Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Tshiudi mua kuenza bua wewe kutambula

Tshiudi mua kuenza bua wewe kutambula

Tshiudi mua kuenza bua wewe kutambula

‘Tshidi tshimpumbisha bua kubatijibua ntshinyi?’​—BIENZEDI 8:36.

1, 2. Filipo wakamba tshinyi bua kutuadija kuyikila ne muena Etiopia? Tshidi tshituleja ne: muntu eu uvua mudifile mu malu a Nzambi ntshinyi?

KUNYIMA kua tshidimu tshimue anyi bibidi Yezu mumane kufua, muena mbulamatadi mukuabu uvua wenza luendu mu dikalu, umukila mu Yelushalema mutangile kuabu wenda upuekela mu njila udi upitshila mu musoko wa Gaza. Luvua luendu lua kilometre mitue ku 1 500. Muntu wa Nzambi eu uvua mufumine mu Etiopia mulue kutendelela Nzambi mu Yelushalema. Bu muvuaye ne ditabuja dikole, uvua wenda ubala Dîyi dia Nzambi mu njila pamutu pa kupitshisha dîba patupu. Yehowa wakamona ditabuja dia muntu eu, ke kutumaye muanjelu bua kuambila Filipo bua kuya kumuyisha.​—Bienzedi 8:26-28.

2 Filipo kakatata bua kutuadija muyuki nende to, bualu muntu eu uvua wenda ubala malu ne dîyi dikole. Mu tshikondo atshi, bantu bavua babala nanku. Ke bualu kayi Filipo wakamumvua ubala mukanda wa Yeshaya. Filipo wakamuela lukonko luimpe elu: ‘Udi mujingulule bualu buudi ubala anyi?’ Filipo kutuadija kumumvuija Yeshaya 53:7, 8 ne ‘kumuambila lumu luimpe lua Yezu.’​—Bienzedi 8:29-35.

3, 4. (a) Filipo wakabatiza muena Etiopia diakamue bua tshinyi? (b) Netuandamune mpindieu nkonko kayi?

3 Muntu eu wakumvua bimpe ne lukasa mudimu udi nawu Yezu mu malu adi Nzambi mulongolole bua buloba. Wakumvua kabidi ne: bidi bikengela kutambula bua kulua muyidi wa Yezu. Ke bualu kayi wakela Filipo lukonko pakamonaye dijiba dia mâyi, ne: ‘Tshidi tshimpumbisha bua kubatijibua ntshinyi?’ Tshidibi, tshiakenzeka ki ntshitu tshienzeka misangu yonso to. Tumanye ne: muntu eu ukavua utendelela Nzambi matuku a bungi nansha muvuaye kayi muena Yuda. Tshikuabu tshintu, pamuapa bivua bikengela kulua kuindila kabidi matuku a bungi bua kushisha kutambula. Tshidi nangananga ne mushinga ntshia se: muntu eu wakumvua bimpe tshivua Nzambi umulomba, ne uvua musue kuenzela Nzambi mudimu ne muoyo wende wonso. Filipo wakitaba tshiakamulomba muntu eu, yeye kumutambuisha, muntu ‘kuya mu njila wenda usanka.’ Kakuyi mpata, muntu eu wakaya kuyisha bikole lumu luimpe mu ditunga diabu.​—Bienzedi 8:36-39.

4 Nansha mudi kudilambula ne kutambula kabiyi malu a bilele anyi a kuenza lukasa lukasa, tshilejilu tshia muena Etiopia etshi tshidi tshileja ne: kuvua bimue bikondo bivuabu batambuisha bantu mutantshi mukese kunyima kua bobu bamane kumvua Dîyi dia Nzambi. * Ke bualu kayi mbimpe tuetu kuandamuna nkonko idi ilonda eyi: Kumpala kua muntu kutambula, udi ne bua kuanji kuenza tshinyi? Bidimu biende bidi ne bualu dîba kayi? Muntu udi mua kuanji kuenza malu kayi kumpala kua kutambulaye? Lukonko lunene ndolu elu, Yehowa udi ulomba bantu bende bua banji kutambula bua tshinyi?

Diumvuangana dilelela

5, 6. (a) Bantu ba Nzambi ba kale bakenza tshinyi bua dinanga divua Nzambi mubanange? (b) Patudi tutambula tudi tudia malanda kayi mimpe ne Nzambi?

