Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

‘Dîyi diamba mu tshikondo tshiakane didi diakane!’

‘Dîyi diamba mu tshikondo tshiakane didi diakane!’

‘Dîyi diamba mu tshikondo tshiakane didi diakane!’

MU MPUILU kampanda wa Bantemu ba Yehowa, Kim uvua uteleja ne ntema ne ufunda malu avuabu balongesha, eku muikale wenza bua muanende wa bakaji wa bidimu bibidi ne tshitupa ikale musombe ne lutulu. Ku ndekelu kua mpuilu eu, muanetu wa bakaji mukuabu uvua musombe mu mulongo umue ne Kim wakamuela kalumbandi ne muoyo mujima bua muvua yeye ne bayende balame muanabu wa bakaji munkatshi mua mpuilu mujima. Mêyi aa akasankisha Kim bikole, too ne lelu’eu kunyima kua tshidimu tshijima, udi wamba ne: “Pantu ndiumvua mutshioke bikole mu bisangilu, ntu mvuluka mêyi akamba muanetu wa bakaji au. Mêyi ende mimpe akansaka bua kutungunuka ne kukolesha bimpe muananyi wa bakaji.” Bushuwa, mêyi mamba mu tshikondo tshiakanyine adi mua kukankamija muntu. Bible udi wamba ne: ‘Dîyi diamba mu tshikondo tshiakane didi diakane!’​—Nsumuinu 15:23.

Kadi bitu bikolele bamue ba kutudi bua kuela bakuabu kalumbandi. Misangu mikuabu dimanya matekete etu didi mua kuvuija diela bakuabu kalumbandi bualu bukole. Muena Kristo kampanda udi wamba ne: “Buanyi meme, bidi anu bu kuimana pa buloba butekete. Pandi ngela bakuabu kalumbandi ndi ngenda ndiumvua mpueka milongo.” Malu bu mudi bundu, dibenga kudiangata ne mushinga anyi buôwa bua ne: muntu udi mua kumvua mêyi bibi, adi mua kuvuija diela bakuabu kalumbandi bualu bukole. Kabidi, bikalabu batuanyishe anu kakese anyi kabayi mene batuela kalumbandi patuvua bana, bidi mua kutukolela bua kuela bakuabu kalumbandi.

Nansha nanku, tuetu bikale bamanye ne: kalumbandi kadi kimpe kudi tuetu badi bakelangana ne aba batudi tukela, nebitusake bua kuamba dîyi dimpe mu tshikondo tshiakane. (Nsumuinu 3:27) Kadi mbipeta kayi bimpe bidi bipatuka mu dielangana kalumbandi? Tumonayi mu tshikoso bimue bia kudibi.

Bipeta bimpe

Kalumbandi kimpe kadi kakolesha dieyemena dia muntu. Elaine (muena Kristo muntu mukaji) udi wamba ne: “Patu bantu bangela kalumbandi, ntu mmona ne: badi bangeyemena ne badi banganyisha.” Bulelela, kuela muntu udi kayi udiangata ne mushinga kalumbandi kudi mua kumupesha dikima dia kupita bimpe ne ntatu ne kuikala ne disanka. Kalumbandi katu kambuluisha bansonga bikole. Nsonga uvua mutekete mu mikolo bua mmuenenu mubi uvuaye nende udi wamba ne: “Misangu yonso ntu ngenza muanyi muonso bua kusankisha Yehowa, kadi imue misangu ntu ngela meji ne: kakuena bualu bumue buimpe bundi ngenza nansha meme muditatshishe munyi. Kadi patu bantu bangela kalumbandi, ntu ngumvua bimpe be!” Eyowa, mêyi a mu lusumuinu elu lua mu Bible adi malelela: ‘Dîyi diamba mu tshikondo tshiakane didi bu mamuma a tshiamu tshia or mu tshitekelu tshia argent.’​—Nsumuinu 25:11.

Kalumbandi kadi mua kusaka muntu ku dienza bualu ne kumupesha dikima. Muena mudimu kampanda wa ku dîba ne ku dîba udi wamba ne: “Padibu bangela kalumbandi, bidi binsaka bua kuenza mudimu bikole ne kuulengeja.” Mamu mukuabu wa bana babidi udi umona ne: patubu bela bana bende kalumbandi kudi bena mu tshisumbu bua mandamuna abu mu bisangilu, batu balua kuandamuna bikole. Eyowa, bitu bisaka bansonga bua kudiunda mu nyuma. Bulelela, tuetu bonso tudi basue batuanyishe ne batuangate ne mushinga. Pa buloba apa padi malu adi atekesha bantu ne ababungamija. Mukulu mukuabu udi wamba ne: “Misangu yonso pandi mutekete mu maboko, dingela kalumbandi ditu bu diandamuna ku masambila anyi.” Elaine udi wamba kabidi ne: “Misangu mikuabu ntu ngela meji ne: Yehowa utu undeja mudiye unganyisha mu mêyi a bakuabu.”

