Tekemena kudi Yehowa ne kola muoyo

“Tekemena kudi [Yehowa], kola muoyo, ikala ne bukitu, utekemene amu kudi [Yehowa].”​—MUSAMBU 27:14, MMM.

1. Ditekemena didi ne mushinga kayi? Muaku eu udi uleja tshinyi mu Bible?

DITEKEMENA dia bushuwa didi anu bu butoke bukole. Didi dituambuluisha bua kumona kule kupita ntatu itudi nayi mpindieu ne kuindila matuku adi kumpala ne muoyo mukole ne disanka kabidi. Tudi mua kupeta ditekemena dishindame anu kudi Yehowa nkayende mu Dîyi diende. (2 Timote 3:16) Miaku “ditekemena” ne “kutekemena” idi mu Bible misangu ya bungi, ne idi yumvuija kuindila tshintu tshimpe ne muoyo mujima ne dishindika dionso anyi idi mua kuakula bua tshintu tshine tshitudi bindile. * Ditekemena edi ndishilangane bikole ne dijinga dia patupu ditu diodi kadiyi dishindame anyi kadiyi mua kukumbana menemene.

2. Ditekemena divua ne mudimu kayi mu nsombelu wa Yezu?

² Pavua Yezu ne ntatu ne makenga, uvua utangila kule ne utekemena kudi Yehowa. ‘Bua disanka diakatekibua kumpala kuende, wakakankamana pakakengeye ku mutshi, wakalengulula bundu, ne wakushikama ku tshianza tshikole tshia nkuasa wa butumbi wa Nzambi.’ (Ebelu 12:2) Bu muvua Yezu mulamate bikole ku ditumbisha bumfumu bua Yehowa ne dîna Diende, kavua musangu nansha umue mulekele bua kutumikila Nzambi nansha nsombelu yeye muikale wa mushindu kayi.

3. Ditekemena didi ne mudimu kayi mu nsombelu wa basadidi ba Nzambi?

³ Mukalenge Davidi wakaleja dipetangana didi pankatshi pa ditekemena ne dikima wamba ne: “Tekemena kudi [Yehowa], kola muoyo, ikala ne bukitu, utekemene amu kudi [Yehowa].” (Musambu 27:14, MMM) Tuetu basue kuikala ne bukitu, katulekedi ditekemena dietu dilua kadiyi disunguluke, kadi tudi ne bua kudilama mu lungenyi ne ku muoyo misangu yonso. Tuetu tuenza nunku, nebituambuluishe bua kuidikija Yezu patudi tuenza malu ne dikima ne mitalu mu mudimu wa diyisha uvuaye mushile bayidi bende. (Matayo 24:14; 28:19, 20) Bible udi utela ditekemena pamue  ne ditabuja ne dinanga bu ngikadilu wa mushinga wa bungi udi ne bua kumueneka mu nsombelu wa basadidi ba Nzambi.​—1 Kolinto 13:13.

‘Ditekemena dienu ndivulangane’ anyi?

4. Bena Kristo bela manyi ne “mikoko mikuabu” mbindile tshinyi ne muoyo mujima?

⁴ Basadidi ba Nzambi badi ne malu mimpe adibu bindile kumpala eku. Bena Kristo bela manyi mmbindile ne muoyo kulu kulu bua kukokesha ne Kristo mu diulu ne “mikoko mikuabu,” yoyi mmitekemene bua ‘kupikudibua kabidi ku bupika bua dibola diayi, ne kubuejibua mu budishikaminyi bua butumbi bua bana ba Nzambi [ba pa buloba].’ (Yone 10:16; Lomo 8:19-21; Filipoi 3:20) “Budishikaminyi bua butumbi” ebu budi butangila disungidibua ku mpekatu ne ntatu yayi yonso. Bu mudi Yehowa muikale Mufidi wa ‘kupa kuonso kuimpe ne dipa dionso diakane,’ neikale ne bua kupesha bantu bende bintu bionso bilenga bidiye nabi.​—Yakobo 1:17; Yeshaya 25:8.

