Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

‘Numanyishe Nzambi milombu yenu’

‘Numanyishe Nzambi milombu yenu’

‘Numanyishe Nzambi milombu yenu’

‘Mu malu onso ku ditendelela ne ku disengelela numanyishe Nzambi milombu yenu ne disakidila.’​—FILIPOI 4:6.

1. Nnganyi utudi ne diakalenga dia kuyukila nende, ne bua tshinyi bualu ebu budi bukemesha?

WEWE mulombe bua kumonangana ne mfumu wa ditunga dienu, badi mua kukuandamuna bishi? Bena mudimu ba mu biro biende badi mua kukuandamuna ne bukalanga, kadi pamuapa kabakukuanyishila bua kuyukila nende mpala ne mpala to. Kadi kabiena nanku bua Mfumu mutambe bunene Yehowa Nzambi udi Mukalenge wa diulu ne buloba nansha. Tudi mua kuyukila nende muaba wonso ne dîba dionso ditudi basue. Masambila atuye wanyisha atu anu afika kudiye. (Nsumuinu 15:29) Se mbualu bulenga bua dikema! Bualu ebu kabuenaku butusaka bua kuikala kusambila Nzambi udi Bible wamba bualu buende ne: ‘Utu umvua milombu’ yetu anyi?​—Musambu 65:2.

2. Bua Nzambi kutelejaye masambila etu bidi bikengela tshinyi?

2 Kadi bamue badi mua kuebeja ne: ‘Kadi masambila adi Nzambi uteleja mmasambila kayi?’ Bible udi uleja bualu bumue budi bukengela bua Nzambi kutelejaye masambila etu wamba ne: ‘Bikalaku kakuyi ditabuja, muntu kêna mua kumusankisha; bualu bua muntu udi ulua kudi Nzambi budiye nabu mbua kuitabuja ne: yeye udiku ne udi mufutshi wa badi bamukeba.’ (Ebelu 11:6) Bushuwa, anu mutuvua bamone mu tshiena-bualu tshishale, ditabuja ke tshintu tshinene tshidi tshikengela bua kumona mua kuyukila ne Nzambi. Nzambi utu musue kuteleja masambila a bantu badi balua kudiye, kadi bidi bibalomba ditabuja ne bienzedi biakane ne kusambila ne muoyo umue ne mutshima muakane.

3. (a) Anu mudi masambila a basadidi ba Nzambi ba lulamatu ba kale aleja, mmêyi a mushindu kayi atudi mua kubueja mu masambila etu? (b) Masambila etu adi mua kuikala a mishindu kayi?

3 Mupostolo Paulo wakabela bena Kristo ba mu matuku ende ne: ‘Lekelayi kuditatshisha ku bualu bumue; kadi mu malu onso ku ditendelela ne ku disengelela numanyishe Nzambi milombu yenu ne disakidila.’ (Filipoi 4:6, 7) Mu Bible mudi bilejilu bia bungi bia bantu bakasambila Nzambi bua kumuleja malu avua mabatonde. Munkatshi muabu mudi Hana, Elisha, Hezikiya ne Danyele. (1 Samuele 2:1-10; 1 Bakelenge 18:36, 37; 2 Bakelenge 19:15-19; Danyele 9:3-21) Tudi ne bua kulonda tshilejilu tshiabu. Tangila bualu bukuabu: mêyi a Paulo adi aleja ne: masambila etu adi mua kuikala a mishindu ne mishindu. Wakatela diela tuasakidila, mmumue ne: disambila ditudi tuela Nzambi tuasakidila bua malu adiye utuenzela. Tudi mua kutela kabidi mu masambila a nunku mêyi a kumutumbisha nawu. Disambila dia disengelela didi diumvuija kutendekena Nzambi kumulomba bualu ne budipuekeshi ne muoyo mujima. Kadi milombu yoyi ndisambila dia malu masunguluke atudi tulomba Nzambi. (Luka 11:2, 3) Tatu wetu wa mu diulu udi ne disanka dia kututeleja patudi tumulomba mu mishindu yonso eyi.

