Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Tuidikijayi lutulu lua Yehowa

Tuidikijayi lutulu lua Yehowa

Tuidikijayi lutulu lua Yehowa

‘Mukalenge [Yehowa] kêna ujanguluka bua kushikijaye milayi yende, kadi udi ne lutulu.’​—2 PETELO 3:9.

1. Ndipa kayi dia mushinga mukole didi Yehowa mupeshe bantu?

YEHOWA mmutupeshe tshintu tshidi muntu mukuabu kayi mua kutupesha to. Ntshintu tshimpe tshitambe tshia mushinga mukole, kadi katuena mua kutshisumba anyi kutshipeta bu difutu to. Mmuoyo wa tshiendelele wikala ba bungi ba kutudi mua kupeta mu mparadizu pa buloba. (Yone 3:16) Nebuikale bualu bua disanka bushuwa! Malu adi abungamija bantu bikole bu mudi mvita, tshikisu, bupele, dienzelangana malu mabi, masama nansha lufu luine, kaakuikalaku kabidi to. Bantu nebikale mu ditalala ne mu buobumue bikumbane pikala Bukalenge bua Nzambi bukokesha ne dinanga. Bulelela tudi tujinga Mparadizu au bikole!​—Yeshaya 9:6, 7; Buakabuluibua 21:4, 5.

2. Bua tshinyi Yehowa ki mmuanji kujimija ndongoluelu mubi wa malu wa Satana eu?

2 Yehowa mmuindile pende ne muoyo mujima tshikondo tshikalaye mua kujadika Mparadizu pa buloba. Neenze nanku bushuwa bualu mmunange buakane ne kulumbulula kuakane. (Musambu 33:5) Katu usanka padiye umona bena panu balengulula anyi baluisha mikenji yende miakane, babenga bukokeshi buende ne kapeja, ne bakengesha bantu bende to. Kadi kudi malu mimpe adiye mulekele ndongoluelu mubi wa malu wa Satana too ne mpindieu kayi umujimija. Malu au adi atangila bilumbu binene biakajuka pa bidi bitangila bumfumu bua Nzambi. Bua kujikija bilumbu ebi, Yehowa mmuleje ngikadilu mulenga wa pa buende, ngikadilu udi bantu ba bungi babule lelu: lutulu.

3. (a) Muaku wa tshiena-Ebelu ne wa tshiena-Gelika idibu bakudimune mu Bible ne: “lutulu” idi yumvuija tshinyi? (b) Nnkonko kayi ituakonkonona mpindieu?

3 Kudi muaku wa tshiena-Gelika udibu bakudimune mu Mukanda wa Nzambi ne: “lutulu.” Udi umvuija “muoyo mule,” ke padibu bawukudimune kabidi imue misangu ne: “kukenga musangu mule” peshi “luse lua musangu mule.” Muaku wa tshiena-Ebelu ne wa tshiena-Gelika idibu bakudimune ne: “lutulu” idi ifila lungenyi lua kutukija ne kubenga kufika munda lukasa. Mmunyi mudi “lutulu” lua Yehowa lutuambuluisha? Mmalu kayi atudi mua kulongela ku lutulu ne ku dinanukila bidi Yehowa ne basadidi bende ba lulamatu baleje? Mmunyi mutudi bamanye ne: lutulu lua Yehowa ludi ne ndekelu walu? Tuanjayi kubimona.

Tangila lutulu lua Yehowa

4. Ntshinyi tshivua mupostolo Petelo mufunde bua lutulu lua Yehowa?

4 Mupostolo Petelo wakafunda bua lutulu lua Yehowa wamba ne: ‘Bananga, kanupu muoyo bua bualu ebu bumue ne: Dituku dimue kudi Mukalenge didi bu bidimu tshinunu, ne bidimu tshinunu bidi bu dituku dimue. Mukalenge kêna ujanguluka bua kushikijaye milayi yende, bu mudi bakuabu babala dijanguluka; kadi udi nenu lutulu, kêna musue bua umue wenu ajimine, kadi udi musue bua bonso balue kukudimuna mitshima yabu.’ (2 Petelo 3:8, 9) Malu abidi adibu baleje muaba eu adi mua kutuambuluisha bua kumvua bimpe tshidi lutulu lua Yehowa.

