Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

‘Ndayi nuvuije bantu bayidi, nubabatize’

‘Ndayi nuvuije bantu bayidi, nubabatize’

‘Ndayi nuvuije bantu bayidi, nubabatize’

‘Yayi bienu, nuvuije ba bisamba bionso bayidi, nubabatize; nubayishe mua kuenza malu onso angakanuambila.’​—MATAYO 28:19, 20.

1. Pavua bena Isalele kuinshi kua Mukuna wa Sinai, bakaditshipa bua kuenza tshinyi?

BENA tshisamba tshia Isalele bonso bakaditshipa kudi Nzambi kukadi mpindieu bidimu bitue ku 3500. Bakaditshipa dîba divuabu kuinshi kua Mukuna wa Sinai bamba ne: ‘Netuenze mêyi onso akutuambila Yehowa.’ Katshia ku tshikondo atshi, bena Isalele bakalua bantu bavua badilambule kudi Nzambi, mbuena kuamba ne: bakalua ‘bantu bende.’ (Ekesode 19:5, 8; 24:3) Bavua batekemene ne disanka bua Nzambi abalame ne bua kusomba mu ‘buloba budi buule tente ne mabele ne buitshi’ bua kashidi.​—Lewitiki 20:24.

2. Bantu badi mua kuikala ne malanda kayi ne Nzambi lelu’eu?

2 Kadi anu mudi Asafa mufundi wa Misambu wamba, bena Isalele ‘kabakatumikila mêyi a tshipungidi tshia Nzambi to, bakabenga kuenda mu mikenji yende.’ (Musambu 78:10) Kabakenza tshivua bakakuabu balaye Nzambi to. Nenku bena Isalele kabavua kabidi bantu ba Nzambi bu muvua bakakuabu. (Muambi 5:4; Matayo 23:37, 38) Ke bualu kayi Nzambi wakakudimuka ‘kudi bisamba bia bende bua kusungula munkatshi muabi bantu bua kuikalabu ne dîna diende.’ (Bienzedi 15:14) Mu matuku etu aa Nzambi udi usangisha ‘tshisumbu tshinene tshia bantu tshidi muntu kayi mua kubala, munkatshi mua ditunga dionso, ne munkatshi mua bisamba bionso, ne bantu bonso, ne miakulu yonso.’ Bantu aba badi bamba ne disanka dionso ne: ‘Lupandu ndua kudi Nzambi wetu udi ushikama mu nkuasa wa butumbi, ne kudi Muana wa Mukoko.’​—Buakabuluibua 7:9, 10.

3. Bua wewe kulua muntu wa Nzambi, udi ne bua kuenza tshinyi?

3 Bua wewe kulua muntu wa Nzambi, bidi bikengela udilambule kudi Nzambi ne utambule bantu bakumona bua kuleja muudi mudilambule. Ke tshivua Yezu muambile bayidi bende dîba diakambaye ne: ‘Yayi bienu, nuvuije ba bisamba bionso bayidi, nubabatize mu dîna dia Tatu ne mu dia Muana ne mu dia nyuma muimpe; nubayishe mua kuenza malu onso angakanuambila.’ (Matayo 28:19, 20) Kumpala kua bena Isalele kudilambula kudi Nzambi, bakanji kubabadila ‘mukanda wa dipungila.’ (Ekesode 24:3, 7, 8) Ke bualu kayi bakumvua tshivua Yehowa ukeba. Lelu’eu kabidi, bua muntu kutambula, mbimpe amanye bimpe menemene tshidi Nzambi musue anu mushindu udi Bible uleja.

4. Muntu udi ne bua kuenza tshinyi bua kukumbana mua kutambulaye? (Tangila ne kazubu kadi kuulu eku.)

4 Nunku Yezu uvua musue ne: ditabuja dia bayidi bende dikale dishindamene pa dimanya dikumbane kumpala kua bobu kutambula. Yezu kakambila bayidi bende bua kuya kuenza anu bayidi tshianana to, kadi wakabambila kabidi bua kulongesha bantu ‘mua kuenza malu onso avuaye mubambile.’ (Matayo 7:24, 25; Efeso 3:17-19) Nunku bantu batu bakumbane bua kutambula ng’aba badi balonge Bible munkatshi mua ngondo bungi kampanda, tshidimu tshimue anyi bibidi. Bionso ebi mbua kuangatabu dipangadika ne meji abu onso, kabiyi bia lukasa lukasa to. Kumpala mene kua kutambula, bantu batu bajinga kutambula batu banji kuandamuna nkonko ibidi minene. Bidi bikengela tutangilule nkonko eyi bualu Yezu wakamba ne: ‘“Eyowa”, ikala anu “eyowa”; “Tòo”, ikala anu “tòo.”’​—Matayo 5:37.