4. Nansha mudi Yehowa mumanye majinga etu, bua tshinyi tudi anu ne bua kumumanyisha milombu yetu?

4 Bamue badi mua kukonka ne: ‘Yehowa ki mmudianjile kumanya bionso bitudi nabi dijinga anyi?’ Eyowa, mmubimanye. (Matayo 6:8, 32) Kadi bua tshinyi udi anu ujinga bua tuetu kumulombabi? Tuangatabi tshilejilu tshia muena makazen kampanda udi mulaye bakiliya bende kado. Kadi bua bakiliya kupetabu kado aku, si anu bobu baye kumulombaku. Bakiliya badi kabayi basue kuya kumulombaku si badi baleja ne: ki mbasue bua yeye kubapeshaku to! Bia muomumue, patudi tubenga kumanyisha Yehowa milombu yetu bidi bimueneka ne: katuena basue bintu bidiye ujinga kutupesha to! Yezu wakamba ne: “Lombayi, nenupete.” (Yone 16:24, MMM) Mushindu eu ke utudi tuleja mutudi tueyemena Nzambi.

Mmunyi mutudi mua kusambila?

5. Bua tshinyi tudi ne bua kusambila mu dîna dia Yezu?

5 Yehowa kêna utuelela mikenji mipitepite bungi ya mushindu utudi mua kusambila to. Nansha nanku, tudi anu ne bua kumanya mushindu muakane wa kusambila udi Bible utuleja. Tshilejilu, Yezu wakalongesha bayidi bende ne: ‘Binualomba Tatu tshintu, yeye neanupatshi mu dîna dianyi.’ (Yone 16:23) Nunku badi batulomba bua kusambila mu dîna dia Yezu, kumuitaba bu njila umuepele udi Nzambi ubeneshila bantu bonso.

6. Patudi tusambila, tuikale bimane anyi, basombe anyi, peshi batue binu?

6 Patudi tusambila, tudi ne bua kuikala basombe anyi balale, tuikale batue binu anyi bimanyine kulu? Bible kêna utulomba ni mbua kusomba anyi kulala, ni mbua kutua binu anyi kuimana kulu patudi tusambila bua Nzambi kushishaye kututeleja nansha. (1 Bakelenge 8:22; Nehemiya 8:6; Mâko 11:25; Luka 22:41) Tshidi ne mushinga nkusambila ne muoyo umue ne mutshima muakane.​—Yoele 2:12, 13.

7. (a) Muaku “amen” udi umvuija tshinyi? (b) Mmushindu kayi muimpe utudi mua kuutela mu masambila etu?

7 Bidi munyi bua ditaba ne: “Amen”? Mukanda wa Nzambi udi uleja ne: eu ke mushindu muimpe wa kutamba kujikija masambila etu, nangananga patudi tusambila kumpala kua bantu. (Musambu 72:19; 89:52) Muaku wa mu buena Ebelu amen udi umvuija tshia kumpala ne: “Bidi nanku.” Mukanda wa McClintock ne Strong udi umvuija ne: patudi tuitaba “Amen” ku ndekelu kua disambila tudi “tuitaba mêyi adibu bafuma ku diamba mu disambila adi ne tujinga bua akumbane.” Nunku padi muanetu udi usambila ujikija wamba ne: “Amen,” bidi bileja mudi malu adiye ufuma ku diamba mu disambila mikale mamba ne muoyo mujima. Padi muena Kristo udi usambila kumpala kua bena mu tshisumbu ujikija ne muaku eu, badi bamuteleja badi pabu mua kuitaba ne: “Amen” mundamunda peshi kuitaba ne dîyi dikole bua kuleja mudibu banyishe ne muoyo mujima malu adi muanetu eu ufuma ku diamba.​—1 Kolinto 14:16.

8. Mmunyi mudi amue masambila etu mua kufuanangana ne a Yakoba anyi a Abalahama? Abi bidi mua kuleja tshinyi pa bidi bitutangila?

8 Kutu misangu itu Nzambi ulekela bua tuleje bukole bua dijinga ditudi nadi bua malu atudi tumulomba. Bidi mua kutulomba pamuapa bua kuidikija Yakoba, muntu wa mu tshikondo tshia kale wakaluangana butuku bujima ne muanjelu bua kumubeneshaye. (Genese 32:24-26) Anyi imue misangu kutulombabi bua kuidikija Abalahama wakasengelela Yehowa njila ne njila bua bualu bua Lota ne bantu bakuabu bonso bakane bavua mua kuikala mu Sodoma. (Genese 18:22-33) Tudi petu mua kusengelela Yehowa bua malu atudi tuangata ne mushinga wa bungi bilondeshile buakane ne luse luende.

Mmalu kayi atudi mua kulomba?