5. Mmunyi mudi kumona kua dîba kua Yehowa kulenga malu adiye wenza?

5 Bualu bua kumpala budi ne: Yehowa kêna umona dîba mushindu umue netu to. Bu mudiye muikalaku tshiendelele, bidimu tshinunu bidi anu bu dituku dimue ku mêsu kuende. Dîba kadiena dimupangisha amue malu anyi dimulubakaja to, kadi kêna ujanguluka bua kuenza tshidiye ne bua kuenza nansha. Bu mudi Yehowa muikale ne meji kaayi ndekelu, mmujadike bimpe tshikondo tshidi tshitambe buimpe tshia kuenza bualu kampanda bua diakalenga dia bonso badiye ubuenzela, ne udi windila ne lutulu luonso too ne padi tshikondo atshi tshikumbana. Nansha nanku, katuena mua kuamba ne: Yehowa kêna utangila bualu nansha bumue bua makenga onso adi basadidi bende bapeta mu tshikondo etshi to. Udi Nzambi udi ne “mutshima wa luse,” yeye ke dinanga dine. (Luka 1:78; 1 Yone 4:8) Udi ne bukole bua kujikija musangu umue ne bua kashidi ntatu yonso idi mua kuikala mikebesha kudi tshikondo tshîpi tshidiye mulekele makenga etshi.​—Musambu 37:10.

6. Mmeji kayi atudi katuyi ne bua kuelela Nzambi, ne mbua tshinyi?

6 Bulelela, ki mbipepele bua muntu kushalaye anu muindile tshintu tshidi muoyo wende uzuka bua kupeta to. (Nsumuinu 13:12) Ke bua tshinyi patu bantu kabayi bakumbaja lukasa malu adibu balaye, bakuabu batu bafika ku dibamba ne: kabena ne muoyo wa kuakumbaja to. Kadi mbibi bua kuelela Nzambi meji a mushindu eu! Tuetu batupakane bangate lutulu lua Nzambi bu dijanguluka, mbipepele bua mu bungi bua matuku tuetu kubanga dimuela mpata ne kuteketa mu mikolo, peshi kupona mene mu tulu tua mu nyuma. Ne nebipite bubi bikalabu mua kutupambula kudi bantu bakavua Petelo mutudimuije bua bualu buabu kumpala, mmumue ne: basekianganyi badi kabayi ne ditabuja. Bantu abu badi baseka bamba ne: ‘Mulayi wa dilua diende udi penyi? Bualu bua katshia batatu balala tulu [mu lufu], malu onso adi ashala muomumue bu muakadiwu ku tshibangidilu tshia bufuki.’​—2 Petelo 3:4.

7. Mmushindu kayi udi lutulu lua Yehowa lupetangana ne disua diende dia kumona bantu bakudimuna mitshima?

7 Bualu buibidi butudi mua kupeta mu mêyi a Petelo mbua se: Yehowa udi ne lutulu bualu mmusue bua bantu bonso bafike ku dikudimuna mutshima. Aba badi babenga ne mutu mukole bua kulekela bienzedi biabu bibi, kabutu ka Yehowa nkabindile. Nansha nanku, Nzambi kêna usanka bua lufu lua muntu mubi to. Kadi, udi usanka bua kumona bantu bakudimuna mitshima, balekela bienzedi biabu bibi ne batungunuka ne kuikala ne muoyo. (Yehezekele 33:11) Ke bualu kayi Nzambi udi uleja lutulu ne utuma basadidi bende bua kumanyisha lumu luimpe pa buloba bujima bua bantu bamone mushindu wa kupeta muoyo.

8. Mmunyi mudi lutulu lua Nzambi lumuenekela mu malu akenzelaye bena Isalele?

8 Lutulu lua Nzambi ludi lumuenekela kabidi mu malu akenzelaye bena Isalele kale. Munkatshi mua nkama ya bidimu, wakatantamena bupidia buabu. Wakabatumina baprofete bende misangu ne misangu bua kubadimuija ne: ‘Kudimunayi mitshima yenu ku malu mabi enu; nutumikile mikenji yanyi ne mikandu yanyi bu mudi mikenji ingakelela bankambua benu mukana mua bantu banyi baprofete.’ Ntshinyi tshiakenzabu? ‘Kabakumvua’ to.​—2 Bakelenge 17:13, 14.

