Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Basadidi ba Yehowa bena disanka

Basadidi ba Yehowa bena disanka

Basadidi ba Yehowa bena disanka

‘Badi bapele mu mitshima yabu badi ne disanka.’​—MATAYO 5:3.

1. Disanka dilelela ntshinyi, ne mmalu kayi adidi dileja?

 DISANKA ntshintu tshia mushinga mukole tshidi natshi basadidi ba Yehowa. Davidi mufundi wa misambu wakamba ne: “Disanka didi kudi bantu badi ne Yehowa, Nzambi wabo!” (Musambu 144:15) Disanka nngikadilu wa muntu udi mudiumvue bimpe. Disanka dipite bunene ditudi nadi munda muetu didi difumina ku dimanya dia se: Yehowa udi utuanyisha. (Nsumuinu 10:22) Disanka edi didi dileja malanda masheme atudi badie ne Tatu wetu wa mu diulu ne dimanya ditudi nadi bua se: tudi tuenza disua diende. (Musambu 112:1; 119:1, 2) Tshidi tshisankisha ntshia se: Yezu wakatela malu tshitema atudi mua kuikadila ne disanka. Dikonkonona dia masanka aa mu tshiena-bualu etshi ne mu tshialonda nedituambuluishe bua kujingulula disanka ditudi mua kuikala nadi bituikala tusadila Yehowa “Nzambi wa disanka” ne wa lulamatu.​—1 Timote 1:11, NW.

Dimanya majinga etu a mu nyuma

2. Ndîba kayi divua Yezu muakule bua disanka, ne mmiaku kayi yakatuadijaye nayi?

2 Mu tshidimu tshia 31 bikondo bietu ebi, Yezu wakenza umue wa ku miyuki mitambe kuenda lumu. Badi baubikila ne: Muyuki wa pa Mukuna, bualu Yezu wakawenzela mu tshibadi tshia mukuna tshidi tshitangilangane ne Dijiba dia Galela. Evanjeliyo wa Matayo udi utulondela ne: ‘Pakamona Yezu bisumbu bia bantu, wakabanda ku mukuna; pakashikamaye, bayidi bende bakalua kudiye; yeye wakabulula mukana muende, wakabayisha ne: ‘Badi bapele mu mitshima yabu badi ne disanka, bua bukalenge bua mu diulu budi buabu.’ Ku muaku ku muaku mêyi aa adi Yezu utuadija nawu adi amba ne: “Ba disanka mbapele mu nyuma,” anyi ne: “Ba disanka mbalombi ba bintu mu nyuma.” (Matayo 5:1-3; diumvuija kuinshi kua dibeji mu Bible wa Kingdom Interlinear) Tudi tubala mu Muanda Mulenga Lelu ne: “Bena diakalenga mbadi bamanye ne mbapele munda muabo.”

3. Mmunyi mudi ngikadilu wa budipuekeshi utupetesha disanka?

3 Mu muyuki wende wa pa mukuna, Yezu wakaleja ne: muntu udi ne disanka divule padiye mumanye ne: udi ne majinga a mu nyuma. Bena Kristo ba budipuekeshi badi bamanye bimpe mudibu bena mpekatu badi balomba Yehowa luse mu mulambu udi upikula wa Kristo. (1 Yone 1:9) Ke bualu kayi badi bapeta ditalala dia mu mutshima ne disanka dilelela. ‘Disanka didi kudi muntu udi ne ditomboka diende diumushibue, ne udi ne bubi buende bubuikidibue!’​—Musambu 32:1; 119:165.

4. (a) Nku malu kayi kutudi mua kulejila ne: tudi bamanye majinga etu a mu nyuma ne a bakuabu? (b) Ntshinyi tshidi tshivudija disanka dietu patudi bamanye majinga etu a mu nyuma?