5 Yehowa mumane kupatula bena Isalele mu Ejipitu, wakamba ne: bavua mua kulua ‘bantu bende,’ uvua ne bua kubananga, kubasungila ne kubavuija “tshisamba tshia tshijila.” Kadi bua kupeta malu mimpe aa, bavua ne bua kuenza tshintu kampanda bua kuleja ne: bavua basue. Bakenza tshintu atshi pakitababu bua kuamba ne: ‘Netuenze mêyi onso adi Yehowa muambe.’ Mêyi aa akaleja ne: bavua badie tshipungidi ne Nzambi anu katshia ku dituku adi. (Ekesode 19:4-9) Yezu wakambila bayidi bende ba kumpala bua kuenza bantu ba mu bisamba bionso bayidi, ne kutambuisha aba bavua bitaba malongesha ende. Nunku bua kuikala ne malanda mimpe ne Nzambi, bivua bikengela kuitabuja Yezu Kristo ne kutambula.​—Matayo 28:19, 20; Bienzedi 2:38, 41.

6 Malu aa adi aleja ne: Yehowa udi wambuluisha bantu badi baditshipa ne muoyo umue bua kumuenzela mudimu ne bakumbaja kabidi dîyi diabu. Nunku, bena Kristo badi ne bua kudilambula ne kutambula bua Yehowa kubambuluishaye. Tudi badisuike bua kulonda mikenji yende ne dîyi diende. (Musambu 48:14) Patudi tuenza nunku, bidi bienza anu bu ne: Yehowa udi utukuata ku tshianza bua kutuendesha mu njila utudi ne bua kuendela.​—Musambu 73:23; Yeshaya 30:21; 41:10, 13.

7. Muntu ne muntu udi ne bua kudiangatshila dipangadika dia kudilambula ne kutambula pa nkayende bua tshinyi?

7 Tshidi ne bua kutusaka bua kudilambula ne kutambula tshidi anu bualu tudi banange Yehowa ne tudi basue kumuenzela mudimu. Muntu kêna mua kutambula anu bualu badi bamuambila ne: ukadi mulonge Bible matuku a bungi anyi anu bualu balunda bende bonso mbatambule to. Tshidibi, baledi badi mua kuambila muanabu anyi bena Kristo badi bamanye malu a bungi badi mua kuambila muntu kampanda bua kuela meji pa tshilumbu tshia kudilambula ne kutambula. Mupostolo Petelo tshilejilu, wakalomba bantu dia Pentekoste bua ‘kubatijibua.’ (Bienzedi 2:38) Kadi tumanye ne: didilambula mbualu bua muntu nkayende. Muntu mukuabu kêna mua kuditshipa anyi kudilambula pamutu pebe to. Wewe nkayebe ke udi ne bua kudiangatshila dipangadika dia kuenzela Nzambi mudimu.​—Musambu 40:8.

Tudilongolole bimpe kumpala kua kutambula

8, 9. (a) Bua tshinyi kutambuisha muana wa katoto nkubenga kulonda tshidi Bible wamba? (b) Muana udi usua kutambula udi ne bua kuanji kumanya disua dia Nzambi ne malu adiye mulongolole mu buondoke kayi?

8 Bana badi mua kukokesha bua kudilambula kudi Nzambi bimpe anyi? Bible kêna ufila bungi bua bidimu bia kuikala nabi bua kushisha kutambula to. Kadi bana ba mu tshiadi kabena mua kuitaba malongesha, kuangata mapangadika anyi kudilambula kudi Nzambi to. (Bienzedi 8:12) Augustus Neander (mumanyi wa malu a kale) wakafunda mu mukanda wende kampanda malu avua atangila bena Kristo ba kumpala wamba ne: “Bavua batambuisha anu bantu bakole. Bualu bobu bavua bamona mudi batismo ne ditabuja bipetangana.”​—General History of the Christian Religion and Church.

9 Bua pa bidi bitangila bansonga tumanye ne: bamue badi bumvua bimpe Dîyi dia Nzambi patshidibu bana, kadi bakuabu anu padibu bakola. Kadi kumpala kua muana kutambulaye, udi ne bua kuikala ne malanda a pa nkayende ne Yehowa. Udi ne bua kumvua bimpe malongesha manene a mu Bible ne kumvua bimpe tshidi kudilambula kumvuija anu bu mutubi bilomba bua bantu bakole.

