Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Ngikadilu udi usunguluja muntu

Ngikadilu udi usunguluja muntu

Ngikadilu udi usunguluja muntu

Jodie utu wenza mudimu wa kuambuluisha bantu badi ne bintu bidibu bapiana. Udi wambuluisha muntu mukaji mukuabu bua kusungula ne kupanyisha bintu bia mu nzubu bia yayende ukavua mufue. Padiye wenda usalakaja muaba uvuabu batemeshila kapia, udi usangana tushete tubidi tua kale muvuabu balamina bintu bia diloba nabi. Padiye utangila munda mua kamue, udi ukema bikole. Mikafu ya mabeji a dolare 100 a bungi masuika mu dibeji dikole: avua dolare 82 000! Jodie udi nkayende mu nzubu amu. Ntshinyi tshidiye ne bua kuenza? Kuangata kashete bitulu bitulu anyi kuambila muntu mukaji udiye wambuluisha ne: mmupete makuta?

TSHILUMBU tshia disungula didi Jodie ne bua kuenza tshidi tshileja dishilangana didiku pankatshi petu ne nyama. Mukanda kampanda udi wamba ne: “Umue wa ku ngikadilu ya pa buayi ya bantu ng’wa kudiela nkonko ya meji bua tshidibu ne bua kuenza ne tshidibu kabayi ne bua kuenza.” (The World Book Encyclopedia) Padi mbua udi ne nzala usangana munyinyi pa mêsa kakudiebeja ni udi ne tshia kuudia. Kadi Jodie udi ne bukokeshi bua kutangila buimpe ne bubi bua mapangadika ende. Yeye mulame mfranga eyi, mmuibe; kadi ki mbafuane kumukuata to. Makuta ki ngende to, kadi muntu udiye wambuluisha ki mmumanye ne: kudi makuta to. Kabidi, bantu ba bungi ba muaba udi Jodie musombele nebele meji ne: mmubule lungenyi bu yeye mua kupesha muntu mukaji au makuta aa.

Tshiwenze ntshinyi bu wewe muikale pa muaba wa Jodie? Mushindu uwandamune lukonko elu neushindamene pa bikadilu biudi umona ne: mbimpe anyi bibi mu nsombelu webe.

Bikadilu bia tshitembu ntshinyi?

Bikadilu bia tshitembu bitu biambuluisha muntu bua kumanya tshidi tshimpe ne tshibi. Padibu bakula bua bikadilu bia tshitembu batu bakula bua bibidilu anyi nsombelu wa bantu.

Katshia ku kale, bitendelelu ke bivua bileja bantu tshivua bikadilu bilenga bua bobu kulonda mu nsombelu wabu. Mu miaba ya bungi, bantu bavua batamba kulonda Bible. Kadi bantu ba bungi lelu’eu badi babenga mikenji ya bitendelelu ne ya mu Bible bamba ne: ki mbiakanyine bua kuyikumbaja to Ntshinyi tshidi tshipingane pa muaba wa mikenji ya mu Bible ne ya bitendelelu? Mukanda kampanda udi wamba ne: meji a panu mmatambe mpindieu bukokeshi buvua nabu bitendelelu. Pamutu pa kukeba mikenji ya bikadilu kudi bitendelelu, bantu bavule badi baya kudi bamanyi ba malu a bikadilu badi kabayi mu malu a bitendelelu to. Mumanyi mupiluke kampanda wa malu a bikadilu (Paul McNeill) udi wamba ne: “Ndi mmona ne: bamanyi ba malu a bikadilu badi benza mudimu wa bansaserdose. Bikadilu bilenga ke bidi mpindieu bilombola bantu mu nsombelu wabu ne mbipingane pa muaba wa bitendelelu.”

Kadi paudi usua kuangata mapangadika makole, mmunyi muudi usunguluja tshidi tshimpe ne tshidi tshibi? Bikadilu biudi ulonda mbidi Nzambi mupangadije ne: mbimpe anyi peshi mbiudi wewe nkayebe mupangadije?