Kalumbandi kadi kalela lungenyi lua dieyemenangana. Kalumbandi kalelela kadi kaleja ditabalelangana ne kalela musangelu ne dianyishangana ne kumbusha buôwa. Kadi kaleja patoke ne: Tudi banange bulelela bena Kristo netu ne tudi tubangata ne mushinga. Mamu Josie udi wamba ne: “Kale pamvua muitabe bulelela, tuvua mu bitendelelu bishilangane ku nzubu. Mu tshikondo atshi, pavua bena Kristo bashindame mu nyuma bangela kalumbandi, bivua bingambuluisha bua kubenga kulekela bulelela.” Eyowa, ‘tudi bitupa bia mubidi umue ne bakuabu.’​—Efeso 4:25.

Dikeba kuelangana kalumbandi didi dituambuluisha bua kumona malu mimpe a bakuabu. Tudi tumona ngikadilu mimpe idi kudi bakuabu, kadi ki mbilema biabu to. David udi mukulu udi wamba ne: “Kuanyisha bidi bakuabu benza nekutuambuluishe bua tuetu kubela kalumbandi bikole.” Tuetu bavuluke mudi Yehowa ne Muanende bakula bua malu mimpe a bantu bapange bupuangane, nebitusake petu bua kuenza bia muomumue.​—Matayo 25:21-23; 1 Kolinto 4:5.

Badi bakanyine kalumbandi

Bu mudi Yehowa Nzambi muikale Mufuki, mmuakanyine butumbi. (Buakabuluibua 4:11) Nansha mudi Yehowa kayi ne dijinga ne dieyemena anyi dimusaka ku dienza malu, patudi tumutumbisha bua malu ende a dikema ne bua luse luende lujalame, udi usemena pabuipi netu ne tudi tudia nende bulunda. Kutumbisha Nzambi kudi kutuambuluisha bua kuditua mushinga muakanyine ne budipuekeshi bua midimu itudi tuenza ne kudi kutusaka bua kumuanyisha bua bipeta bimpe bitudi bapatule. (Yelemiya 9:23, 24) Bu mudi Yehowa mutekele bantu badi bakanyine muoyo wa tshiendelele kumpala, nanku ebu ke bualu bukuabu budi butusaka bua kumutumbisha. (Buakabuluibua 21:3, 4) Mukalenge Davidi uvua ne disanka bua ‘kutumbisha dîna dia Nzambi’ ne ‘kumunemeka ne kumusakidila.’ (Musambu 69:30) Ke tshitudi petu mua kuenza.

Bidi bikengela kuela bena Kristo netu kalumbandi kakanyine. Patudi tubela kalumbandi, tudi tukumbaja mukenji wa Nzambi udi ulomba bua ‘kuelelangana meji muntu ne muntu bua kuenzejangana ku dinanga ne ku dienza dia bienzedi bimpe.’ (Ebelu 10:24) Mu bualu ebu tudi ne tshilejilu tshia mupostolo Paulo. Wakafundila tshisumbu tshia mu Lomo ne: ‘Bualu bua kumudilu, ndi nsakidila Nzambi wanyi mu Yezu Kristo bua buonso buenu, bualu bua ditabuja dienu didi dimanyishibue pa buloba buonso.’ (Lomo 1:8) Bia muomumue, mupostolo Yone wakanyisha muena Kristo nende Gayo bua tshilejilu tshiende tshimpe tshia ‘kuenda mu bulelela.’​—3 Yone 1-4.

Lelu’eu, tudi ne bua kuela muena Kristo kalumbandi padiye uleja ngikadilu kampanda muimpe wa buena wa Kristo, tshilejilu, padiye wenza mudimu wende bimpe mu bisangilu anyi ufila diandamuna dimpe ditambe. Nansha padi muana uditatshisha bua kukeba mvese mu Bible patudi mu bisangilu, tudi ne bua kumuela diboko mulu. Elaine udi wamba kabidi ne: “Tudi ne bipedi bishilangane. Patudi tutangila bidi bakuabu benza, tudi tuleja dianyisha bua bipedi bishilangane bidi munkatshi mua bantu ba Nzambi.”

Mu dîku

Mmunyi mututu tuleja bena mu mêku etu dianyisha? Bitu bilomba dîba dia bungi, diditatshisha ne dinanga bua mulume ne mukaji kutangilabu majinga a mu nyuma, a mu mutshima ne a ku mubidi a bena mu dîku diabu. Bushuwa, mbakumbanyine kalumbandi ka kudi umue ne mukuabu ne ka kudi bana babu. (Efeso 5:33) Tshilejilu, Dîyi dia Nzambi didi diamba bua mukaji wa tshikadilu tshimpe ne: ‘Bana bende badi bajuka, badi bamuvudijila disanka; bayende kabidi udi ujuka, udi umutumbisha.’​—Nsumuinu 31:10, 28.

