Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Muikala malu mimpe mua kutshimuna malu mabi

Muikala malu mimpe mua kutshimuna malu mabi

Muikala malu mimpe mua kutshimuna malu mabi

Mukalenge Davidi uvua muntu muimpe. Uvua munange Nzambi bikole, musue buakane ne munange bapele. Kadi mukalenge muimpe eu wakenda ne mukaji wa umue wa ku bantu bende ba lulamatu. Kunyima pakamanya Davidi ne: mukaji au (Beta-sheba) udi ne difu diende, wakalongolola bua kushipesha bayende. Pashishe kuluaye kusela Beta-sheba bua kusokoka bubi buende.​—2 Samuele 11:1-27.

BIDI bimueneka ne: bantu badi ne mushindu wa kuenza malu mimpe bikole. Kadi bua tshinyi badi benza malu mabi a bungi nunku? Bible udi uleja tshidi tshitamba kusaka bantu ku dienza malu mabi. Udi uleja kabidi muikala Nzambi mua kumbusha malu mabi onso ku butuangaji bua Yezu Kristo.

Meji a muntu mmatangija ku bubi

Mukalenge Davidi nkayende wakaleja tshimue tshiledi tshia malu mabi. Pakamumanyishabu malu ende mabi, wakitaba ne: uvua muenze bibi. Pashishe kufundaye ne kanyinganyinga konso ne: ‘Mona, ngakaledibua mu dipambuka ne mu bubi mamu wanyi wakangimita munda muende.’ (Musambu 51:5) Nzambi kavua musue bua bamamu bikale bapeta mafu ne balela bana mu bubi nansha. Kadi pavua Adama ne Eva batombokele Nzambi, kabavua mua kulela bana kabayi tshilema to. (Lomo 5:12) Pavua bantu benda bavula, biakamueneka patoke ne: ‘bantu badi ne meji mabi mu mitshima yabu patshidibu bitende.’​—Genese 8:21.

Muntu yeye kayi mukande meji mabi aa, adi mua kumufikisha ku ‘tshiendenda, lukuna, mukawu, tshiji tshikole, ditandangana, ditapuluka, mutshiawudi’ ne ku malu makuabu adi Bible ubikila ne: “malu mabi adi mubidi wenza.” (Galatia 5:19-21) Mukalenge wakadilekelela ku butekete bua mudidi ne kuangata mukaji wa bende, bualu buakakebesha bimvundu bia bungi. (2 Samuele 12:1-12) Uvua mua kukandamena meji ende mabi. Kadi pakashalaye mutuma meji ende anu kudi Beta-sheba, Davidi wakalonda tshivuabu balue kumvuija pashishe kudi Yakobo ne: ‘Muntu yonso udi uteyibua kudi lukuka luende pamukokalu ne pamulobeshalu. Pashishe lukuka pimitalu ludi lulela bubi ne bubi pakolabu budi bulela lufu.’​—Yakobo 1:14, 15.

Malu atuvua batele mu tshiena-bualu tshishale bu mudi: dishipangana, dikuata bantu ku bukole bua kuenza nabu malu a bundu ne dipawula bintu bia bakuabu, mbilejilu bikese bidi bileja tshidi tshienzeka padi bantu balekela majinga abu mabi abalombola.

Malu mabi atu enzeka bua dipanga

Tshilejilu tshia mupostolo Paulo tshidi tshileja bualu buibidi budi bantu benzela malu mabi. Pakafua Paulo, uvua mumanyike bu muntu uvua munange bantu ne bulenga buonso. Wakadifila bikole bua kuambuluisha bena Kristo nende. (1 Tesalonike 2:7-9) Kadi kumpala patshivuaye ne muoyo ne pavuabu bamumanye mu dîna dia Shaula, uvua ‘ufuna ne ushipa’ bikole bena Kristo. (Bienzedi 9:1, 2) Bua tshinyi Paulo uvua wanyisha ne wenzela bena Kristo ba kumpala malu mabi? Udi wamba ne: ‘Bualu ngakenza mu bupidia’ anyi mu dipanga. (1 Timote 1:13) Bushuwa, kumpala Paulo uvua ne ‘lukunukunu kudi Nzambi, kadi kaluvua lua dimanya dilelela’ to.​—Lomo 10:2.

Anu bu Paulo, bantu ba bungi ba muoyo muimpe bavua baditue mu malu mabi bualu kabavua ne dimanya dilelela dia disua dia Nzambi to. Tshilejilu, Yezu wakadimuija bayidi bende ne: ‘Dîba nedilue diela munushipi meji ne: udi wenzela Nzambi mudimu.’ (Yone 16:2) Bantemu ba Yehowa ba matuku etu aa mbamanye ne: mêyi a Yezu aa mmalelela. Mu matunga a bungi, mbakengesha bantemu ne mbabashipe mene kudi bantu batu badiamba mudibu benzela Nzambi mudimu. Mu bulelela, dienza malu mabi dia nunku kadiena disankisha Nzambi mulelela nansha.​—1 Tesalonike 1:6.

