Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Basungidibue bua midimu ne bua bulenga budi kabuyi butuakanyine

Basungidibue bua midimu ne bua bulenga budi kabuyi butuakanyine

Basungidibue bua midimu ne bua bulenga budi kabuyi butuakanyine

‘Nudi basungidibue bua ditabuja; ki mbua midimu, bua muntu kaditumbishi.’​—EFESO 2:8, 9.

1. Mmunyi mudi bena Kristo bashilangane ne bantu ba bungi pa bidi bitangila malu adibu bakumbaja pa nkayabu, ne mbua tshinyi?

 BANTU bavule lelu batu badisua bikole bua malu atubu bakumbaja, ne misangu mivule batu ne lukasa bua kuditua makumbu bua malu aa. Kadi bena Kristo bobu mbashilangane nabu. Badi bepuka bua kutamba kuakula bua malu adibu bakumbaja, nansha ne bua adi atangila ntendelelu mulelela. Badi basanka bua malu adi bantu ba Nzambi bakumbaja mu kabujima, kadi kabena bimanyina pa tshidibu bobu benza pa nkayabu bua malu aa kukumbana to. Mbajingulule ne: mu mudimu wa Yehowa, meji makane ke adi ne mushinga wa bungi kupita malu adi muntu ukumbaja. Muntu yonso wapeshabu muoyo wa tshiendelele neaupete, ki nganu bua malu adiye mukumbaje, kadi bua ditabuja ne bua bulenga budi kabuyi butuakanyine bua Nzambi.​—Luka 17:10; Yone 3:16.

2, 3. Paulo uvua uditumbisha bua bualu kayi, ne mbua tshinyi?

2 Mupostolo Paulo uvua mumanye bualu ebu bimpe. Pakasambilaye misangu isatu mijima bua bamumbushe “dieba mu mubidi” wende, Yehowa wakamuandamuna ne: “Bulengele buanyi mbukuakanyine, bualu bukole buanyi budi bumueneka padi butekete.” Paulo wakitaba dipangadika dia Yehowa ne budipuekeshi buonso ne kuambaye ne: “Nanku, ne muoyo wanyi mujima, nenditumbishe nangananga bua butekete buanyi, bua bukole bua Kristo bushindame mu muoyo wanyi.” Lungenyi lua budipuekeshi luvua nalu Paulo ke lutudi ne bua kuidikija.​—2 Kolinto 12:7-9, MMM.

3 Nansha muvua Paulo mupiluke mu dikumbaja midimu ya bena Kristo, wakajingulula ne: malu avuaye mukumbaje, kavua muakumbaje ku dimanya diende nansha dikese. Wakamba ne bupuekele buonso ne: ‘Kundi meme udi mutambe bansantu bonso kupuekela, bakampa ngasa eu [peshi bulenga budi kabuyi bungakanyine] bua meme kuambila ba bisamba bia bende bua bubanji bua Kristo budibu kabayi bamanye mua kuidikija.’ (Efeso 3:8) Mêyi a Paulo aa adi aleja ne: kavua ne lungenyi lua diditambisha peshi lua didimona bu se: anu yeye nkayende ke uvua muakane to. ‘Nzambi udi upidia badi badisue, kadi udi upa badi badipuekesha [bulenga budi kabuyi bubakanyine].’ (Yakobo 4:6; 1 Petelo 5:5) Tudiku tulonda tshilejilu tshia Paulo, tudimona ne budipuekeshi buonso bikale kuinshi kua mutambe bukese wa mu bana betu anyi?

“Muntu yonso atangile bakuabo bu bamupite”

