Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Diambuluisha dimpe bua kupeta disanka

Diambuluisha dimpe bua kupeta disanka

Diambuluisha dimpe bua kupeta disanka

BANTU bonso badi ne bukenji bua “kukeba disanka.” Elu ke lungenyi luvua nalu bantu bakenza Dimanyisha dia Dipanda dia ditunga dia États-Unis. Kadi kukeba tshintu ki nkutshipeta to. Nansha mudi bansonga ba bungi badifile mu dijikija lutetuku ne mu manaya, mbansonga bungi kayi baudi mumanye bakadi bafike ku dikumbaja malu avuabu bajinga kuenza? Munga muimbi wa misambu muende lumu udi mumanye mutu muntu uluangana bua kulubulukaye mu dimba misambu udi wamba ne: “Pamuapa kuakukumbana to.”

Biwikala wela pebe meji ne: kakuena mushindu wa kupeta disanka, kabikutekeshi ku muoyo to. Udi mua kupeta disanka wewe udikeba mu njila muimpe. Bua tshinyi tudi tuamba nanku? Tshiena-bualu tshishale tshivua tshiakule bua Yehowa, “Nzambi wa disanka.” (1 Timote 1:11, NW) Nzambi udi ufila mibelu mu Bible pa mushindu wa kupeta disanka. Wewe muyilonde, kuakuedibua mâyi ku makasa nansha. Yehowa udi mua kukuambuluisha bua wewe kutantamena malu atu abungamija bantu. Tshilejilu, tangila mudiye ukusamba paudi ufuisha muntu uudi munange.

Padi muntu uudi munange ufua

Kudiku bualu buimpe butudi mua kuamba bua lufu anyi? Lufu lutu luabulula baledi ne bana. Lutu luabulula balunda ba pa muoyo, ne ludi lupampakaja bantu bavua basombe bimpe mu diumvuangana. Padi lufu lukuata muntu, bena dîku diende bavua ne disanka badi mua kushala mu tshinyongopelu tshikole.

Bulelela lufu mbualu bubi. Kadi bamue bantu kabatu bitaba ne: lufu ndubi to, badi bamba bobu mudilu bualu buimpe. Mona tshiakenzeka pakadituta Tshipepele tshia Katrina mu ditunga dia Mexique mu ngondo wa 8 mu 2005. Pavuabu bajika muntu mukuabu wakafua, mpasata wabu wakamba ne: “Ki nKatrina udi mushipe muntu eu to. Nzambi ke udi mumubikile mu diulu.” Musangu mukuabu, muena mudimu kampanda wa mu lupitadi uvua uyikila ne muana wa bakaji uvua mufuishe mamuende. Wakamuambila ne lungenyi luimpe bua alekele kuditatshisha, bualu Nzambi ke uvua muangate mamuende mu diulu. Muana wakadila wamba ne: “Bua tshinyi, bua tshinyi mmumuangate munshiye meme?”

Misangu mivule ngenyi ya dishima ya nunku pa bidi bitangila bafue kayitu ikolesha badi bafuishe to. Bua tshinyi? Bualu ngenyi eyi kayena yamba bulelela pa bidi bitangila bafue nansha. Bualu butambe bubi kabidi, idi ileja Nzambi bu muntu udi unyenga bantu balela ne balunda babu mu mushindu mukuate buôwa ne udi ubungamija. Pamutu pa bantu kumona Nzambi bu muntu udi mua kubasamba padibu bafuisha, badi bamumona bu muntu mubi. Kadi Dîyi dia Nzambi diodi didi diamba bulelela tshidi lufu luikale.

Bible udi ubikila lufu ne: muena lukuna, ulufuanyikija ne mukalenge udi mukokeshe bukua-bantu. (Lomo 5:17; 1 Kolinto 15:26) Lufu mmuena lukuna wa bukole bua bungi udi muntu nansha umue kayi mua kukandamena, ne muntu yonso udi ufua udi anu umue wa ku bantu bapite bungi badi lufu lukuata. Bualu budi Bible wamba ebu budi bumvuija bimpe bua tshinyi tutu tubungama ne tuteketa ku muoyo patudi bafuishe. Budi buleja ne: kakuena bualu patudi tubungama anyi tuteketa ku muoyo. Kadi Nzambi udiku utuma lufu bua kutunyenga bantu batudi banange ne kuya nabu mu diulu anyi? Tulekele Bible andamune lukonko elu.

Muambi 9:5, 10 udi wamba ne: ‘Bafue kabena bamanye bualu nansha bumue. Kakuena mudimu, kakuena kulongolola kua malu, kakuena lungenyi anyi meji ku Muaba wa Bafue kuudi uya.’ Mu muaba au, bafue kabena benza bualu nansha bumue, kabena banyunga, kabena bumvua anyi bela meji. Badi anu bu bantu badi balale tulu tukole. Nunku Bible udi uleja patoke ne: Nzambi kêna utunyenga bantu batudi banange bua kuya nabu mu diulu to. Bu mudibu bafue, mbashale mu lukita kabayi ne bualu bua kuenza nansha bumue.