9. Mmunyi muvua lutulu lua Yezu luleje tshidi lutulu lua Tatuende?

9 Ndekelu wa bionso, Yehowa e kutuma Muanende wakenza muende muonso kayi utshioka ulomba bena Yuda bua balengejangane ne Nzambi. Lutulu lua Yezu luakaleja bimpe menemene tshidi lutulu lua Tatuende. Mumanye bimpe ne: bakavua pa kumushipa, Yezu wakadila wamba ne: ‘Wewe Yelushalema, Yelushalema, udi ushipa baprofete, udi ukuma bakukutuminabu mabue! Misangu ya bungi ngakasua kusangisha bana bebe bu mudi nzolo usangisha bana bende mu mapuapua ende, kadi nuenu nuakupidia.’ (Matayo 23:37) Mêyi adi alenga ku muoyo aa ki nga nzuji udi kayi ne luse udi musue anu bua kunyokangana to, kadi nga mulunda wa dinanga udi ne lutulu kudi bantu. Anu bu Tatuende wa mu diulu, Yezu uvua musue bantu bakudimune mitshima bua kuepuka kabutu. Bamue bantu bakateleja didimuija dia Yezu ne bakapanduka ku kabutu kabi kakakuata Yelushalema mu tshidimu tshia 70.​—Luka 21:20-22.

10. Nku tshinyi kudi lutulu lua Nzambi lutuambuluishe?

10 Lutulu lua Nzambi kaluenaku lutukemesha anyi? Nansha mudi bantu kabayi bamutumikila, Yehowa mmupeteshe yonso wa kutudi ne bantu bakuabu ba bungi mushindu wa kufika ku dimumanya ne wa kutekemena lupandu. Petelo wakafundila bena Kristo nende ne: ‘Numanye ne: lutulu lua Mukalenge wetu ndupandu.’ (2 Petelo 3:15) Katuenaku ne dianyisha bua mudi lutulu lua Yehowa lutukanguile njila wa lupandu anyi? Katutuku tulomba Yehowa bua atungunuke ne kuikala netu lutulu patudi tumukuatshila mudimu ku dituku ne ku dituku anyi?​—Matayo 6:12.

11. Kujingulula tshidi lutulu lua Yehowa lumvuija nekutusake ku dienza tshinyi?

11 Patudi tujingulula bua tshinyi Yehowa udi ne lutulu, bidi bituambuluisha bua kushala bindile lupandu lua kudiye ne lutulu luonso, katuyi tuela meji ne: udi ujingakana bua kukumbaja milayi yende nansha. (Muadi 3:26) Nansha tutungunuka ne kulomba bua Bukalenge bua Nzambi bulue, tudi tushala anu batekemene se: Nzambi mmumanye tshikondo tshimpe tshiatuenzelaye bualu ebu. Kabidi, bidi bitusaka bua kuidikija Yehowa pa kuleja lutulu lua buena luende mu malanda etu ne bena Kristo netu ne bantu batudi tuyisha. Tuetu petu katuena basue bua muntu nansha umue abutuke to, kadi tudi basue bua kumona bantu bakudimuna mitshima ne bapeta pabu ditekemena ditudi nadi dia muoyo wa kashidi.​—1 Timote 2:3, 4.

Tangila lutulu lua baprofete

12, 13. Bilondeshile Yakobo 5:10, mmushindu kayi uvua muprofete Yeshaya muleje lutulu?

12 Dikonkonona dia tshidi lutulu lua Yehowa, ndituambuluishe bua kunanga ngikadilu eu bikole ne bua kuikala kabidi nende. Ki mbipepele bua bantu bapange bupuangane kuikalabu ne lutulu to, kadi bidi anu mua kuenzeka. Tudi tulongela bualu ebu kudi basadidi ba Nzambi ba kale. Muyidi Yakobo wakafunda ne: ‘Bana betu, nutangile baprofete bakamba [malu] mu dîna dia Mukalenge [Yehowa bu tshilejilu] tshia ditantamana dia mu makenga ne tshia lutulu.’ (Yakobo 5:10) Bidi bikolesha ku muoyo ne bikankamija bua kumanya ne: bantu bakuabu bavua batshimune ntatu itudi petu nayi.

13 Tshilejilu, muprofete Yeshaya uvua bushuwa dijinga ne lutulu mu mudimu wende. Bidi nanku bualu Yehowa wakamuambila ne: ‘Ya, wambile bantu aba ne: “Umvuayi! Umvuayi! Kadi kanujinguludi! Monayi! Monayi! Kadi kanumanyi nansha!” Vuija mitshima ya bantu aba mitshima idi ne manyi, vuija matshi abu mpudimatshi, ne buikila mêsu abu; bua kabamonyi ne mêsu abu, kabajinguludi malu ne mitshima yabu, kabakudimunyi mitshima yabu bua kusangajibua.’ (Yeshaya 6:9, 10) Nansha muvua bantu bikale anu ne tshitunu, Yeshaya wakamanyisha mu lutulu mikenji ya Yehowa ya didimuija nayi bantu munkatshi mua bidimu bipite pa 46! Bia muomumue, lutulu nelutuambuluishe bua kunanukila mu mudimu wetu wa diyisha lumu luimpe nansha bantu ba bungi bikale balubenga.