4. Bua tshinyi bidi mua kutukolela imue misangu bua kumona bakuabu bu batupite?

4 Mupostolo Paulo wakabela bena Kristo ne: “Kanuenji kalu nansha kamue ne muoyo wa difuilakana, nansha bua lumu lua patupu, kadi muntu yonso adipuekeshe, atangile bakuabo bu bamupite.” (Filipoi 2:3, MMM) Bidi mua kuikala bikole bua kutumikila mêyi aa, nangananga bituikala ne majitu mu tshisumbu. Bumue bidi mua kuikala bikole bualu mu mushindu kampanda, tuvua ne lungenyi lua ditembangana ludi lutangalake buloba bujima lelu eu. Pamuapa, patuvua bana, bavua batulongeshe bua kutembangana ne bantu bakuabu bu mudi bana betu kumbelu anyi balongi betu mu kalasa. Bumue bavua batusaka misangu mivule ku didienzeja bua kupatuka ba kumpala mu kalasa. Bushuwa, didienzeja muetu muonso bua kukumbaja bualu buimpe kayi buonso mmuanda udi muakanyine kalumbandi. Ke tshidi bena Kristo benza, kadi ki mbua kukoka ntema mibi kudibu to, apu bua kupetelabu disanka dia bungi ku tshidibu benza ne pamuapa kupetesha kabidi bakuabu disanka edi. Nansha nanku, kujinga dîba dionso bua bantu kuikalabu batuanyisha mutudi bapite bakuabu bonso kudi mua kuikala ne njiwu. Mmushindu kayi?

5. Lungenyi lua ditembangana ludi mua kufikisha muntu ku tshinyi yeye kayi mutangile bimpe?

5 Muntu yeye kayi mutangile bimpe, lungenyi lua ditembangana ne lua budinangi ludi mua kumuvuija mupange kanemu ne muena diambu. Udi mua kubanga kukuma mutshima ku bipedi ne majitu bidi nabi bakuabu mu tshisumbu. Nsumuinu 28:22 udi wamba ne: ‘Muena lukuka udi wenda lukasa bua kupeta biuma, kêna mumanye ne: bupele nebunkuate.’ Udi nansha mene mua kuipatshila ne lutambishi luonso bua kupeta majitu adi kaayi mamukumbanyine. Bua kudibingisha, udi mua kubanga kunungana anyi kutobolola bakuabu. Ebi mbikadilu bidi bena Kristo ne bua kuepuka. (Yakobo 3:14-16) Mu mishindu yonso, muntu eu udi mu njiwu ya kupeta lungenyi lua budinangi.

6. Mmunyi mudi Bible utubela bua kuepuka lungenyi lua ditembangana?

6 Ke bualu kayi Bible udi ubela bena Kristo ne: “Katukebi lumu lua patupu, tulekele kufikishangana munda ne kutekelangana lubabu.” (Galatia 5:26, MMM) Mupostolo Yone wakakula bua muena Kristo nende kampanda wakapeta lungenyi lua mushindu eu. Yone wakamba ne: ‘Ngakufundila ekeleziya malu makuabu, kadi Diotelefe udi musue kuikala kumpala munkatshi muabu, kêna utuitabuja. Nunku bingalua, nennuvuluije midimu idiye wenza, utubanda ne mêyi mabi.’ Eu nngikadilu mubi udi muena Kristo ne bua kuepuka, ki mmuomu anyi?​—3 Yone 9, 10.

7. Ntshinyi tshidi muena Kristo ne bua kuepuka mu midimu ya ditembangana ya lelu?

7 Tshidibi, kabiena bimpe bua kuela meji ne: muena Kristo udi ne bua kuepuka ditembangana mu mishindu yonso ne mu malu onso to. Tshilejilu, mudimu wende udi mua kuikala ulomba ditembangana ne bantu bakuabu bua kupeta makuta anyi ditembangana ne minga kumpanyi idi ipana bintu bia muomumue peshi yenzelangana midimu ya muomumue ne idiye wenza. Kadi nansha mu malu a mushindu eu, muena Kristo neikale ne bua kuenza mudimu wende ne kanemu ne dinanga pa kuangata bakuabu ne mushinga. Neepuke bibidilu bibi anyi bidi kabiyi bia bena Kristo. Neepuke kabidi bua kalu muntu udi mumanyike nangananga bua lungenyi lua ditembangana. Kakuela meji ne: kuikala wa kumpala mu bualu kayi buonso ke muanda mutambe bunene mu nsombelu wa muntu. Pikalaye kayi ne bua kuela meji nanku mu malu a tshianana, netuambe tshinyi bua malu adi atangila ntendelelu?

“Kayi udifuanyikija ne bakuabu”

8, 9. (a) Bua tshinyi bakulu bena Kristo kabena ne bua kutembangana munkatshi muabu? (b) Bua tshinyi 1 Petelo 4:10 udi utangila basadidi ba Nzambi bonso?