9. Mmalu kayi adi ne bua kuikala ne muaba munene mu masambila etu?

9 Vuluka mêyi akamba Paulo ne: ‘Mu malu onso numanyishe Nzambi milombu yenu.’ (Filipoi 4:6) Nunku, masambila a muntu pa nkayende adi mua kulenga malu onso a mu nsombelu. Kadi malu adi atangila Yehowa ke adi ne bua kuangata muaba wa kumpala mu masambila etu. Danyele mmutushile tshilejilu tshilenga mu muanda eu. Pavua Yehowa mupeshe bena Isalele dinyoka bua malu mabi abu, Danyele wakasengelela Yehowa bua abafuile luse wamba ne: ‘Kujanguluki bua muanda webe, Nzambi wanyi, bualu bua musoko webe ne bantu bebe badi binyikibue dîna diebe.’ (Danyele 9:15-19) Mu masambila etu tutuku petu tuleja ne: tudiku tutamba kuditatshisha bua butumbi bua dîna dia Yehowa ne bua dikumbana dia disua diende anyi?

10. Bua tshinyi ki mbibi bua kusambila bua malu adi atangila muntu pa nkayende?

10 Nansha nanku, ki mbibi bua kulomba bua malu adi atutangila to. Tshilejilu, tudi mua kulomba bua kupeta lumvu lukole lua malu a Nzambi anu bu muakalomba mufundi wa Misambu. Wakamba ne: ‘Umpe lungenyi, bua ndame mikenji yebe; ne bua meme kuyitumikila ne mutshima wanyi mujima.’ (Musambu 119:33, 34; Kolosai 1:9, 10) Yezu ‘wakatendelela ne mitendelelu ne misengelelu kudi yeye wakadi ne bukole bua kumusungila ku lufu.’ (Ebelu 5:7) Pakenzaye nunku, wakaleja ne: mbiakane bua muntu kulomba bukole padiye kumpala kua njiwu anyi kua ntatu. Pakalongesha Yezu bayidi bende disambila dia tshilejilu, wakatelamu malu adi atangila muntu pa nkayende, bu mudi dimubuikidila dia bilema ne dimuambuluisha ne tshiakudia tshia dituku dionso.

11. Mmunyi mudi disambila mua kutuambuluisha bua kubenga kupona mu matetshibua?

11 Mu disambila tshia tshilejilu adi, Yezu wakalongesha bua kulomba kabidi ne: ‘Kutufikishi padi mateyi, kadi utusungile kudi [mubi].’ (Matayo 6:9-13) Pashishe wakafila mubelu wa se: “Ikalayi batabale, sambilayi, bua kanuponyi mu ditetshibua.” (Matayo 26:41, MMM) Disambila didi ne mushinga wa bungi patudi kumpala kua matetshibua. Muoyo udi mua kutusaka bua kubenga kutumikila mêyi a mu Bible patudi ku mudimu anyi mu tulasa. Bantu badi kabayi Bantemu badi mua kutulomba bua kuenza nabu malu adi kaayi akumbanyina bena Kristo. Badi mua kutuambila bua kuenza bualu budi bushipa mêyi a mu Bible. Mu bikondo bia nunku, tudi ne bua kulonda mubelu wa Yezu wa kusambila kumpala kua tuetu kufika ku ditetshibua ne dîba ditukadi kumpala kuadi, bua kulomba Nzambi bua atuambuluishe katuponyimu.

12. Mmalu kayi atu akebela bantu tunyinganyinga adi mua kutusaka bua kusambila? Tudi mua kutekemena tshinyi kudi Yehowa?

12 Ntatu kabukabu ne tunyinganyinga bitu bikuata basadidi ba Nzambi lelu eu. Masama ne malu adi alubakajangana ke bintu binene bitu bikebela bantu ba bungi tunyinganyinga. Malu a tshikisu adi enzeka miaba itudi atu atunyingalaja bikole mu nsombelu. Dipangila dia mfranga didi dipangisha bantu nansha bua kupeta kakese kadibu mua kudiambuluisha naku. Kabienaku bitukolesha ku muoyo patudi tumvua ne: Yehowa udi uteleja bantu bende badi bamukuatshila malu aa anyi? Musambu wa 102:17 udi wamba bua bualu bua Yehowa ne: ‘Neateleje matshi ende ku kulomba kua bakengi, kêna ulengulula mulombu wabu.’

13. (a) Mmalu kayi a muntu nkayende adi makumbane bua kuatela mu disambila? (b) Fila tshilejilu tshia disambila dia nunku.