10. Kumpala kua muntu kudilambula ne kutambula, udi ne bua kuanji kuenza tshinyi?

10 Yezu wakambila bayidi bende bua kulongesha bantu bapiabapia malu onso avuaye mubalongeshe. (Matayo 28:20) Nunku, muntu mupiamupia udi ne tshia kuanji kupeta dimanya dilelela dia Bible. Mpindieu dimanya edi didi dimuambuluisha bua kuitabuja Yehowa ne kabidi kuitabuja Dîyi diende. (Lomo 10:17; 1 Timote 2:4; Ebelu 11:6) Padi malongesha a mu Bible atuila muntu, adi amusaka bua kunyingalala bua mibi yende ne bua kulekela malu mabi avuaye wenza kumpala. (Bienzedi 3:19) Ku ndekelu, muntu eu udi ufika ku didilambula kudi Yehowa ne ku ditambula anu muvua Yezu mulombe.

11. Bidi bikengela kuyisha kumpala kua kutambula bua tshinganyi?

11 Tshikuabu tshintu tshidi muntu ne bua kuenza kumpala kua kutambula nkuyisha lumu luimpe lua Bukalenge bua Nzambi. Eu ke mudimu munene udi Yehowa mupeshe bantu bende mu matuku a ku nshikidilu aa. (Matayo 24:14) Nunku bamanyishi badi kabayi banji kutambula badi ne bua kuambila bantu malu a mu Bible adibu bitaba. Padibu bayisha nunku, bidi bibambuluisha bua kutungunukabu ne kuyisha bikole nansha kunyima kua batismo.​—Lomo 10:9, 10, 14, 15.

Kudi tshintu tshidi tshikupangisha mua kutambula anyi?

12. Tshidi mua kupangisha bamue bua kutambula ntshinyi?

12 Bamue bantu badi mua kubenga kutambula bualu ki mbasue kuambula bujitu budi batismo ubambika to. Mbamanye ne: badi ne bua kushintulula malu a bungi bua kusankisha Yehowa. Anyi badi bumvua buôwa bamona ne: kakuena mushindu wa kuenza malu adi Nzambi ubalomba to. Badi mene mua kuamba ne: “Meme mudidinge mutambule, dimue dituku nebangipate pamuapa mu tshisumbu pangenza bualu bubi.”

13. Pavua Yezu pa buloba, mmalu kayi avua apangisha bamue bantu bua kulua bayidi bende?

13 Pavua Yezu pa buloba, bamue bantu bavua babenga kulua bayidi bende anu bua malu avua abatangila nkayabu anyi bua balela babu. Tshilejilu, muntu kampanda wakambila Yezu ne: uvua mua kumulonda muaba wonso uvuaye uya. Kadi Yezu wakamuandamuna ne: kavua nansha ne muaba wa kulala to. Padi mpindieu Yezu ubikila muntu mukuabu pende, au udi umuambila ne: bua yeye kumulonda, uvua ne bua kuanji ‘kujiika’ tatuende. Misangu mikuabu uvua usua kuamba ne: bivua bikengela anji kusomba kuabu too ne pavua tatuende mua kufua, pamutu pa kulonda Yezu ne kupangila mua kujiika tatuende. Muntu muisatu udi yeye wambila Yezu ne: neamulonde, kadi uvua ne tshia kuanji kuya “kulaya” bena kuende. Yezu wakamba ne: kuladikija malu nenku kudi bu ‘kutangila kunyima.’ Nunku bidi bimueneka ne: muntu udi musue kunengesha malu mushindu eu, neakebe anu katamba ka kuapuka naku bua kubenga kuambula bujitu budi Bible umupesha.​—Luka 9:57-62.

14. (a) Petelo ne Andele ne Yakobo bakenza tshinyi pakababikila Yezu bua kulua balobi ba bantu? (b) Katuena ne bua kuelakana bua kuambula mutshi wa tshikokedi wa Yezu bua tshinyi?