8 Lungenyi ludi bena Kristo ne bua kuikala nalu mu ntendelelu wabu nduleja mu mêyi mafundisha ku nyuma aa: ‘Muntu yonso akonkonone mudimu wende. Pikala mudimu wende muimpe, asanke bua bivuaye muenze, kayi udifuanyikija ne bakuabu.’ (Galatia 6:4, MMV) Bu mudi bakulu ba tshisumbu bamanye bimpe ne: kabena batembangana munkatshi muabu, badi beleshangana diboko ne benza mudimu mu buobumue bu kasumbu. Badi basanka bua diambuluisha didi yonso wa kudibu mua kufila bua diakalenga dia tshisumbu tshijima. Nunku badi bepuka ditembangana ne bafila tshilejilu tshimpe tshia buobumue kudi badi mu tshisumbu.

9 Bamue bakulu badi mua kuikala bapite bakuabu anyi badi mua kuikala ne meji mavule bua bungi bua bidimu, bua dimonamona dia malu anyi bua bipedi kampanda. Ke bualu kayi, bakulu batu ne midimu mishilangane mu bulongolodi bua Yehowa. Pamutu pa kudifuanyikija ne bakuabu, badi bavuluka mubelu eu: ‘Bu muakangata muntu ne muntu tshipedi, nukuatshishangane natshi munkatshi muenu bu balami bimpe ba [bulenga budi kabuyi butuakanyine] buvulangane bua Nzambi.’ (1 Petelo 4:10) Mu bulelela, mvese eu udi utangila basadidi bonso ba Yehowa, bualu mu mushindu kampanda, buonso buabu mbapete dimanya dijalame ne badi ne disanka dia kuenza mudimu wa bena Kristo wa kuyisha.

10. Mmu mushindu kayi umuepele udi Nzambi mua kuitaba mudimu wetu wa tshijila?

10 Mudimu wetu wa tshijila udi usankisha Yehowa anu patudi tuwenza bualu tudi bamunange ne bamulamate, kadi ki mbua tuetu kudibandisha ku mutu kua bakuabu to. Nunku mbimpe kuikala ne mmuenenu wa malu wa nkatshinkatshi pa bidi bitangila mudimu utudi tuenza bua kutuma ntendelelu mulelela kumpala. Nansha mudi muntu nansha umue kayi mua kumanya malu adi munda mua mukuabu, Yehowa yeye “mmumanye mudi mioyo ya bantu.” (Nsumuinu 24:12, MMM; 1 Samuele 16:7) Nunku, tudi ne bua kudikonka ku musangu ne ku musangu ne: ‘Mmeji kayi adi ansaka bua kuenza midimu ya ditabuja?’​—Musambu 24:3, 4; Matayo 5:8.

Mmuenenu muakanyine wa midimu ya ditabuja

11. Nnkonko kayi idi itangila mudimu wa kuyisha idi mikumbanyine kudiela?

11 Bikala meji adi atusaka bua kuenza midimu ya ditabuja mikale ne mushinga wa bungi bua kuanyishibua kudi Yehowa, mmu mushindu kayi mutudi ne bua kuditatshisha bua kuenza midimu ya ditabuja eyi? Patudi tukumbaja mudimu wetu ne meji mimpe, bidi ne mushinga menemene bua kufunda malu atudi tuenza peshi bungi buawu anyi? Eyi nnkonko mikumbanyine, bualu katuena basue kuteka bishiferi kumpala kua bienzedi bia ditabuja anyi kuenza bua luapolo luimpe kulua bualu butudi tutamba kuditatshishila pa bidi bitangila mudimu wa bena Kristo wa kuyisha nansha.

12, 13. (a) Mbua ngamue malu kayi butudi tufundila bitudi tuenza mu mudimu wetu wa buambi? (b) Tudi mua kusanka bua malu kayi patudi tutangila luapolo luonso lua mudimu wetu wa kuyisha?