13 Bushuwa, bualu buonso budi bulenga mudimu utudi tuenzela Yehowa anyi malanda etu nende budi mua kuikala buakanyine bua kubutela mu disambila dietu. (1 Yone 5:14) Wewe ujinga kubuela mu dibaka anyi bua kuenza mudimu kampanda peshi ukeba bua kuya kule ne mudimu webe wa diyisha, kuelakanyi bua kukuatshila Nzambi malu aa mu disambila to, mulomba bua akuambuluishe. Tshilejilu, muanetu mukuabu wa bakaji wa mu ditunga dia Philippines uvua musue kuenza mudimu wa bumpanda-njila. Kadi kavua ne mudimu wa bianza wa kuenza bua kudiambuluisha to. Udi wamba ne: “Dimue dituku mu Disambombo, ngakasambila ndomba Yehowa anu bua tshilumbu tshia bumpanda-njila. Pashishe anu dine dituku adi, pamvua ngenda nyisha, ngakapesha nsongakaji mukuabu mukanda wetu. Bualu bua dikema! Nsongakaji au kungambila ne: ‘Tshia kumpala udi ne bua kuanji kulua mu tulasa tuetu mu Dimue mu dinda.’ Meme kumuebeja ne: ‘Mbua tshinyi?’ Yeye kungumvuija ne: bavua bakebamu muntu wa lukasa lukasa wa kuangata ku mudimu. Ngakaya, bobu kungangata diakamue ku mudimu. Malu akenzeka pawu anu nanku ne lukasa lua dikema!” Malu a buena aa akadi menzekele Bantemu bavule pa buloba bujima. Nunku kuelakanyi bua kumanyisha Nzambi milombu yebe ne muoyo mujima nansha!

Kadi patuikala benze bualu bubi?

14, 15. (a) Bua tshinyi muntu udi muenze mpekatu kêna ne bua kuelakana bua kusambila? (b) Pa kumbusha masambila adi muntu wa nunku wenza nkayende, ntshinyi tshikuabu tshiamuambuluisha bua kupetulula bukole mu nyuma?

14 Mmunyi mudi disambila mua kuambuluisha muntu bikalaye muenze mpekatu? Bamue bantu badi benze malu mabi badi bumvua bundu bua kusambila. Kadi alu ki ndungenyi lukumbane lua kuikala nalu to! Tuangatabi tshilejilu: Bendeshi ba ndeke batu bamanye ne: bobu bapambuke mulu, badi mua kumanyisha batangidi ba ngendu ya ndeke badi panshi bua babambuluishe. Kadi tshienzeka ntshinyi bu muendeshi wa ndeke udi mupambuke eu yeye mubenga bua kumanyisha batangidi ba ngendu ya ndeke badi panshi bua bundu budiye umvua bua mudiye mupambuke? Abi si bidi mua kumufikisha ku njiwu mibi! Bia muomumue, muntu udi muenze mpekatu kadi umvua bundu bua kusambila udi mua kupambuka kabidi kuya kule. Bundu budi muntu umvua padiye muenze bualu bubi kabuena ne bua kumupangisha bua kuyukila ne Yehowa to! Bushuwa, Nzambi udi wambila aba badi benze bilema bipite bubi bua kusambilabu. Muprofete Yeshaya wakabela benji ba malu mabi ba mu matuku ende bua kubikilabu Yehowa, ‘bualu uvua mua kutamba kubabuikidila mibi yabu.’ (Yeshaya 55:6, 7) Bulelela, pamuapa bidi bikengela bua muntu ‘kulomba luse kudi Yehowa’ kuanji kudipuekeshaku yeye muine, kumbuka mu njila wende mubi ne kulekela mibi yende kudilengeja ne muoyo umue.​—Musambu 119:58; Danyele 9:13.

15 Muntu yeye muenze mpekatu, disambila didi mua kulua ne mushinga bua bualu bukuabu kabidi. Muyidi Yakobo udi wamba bua muntu udi dijinga ne diambuluisha mu nyuma ne: ‘Abikile biende bakulu ba ekeleziya; bobu bamulombele Nzambi, ne Mukalenge neamubishe.’ (Yakobo 5:14, 15) Bushuwa, muntu udi ne bua kuanji kuditondela nkayende bubi buende kudi Yehowa mu disambila, kadi udi kabidi ne bua kulomba bakulu bua bamulombele Nzambi. Abi nebimuambuluishe bua kupingaja malanda ende ne Yehowa.

Mutu Nzambi wandamuna masambila etu

16, 17. (a) Mmunyi mutu Yehowa wandamuna masambila etu? (b) Mmalu kayi akadi menzeke adi aleja ne: disambila ne mudimu wa diyisha bitu bienda pamue?

