Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Udi anu ne bua kuikala mu tshitendelelu anyi?

Udi anu ne bua kuikala mu tshitendelelu anyi?

Udi anu ne bua kuikala mu tshitendelelu anyi?

‘TSHIENA ne bua kuikala anu mu tshitendelelu kampanda bua meme kuitabuja Nzambi to!’ Ke mushindu utu bantu ba bungi bamba pa bidi bitangila kuikala mu tshitanda kampanda anyi mu tshisumbu tshia nzambi kansanga. Bakuabu mene batu bamba ne: badi badiumvua pabuipi ne Nzambi padibu pambelu benda batangila mitshi ne bintu bikuabu kupita padibu baya mu nzambi. Lelu’eu bantu ba bungi badi bela meji ne: kabiena bikengela anu kuikala mu tshitendelelu kampanda bua kuitabuja Nzambi to.

Kadi kudi bakuabu pabu badi bela meji mu mushindu mushilangane bikole. Badi bamba bashindika ne: kuikala mu tshisumbu tshia nzambi ne kubuelamu kudi ne mushinga wa bungi menemene bua Nzambi kutuanyishaye. Bu mudi bantu bikale ne ngenyi mishilashilangane pa tshilumbu etshi, kuikala muena nzambi mbualu bua mushinga mukole kudi muntu ne muntu, ki ng’anu bualu bua bantu badi balonga malu a bitendelelu bua kumanya bungi bua bantu badi babuelamu anyi bua malu makuabu to. Bu mudi bualu ebu butangila malanda etu ne Nzambi, kabienaku bia meji bua kukonkonona mushindu udi Nzambi muine umona bualu ebu anyi? Dîyi dia Nzambi didi ditulongesha tshinyi pa bualu ebu?

Mushindu uvua Nzambi wenza mudimu ne bantu bende ku kale

Mvula wa kabutu wakaloka pa buloba bujima kukadi bidimu bitue ku 4 400. Kabivua bipepele bua bantu kupuabu muoyo mvula eu to, ne bantu ba bungi pa buloba batu balonda muyuki eu mu mianu yabu ya kale. Nansha mudiyi mishilangane mu tu malu tukese, mianu eyi idi ne malu a bungi adi mafuanangane; bu mudi bualu bua ne: anu imue nyama ne bantu bakese ke bavua bapanduke.

Bantu bavua bapanduke ku Mvula wa kabutu bavua patupu batute dikasa dimpe bua kupandukabu anyi? Bible udi uleja ne: kabivua nanku to. Tshidi tshikemesha ntshia ne: Nzambi kakambila muntu ne muntu bualu bua Mvula wa kabutu to. Kadi, wakambila anu Noa; Noa pende e kumanyisha bantu ba mu tshikondo tshiende bua Mvula wa kabutu ukavua pa kuloka.​—Genese 6:13-16; 2 Petelo 2:5.

Bua kupanduka bivua bikengela kuikala mu kasumbu aka ne kuikala mudilongolole bua kulonda mêyi avua Nzambi mupeshe Noa. Nansha nyama ivua mipanduke ku Mvula wa kabutu bualu ivua pamue ne kasumbu aka. Nzambi wakapesha Noa mikenji misunguluke bua kukuba nyama.​—Genese 6:17–7:8.

Bidimu nkama ya bungi panyima, bakakuata ndelanganyi ya Shema muana wa Noa ku bupika mu Ejipitu. Kadi Nzambi uvua mulongolole bua kubapikula ne kubapesha buloba buvuaye mulaye nkambua wabu Abalahama. Musangu eu kabidi, Nzambi kavua muambile muntu yonso bualu ebu to, wakanji kubumanyisha bantu bavuaye musungule bua kulombola bana ba Shema aba. Nzambi wakayikila ne Mose ne muanabu Alona. (Ekesode 3:7-10; 4:27-31) Kunyima kua dipikula bantu aba bavua benza tshisumbu, bakabapesha Mikenji ya Nzambi ku Mukuna wa Sinai, ne bakalua tshisamba tshia Isalele.​—Ekesode 19:1-6.

Bena Isalele bonso batu bapatuke mu bupika, batu bapatukemu anu bualu bavua badisangishe ne tshisumbu tshivua Nzambi muenze ne bavua balonda malu avua balombodi basungula kudi Nzambi babambila. Bakanyishila nansha bamue bena Ejipitu bua kudisangisha ne tshisumbu etshi tshivua ne dianyisha dia Nzambi. Pakumbuka bena Isalele mu Ejipitu, bena Ejipitu aba bakaya nabu bikale ne ditekemena dia kupeta mabenesha a Nzambi.​—Ekesode 12:37, 38.

Pashishe, mu bidimu lukama bia kumpala, Yezu wakabangisha kuyisha, wenda usangisha bantu pamue bua kuikalabu bayidi bende. Wakenza nabu mudimu bu tshisumbu, nansha muvuaye utabalela bantu bilondeshile majinga a muntu ne muntu. Yezu wakambila bapostolo bende 11 ba lulamatu ne: ‘Kadi nuenu mbakunanukila nanyi mu makenga anyi; ndi nnupa bukalenge bu muakumpa Tatu wanyi bukalenge.’ (Luka 22:28, 29) Kabidi, nyuma muimpe wa Nzambi wakatulukila bayidi pavuabu badisangishe kaba kamue.​—Bienzedi 2:1-4.

Bilejilu ebi bidi bileja patoke ne: ku kale, Nzambi uvua ukuata mudimu misangu yonso ne bantu bende bu tshisumbu tshilongolola. Bantu bakese bavua Nzambi uyukila nabu buludiludi (bu mudi Noa, Mose, Yezu ne bakuabu), Nzambi uvua ukuata nabu mudimu bua kuyukila ne tshisumbu kampanda tshia bantu. Nunku, katuena mua kuela meji ne: Nzambi udi wenza mudimu mu mushindu mushilangane ne basadidi bende ba lelu to. Kadi bualu ebu budi bujula lukonko lukuabu: Didisangisha pamue ne tshitendelelu kayi tshionso ndikumbane anyi? Netuandamune lukonko elu lua mushinga mukole mu tshiena-bualu tshidi tshilonda etshi.

[Tshimfuanyi mu dibeji 4]

Nzambi uvua wenza mudimu ne bantu bende anu bu tshisumbu