14, 15. Ntshinyi tshiakambuluisha Yelemiya bua kutshimuna ntatu ne diteketa ku muoyo?

14 Bushuwa, pavua baprofete benda benza mudimu wabu, kabakapetangana anu ne bantu bavua babenga mukenji wabu patupu to; bantu bakabakengesha kabidi. Bakela Yelemiya mu bikunyi, kumuelabu mu “nzubu wa lukanu,” kumuelabu ne mu tshina tshia mâyi. (Yelemiya 20:2; 37:15; 38:6) Bantu bakamukengesha abu bavua anu bena tshisamba tshiabu tshine bavuaye usua kuambuluisha. Kadi Yelemiya kakabalamina munda anyi kudisombuela kudibu to. Wakananukila ne lutulu luonso munkatshi mua bidimu bia bungi.

15 Dimukengesha ne dimuseka kabiakalekesha Yelemiya mudimu to, ne kabiena bitulekesha petu wetu nansha. Bulelela, imue misangu tudi mua kuteketa ku muoyo. Yelemiya wakumvua bia muomumue. Wakafunda ne: ‘Dîyi dia Yehowa diakulua kundi bu tshintu tshia kumpendelabu ne tshia kunsekelabu dituku dijima. [Meme kuamba] kabidi ne: “Tshiena ntela dîna diende, ne tshiena ngambila bantu dîyi diende kabidi.”’ Ntshinyi tshiakenzeka pashishe? Yelemiya wakalekela kuyisha anyi? Wakatungunuka wamba ne: ‘Dîba adi [dîyi dia Nzambi] kuluadi mu mutshima wanyi bu kapia kadi kuosha munda mua mifuba yanyi; kudikanda kuntonda, tshiyi mua kupuwa.’ (Yelemiya 20:8, 9) Mona se: dîba divuaye anu ushala mutangile muvua bantu bamuseka, uvua ubungama. Kadi pavuaye welangana meji a bulenga bua mukenji wende muine ne mushinga wawu, uvua upeta disanka. Kabidi, Yehowa uvua ku luseke lua Yelemiya “bu muena bukitu mukole ne mukuatshishi wa buowa” uvua umukolesha bua kumanyisha dîyi Diende ne lukunukunu ne dikima.​—Yelemiya 20:11.

16. Mmunyi mutudi mua kulama disanka mu mudimu wetu wa diyisha lumu luimpe?

16 Muprofete Yelemiya wakapetaku disanka mu mudimu wende anyi? Menemene! Wakambila Yehowa ne: ‘Ngakasangana mêyi ebe, ngakaadia; mêyi ebe akadi kundi bu disanka ne akasankisha mutshima wanyi; bualu bua badi bambikila ku dîna diebe, wewe Yehowa.’ (Yelemiya 15:16) Yelemiya wakasanka bua diakalenga divuaye nadi dia kuikala muleji-mpala wa Nzambi mulelela ne dia kuyisha dîyi Diende. Tuetu petu tudi mua kusanka, ne tudi tusanka anu mudi banjelu basanka pabu mu diulu pa kumona bantu ba bungi nunku pa buloba bitaba mukenji wa Bukalenge, bakudimuna mitshima yabu ne babuela mu njila wa muoyo wa kashidi.​—Luka 15:10.

“Kudikankamika kua Yobo”

17, 18. Yobo uvua mudikankamike mushindu kayi, ne ntshinyi tshiakapetaye?

17 Muyidi Yakobo mumane kuakula bua baprofete ba kale, wakafunda kabidi ne: ‘Nuakumvua lumu lua kudikankamika kua Yobo, nuakutangila bu muakamuenzela Mukalenge ku nshikidilu, ne bu mudi Mukalenge mûle tente ne luse ne dinanga.’ (Yakobo 5:11) Muaku wa tshiena-Gelika udibu bakudimune mu mvese eu ne: “kudikankamika” udi ne diumvuija difuanangane ne dia muaku uvua Yakobo muangate bua “lutulu” mu mvese wa 10. Bua kuleja dishilangana didi pankatshi pa miaku ibidi eyi, mushikuluji mukuabu wakafunda ne: “Muaku wa kumpala au udi umvuija lutulu padi bantu batuenzela bibi, muibidi wowu udi umvuija dinanukila mu malu adi atukengesha.”