4 Dimanya majinga etu a mu nyuma didi ditusaka bua kubala Bible dituku dionso, bua kudia biakudia bia mu nyuma bifila “mu tshikondo tshiakanyine” kudi “mupika wa lulamatu ne wa budimu,” ne bua kubuela pa tshibidilu mu bisangilu bia bena Kristo. (Matayo 24:45, NW; Musambu 1:1, 2; 119:111; Ebelu 10:25) Dinanga bua muntu netu didi dituenzeja bua kuikala bamanye majinga a mu nyuma a bakuabu ne didi ditusaka bua kuikala ne lukunukunu mu diyisha ne dilongesha lumu luimpe lua Bukalenge. (Mâko 13:10; Lomo 1:14-16) Kumanyisha bantu bakuabu bulelela bua mu Bible kudi kutupetesha disanka. (Bienzedi 20:20, 35) Disanka dietu didi divula bikole patudi tuelangana meji bua ditekemena dilenga dia Bukalenge ne mabenesha ikala Bukalenge abu mua kututuadila. Bua ‘kasumbu kakese’ ka bena Kristo bela manyi, ditekemena dia Bukalenge ndia kupeta muoyo udi kauyi lufu mu diulu mu mbulamatadi wa Kristo. (Luka 12:32; 1 Kolinto 15:50, 54) Bua “mikoko mikuabo,” ditekemena edi ndia kupeta muoyo wa kashidi pa buloba bukudimuna mparadizu bukokesha kudi Bukalenge abu.​—Yone 10:16; Musambu 37:11; Matayo 25:34, 46.

Mushindu udi badi badila mua kuikala ne disanka

5. (a) Miaku eyi “badi badila” idi yumvuija tshinyi? (b) Mmunyi mudi bantu aba badi badila basambibua?

5 Mêyi adi Yezu muambe bua disanka didi dilonda adi amueneka abengangana. Wakamba ne: ‘Badi badila badi ne disanka, bua bobo nebasambibue.’ (Matayo 5:4) Mmunyi mudi muntu mua kuikala udila eku muikale ne disanka? Bua kujingulula diumvuija dia mêyi a Yezu aa, tudi ne bua kumanya muadi udiye wamba. Muyidi Yakobo udi umvuija ne: bu mutudi bena mpekatu, abi bidi ne bua kutusaka bua kudila muadi. Wakafunda ne: ‘Nulengeje bianza bienu, nuenu bantu babi, nutokeshe mitshima yenu, nuenu bena mitshima ibidi. Nunyingalaje mitshima yenu, nujinge, nudile muadi; kuseka kuenu kuandamuke kanyinganyinga, ne disanka dienu diandamuke majiya. Nudipuekeshe ku mêsu kua Mukalenge, ne yeye neanubandishe.’ (Yakobo 4:8-10) Bantu badi babungame tshia bushuwa bua mudibu bena mpekatu badi basambibua padibu bamanya ne: Nzambi udi mua kubabuikidila mpekatu yabu bobu bitabuje mulambu udi upikula wa Kristo ne bobu baleje dinyingalala dia bushuwa mu dienza disua dia Yehowa. (Yone 3:16; 2 Kolinto 7:9, 10) Mushindu’eu ke udibu mua kudia malanda masheme ne Yehowa ne kupeta ditekemena dia kuikala ne muoyo wa kashidi bua kumusadila ne kumutumbisha. Bualu ebu budi bubapesha disanka divule mu mutshima.​—Lomo 4:7, 8.

6. Mmu ngumvuilu kayi mudi bamue badila muadi, ne mmunyi mudibu basambibua?

6 Mêyi a Yezu adi atangila kabidi aba badi badila bua malu mabi adi matangalake pa buloba. Yezu wakamba muvua mulayi wa Yeshaya 61:1, 2 umukumbanyina, utudi tubala ne: ‘Nyuma wa Mukalenge Yehowa udi pambidi panyi, bualu bua Yehowa wakunjidika ne manyi pa mutu panyi bua meme kuambila badi mu dikenga lumu luimpe; wakuntuma bua kusangaja mitshima ya badi batamba kunyingalala, bua kusamba bonso badi mu madilu.’ Mudimu au udi utangila kabidi bena Kristo bela manyi batshidi pa buloba badi baukumbaja eku babambuluisha kudi balunda babu “mikoko mikuabo.” Bonso badi benza mudimu wa ditua tshimanyinu tshia mu tshimfuanyi pa mpala ya ‘bantu badi bapumuna muoyo ne badi badila bualu bua malu a bundu adi bakuabu benza munkatshi [mua Yelushalema mutontolodi udi tshimfuanyi tshia Bukua-buena-Kristo].’ (Yehezekele 9:4) Bantu aba badi badila badi babasamba kudi ‘lumu luimpe lua bukalenge.’ (Matayo 24:14) Badi ne disanka dia kumanya ne: bukua-panu bubi bua Satana nebabupingane mu katupa kîpi emu kudi bulongolodi bupiabupia ne buakane bua Yehowa.