Mukebeshi wa bubi

Yezu wakaleja tshikebeshi tshinene tshia bubi. Wakambila bamfumu ba bitendelelu bavua basua kumushipa ne: ‘Nuenu nudi bana ba Diabolo tatu wenu, nudi basue kuenza bu mudi nkuka ya tatu wenu. Ku tshibangidilu yeye wakadi mushipianganyi.’ (Yone 8:44) Satana wakasaka Adama ne Eva ku ditombokela Nzambi anu bua kudisankishaye nkayende. Ditomboka edi ke diakalela bubi ne lufu bidi bikuate bantu bonso lelu’eu.

Meji a dishipangana a Satana akalua kumueneka mu tshivuaye muenzele Yobo. Pavua Yehowa mumuanyishile bua atete Yobo, muoyo kawakakuata bua kubutula bintu bia Yobo, kadi wakashipa kabidi bana bende. (Yobo 1:9-19) Mu bidimu bidi panshi ebi, malu mabi mmavulangane bikole bua dipanga bupuangane ne dipanga dia bantu ne bualu Satana mmuditue pende mu mianda ya bantu. Bible udi wamba ne: Diabolo ‘wakedibua panshi pa buloba ne banjelu bende bakedibua nende panshi.’ Udi kabidi uleja ne: diedibua dia Satana panshi divua ne bua kukebesha ‘mulawu [anyi dikenga ditu kadiyi dianji kuenzeka] pa buloba’ to. Nansha mudi Satana kayi ne bukole bua kuenzeja bantu malu mabi ku bukole, tshidibi udi ‘mudingi munene wa ba pa buloba bonso.’​—Buakabuluibua 12:9, 12.

Diumbusha meji a kuenza malu mabi

Bua kumbusha malu mabi onso pa buloba bua kashidi, bidi bikengela kumbusha meji mabi adi bantu baledibua nawu, dipanga diabu dia dimanya dijalame ne bukokeshi bua Satana. Tshia kumpala, mmunyi mudi meji a muntu a kuenza malu mabi mua kumbuka mu mutshima wende?

Kakuena buanga nansha bumue budi bantu benze anyi munganga nansha umue pa buloba udi mua kumbusha meji mabi adi mu mutshima wa muntu to. Kadi Yehowa Nzambi mmulongolole buanga bua kumbusha bubi butudi bapiane ne dipanga bupuangane bua bantu bonso badi basue kubuangata. Mupostolo Yone wakafunda ne: ‘Mashi a Yezu adi atulengeja ku mibi yonso.’ (1 Yone 1:7) Pakafila Yezu muoyo wende mupuangane, ‘wakatutuadila malu mabi etu mu mubidi wende ku mutshi, bua tuetu bamane kufua ku malu mabi, tuikale ne muoyo wa ku buakane.’ (1 Petelo 2:24) Lufu lua Yezu bu mulambu nelumbushe bipeta bibi bia bubi bua Adama. Paulo udi wamba ne: Kristo Yezu wakadifila bu ‘tshintu tshia kupikula natshi bantu bonso.’ (1 Timote 2:6) Nunku lufu lua Kristo ndunzuluile bantu bonso njila wa kuikala kabidi bapuangane anu bu muvua Adama kumpala.

Kadi udi mua kudiebeja ne: ‘Pikala Yezu mufue kukadi bidimu bitue ku 2 000 bua kupingaja bantu bapuangane kabidi, bua tshinyi lufu ne malu mabi bitshidiku?’ Diandamuna dia lukonko elu didi mua kutuambuluisha bua kumanya tshiledi tshibidi tshia bubi: bantu ki mbamanye malu adi Nzambi mulongolole to.

Dimanya dijalame didi dikolesha buimpe

Dimanya dijalame dia tshidi Yehowa ne Yezu benza mpindieu bua kumbusha malu mabi didi mua kuambuluisha muntu wa muoyo muimpe bua kubenga kuenza malu mabi anyi ‘kuluisha Nzambi’ kayi mumanye. (Bienzedi 5:38, 39) Yehowa Nzambi utu upua muoyo bilema bienza mu dipanga. Paulo wakambila bena Atena ne: ‘Diambedi Nzambi wakapitshishila bantu bonso bikondo bia bupote buabu patupu, kadi katataka yeye udi wela mukenji ne: bantu bonso badi kuonso bakudimune mitshima yabu. Bua yeye wakasungula dituku didiye ulumbuluisha ba pa buloba mu buakane kudi muntu wakasungulaye. Yeye kabidi wakapa bantu bonso ditabuja dia bualu ebu, bua yeye wakamubisha ku lufu.’​—Bienzedi 17:30, 31.