5. Mmunyi mudi ‘ditekemena mua kukumbana’ anyi kukoladi?

⁵ Ditekemena ditudi nadi tuetu bena Kristo didi ne mushinga kayi mu nsombelu wetu? Mu Lomo 15:13, tudi tubala ne: ‘Nzambi wa ditekemena anuuje tente ne disanka ne ditalala dia mu ditabuja dienu, bua nuenu nukumbane mu ditekemena mu bukole bua nyuma muimpe.’ Katuena mua kufuanyikija ditekemena ne kadilu ka katoditodi kadi katema mu mîdima to, kadi tudi mua kudifuanyikija ne nsense mikole ya dîba dia mu dinda itu ipesha muntu ditalala, disanka, dikima ne tshipatshila kampanda mu nsombelu. Katupu muoyo ne: ‘ditekemena dietu didi dikumbana’ anyi divula patudi tuitaba Dîyi dia Nzambi didi mu Bible ne tupeta nyuma muimpe wende. Tudi tubala mu Lomo 15:4 ne: ‘Bua malu onso akafundabu diambedi akafundibua bua kutuyisha, bua tuetu tuikale ne ditekemena bua ditantamana dietu ne bua busambi bua mu Mukanda wa Nzambi.’ Nanku anji dikonka nkayebe ne: ‘Ntuku mulongi muimpe wa Bible, mmubala dituku dionso diakafuka Nzambi edi bua ditekemena dianyi dikale anu dikole anyi? Ntuku ndomba nyuma wa Nzambi dîba dionso anyi?’​—Luka 11:13.

6. Tudi ne bua kuenza ntshinyi bua kulama ditekemana dietu dikole?

⁶ Yezu udi tshilejilu tshietu uvua upetela makanda mavule mu Dîyi dia Nzambi. Tuetu balonge mua kumuidikija menemene, ‘katuakupungila, katuakuteketa mu mitshima yetu to.’ (Ebelu 12:3) Nunku padi ditekemena dietu kudi Nzambi dituadija kukepela mu lungenyi ne mu muoyo wetu anyi tuetu kutuma lungenyi luetu ku tshintu tshikuabu bu mudi bubanji anyi bintu bikuabu bia tshianana, mateketa a mu nyuma adi mua kutuadija kutukuata, ne pamuapa ku kakese ku kakese tuetu kutuadija kujimija bukole bua kubenga nabu malu mabi ne dikima kabidi. Tuetu bamane kuikala ne lungenyi alu, tudi mua kulua ‘kunyanguka mu ditabuja dietu bu mudi mazuwa matshibuke mu mâyi.’ (1 Timote 1:19) Kadi bua ditekemena dilelela diodi, didi dikolesha ditabuja dietu.

Ditekemena didi dikolesha ditabuja

7. Mmu mushindu kayi mudi ditekemena dikale tshitupa tshia ditabuja?

⁷ Bible udi wamba ne: ‘Ditabuja didi dimanya dia malu atudi tutekemena ne didi dijadika dia malu atudi katuyi bamone.’ (Ebelu 11:1) Nunku ditekemena kadiena anu tshintu tshia kusakidila mu mpukapuka ku ditabuja patupu to, kadi didi tshitupa tshia ditabuja. Tuangata tshilejilu tshia Abalahama. Pa kuamba bimpe bua lungenyi lua bantu, yeye ne mukajende Sala kabatshivua kabidi ne mushindu wa kulela dîba divua Yehowa mubalaye muana. (Genese 17:15-17) Abalahama wakenza tshinyi? ‘Bualu bua Abalahama, wakitabuja ne ditekemena, kayi ne bualu bua kutekemena, bua kuluaye nkambua wa bisamba bia bungi.’ (Lomo 4:18) Nunku ditekemena divua Nzambi mupeshe Abalahama diakamupesha ditabuja divua dimushindikila ne: neapete bana. Ditabuja diende padi dilua kukolesha ditekemena diende. Abalahama ne Sala bavua mene ne dikima dia kushiya nzubu yabu ne balela babu bua kuya kusombela mu ntenta kuabende.