16 Mmunyi mutu Yehowa wandamuna masambila etu? Amue udi mua kuandamuna pa lukasa bimueneke patoke too. (2 Bakelenge 20:1-6) Makuabu adi mua kuangata matuku, pamuapa kumuenekabi bikole bua kujingulula mudi Nzambi muandamune. Anu mudibi bileja mu lusumuinu lua Yezu lua mukaji mukamba uvua anu usesa njila ne njila uya kua nzuji, bidi pamuapa bikengela kulomba Nzambi njila ne njila. (Luka 18:1-8) Kadi tuikale bamanye ne: patudi tusambila biumvuangane ne disua dia Yehowa, kadia kutuambila dituku nansha dimue ne: “Lekela kuntatshisha” nansha.​—Luka 11:5-9.

17 Basadidi ba Yehowa mbamonemone mukadi Yehowa muandamune masambila misangu ne misangu. Bikadi bienzeke nanku misangu mivule mu mudimu wetu wa diyisha. Tshilejilu, bana betu kampanda babidi ba bakaji ba mu Philippines bavua benda bashila bantu mikanda yetu mu misoko mikuabu ya kule. Pakapeshabu muntu mukaji mukuabu kabeji ka trakte ka kubalaye, binsonji biakamutengebela mu mêsu muonso. Wakamba ne: “Butuku bua kutshia lelu mvua mulombe Nzambi bua antumine muntu wa kundongesha Bible, nunku ndi ngela meji ne: pandi munumone ndiandamuna dia disambila dianyi.” Matuku makese, muntu mukaji au kutuadija kubuela mu bisangilu ku Nzubu wa Bukalenge. Muaba mukuabu wa mu Asie, muanetu mukuabu muena Kristo uvua utshina bua kuyisha mu lunga lupangu luvuabu balame muntu kayi mua kubuelamu tshianana tshianana to. Kadi wakalomba Yehowa, kupetaye muoyo mukole, yeye kubuela mu nzubu ivuamu. Pakakokolaye ku mushiku kampanda, muntu mukaji mukuabu kupatukaye. Pakamumvuija muanetu eu tshivuaye muendele, muntu mukaji au wakatuadija kudila. Yeye kumuambila ne: Uvua mukebe Bantemu ba Yehowa, mulombe ne Nzambi bua kumuambuluisha bua kubapetaye. Muanetu wa balume eu wakamufikisha kudi Bantemu ba Yehowa ba tshisumbu tshia muaba uvuaye au.

18. (a) Padi Nzambi wandamuna masambila etu, ntshinyi tshitudi ne bua kuenza? (b) Bituikala tusambila dîba dionso, ntshinyi tshitudi ne bua kushala bamanye?

18 Disambila ntshintu tshimpe tshia dikema tshidi Yehowa mututekele. Yehowa utu musue kututeleja ne kuandamuna masambila etu. (Yeshaya 30:18, 19) Kadi tudi ne bua kumanya mua kujingulula mushindu udiye wandamuna masambila etu aa. Udi mua kuandamuna mu mushindu utuvua katuyi nansha batekemene. Kabidi patudi tufika ku dijingulula mushindu udiye mutuandamune, katupu muoyo bua kumuela tuasakidila ne kumutumbisha to. (1 Tesalonike 5:18) Kabidi, tuikale anu bavuluke mubelu wa mu mupostolo Paulo wa ne: ‘Mu malu onso ku ditendelela ne ku disengelela numanyishe Nzambi milombu yenu ne disakidila.’ Bushuwa, yukila ne Nzambi dîba dionso diudi ne mushindu. Nanku, newikale umona mudi mêyi akamba Paulo bua bantu batu basambila misangu yonso batu Nzambi wandamuna mikale malelela. Wakamba ne: ‘Ditalala dia Nzambi didi ditamba dijingulula dionso dia bantu nedilame mitshima yenu ne meji enu.’​—Filipoi 4:6, 7.

Udi mua kuandamuna anyi?

• Masambila etu adi mua kuikala a mushindu kayi?

• Mmunyi mutudi ne bua kusambila?

• Mmalu kayi atudi mua kutela mu masambila etu?

• Disambila didi ne mudimu kayi padi muntu muenze bubi?

[Nkonko ya dilonga]

[Bimfuanyi mu dibeji 29]

Kusambila ne muoyo mujima kudi kutuambuluisha bua katuponyi mu matetshibua

[Bimfuanyi mu dibeji 31]

Patudi tusambila, tudi tuleja Nzambi dianyisha, malu adi matutonde ne milombu yetu