Paulo uvua mumanye ne: Yezu uvua mubike ku lufu, bualu Yezu wakakula nende ne kumukandika bua kakengesha bena Kristo. (Bienzedi 9:3-7) Pakapeta Paulo diakamue dimanya dijalame dia malu adi Nzambi mulongolole, wakashintuluka ne kulua muntu muimpe bualu ukavua widikija Kristo. (1 Kolinto 11:1; Kolosai 3:9, 10) Paulo wakayisha ne tshisumi ‘lumu luimpe elu lua bukalenge.’ (Matayo 24:14) Munkatshi mua bidimu bitue ku 2 000, kumbukila ku lufu lua Yezu ne dibika diende, Yezu mmusungule bantu bu mudi Paulo bua kukokesha nende mu Bukalenge buende.​—Buakabuluibua 5:9, 10.

Katshia mu bidimu bia 1900 too ne lelu’eu, Bantemu ba Yehowa badi batumikila dîyi dia Yezu edi ne tshisumi: ‘Yayi bienu, nuvuije ba bisamba bionso bayidi, nubabatize mu dîna dia Tatu ne mu dia Muana ne mu dia nyuma muimpe, nubayishe mua kuenza malu onso angakanuambila.’ (Matayo 28:19, 20) Bantu badi bitaba mukenji eu, badi ne ditekemena dia kuikala ne muoyo wa kashidi pa buloba bulombola kudi mbulamatadi wa Kristo. Yezu wakamba ne: ‘Eu udi muoyo wa tshiendelele, bua bobu bakumanye wewe Nzambi umuepele mulelela ne yeye uwakatuma Yezu Kristo mene.’ (Yone 17:3) Kupesha muntu dimanya edi nkupite kumupesha tshikuabu tshintu.

Nansha mudiku malu mabi pa buloba, bantu badi bitaba lumu luimpe lua Bukalenge elu badi ne ngikadilu bu mudi: ‘dinanga, disanka, ditalala, lutulu, luse, buimpe, ditabuja, budipuekeshi, didikanda.’ (Galatia 5:22, 23) Kabena ‘balukijila muntu bubi ku bubi’ anu bu Yezu. (Lomo 12:17) Muntu yonso pa nkayende udi udienzeja bua ‘malu ende mimpe atshimune malu mabi.’​—Lomo 12:21, MMM; Matayo 5:44.

Ditshimuna malu mabi bua kashidi

Bantu bobu nkayabu kabena mua kutshimuna Satana Diabolo, mukebeshi wa malu mabi to. Kadi mu katupa kîpi emu, Yehowa neenze mudimu ne Yezu bua kuboza mutu wa Satana. (Genese 3:15; Lomo 16:20) Yehowa neenze kabidi mudimu ne Yezu Kristo bua ‘kutshibula ne kubutula’ ndongoluelu yonso ya tshididi, bualu ya bungi ya kudiyi mmienze malu mabi a bungi. (Danyele 2:44; Muambi 8:9) Mu dituku dia dilumbuluisha edi, bantu bonso ‘badi kabayi batumikila lumu luimpe lua Mukalenge wetu Yezu nebapete dikenga, dibutuka dia tshiendelele mene.’​—2 Tesalonike 1:8, 9; Sefanya 1:14-18.

Pikalabu babutule Satana ne bena diende, Yezu Kristo neambuluishe bantu bapanduka bua kukudimuna buloba mparadizu. Yezu neajule kabidi ku lufu bantu bonso badi bakanyine muoyo pa buloba bumane kulongolola. (Luka 23:32, 39-43; Yone 5:26-29) Ke mumbushaye bipeta bia malu mabi bidi bikengesha bantu.

Yehowa kakuenzeja bantu ku bukole bua kutumikilabu lumu luimpe ludi lutangila Yezu to. Kadi udi ubapetesha mushindu wa kupeta dimanya diabafikisha ku muoyo. Mbimpe bua wewe kupeta dimanya edi kutuadijila ku lelu’eu! (Sefanya 2:2, 3) Biwenza nunku, neulonge mua kutantamena bualu bubi buonso budi bunyanga nsombelu webe. Neumone kabidi mumbusha Kristo malu mabi bua kashadi.​—Buakabuluibua 19:11-16; 20:1-3, 10; 21:3, 4.

[Tshimfuanyi mu dibeji 5]

Shaula uvua musue malu mabi bualu kavua ne dimanya dijalame

[Tshimfuanyi mu dibeji 7]

Kupetesha muntu dimanya dijalame dia Nzambi nkupite bintu bikuabu bionso