14 Petelo ne Andele ne Yakobo bakenza bobu malu mashilangane bikole. Bible udi wamba ne: pakababikila Yezu bua kulua balobi ba bantu, ‘bakashiya tupamba tuabu panshi lukasa, bakamulonda.’ (Matayo 4:19-22) Pakangatabu dipangadika dia kulonda Yezu diakamue edi, bakumvua tshivua Yezu muambile bayidi bende etshi: ‘Angatayi mutshi wanyi wa tshikokedi pa nshingu yenu, nuyile malu kundi; bualu bua meme ndi ne kalolo ne kanemu mu mutshima wanyi; nunku nenusangane dikisha mu mitshima yenu.’ (Matayo 11:29, 30) Nansha mudi batismo utuambika bujitu buenze bu bua mutshi wa tshikokedi, Yezu udi utuambila ne: bujitu ebu mbupepele ne kudi mushindu wa kubuambula ne nebutupe masanka a bungi be!

15. Tshidi tshituleja mu tshilejilu tshia Mose ne Yelemiya ne: tudi mua kutekemena ne: Yehowa neatuambuluishe ntshinyi?

15 Bidi mua kutufikila tuetu bonso bua kuela meji ne: katuena mua kuenza malu adi batismo utulomba to. Tshilejilu, Mose ne Yelemiya bakanji kutshina bua kuenza mudimu uvua Yehowa mubapeshe. (Ekesode 3:11; Yelemiya 1:6) Kadi Nzambi wakabakolesha mu mikolo bishi? Wakambila Mose ne: ‘Nengikale nebe.’ Wakambila Yelemiya ne: ‘Ndi nebe bua kukupandisha.’ (Ekesode 3:12; Yelemiya 1:8) Tutekemenayi petu ne: Nzambi neikale netu. Tuetu banange Nzambi ne tumutekela muoyo, netumushe buôwa ne lungenyi lua ne: katuakukumbaja malu adi batismo utulomba to. Mupostolo Yone wakafunda ne: ‘Kamuena ditshina mu dinanga; kadi dinanga diakane tshishiki didi dipata ditshina.’ (1 Yone 4:18) Tshilejilu, muana udi mua kumvua buôwa padiye wenda nkayende, kadi utu udiumvua madiunda padi tatuende wenda nende mumukuate ku tshianza. Patudi petu tueyemena Yehowa ne muoyo wetu mujima ne tuenda ku luseke luende, ‘neatululamijle njila yetu.’​—Nsumuinu 3:5, 6.

Tshikondo tshia kunemeka

16. Badi ne bua kubueja mubidi wonso wa muntu mu mâyi padibu bamutambuisha bua tshinyi?

16 Pa tshibidilu, kutu muyuki utubu benza kumpala kua bantu kutambulabu. Muyuki eu utu umvuija tshidi batismo. Ku ndekelu kuawu, bantu badi bakeba kutambula batu bandamuna nkonko ibidi. (Lomo 10:10; tangila malu adi mu kazubu kadi mu dibeji dia 22.) Pashishe batu babina mu mâyi bua kulonda tshilejilu tshia Yezu. Bible udi wamba ne: pakinabu Yezu mu mâyi, Yezu ‘wakapatuka mu mâyi.’ (Matayo 3:16; Mâko 1:10, MMM) Bidi bimueneka patoke ne: Yone Mubatiji uvua mubueje mubidi wa Yezu wonso mu mâyi. * Kubueja mubidi wonso wa muntu mu mâyi nkukumbanyine bualu kudi kuleja mudiye mushintuluke yonso nkong, muenze bu mufue bua nsombelu wende wa kale ne mutuadije nsombelu mupiamupia ne dienzela dia Nzambi mudimu.

17. Bantu badi basue kutambula ne bantu bakuabu bonso badi mua kuleja kanemu mushindu kayi?

17 Batismo ntshikondo tshia kunemeka ne tshia disanka. Bible udi wamba tshilejilu ne: Yezu uvua usambila pakamutua Yone mu Musulu wa Yadene. (Luka 3:21, 22) Ke bualu kayi bantu badi basue kutambula badi ne bua kuenza malu adi aleja kanemu. Tshilejilu, bu mudi Bible utulomba bua kuvuala bilamba bimpe dituku dionso, tudi ne bua kubivuala nunku nangananga dituku dia batismo. (1 Timote 2:9) Bantu bakuabu bonso badi kaba aku badi pabu ne bua kuteleja bimpe muyuki wa batismo ne kulekela malu a tshimvundu padibu batambuisha bantu.​—1 Kolinto 14:40.