Badi bapole malu badi ne disanka

7. Ntshinyi tshidi miaku ‘bapole malu’ kayiyi yumvuija?

7 Yezu wakatungunuka ne Muyuki wende wa pa Mukuna wamba ne: ‘Badi [bapole malu] badi ne disanka, bua bobu nebapiane buloba.’ (Matayo 5:5) Bantu batu imue misangu bangata bupole malu bu ditebelela. Kadi kabiena nanku to. Mumanyi mukuabu wa malu a mu Bible wakumvuija muaku udibu bakudimune ne: ‘bapole malu’ nunku: “Tshimanyinu tshinene menemene tshia muntu udi [mupole malu] tshidi se: udi udikanda bimpe be. Bupole malu ki mbulenga bua pamutu pamutu, disuangana dinekesha, ditulumuka to. Nngikadilu wa bukole udi muenaye uleja ne didikanda.” Yezu wakamba buende yeye muine ne: “Ndi mupole malu ne muena bupuekele mu muoyo.” (Matayo 11:29, MMM) Pabi Yezu uvua ne dikima pavuaye ubingisha mêyi makane.​—Matayo 21:12, 13; 23:13-33.

8. Bupole malu budi bumvuangana bikole ne tshinyi, ne bua tshinyi tudi dijinga ne ngikadilu eu mu malanda etu ne bakuabu?

8 Nunku bupole malu budi bumvuangana bikole ne didikanda. Bushuwa, mupostolo Paulo wakatela bupole malu pamue ne kudikanda pavuaye wakula bua “mamuma a nyuma.” (Galatia 5:22, 23, NW) Nyuma muimpe udi utuambuluisha bua kuikala bapole malu. Nngikadilu wa bena Kristo udi utuambuluisha bua kuikala mu ditalala ne bantu badi kabayi bena kuitabuja ne aba badi mu tshisumbu kabidi. Paulo wakafunda ne: “Ikalayi ne muoyo wa luse, wa dinanga, wa bupuekele, wa bupole ne wa lutulu. Nulengululangane bilema, nubilekelangane.”​—Kolosai 3:12, 13, MMM.

9. (a) Bua tshinyi kuikala bapole malu kakuena kushikidila anu pa malanda etu ne bantu bakuabu? (b) Mmunyi mudi bapole malu ‘bapiana buloba’?

9 Kadi bupole malu kabuena bushikidila anu pa malanda etu ne bantu bakuabu to. Patudi tukokela bukokeshi bua Yehowa ku budisuile, tudi tuleja ne: tudi bapole malu. Yezu Kristo ke tshilejilu tshitambe bulenga mu muanda eu, bualu pavuaye pa buloba wakaleja bupole malu ne wakakokela tshishiki disua dia Tatuende. (Yone 5:19, 30) Yezu ke muntu wa kumpalampala udi upiana buloba, bualu yeye ke udibu bateke Mukokeshi wabu. (Musambu 2:6-8; Danyele 7:13, 14) Udi wabanyangana bumpianyi ebu ne ‘bapianyi tshiapamue nende’ 144 000, basungula “munkatshi mua bantu” bua ‘kukokesha pa buloba.’ (Lomo 8:17; Buakabuluibua 5:9, 10; 14:1, 3, 4; Danyele 7:27) Kristo ne bantu bakokeshaye nabu nebalombole balume ne bakaji badi bu mikoko miliyo mivule bikala Musambu wa tshiprofete eu mua kukumbanyina: ‘Badi ne mitshima mipuekele nebapiane buloba, mioyo yabu neyisanke mu ditalala dikumbane.’​—Musambu 37:11; Matayo 25:33, 34, 46.

Badi ne nzala ya buakane badi ne disanka

10. Ng’umue mushindu kayi udi aba badi ‘ne nzala ne nyota ya buakane’ mua kukuta?

10 Disanka didi dilonda diakaleja Yezu pavuaye wakula mu tshibadi tshia mukuna wa mu Galela divua se: ‘Badi ne nzala ne nyota ya buakane badi ne disanka bua bobu nebukute.’ (Matayo 5:6) Bua bena Kristo, Yehowa ke udi wela mikenji idi ileja tshidi buakane. Ke bualu kayi aba badi ne nzala ne nyota ya buakane badi bushuwa ne nzala ne nyota ya bulombodi bua Nzambi. Bantu aba mbamanye bimpe ne: mbena mpekatu ne bapange bupuangane ne badi bajinga ne muoyo mujima bua kuikala banyishibue ku mêsu kua Yehowa. Badi ne disanka dia bungi padibu balonga mu Dîyi dia Nzambi ne: bobu badilengeje ne balombe luse mu mulambu udi upikula wa Kristo, nebapete mushindu wa kuikala ne ngikadilu muakane ku mêsu kua Nzambi!​—Bienzedi 2:38; 10:43; 13:38, 39; Lomo 5:19.