Dinyingala bua mibi yetu, diyilekela ne didilambula

5. Tela malu abidi manene adi muntu udi usua kutambula ne bua kukumbaja.

5 Lukonko lua kumpala lutubu bela bantu badi basue kutambula ludi lutangila dinyingalala ne dilekela malu mabi abu a kale ne dilambula Yehowa muoyo wabu bua kuenza disua diende. Lukonko elu lutu ne malu abidi a kukumbaja kumpala kua kutambula: kulekela malu mabi ne kudilambula.

6, 7. (a) Bua tshinyi mbimpe bantu bonso badi basue kutambula banji banyingalale ne balekele malu abu mabi? (b) Muntu udi ne bua kushintulula tshinyi padiye unyingalala?

6 Kadi muntu udi ne bua kuanji kunyingalala ne kulekela malu mabi kumpala kua kutambulaye bua tshinyi? Mupostolo Paulo udi wandamuna ne: ‘Tuetu kabidi tuakalonda nkuka ya mibidi yetu, tuakalonda malu akadi mibidi yetu ne meji etu bisue.’ (Efeso 2:3) Kumpala kua kupeta dimanya dilelela dia disua dia Nzambi, tuvua tuenza malu atu bantu bonso benza. Tuvua tulonda Satana nzambi wa tshikondo etshi. (2 Kolinto 4:4) Kadi mpindieu patudi bamanye disua dia Nzambi, tudi badisuike bua kubenga kuikala ne muoyo kabidi bua ‘nkuka ya bantu, kadi anu bu mudi disua dia Nzambi.’​—1 Petelo 4:2.

7 Nsombelu mupiamupia eu udi ne malu malenga mapite bungi. Tshia kumpala, udi utubueja mu malanda mimpe ne Yehowa. Davidi udi ufuanyikija nsombelu eu ne ditubikila bua kubuela mu “ntenta” anyi kuya ku ‘mukuna wa tshijila’ wa Nzambi. Edi ndiakalenga dinene be, ki mmuomu anyi? (Musambu 15:1) Tshidibi, Yehowa kêna mua kubikila muntu yonso tshianana to. Udi ubikila anu eu ‘udi wenda mu buakane, udi wenza malu makane, udi wamba mêyi malelela mu mutshima wende.’ (Musambu 15:2) Bilondeshile tshituvua kumpala, nebitulombe bua kushintulula amue malu atuvua tuenza ne imue ngikadilu yetu. (1 Kolinto 6:9-11; Kolosai 3:5-10) Bua tuetu kuenza nunku, tudi ne bua kunyingalala bikole bua malu mabi atuvua benze kale ne kuangata dipangadika dia kuenza malu adi asankisha Yehowa ne muoyo umue. Tudi tushintuluka menemene mu bionso, tulekela kuenza malu adi atusankisha ne adi bantu bonso benza bua mpindieu kuenza malu adi asankisha Yehowa.​—Bienzedi 3:19.

8. Bua kudilambula kudi Yehowa, tutu tuenza tshinyi? Kudi diumvuangana kayi pankatshi pa didilambula ne batismo?

8 Mu tshitupa tshibidi tshia lukonko lua kumpala, batu bebeja badi basue kutambula bua kumanya ni bakadi badilambule kudi Yehowa bua kuenza disua diende. Didilambula ke tshintu tshinene tshitubu benza kumpala kua kutambula. Muntu utu udilambula kudi Yehowa mu disambila, uleja Yehowa dijinga didiye nadi dia kumupesha muoyo wende ku butuangaji bua Yezu. (Lomo 14:7, 8; 2 Kolinto 5:15) Mpindieu, Yehowa udi ulua Mfumuetu ne tudi tulua bantu bende. Tudi tumvua disanka dia bungi dia kuenza disua dia Nzambi anu bu Yezu. (Musambu 40:8; Efeso 6:6) Disambila ditu muntu wenza ne muoyo umue padiye uditshipa edi batu badienza anu musangu umue bua kashidi. Kadi bu mututu tuenza disambila edi pa nkayetu, patudi tuakula ne dîyi dikole dituku dia batismo, tudi tuleja bantu bakuabu ne: tuvua badilambule kudi Tatuetu wa mu diulu ne dîyi dimue.​—Lomo 10:10.