8. Mmushindu kayi udi dinanukila ne ditabuja bikolesha ditekemena?

⁸ Abalahama uvua anu ne ditekemena dikole mu Yehowa bualu uvua umutumikile ne muoyo mujima nansha muvuabi imue misangu bikole. (Genese 22:2, 12) Nansha tuetu petu, patudi tutumikila Yehowa ne tutungunuka ne mudimu wende, tudi mua kuikala bashindike ne: netupete difutu. Paulo uvua muleje ne: “ditantamana” didi dilela ‘dijadikibua,’ ne dijadikibua didi padi dilela ditekemena, ‘ne ditekemena kadiena  difuisha bundu.’ (Lomo 5:4, 5) Ke bualu kayi Paulo wakafunda kabidi ne: ‘Tudi basue muntu ne muntu wa munkatshi muenu aleje disuminyina diodimue bua kupeta tshiuwidi tshia ditekemena too ne kunshikidilu.’ (Ebelu 6:11) Mmuenenu mulenga eu uvua mushindamena pa bulunda ne Yehowa, udi mua kutuambuluisha petu bua kuikala ne dikima mu nsombelu mikole ne kuikala ne disanka.

“Nusanke mu ditekemena”

9. Ntshinyi tshitudi mua kuikala tuenza bua ‘kusanka mu ditekemena’?

⁹ Ditekemena didi Nzambi mutupeshe ndipite onso adi bena panu mua kutuambila. Bua bualu ebu Musambu wa 37:34 udi wamba ne: “Tekemena kudi [Yehowa], ulonde njila wende, neakupeshe lumu bua upiane buloba, umone mudi bantu babi babutuka.” (MMM) Tudi amu ne bua ‘kusanka mu ditekemena.’ (Lomo 12:12) Kadi, bua tuetu kusanka, bidi bikengela tuikala tuela meji misangu yonso bua ditekemena dietu edi. Utuku wela meji bikole bua ditekemena didi Nzambi utupesha anyi? Utuku wela meji udimona ukadiku mu Mparadizu, makanda tumatuma, kuyi bualu ku muoyo, muikale ne bantu baudi munange ne nuenza mudimu udi ukusankisha anyi? Utuku wela meji pautu umona bimfuanyi bia Mparadizu bidi mu mikanda yetu anyi? Kuenza nunku kudi anu bu kukupula lumuenu lua dididishi bua kumona bintu bilenga bidi pambelu. Tuetu balengulula kuela meji, bidi anu bu kulengulula bua kukupula manyanu ne lupuishi bidi ku lumuenu bidi mua kutupangisha bua kumona bimpe pambelu. Dîba adi bintu bikuabu bidi bilua mu lungenyi luetu. Katuitabi bua bualu bua mushindu eu butuenzekele to!

10. Bua tshinyi ditangila ku difutu didi dilengeja malanda etu ne Yehowa?

¹⁰ Kakuyi mpata, tshintu tshia kumpala tshidi tshitusaka bua kuenzela Yehowa mudimu ndinanga ditudi nadi buende. (Mâko 12:30) Nansha nanku tudi ne bua kutangila ku difutu ne muoyo mujima. Yehowa muine mmusue bua tuenza nanku! Tshilejilu, Ebelu 11:6 udi wamba ne: ‘Bikalaku kakuyi ditabuja, muntu kêna mua kumusankisha; bualu bua muntu udi ulua kudi Nzambi budiye nabu mbua kuitabuja ne: Yeye udiku, ne udi mufutshi wa badi bamukeba.’ Bua tshinyi Yehowa mmusue bua tumumone bu Mufutshi wa bantu? Bualu, patudi tumumona nanku, tudi tuleja mutudi bamanye Tatu wetu wa mu diulu bimpe. Utu upeshangana bintu ne mmunange bana bende. Ela meji mutuvua mua kupangila disanka ne kuteketa ku muoyo bu tuetu katuyi ne ‘ditekemena mu matuku atshidi kumpala.’​—Yelemiya 29:11.