Yezu wakajadika bulelela ebu pakafua mulunda wende Lazalo. Wakafuanyikija lufu ne tulu. Bikala Lazalo uvua muye mu diulu bua kuikala ne Nzambi Wa-Bukole-buonso, nanku Yezu uvua mumuenzele bualu bubi pakamujulaye ku lufu anu bua kuluaye kufua tshiakabidi. Bible udi wamba ne: pakafika Yezu ku lukita, wakamba ne dîyi dikole ne: ‘Lazalo, lopoka!’ ne: ‘Wakadi mufue wakalopoka.’ Lazalo wakapetulula muoyo. Yezu uvua mumanye ne: Lazalo kavua mumbuke pa buloba to. Uvua mulale mu lukita kayi ne muoyo.​—Yone 11:11-14, 34, 38-44.

Bualu ebu budibu bafunde mu Bible budi butuambuluisha bua kumvua ne: lufu ki mmushindu udi Nzambi mulongolole bua kuangata bantu pa buloba kuya nabu mu diulu to. Nunku tudi mua kunanga Nzambi bualu ki nyeye udi utukebela dibungama to. Tudi kabidi mua kuitaba ne: mmumanye bimpe menemene dibungama ne dikenga bidi muena lukuna wetu lufu utukebela. Tshidi Bible wamba pa bidi bitangila bafue tshidi tshijadika ne: kabena bakenga mu inferno wa kapia anyi mu mpurgatoriyo to, kadi badi mu lukita kabayi ne muoyo. Nunku, patudi tuvuluka bawetu bakadi bafue katuena ne bua kubenga Nzambi anyi kumvua buôwa bua dipanga kumanya muaba udibu to. Ku diambuluisha dia Bible, Yehowa udi utukolesha ku muoyo mu mushindu mukuabu kabidi.

Ditekemena didi difikisha ku disanka

Mvese itudi bakonkonone idi ileja ne: bua kupeta disanka dilelela bidi bikengela kuikala ne ditekemena. Mu Bible, muaku “ditekemena” udi umvuija dindila dishindame dia bualu buimpe. Bua kumona mushindu udi ditekemena mua kufikisha ku disanka mpindieu, tutangilayi kabidi muyuki udi ulonda muvua Yezu mubishe Lazalo ku lufu.

Kudi malu abidi avua Yezu muenzele tshishima etshi. Bumue buvua bua kusamba Mâta, Mariya ne balunda babu bavua badila. Bavua mua kusanka tshiakabidi bua kuikala pamue ne muntu uvuabu banange. Kadi Yezu wakambila Mâta bualu bukuabu bua mushinga mukole buvuaye muenzele nanku, wamba ne: ‘Tshiakukuambila ne: biwitabuja, neumone butumbi bua Nzambi anyi?’ (Yone 11:40) Mbakudimune tshitupa tshia ndekelu tshia mvese eu mu Bible mukuabu ne: “tshishima tshidi Nzambi mua kuenza.” (The New Testament in Modern English, wa J. B. Phillips) Pavua Yezu mujule Lazalo ku lufu, wakaleja malu adi Yehowa Nzambi mua kuenza ne ikalaye ne bua kuenza mu matuku atshilualua. Mona amue malu a “tshishima tshidi Nzambi mua kuenza.”

Mu Yone 5:28, 29, Yezu wakamba ne: ‘Kanukemi bua bualu ebu; bualu bua dîba nedilue diumvua bonso badi mu nkita dîyi diende, nebajuke.’ Mbuena kuamba ne: bafue bonso badi Nzambi uvuluka, pamue ne bawetu kabidi, nebapetulule muoyo. Bienzedi 24:15 udi umvuija kabidi muenzeka bualu bua dikema ebu padiye wamba ne: ‘Dibika dia bafue nedikaleku, ne dia bakane ne dia babi.’ “Babi” aba mbantu bavua kabayi bamanye Yehowa Nzambi ne bamuenzele mudimu. Nunku, bobu pabu nebapete mushindu wa kumusankisha mu matuku atshilualua.

Bafue nebabike muaba kayi? Musambu 37:29 udi wamba ne: ‘Bantu bakane nebapiane buloba, nebashikamemu tshiendelele.’ Anji ela meji bua tshidi bualu ebu bumvuija! Balela ne balunda bakavua lufu luabulule nebapetangane tshiakabidi pa buloba apa. Paudi wela anu meji bua bikondo bimpe biwikala mua kupitshisha ne aba bauvua nabu kale, bidi anu biakanyine bua muoyo webe kuulawu tente ne disanka.