18 Yobo wakakenga bikole. Wakajimija bintu, kufuisha bana, ne kupia disama dibi. Wakatata kabidi bua malu a dishima avuabu bamubanda nawu ne: Yehowa uvua umunyokelawu. Yobo kakashala mupuwe ne dibungama diende adi to; wakadilakana ne kupatulaye mene mêyi akasua kumvuija muvuaye muakane kupita Nzambi. (Yobo 35:2) Kadi kakajimija ditabuja to, ne kakanyanga muoyo mutoke wende nansha. Kakadiwula Nzambi bu muvua Satana muambe to. (Yobo 1:11, 21) Ntshinyi tshiakamueneka? Yehowa ‘wakasankisha Yobo mu matuku ende a ku nshikidilu ne disanka dipite diakadiye nadi mu matuku a ku tshibangidilu.’ (Yobo 42:12) Yehowa wakapingajila Yobo makanda a mubidi, kumuvudijila bubanji misangu ibidi ne kumupetesha nsombelu wa disanka menemene munkatshi mua balela ne balunda bende. Kudikankamika kua Yobo kua lulamatu kuakamuambuluisha kabidi bua kujingulula bimpe tshidi Yehowa menemene.

19. Ntshinyi tshidi kudikankamika kua Yobo kua lutulu kutulongesha?

19 Ntshinyi tshidi kudikankamika kua Yobo kua lutulu kutulongesha? Anu bu Yobo, tudi mua kupeta petu masama anyi ntatu. Katuena mua kujingulula bimpe tshidi Yehowa mua kutulekela mu lutatu kampanda to. Kadi tshitudi bajadike ntshia se: Tuetu bashale ne lulamatu, netupete mabenesha. Yehowa kakupanga kufuta badi bamukeba ne muoyo mujima nansha kakese. (Ebelu 11:6) Yezu wakamba ne: ‘Wananukila too ne ku nshikidilu neasungidibue.’​—Matayo 10:22; 24:13.

‘Dituku dia Yehowa dilualua’

20. Bua tshinyi tudi ne bua kushala bajadike ne: dituku dia Yehowa dilualua?

20 Nansha mudi Yehowa muikale ne lutulu, udi kabidi muakane ne kakulekela bua bubi bushaleku kashidi to. Lutulu luende ludi ne nshikidilu. Petelo wakafunda ne: Nzambi ‘kavua muengeleke ba pa buloba kale.’ Nansha muakalamabu Noa ne dîku diende ne muoyo, bantu babi ba kale abu bakafua mu mvula wa kabutu. Yehowa wakabutula kabidi Sodoma ne Amola butubutu. Manyoka aa mmashale bu tshilejilu anyi ‘tshifuanyikiji kudi bantu balualua kupidia Nzambi.’ Tuikale bajadike ne: ‘Dituku dia Yehowa dilualua.’​—2 Petelo 2:5, 6; 3:10.

21. Mmunyi mutudi mua kuleja lutulu ne kudikankamika kuetu, ne mbualu kayi butuamona mu tshiena-bualu tshidi tshilonda?

21 Nunku, tuidikijayi lutulu lua Yehowa mu diambuluisha bakuabu bua bafike ku dikudimuna mitshima bua bobu kupeta lupandu. Tuidikijayi kabidi baprofete pa kumanyisha lumu luimpe ne lutulu luonso nansha bantu batudi tuyisha bikale babenga kututeleja. Kabidi bituatantamena ntatu ne kushala anu ne muoyo mutoke bu muakenza Yobo, apu tudi mua kushala bashindike ne: Yehowa neatubeneshe bikole menemene. Tudi ne bualu bua kusankila mu mudimu wetu wa buambi patudi tumona mushindu udi Yehowa mubeneshe mudimu mukole wa bantu bende wa diyisha lumu luimpe pa buloba bujima. Abu ke bualu butuamona mu tshiena-bualu tshidi tshilonda.

Udi muvuluke anyi?

• Bua tshinyi Yehowa udi uleja lutulu?

• Ntshinyi tshidi lutulu lua baprofete lutulongesha?

• Mmushindu kayi uvua Yobo muleje kudikankamika, ne ntshinyi tshiakapetaye?

• Mmunyi mutudi bamanye ne: lutulu lua Yehowa ludi ne ndekelu?

[Nkonko ya dilonga]

[Tshimfuanyi mu dibeji 18]

Lutulu lua Yezu luakaleja tshidi lutulu lua Tatuende menemene

[Bimfuanyi mu dibeji 20]

Mmunyi muvua Yehowa mufute Yelemiya bua lutulu luende?

[Bimfuanyi mu dibeji 21]

Mmunyi muvua Yehowa mufute Yobo bua kudikankamika kuende?