11. Mmunyi muvua ditekemena divua Nzambi mupeshe Mose dimuambuluishe bua kuangata dipangadika dilenga?

¹¹ Mose udi tshilejilu tshilenga tshia bantu bavua bashale bavuluke ditekemena didi Nzambi utupesha. Bu muvua Mose ‘muana wa muana mukaji wa Palô,’ uvua ne bukokeshi, ne lumu ne bubanji bua mu Ejipitu. Uvua mua kusungula bintu ebi anyi kusungula Yehowa? Mose wakakola muoyo ne kusungulaye bua kuenzela Yehowa mudimu. Bua tshinyi? ‘Bualu mêsu ende avua atangila amu difutu divuaye muindile kumpala.’ (Ebelu 11:24-26, MMV) Kadi Mose kavua ulengulula  ditekemena divua Yehowa muteke kumpala kuende to.

12. Bua tshinyi ditekemena dia bena Kristo didi bu tshifulu?

¹² Mupostolo Paulo wakafuanyikija ditekemena ne tshifulu tshia tshiamu tshia basalayi. Tshifulu tshietu tshia mu tshimfuanyi etshi didi tshilama ngelelu wetu wa meji, tshituambuluisha bua kuangata mapangadika mimpe, kudifundila bipatshila bia nsongo ne kushala balamate amu Nzambi. (1 Tesalonike 5:8) Utu pebe ne tshifulu etshi dîba dionso anyi? Wewe muikale natshi bu Paulo ne Mose, kuakuteka muoyo webe ‘ku bubanji budi mua kujimina tshitupa; kadi neutekemene Nzambi, udi utupa bintu bionso bivule bua tuetu kusanka nabi.’ Nansha mudibi bikole bua kukandamena lungenyi ludi pa buloba lua kukeba anu bintu, bidi bikengela tuikale ne muoyo mukole, kadi mbua diakalenga dietu. Nanku, bua tshinyi kubenga kuindila ne makasa abidi ‘muoyo udi muoyo wa bushuwa’ udi Yehowa mulamine badi bamunange ne badi bamuindile?​—1 Timote 6:17, 19.

“Tshiena nkulekela, nansha kakese”

13. Ntshinyi tshivua Yehowa wambila bantu badi bamulamate bikole?

¹³ Bantu badi bateke meji abu onso ku ndongoluelu wa malu eu badi ne bua kuela meji ne muoyo mujima bua makenga adi mabindile kumpala eku bua mudi “kanyinganyinga” kenda kavulangana. (Matayo 24:8) Bantu badi batekemena Yehowa kabena bobu ne buôwa bua mushindu eu nansha. Bobu nebatungunuke ne ‘kusomba talala, nebikale pola kakuyi ditshina dia dikenga dibi.’ (Nsumuinu 1:33) Bu mudi ditekemena diabu kadiena mu ndongoluelu wa malu eu, mbateleje mubelu wa Paulo wa ne: ‘Mioyo yenu kayikadi ne lukuka lua biuma, nuikale ne disanka ne bintu binudi nabi, bualu bua Nzambi muine wakuamba ne: Tshiena nkulekela, nansha kakese, tshiena nkushiya tshianana.’​—Ebelu 13:5.