Malu mimpe adi badi batambula bapeta

18, 19. Batismo udi ututuadila malu kayi mimpe?

18 Patudi anu tudilambula kudi Nzambi ne tutambula, tudi tubuela mu dîku dia wadi mushindu. Tshia kumpala, Yehowa udi ulua Tatu wetu ne mulunda wetu kabidi. Katuvua tumvuangana ne Yehowa kumpala kua kutambula to, kadi mpindieu tudi tumvuangana nende. (2 Kolinto 5:19; Kolosai 1:20) Ku diambuluisha dia mulambu wa Yezu, tudi badie malanda ne Nzambi ne yeye pende mmudie netu malanda. (Yakobo 4:8) Muprofete Malaki udi uleja mudi Nzambi uteleja bantu badi batela dîna diende ne badi nadi; ne mudiye ufunda mêna abu mu mukanda wa tshivulukidi. Nzambi udi wamba ne: ‘Bobu nebikale banyi, meme nembafuile luse bu mudi muntu ufuila muanende mulume udi umukuatshila mudimu luse.’​—Malaki 3:16-18.

19 Batismo udi kabidi utuambuluisha bua kubuela mu nsangilu wa bana betu badi pa buloba bujima. Tangila muakandamuna Yezu Petelo pakebeja Petelo tshivuaye mua kupeta bua muvuaye mudifile mu malu a Nzambi. Yezu wakamuambila ne: ‘Muntu yonso wakashiya nzubu yende, anyi bana babu balume anyi bana babu bakaji, anyi tatuende, anyi baba wende, anyi bana bende, anyi madimi ende, bualu bua dîna dianyi yeye neapete masanka misangu lukama matambe a diambedi, neapiane muoyo wa tshiendelele kabidi.’ (Matayo 19:29) Bidimu bivule panyima, Petelo wakakula bua ‘bana benu ba mu Kristo’ ‘badi pa buloba ebu.’ Bakambuluisha Petelo kudi bana babu aba, ne badi mua kutuambuluisha petu.​—1 Petelo 2:17; 5:9.

20. Batismo udi utupesha mushindu wa kupeta tshintu kayi tshitambe bulenga?

20 Yezu wakamba kabidi ne: bantu bavua bamulonda bavua mua kupeta “muoyo wa tshiendelele.” Nunku didilambula kudi Nzambi ne batismo bidi bitupesha mushindu wa kupeta “muoyo wa bushuwa,” mbuena kuamba ne: muoyo wa tshiendelele mu bulongolodi bupiabupia bua Nzambi. (1 Timote 6:19) Ki mbualu butambe buimpe butudi tudilamina ne tulamina bena dîku dietu bua matuku atshilualua anyi? Muoyo wa kashidi eu neutuambuluishe bua ‘kuenda mu dîna dia Yehowa Nzambi wetu tshiendelele.’​—Mika 4:5.

[Mêyi adi kuinshi]

^ tshik. 4 Bena Yuda ne bantu bakuabu bonso basanga binunu bisatu bakatambula pabu diakamue pakatelejabu muyuki wa Petelo mu dia Pentekoste. Kadi tshidibi, bantu aba ne muena Etiopia eu bakavua bamanye Dîyi dia Nzambi ndambu mukumbane.​—Bienzedi 2:37-41.

^ tshik. 16 Bilondeshile mukanda kampanda, muaku wa mu tshiena-Greke baʹpti·sma (batismo) udi umvuija “kuina mu mâyi, kubuela muinshi mua mâyi ne kupatukamu.”​—Mukanda wa Vine wa Expository Dictionary of New Testament Words.

Udi mua kumvuija anyi?

• Tudi ne bua kuenza tshinyi bua mudi Yehowa mutunange? Mbua tshinyi?

• Bua kutambula, muntu udi ne bua kuenza malu kayi?

• Bua tshinyi kumvua buôwa anyi kubenga bua kutambula anu bualu dimue tudi mua kuenza tshilema nkubi?

• Kutambula bua kulua muyidi wa Yezu kudi kutupetesha tshintu kayi tshia watshi mushindu?

[Nkonko ya dilonga]

[Tshimfuanyi mu dibeji 26]

‘Tshidi tshimpumbisha bua kubatijibua ntshinyi?’

[Bimfuanyi mu dibeji 29]

Batismo ntshikondo tshia kunemeka ne tshia disanka