu adiye wamba anyi?