Bana pabu mbakumbanyine kalumbandi. Pabi, bamue baledi batu bambila bana babu ne lukasa tshidibu mua kuenza, kadi kabayi babela kalumbandi bua mudibu baditatshishe bua kunemeka ne kutumikila tshidibu babambile. (Luka 3:22) Padibu bela muana kalumbandi katshia ku buana buende, bidi bimuambuluisha bua kudiumvuaye bimpe.

Mbulelela bua ne: bidi bilomba kudienzeja bikole bua kuela bakuabu kalumbandi, kadi dienza nunku didi dipatula masanka a bungi. Bushuwa, tuetu tutungunuka ne kuela bantu kalumbandi, netuikale ne disanka dia bungi.​—Bienzedi 20:35.

Ela kalumbandi ne ukitabe ne lungenyi luimpe

Kadi kuitaba kalumbandi kutu bualu bukole kudi bamue bantu. (Nsumuinu 27:21) Tshilejilu, kuela bantu batu basue kudileja kalumbandi kudi mua kukolesha didileja diabu. (Nsumuinu 16:18) Ke bualu kayi bidi bikengela kuikala ne nkatshinkatshi. Mupostolo Paulo wakafila mubelu eu: ‘Bua bulenga budi Nzambi mundeje, ndi nnuambila buonso buenu ne: kanudiangatshi ne mushinga mupite unudi nawu, kadi nudiangate ne mushinga muakanangane ne ditaba didi Nzambi mupeshe muntu yonso.’ (Lomo 12:3, MMM) Bua kuambuluisha bakuabu bua kubengabu kukuluka mu buteyi bua didiangata ne mushinga wa bungi, katuikadi tuimanyina pa malu bu mudi meji a muntu anyi buimpe bua mpala nansha. Kadi tudi ne bua kuanyisha bakuabu bua malu abu mimpe.

Patudi tuitaba kalumbandi ne tukela bakuabu ne lungenyi luimpe, bidi bituambuluisha bikole. Bidi mua kutusaka bua kuikala ne dianyisha kudi Yehowa bua malu mimpe onso adiye mutuenzele. Kalumbandi kadi kabidi mua kutusaka bua kutungunuka ne kuikala ne bienzedi bimpe.

Kalumbandi kakanyine ne kela ne muoyo mujima ndipa didi yonso wa kutudi mua kufila. Patudi tuela muntu kalumbandi kimpe, katutu bamanye mutubi bimulenga to.

[Kazubu mu dibeji 16]

Mukanda wakalenga mutshima wende

Mutangidi muena ngendu mukuabu utshidi muvuluke dikuabu dituku diakapinganabu ne mukajende ku nzubu kunyima kua bamane kupitshisha dituku dijima mu buambi mu tshikondo tshia mashika makole. Udi wamba ne: “Mukajanyi uvua mumvue mashika makole ne uvua mutekete ku muoyo, ke kungambilaye ne: kavua musue kabidi kutungunuka ne mudimu to. Wakamba ne: ‘Mbimpe kutungunuka ne mudimu wa ku dîba ne ku dîba mu tshisumbu, kushala muaba umue ne kulombola malonga etu a Bible.’ Tshiakangata dipangadika to, kadi meme kuamba amu ne: tuvua mua kutungunuka bua lumingu ludi lushale bua kumona muelaye meji pashishe. Bu yeye mushale amu ne dijinga diende dia kulekela mudimu wetu wa butangidi buena-ngendu, mvua ne bua kunemeka mmuenenu wende. Anu diodi dituku adi, tuakaya ku biro bia poste ne tuetu kupeta mukanda uvuabu bamutumine kudi biro bia filiale wetu. Mu mukanda eu bavua bamuela kalumbandi bua diditatshisha diende mu mudimu wa buambi ne bua dinanukila diende ne baleja mutubi bikole bua kulala pa malalu mashilangane ku lumingu ne ku lumingu luonso. Mêyi aa akamulenga bikole ne kupangaye mua kuakula kabidi bua kulekela mudimu wetu. Bushuwa, misangu ya bungi uvua unkankamija bua kutungunuka ne mudimu pamvua ngela meji a kuulekela.” Bena dibaka aba bakashala mu mudimu wa butangidi buena-ngendu bidimu bu pa 40.

[Tshimfuanyi mu dibeji 17]

Nnganyi udi muakanyine kalumbandi mu tshisumbu tshienu?

[Tshimfuanyi mu dibeji 19]

Bana badi bakola bimpe padibu babatabalela ne dinanga ne babela kalumbandi