12 Tangila tshidi mukanda wa Bulongolodi budi buenza disua dia Yehowa wamba: “Bayidi ba kumpala ba Yezu Kristo bavua basanka bua kuteleja luapolo lua didiunda dia mudimu wa kuyisha. (Mâko 6:30) Mukanda wa Bienzedi udi utuambila ne: bayidi batue ku 120 bakapeta nyuma muimpe dituku dia Pentekoste. Katupa aka, bungi buabu e kufikabu ku 3 000, pashishe ku 5 000. . . . (Bienzedi 1:15; 2:5-11, 41, 47; 4:4; 6:7) Mmunyipu muvua luapolo elu lukoleshe bayidi!” Bia muomumue, lelu Bantemu ba Yehowa badi badienzeja bua kulama luapolo milelela ya mudimu udi wenda wenzeka buloba bujima ne ukumbaja mêyi a Yezu a se: ‘Nebambile bantu bonso ba pa buloba lumu luimpe elu lua bukalenge buanyi, neluikale tshimanyishilu ku bisamba bionso; pashishe, nshikidilu nealue.’ (Matayo 24:14) Luapolo eyi idi yambuluisha bua kumanya bimpe mudimu udi wenzeka buloba bujima. Idi ileja muaba udibu dijinga ne diambuluisha ne udi mikanda kampanda ikengedibua, ne tshidi tshikengela kuenza bua kutuma mudimu wa buambi kumpala.

13 Nunku, patudi tufila luapolo lua mudimu utudi benze, bidi bituambuluisha bua kukumbaja biakane mudimu wetu wa kuyisha lumu luimpe lua Bukalenge. Kabienaku bitukankamija kabidi patudi tumvua bakula bua mudimu udi bana betu bakumbaja mu bitupa bikuabu bia buloba anyi? Lumu lua didiunda ne ditanta dia mudimu wetu mu buloba bujima ludi lutupesha disanka dia bungi, lutusaka bua kuenza mudimu wa bungi ne lutujadikila ne: Yehowa udi utubenesha. Tudi kabidi tumvua disanka patudi tumanya ne: luetu luapolo ludi palu munda mua luapolo lua mudimu wa buloba bujima, ki mmuomu anyi? Nansha mudi luapolo luetu lukese ku lua buloba bujima, Yehowa kêna upanga kulumona to. (Mâko 12:42, 43) Ikala mumanye ne: wewe kuyi mufile luebe luapolo, luapolo lua buloba bujima neluikale anu tshitupa.

14. Pa kumbusha diyisha ne dilongesha, mmalu kayi makuabu atudi tuenza mu ditendelela Yehowa?

14 Bulelela, malu a bungi atu Ntemu yonso wenza bua kukumbaja mudimu wende bu musadidi wa Yehowa udi mudilambule kudiye katu uafunda mu luapolo luende to. Tshilejilu, mu luapolo kamutu didilongela dia Bible pa tshibidilu, dibuela mu bisangilu bia bena Kristo ne difilamu mandamuna, dienza midimu ya mu tshisumbu, diambuluisha bena kuitabuja netu badi mu dikenga, difila makuta bua kutuma mudimu wa Bukalenge kumpala, ne bikuabu. Nunku, nansha mudi luapolo luetu lua mudimu wa buambi ne mushinga, lutuambuluisha bua kutungunuka ne kuyisha ne tshisumi katuyi tuteketa, tudi ne bua kuluangata mu mushindu muakanyine. Katuena ne bua kuela meji ne: tudi bakumbane bua kupeta muoyo wa tshiendelele anu bualu tudi bafile luapolo luimpe lua mudimu wa buambi to.

‘Bikale ne lukunukunu lua kuenza midimu mimpe’

15. Nansha mudi midimu nkayayi kayiyi mua kutusungila, bua tshinyi idi ne mushinga?

15 Bushuwa, nansha mudi midimu nkayayi kayiyi mua kutusungila, idi ne mushinga. Ke bualu kayi bena Kristo mbabikidibue ne: ‘bantu bende bine, bikale ne lukunukunu lua kuenza midimu mimpe’ ne ke bua tshinyi mbabakankamije bua ‘kudielelangana meji muntu ne muntu bua kuenzejangana ku dinanga ne ku dienza dia bienzedi bimpe.’ (Tito 2:14; Ebelu 10:24) Ne bidi bipetangana menemene ne tshidi Yakobo, mufundi mukuabu wa Bible wamba ne: ‘Bu mudi mubidi mutapuluke ku nyuma wawu udi mufue, nunku kabidi, ditabuja didi ditapuluka ku kuenza didi difue.’​—Yakobo 2:26.