9, 10. (a) Kuenza disua dia Nzambi kudi kulomba tshinyi? (b) Nansha bena Nazi ba mu Allemagne bavua pabu bamanye tshinyi?

9 Kulonda tshilejilu tshia Yezu mu dienza disua dia Nzambi kudi kutulomba tshinyi? Yezu wakambila bayidi bende ne: ‘Biasua muntu kundonda, adipidie, ambule mutshi wende [wa makenga], andonde [bua kashidi].’ (Matayo 16:24) Yezu mmutele bintu bisatu bitudi ne bua kuenza. Tshia kumpala: tudi ‘tudipidia.’ Mbuena kuamba ne: tudi tubenga kulonda ngenyi yetu mibi bua kulonda anu mibelu ya Nzambi ne kuya anu mudiye uya. Tshibidi: tudi ‘tuambula mutshi wetu wa makenga.’ Mu matuku a Yezu, mutshi eu uvua tshintu tshibi tshia bundu ne tshia makenga. Bu mutudi bena Kristo, tudi bamanye ne: dimue dituku netukenge amu kukenga. (2 Timote 1:8) Nansha mudi bantu mua kutupenda anyi kutuamba malu, tudi ‘tulengulula bundu’ anu bu muakenza Yezu. Kadi tudi tumvua bimpe bualu tudi bamanye ne: tudi tuenza malu adi asankisha Nzambi. (Ebelu 12:2) Tshisatu ne tshia ndekelu: tudi tulonda Yezu “bua kashidi.”​—Musambu 73:26; 119:44; 145:2.

10 Kadi bualu bua dikema, too ne bantu badi kabayi basue Bantemu mbamanye mudi Bantemu badilambule kudi Yehowa bua kumukuatshila mudimu anu yeye nkayende. Tshilejilu, Mu Allemagne wa bena Nazi bavua bapesha Bantemu bavua mu buloko bua ku Buchenwald dibeji difunda ne: “Ntshidi anu Mulongi wa Bible mudifile ne tshiena mua kushipa dîyi dianyi dimvua muambile Yehowa to.” Bantu bonso badi badilambule kudi Nzambi badi balonda mmuenenu eu.​—Bienzedi 5:32.

Tudi tulua Bantemu ba Yehowa

11. Muntu udi utambula udi ne diakalenga kayi?

11 Mu lukonko luibidi, batu banji kuebeja muntu udi ukeba kutambula ni udi umvua ne: bangabanga, dimuina mu mâyi didi dimuvuija Ntemu wa Yehowa. Padiye upatuka mu mâyi, udi ulua ministre anyi muntu udibu banyishe bua kuangata dîna dia Yehowa. Kuangata dîna dia Nzambi ndiakalenga dinene be, kadi mbujitu bunene kabidi be! Batismo udi ukubueja mu njila wa muoyo wa tshiendelele, kadi anu biwatungunuka ne kulonda Yehowa.​—Matayo 24:13.

12. Kuangata dîna dia Yehowa kudi kutuela dibanza kayi?

12 Kakuyi mpata, kuangata dîna dia Yehowa, dîna dia Nzambi wa bukole buonso ndiakalenga dinene be! Muprofete Mika wakamba ne: ‘Bualu bua ba mu bisamba bionso batshidi benda muntu ne muntu mu dîna dia nzambi wende; kadi tuetu netuende mu dîna dia Yehowa Nzambi wetu tshiendelele.’ (Mika 4:5) Tshidibi, diakalenga edi didi dituela dibanza. Tudi ne dibanza dia kuenza anu malu adi atumbisha dîna ditudi bangate edi. Anu bu muvua Paulo muambile bena Kristo ba mu Lomo, padi muntu kayi wenza malu adiye uyisha bantu, udi ‘upendeshisha’ dîna dia Nzambi.​—Lomo 2:21-24.