11, 12. (a) Mmunyi mudi bena Kristo bela manyi bafika ku buakane? (b) Mmunyi mudi nyota ya buakane ya balunda ba bela manyi ijika?

11 Yezu wakamba ne: bantu aba nebikale ne disanka bualu Nzambi neikale ne bua ‘kubasankisha bikole.’ (Matayo 5:6, Muanda Mulenga Lelu) Bena Kristo bela manyi badibu babikile bua ‘kukokesha’ ne Kristo mu diulu badi ‘babingishibua bua muoyo.’ (Lomo 5:1, 9, 16-18) Yehowa udi ubalela ne ubadila buledi bu bana bende ba mu nyuma. Badi balua bapianyi tshiapamue ne Kristo, babikila bua kulua bakalenge ne bakuidi mu Bukalenge buende bua mu diulu.​—Yone 3:3; 1 Petelo 2:9.

12 Balunda ba bela manyi ki mbanji kubabala bu bakane bua muoyo nansha. Kadi badi ne ndambu wa buakane udi Yehowa ubabadila bua ditabuja diabu mu mashi avua Yezu mumatshishe panshi. (Yakobo 2:22-25; Buakabuluibua 7:9, 10) Yehowa udi ubabala bakane bu balunda bende bikala mua kupanduka mu tshikondo tshia “dikenga dinene.” (Buakabuluibua 7:14) Nyota yabu ya buakane neyijike menemene pikalabu muinshi mua ‘diulu dipiadipia,’ bobu bine benza buloba bupiabupia mudi ‘buakane buikalemu.’​—2 Petelo 3:13; Musambu 37:29.

Badi ne luse badi ne disanka

13, 14. Mmu mishindu kayi mimpe mutudi mua kudileja bena luse, ne nebitupeteshe tshinyi?

13 Yezu wakatungunuka ne Muyuki wende wa pa Mukuna wamba ne: ‘Badi ne luse badi ne disanka, bua bantu bakuabo nebabafue luse.’ (Matayo 5:7) Mu malu a dikosa dia bilumbu, badi bakula bua luse padi nzuji ubenga kupesha muena tshibawu dinyoka dijima didi mikenji ileja. Kadi miaku ya mu muakulu wa ntuadijilu muvuabu bafunde Bible idibu bakudimune ne: “luse,” idi ileja nangananga dienza bualu budi buleja diditeka pa muaba wa aba badi mu dikenga anyi dibumvuila luse didi dibapetesha ditalala. Nunku, aba badi ne luse badi benza malu adi aleja mudibu baditeka pa muaba wa bakuabu. Mufuanu wakafila Yezu bua muena Samalea wa luse udi utupesha tshilejilu tshilenga tshia muntu ‘wakafua [eu uvua mu dikenga] luse.’​—Luka 10:29-37.

14 Bua kupeta disanka didi difumina ku dikala bena luse, tudi ne bua kudifila mu dienzela aba badi mu dikenga malu mimpe. (Galatia 6:10) Yezu uvua umvuila bantu bavuaye umona luse. ‘Wakadi nabu luse, bualu bua bobu bakadi bu mikoko yakadi kayiyi ne mulami; yeye wakabanga kubayisha malu a bungi.’ (Mâko 6:34) Yezu uvua mumanye ne: dijinga ditambe bunene divua nadi bantu divua dia malu a mu nyuma. Tuetu petu tudi mua kuleja mutudi tuditeka pa muaba wa bakuabu ne tubumvuila luse mu dibapesha tshintu tshidibu natshi dijinga menemene: ‘lumu luimpe lua bukalenge.’ (Matayo 24:14) Tudi kabidi mua kuambuluisha bimpe bena Kristo netu bakulakaje, bakaji bakamba ne bana ba nshiya ne tudi ne bua ‘kukolesha badi ne mitshima yamba kupanga.’ (1 Tesalonike 5:14; Nsumuinu 12:25; Yakobo 1:27) Dienza malu aa neditupeteshe disanka ne nedienze bua se: Yehowa atufue luse.​—Bienzedi 20:35; Yakobo 2:13.