Yehowa mmusue bua wikale ne disanka

Tudi bamone mishindu ibidi idi Yehowa mua kuvudija disanka diebe nansha wewe muikale ne ntatu. Mushindu wa kumpala, Yehowa udi ufila mu Bible dimanya ne mibelu bidi mua kukuambuluisha bua wewe kutantamena ntatu. Pa kumbusha mushindu udi Bible utuambuluisha bua kutantamena kanyinganyinga patudi bafuishe, udi kabidi ufila mibelu idi mua kutuambuluisha bua kutantamena ntatu ya mfranga ne masama. Bible udi mua kukupesha bukole bua kutantamena kansungasunga ne bimvundu bia malu a tshididi. Wewe mulonde mibelu ya mu Bible, neyikuambuluishe bua kujikija bilumbu bikuabu kabidi.

Mushindu muibidi, paudi ulonga Bible, udi upeta ditekemena didi dipite kule ne kule tshintu kayi tshionso tshidi bantu mua kukupesha. Dibika ku lufu dia balunda ne balela didi munkatshi mua ditekemena edi didi Bible ukupesha. Buakabuluibua 21:3, 4 udi umvuija mushindu wenzeka malu: ‘Nzambi muine neikale ne [bantu]. Yeye neakupule tshinsonji tshionso ku mêsu kuabu; ne lufu kaluena luikalaku kabidi; madilu kaena ikalaku kabidi, nansha muadi, nansha kanyinganyinga kabidi; malu a kumudilu akumuka.’ Abi bidi biumvuija ne: mu katupa kîpi emu kakuakuikala bualu nansha bumue buikala mua kukubungamija kabidi. Bualu budi Bible ulaya ebu nebukumbane, ne neusanke pakumbanabu. Kumanya amu ne: malu mimpe mmatuindile kumpala eku kudi kutusamba. Udi mua kusanka kabidi paudi umanya ne: kuakukenga tshiendelele kunyima kua lufu.

Tshilejilu: Kukadi bidimu bia bungi, Maria wakamona muvua disama dibi dia kansere dienda dishipa bayende ku kakese ku kakese. Patshivuaye udila bayende eu, wakapeta ntatu ya mfranga yakamufikisha yeye ne bana bende ba bakaji basatu ku diumbuka mu nzubu uvuabu basombele. Bidimu bibidi pashishe, Maria wakamona ne: uvua usama pende kansere. Mbamupande misangu ibidi mijima ne mubidi udi umusama bibi matuku onso aa. Kadi nansha mudiye ne ntatu yonso eyi, udi amu ne mmuenenu muimpe wa malu udi umufikisha ku dikankamija bakuabu. Mmushindu kayi udiye ufika ku dilama disanka diende?

Maria udi wamba ne: “Pandi ne bualu, ndi ndienzeja bua kubenga kutamba kuelelapu meji. Tshitu musue kudiela nkonko bu mudi eyi: ‘Bua tshinyi anu meme? Bua tshinyi ndi nkenga mushindu eu? Bua tshinyi ndi mupete disama edi?’ Ndi mpungila pandi ngelangana meji mushindu eu. Kadi ndi mfila makanda anyi onso mu dienzela Yehowa mudimu ne mu diambuluisha bakuabu. Ndi mpeta disanka pandi ngenza nunku.”

Ditekemena didi diambuluisha Maria mushindu kayi? Mmuindile ne muoyo wende mujima tshikondo tshikala Yehowa ne bua kumbusha masama ne ntatu mikuabu yonso. Padiye uya ku lupitadi, utu uyikila bua ditekemena adi ne bena kansere bakuabu badi bamueneka kabayi ne ditekemena. Mmunyi mudi Maria umona ditekemena? Udi wamba ne: “Ntu ngela meji ku tshidi Bible wamba mu Ebelu 6:19, muaba udi Paulo umvuija ditekemena bu luongo lua muoyo wetu. Wewe kuyi ne luongo elu, udi utenkakana anu mutu buatu bulekelela butenkakana ku tshipepele tshikole. Kadi wewe musuikila ku luongo, newikale mukubibue nansha wewe muikale ne ntatu mikole.” ‘Ditekemena adi dia muoyo wa tshiendelele, udi Nzambi, udi kayi mua kudinga, mulaye’ didi diambuluisha Maria bua kushala ne disanka. Didi mua kukuambuluisha pebe.​—Tito 1:2.

Wewe mulonge Bible, udi mua kupeta disanka dia bushuwa nansha wewe muikale ne ntatu. Kadi udi mua kuikala udiebeja ne: ‘Mmushindu kayi udi dilonga dia Bible mua kungambuluisha?’ Bantemu ba Yehowa nebikale ne disanka dia kukuleja malu a mu Bible audi ne bua kumanya bua wewe kuikala ne disanka dia bushuwa. Paudi muindile bua kumona muakumbana ditekemena didi Nzambi ufila edi, udi mua kuikala munkatshi mua bantu badibu bamba bua bualu buabu ne: “Nebikale amu ne disanka ne musangelu, makenga ne miadi yabo nebijike.”​—Yeshaya 35:10, MMM.

[Tshimfuanyi mu dibeji 5]

Anu bulelela bua mu Bible ke budi mua kusamba muntu

[Tshimfuanyi mu dibeji 7]

Ditekemena dia dibika dia bafue didi Bible ufila didi mua kukupesha disanka