13. Bua tshinyi bantu ba Yehowa badi badilambule badi ne dibanza dia kuambila bakuabu malu a Nzambi wabu eu?

13 Padi muntu ulua Ntemu wa Yehowa, udi kabidi ne dibanza dia kuambila bantu malu a Nzambi wende eu. Yehowa wakalomba tshisamba tshia Isalele tshivua tshidilambule kudiye bua kuikala bantemu bende, bua kumanyisha mudiye Nzambi tshiendelele. (Yeshaya 43:10-12, 21) Kadi tshisamba etshi tshiakapangila bua kuenza mudimu eu, Yehowa kulua kutshibenga kashidi. Tuetu bena Kristo balelela tutu tudiumvua bimpe bualu tudi bangate dîna dia Yehowa. Tutu tumvua nanku bualu tudi bamunange ne tudi tukeba anu bua bantu banemeke dîna diende. Amba tung, netupuwe bishi petu bikale bamanye malu a Nzambi wetu bilenga ne tshidiye mulongolole bua kuenza? Tudi tumvua anu bu muakumvua Paulo bilondeshile mêyi ende aa: ‘Bua bualu budi bunkuata bua kuamba lumu luimpe, bua ndi ne mulawu bingikala tshiyi ngambila bantu lumu luimpe.’​—1 Kolinto 9:16.

14, 15. (a) Bulongolodi bua Yehowa butu butuambuluisha munyi bua tuetu kukolesha malanda etu ne Nzambi? (b) Leja bintu bidi bituambuluisha bua kuikala ne malanda mimpe ne Nzambi.

14 Lukonko luibidi ludi kabidi luvuluija muntu dibanza didiye nadi dia kuenda pamue ne bulongolodi budi Yehowa ulombola ne nyuma wende. Katuena nkayetu mu mudimu wa Nzambi to. Tudi dijinga ne diambuluisha kudi ‘bana betu bena Kristo.’ (1 Petelo 2:17; 1 Kolinto 12:12, 13) Bulongolodi bua Nzambi budi butuambuluisha bikole bua kukola mu malu a Nzambi. Budi butupesha mikanda idi yumvuija Bible mipite bungi bua tuetu kuvudija dimanya dilelela, kuenza malu ne meji, ne kulengeja malanda etu ne Nzambi. ‘Mupika wa lulamatu ne wa budimu’ udi anu bu mamu wetu wa bushuwa eu udi upesha muanende biakudia bimpe ne umutabalela bimpe. Mupika eu udi utulongesha malu a Nzambi anu pa dîba diawu bua tudiunde tuya kumpala.​—Matayo 24:45-47; 1 Tesalonike 2:7, 8.

15 Kudi bisangilu lumingu luonso elu. Bitu bituambuluisha bua kulonga ne kumanya malu adi atuambuluisha bua kushala Bantemu ba Yehowa ba tshitembu. (Ebelu 10:24, 25) Tshilejilu, Kalasa ka Mudimu wa Nzambi kadi katuambuluisha bua kumanya mua kuakula ne bantu. Tshisangilu tshia Mudimu tshidi tshituambuluisha bua kuyisha bimpe. Tutu tumona mudi nyuma wa Yehowa ulombola bulongolodi buende patutu mu bisangilu ne patutu tulonga Bible pa nkayetu. Mikanda yetu ne bisangilu bietu bidi bituleja njiwu, bituleja mua kuyisha ne mua kuikala ne malanda mimpe ne Nzambi dîba dionso.​—Musambu 19:7, 8, 11; 1 Tesalonike 5:6, 11; 1 Timote 4:13.

Tshitu tshisaka muntu bua kutambulaye ntshinyi?