Badi ne mitshima mitoke ne bena ditalala

15. Mmunyi mutudi mua kuikala ne mutshima mutoke ne bena ditalala?

15 Yezu wakatela disanka disambombo ne dia muanda mutekete mushindu’eu: ‘Badi ne mitshima mitoke badi ne disanka, bua bobu nebamone Nzambi. [Bena ditalala] badi ne disanka, bua nebabinyike ne: bana ba Nzambi.’ (Matayo 5:8, 9) Kuikala ne mutshima mutoke kakuena kumvuija anu kuikala ne tshikadilu tshimpe nkayaku to, kadi kudi kulomba kabidi bua kuikala katuyi ne katoba mu nyuma ne kulamata Yehowa ne mutshima umue. (1 Kulondolola 28:9; Musambu 86:11) Muaku wa mu tshiena-Gelika udibu bakudimune ne: “bena ditalala” udi umvuija “bakebi ba ditalala.” Bena ditalala badi basomba mu ditalala ne bena Kristo nabu, ne padibu ne mushindu, badi basomba mu ditalala ne bena mutumba babu. (Lomo 12:17-21) Badi ‘bakeba ditalala ne badilonda.’​—1 Petelo 3:11.

16, 17. (a) Bua tshinyi badi babikila bela manyi ne: “bana ba Nzambi,” ne mmunyi mudibu ‘bamona Nzambi’? (b) Mmunyi mudi “mikoko mikuabo” ‘imona Nzambi’? (c) Mmunyi ne ndîba kayi dikala “mikoko mikuabo” mua kulua “bana ba Nzambi” mu ngumvuilu wa tshishiki?

16 Badi balaya bena ditalala badi ne mutshima mutoke ne: ‘nebabinyike ne: bana ba Nzambi’ ne “nebamone Nzambi.” Bena Kristo bela manyi mbalela ku nyuma, ne Yehowa udi ubadila buledi bu “bana” bende patshidibu pa buloba. (Lomo 8:14-17) Padibu bababisha bua kuikala ne Kristo mu diulu, badi basadila Yehowa kumpala kuende ne badi bamumona tshia bushuwa.​—1 Yone 3:1, 2; Buakabuluibua 4:9-11.

17 Bena ditalala ba mu “mikoko mikuabo” badi basadila ku bulombodi bua Mulami Mulenga Kristo Yezu, udi mulue “Tatu [wabu] wa tshiendelele.” (Yone 10:14, 16; Yeshaya 9:6) Aba badi bapita diteta dia ndekelu kunyima kua Bukokeshi bua Bidimu tshinunu bua Kristo, Yehowa neabangate bu bana bende ba pa buloba ne nebikale ne “budishikaminyi bua butumbi bua bana ba Nzambi.” (Lomo 8:21; Buakabuluibua 20:7, 9) Mu dindila bualu ebu, badi babikila Yehowa ne: Tatu wabu bualu mbamulambule mioyo yabu ne badi bamuitaba yeye bu Mubapeshi wa muoyo. (Yeshaya 64:8) Anu bu Yobo ne Mose ba mu tshikondo tshia kale, badi mua ‘kumona Nzambi’ ne mêsu a ditabuja. (Yobo 42:5; Ebelu 11:27) Ku diambuluisha dia ‘mêsu a mu mitshima yabu’ ne dimanya dilelela dia Nzambi, badi bamona ngikadilu milenga ya Yehowa ne badi badienzeja bua kumuidikija mu dienza disua diende.​—Efeso 1:18; Lomo 1:19, 20; 3 Yone 11.

18. Bilondeshile masanka muanda mutekete a kumpala akatela Yezu, mbanganyi badi bapeta disanka dilelela lelu’eu?

18 Tudi bamone ne: aba badi bamanye majinga abu a mu nyuma, badi badila, bapole malu, badi ne nzala ne nyota ya buakane, bena luse, badi ne mitshima mitoke ne bena ditalala badi bapeta disanka dia bushuwa mu disadila Yehowa. Kadi misangu yonso batu baluisha anyi bakengesha bantu aba. Ebi bidiku binyanga disanka diabu anyi? Netuandamune lukonko elu mu tshiena-bualu tshidi tshilonda etshi.

Diambulula

• Ndisanka kayi didibu bapeta kudi aba badi bamanye majinga abu a mu nyuma?

• Mmu malu kayi mudi aba badi badila basambibua?

• Mmunyi mutudi tuleja bupole malu?

• Bua tshinyi tudi ne bua kuikala bena luse, bena mutshima mutoke ne bena ditalala?

[Nkonko ya dilonga]

[Tshimfuanyi mu dibeji 10]

‘Badi bapele mu mitshima yabu badi ne disanka’

[Bimfuanyi mu dibeji 10]

‘Badi ne nzala ne nyota ya buakane badi ne disanka’

[Tshimfuanyi mu dibeji 10]

“Badi ne luse badi ne disanka”