16. Ntshinyi tshidi ne mushinga mutambe bunene kupita midimu, kadi tudi ne bua kuepuka tshinyi?

16 Nansha mudi midimu mimpe ne mushinga, meji adi atusaka bua kuyenza ke adi ne mushinga wa bungi. Nunku mbimpe bua tuetu kuikala tukonkonona meji etu ku musangu ne ku musangu. Kadi, bu mudi muntu nansha umue kayi mua kumanya menemene malu adi mu mitshima ya bantu bakuabu, tudi ne bua kuepuka bua kulumbuluisha bakuabu. Badi batuebeja ne: ‘Wewe udi nganyi udi ulumbuluisha muena mudimu wa mu nzubu wa mukuabu?’ Badi batupesha diandamuna dilelela edi: ‘Yeye udi wimana anyi udi upona bua mukalenge wende mene.’ (Lomo 14:4) Yehowa, Mfumu wa bonso ne Yezu Kristo udiye muteke Mulumbuluishi nebatulumbuluishe, ki mbilondeshile midimu yetu nkayayi, kadi bilondeshile kabidi meji etu, mishindu itudi nayi, dinanga dietu ne lulamatu luetu. Anu Yehowa ne Kristo Yezu ke badi mua kumona menemene ni tudi bakumbaje tshidibu bambile bena Kristo bua kuenza mu mêyi a mupostolo Paulo aa: ‘Udikoleshe mua kumueneka ku mêsu kua Nzambi bu muntu muanyishibue, bu muena mudimu udi kayi mua kukuatshika bundu bua mudimu wende, udi umanyisha dîyi dia bulelela menemene.’​—2 Timote 2:15, MML; 2 Petelo 1:10; 3:14.

17. Patudi tudikolesha bua kuenza malu muetu muonso, bua tshinyi tudi ne bua kulama Yakobo 3:17 mu lungenyi?

17 Yehowa udi utshintshikila malu adiye ujinga bua tuetu kukumbaja. Bilondeshile Yakobo 3:17, ‘meji adi afuma mu diulu adi bupole’ peshi ne ditshintshikila dia malu. Tuetu bidikije Yehowa mu muanda eu, ki mbualu buimpe ne bua meji anyi? Nunku, katuena ne bua kujinga bua tuetu anyi bana betu kukumbaja malu mapitepite atudi tuetu nabu katuyi mua kukumbaja to.

18. Ntshinyi tshitudi mua kutekemena patudi ne nkatshinkatshi pa bidi bitangila midimu yetu ne bulenga budi kabuyi butuakanyine bua Yehowa?

18 Bituikala ne nkatshinkatshi pa bidi bitangila midimu yetu ya ditabuja ne bulenga budi kabuyi butuakanyine bua Yehowa, netushale amu ne disanka didi dikale tshimanyinu tshinene tshia basadidi balelela ba Yehowa. (Yeshaya 65:13, 14) Tudi ne bua kusanka bua mudi Yehowa witshikijila bantu bende mabenesha mu kabujima, kabiyi kutangila bungi bua bionso bitudi mua kuenza pa nkayetu. Pa kutungunuka ne ‘milombu ne disakidila,’ netulombe Nzambi bua atuambuluishe bua tudikoleshe anyi tuenze muetu muonso mua kuenza. Nunku, kakuyi mpata nansha mikese, ‘ditalala dia Nzambi didi ditamba dijingulula dionso dia bantu, nedilame mitshima yetu ne meji etu mu Kristo Yezu.’ (Filipoi 4:4-7) Eyowa, dimanya dia se: tudi mua kusungidibua, ki mbua midimu nkayayi, kadi ne bua bulenga budi kabuyi butuakanyine bua Yehowa nditusambe ne neditukankamije, ki mmuomu anyi?

Umvuija bua tshinyi bena Kristo

• badi babenga kuditumbisha bua bidibu bakumbaja.

• badi bepuka lungenyi lua ditembangana.

• batu bafila luapolo lua mudimu wa buambi.

• badi bepuka bua kulumbuluisha bena Kristo nabu.

[Nkonko ya dilonga]

[Tshimfuanyi mu dibeji 15]

“Bulengele buanyi mbukuakanyine”

[Bimfuanyi mu mabeji 16, 17]

Bakulu badi basanka bua tshionso tshidi yonso wa kudibu wenza bua diakalenga dia tshisumbu

[Bimfuanyi mu mabeji 18, 19]

Wewe kuyi mufile luebe luapolo, luapolo lua buloba bujima neluikale anu tshitupa