16. Tshitu tshisaka muntu bua kudilambula kudi Yehowa ntshinyi?

16 Nkonko ibidi itubu bela bantu badi basue kutambula itu ileja tshidi batismo umvuija ne dibanza didiye utuela. Kadi tshidi ne bua kukusaka bua kusunsuma bua kutambula ntshinyi? Ki mbantu bakuabu badi ne bua kukusaka to, kadi anu bualu Yehowa udi ‘ukukoka’ kudiye. (Yone 6:44) Bu mudi ‘Nzambi muikale dinanga,’ utu ulombola malu onso ne dinanga, katu wenzejangana malu ku makanda to. (1 Yone 4:8) Ngikadilu yende milenga ne mushindu udiye utuenzela malu ke bidi bitukoka kudiye. Tshilejilu, Yehowa wakafila Muanende umuepele mulela bua tupete muoyo wa tshiendelele. (Yone 3:16) Bua nunku, tudi mioyo ya munda itusunsuma bua kumupesha muoyo wetu anyi kumulambulawu.​—Nsumuinu 3:9; 2 Kolinto 5:14, 15.

17. Katuena badilambule kudi bintu kampanda to. Mbintu kayi abi?

17 Muntu utu udilambula kudi Yehowa nkayende, kadi ki nku kipatshila kampanda anyi mudimu kansanga to. Bualu mudimu udi Nzambi upesha bantu bende utu ushilangana, kadi didilambula ditu anu mushindu umue. Tshilejilu, mudimu uvua Nzambi mupeshe Abalahama uvua mushilangane ne uvuaye mupeshe Yelemiya. (Genese 13:17, 18; Yelemiya 1:6, 7) Tshidibi, nansha muakenzabu midimu mishilangane, buonso buabu bavua banange Yehowa ne bavua basue kuenza anu disua diende. Mu matuku a nshikidilu aa, bayidi ba Yezu bonso mbaditue mu diyisha lumu luimpe lua Bukalenge bua Nzambi ne mu divuija bantu bayidi. (Matayo 24:14; 28:19, 20) Nenku patudi tuenza mudimu eu, tudi tuleja mutudi banange Tatuetu wa mu diulu ne mutudi badilambule kudiye ne muoyo umue.​—1 Yone 5:3.

18, 19. (a) Tutu tuamba mu bulelela tshinyi menemene kumpala kua bantu bonso patutu tutambula? (b) Netutangile malu kayi mu tshiena-bualu tshidi tshilonda?

18 Nansha mudi batismo utunzuluila njila wa malu malenga a bungi, kadi ki ntshintu tshia kunaya natshi to. (Luka 14:26-33) Udi uleja dipangadika dietu didi dipite kule ne kule mapangadika etu makuabu onso. (Luka 9:62) Patudi tutambula, tutu anu bu batu bamba patoke kumpala kua bantu bonso ne: ‘Eu udi Nzambi, Nzambi wetu too ne tshiendelele. Yeye neikale mulombodi wetu too ne patuafua.’​—Musambu 48:14.

19 Tshiena-bualu tshidi tshilonda netshiandamune nkonko mikuabu idi itangila batismo bu mudi eyi: Kudiku mua kuikala malu adi muntu mua kubengela bua kutambula anyi? Bidimu bia muntu bidi ne bualu anyi? Tshidi bantu bonso mua kuenza ntshinyi bua tshikondo tshia batismo katshikadi tshia kunaya natshi?

Udi mua kumvuija anyi?

• Muena Kristo yonso udi ne bua kunyingalala ne kulekela malu ende mabi kumpala kua kutambula bua tshinyi?

• Kudilambula kudi Nzambi kudi kulomba tshinyi?

• Tudi tubuela dibanza kayi patudi tuangata dîna dia Yehowa?

• Tshidi mua kutusaka bua kutambula ntshinyi?

[Nkonko ya dilonga]

[Kazubu/​Tshimfuanyi mu dibeji 22]

Nkonko ibidi ya badi basue kutambula

Ku diambuluisha dia mulambu wa Yezu Kristo, ukadi munyingalale bua mibi yebe, muyilekele ne mudilambule kudi Yehowa bua kuenza disua diende anyi?

Udi mumvue ne: didilambula diebe kudi Nzambi ne batismo webe bidi bikuvuija Ntemu wa Yehowa udi mudisange ne bulongolodi bua Nzambi budi nyuma wende ulombola anyi?

[Tshimfuanyi mu dibeji 23]

Kudilambula nkuditshipa kudi Yehowa mu disambila

[Tshimfuanyi mu dibeji 25]

Patudi tuyisha, tudi kuleja ne: tudi badilambule kudi Nzambi