14. Bua tshinyi bena Kristo kabena mua kutamba kuela meji bua majinga abu a ku mubidi?

¹⁴ Kuamba ne: “Tshiena nkulekela” anyi ne: “Nansha kakese” kudi kuleja muikala Nzambi ne bua kututabalela kakuyi mpata nansha mikese. Yezu uvua mutuleje mudi Nzambi ututabalela ne dinanga; wakamba ne: ‘Kadi diambedi kebayi bukalenge buende ne buakane buende, nunku nebanupe bintu ebi bionso. Kanutambi kuelangana meji a makelela, bualu bua makelela neadielelangane meji. Lutatu lua ku dituku ne ku dituku ludi lukumbane.’ (Matayo 6:33, 34) Yehowa mmumanye bimpe ne: mbikole bua tuetu kuikala ne tshisumi bua Bukalenge buende patudi eku tukeba kukumbaja majinga etu a ku mubidi. Nunku, tuikalayi ne dieyemena dikole dia ne: Nzambi udi ne bukole bua kutukumbajila majinga etu ne mmusue kutukumbajilawu.​—Matayo 6:25-32; 11:28-30.

15. Mmunyi mudi bena Kristo mua kuikala ne ‘dîsu didi dimona bimpe’?

¹⁵ Tudi tuleja ne: tudi tueyemena Yehowa patudi ne ‘dîsu didi dimona bimpe.’ (Matayo 6:22, 23) Muntu udi ne dîsu didi dimona bimpe kêna ne mpala ibidi to, udi wenza malu ne muoyo muimpe ne kêna ukeba bintu ne masanka anu buende yeye to. Kuikala ne dîsu didi dimona bimpe kakuena kumvuija kuikala mupele wa menemene to, anyi kuenzela Nzambi mudimu eku tulengulula bua kukumbaja majinga etu a ku mubidi to. Kadi kudi kumvuija ‘kuikala ne lungenyi luimpe’ patudi tutungunuka ne kuteka mudimu wa Yehowa pa muaba wa kumpala.​—2 Timote 1:7.

16. Bikengela kuikala ne ditabuja ne dikima bua kuikala ne dîsu didi dimona bimpe bua tshinyi?

¹⁶ Bua kuikala ne dîsu didi dimona bimpe, bidi bikengela ditabuja ne dikima. Tshilejilu, bikala mfumuebe wa mudimu ne tshibidilu tshia kukupesha mudimu too mêba a bisangilu, neupete bukole bua kuteka malu a Yehowa pa muaba wa kumpala anyi? Muntu yeye welakana udikonka bikala Yehowa mua kukumbaja majinga a batendeledi bende, dîba adi Satana udi umuvudijila ntatu, ne muntu eu udi mua kulua kulekela dibuela mu bisangilu bionso bia tshisumbu. Bua dipangila dia ditabuja dietu, Satana udi mua kubanga kutufundila tshia kuenza pamutu pa Yehowa kutufundilatshi. Mbibi bia dikema!​—2 Kolinto 13:5.

‘Tekemena kudi Yehowa’

17. Bantu badi betekemena kudi Yehowa badi bapeta difutu diabu nansha lelu’eu mushindu kayi?

¹⁷ Bible udi uleja misangu ya bungi ne: bantu badi batekemena ne beyemena Yehowa kabatu bapangila tshintu. (Nsumuinu 3:5, 6; Yelemiya 17:7) Bidi mua kuenzeka ne: amue matuku bikala amu ne tuntu tukese, kadi bintu bilenga  bidibu babalamine bua matuku adi kumpala mbipite ne bidibu badipangisha mpindieu. Padibu bitaba bua kupangila bimue bintu nunku, badi baleja ne: ‘mbatekemene kudi Yehowa’ ne badi ne dishindika dia ne: neakumbaje majinga mimpe onso a bantu badi bamuenzela mudimu ne muoyo umue. (Musambu 37:4, 34, MMM) Nanku badi ne disanka nansha lelu‘eu kabidi. Bible udi wamba ne: ‘Ditekemena dia bantu bakane nedijike ne disanka, kadi ditekemena dia bantu babi nedijimine.’​—Nsumuinu 10:28.

18, 19. (a) Yehowa udi utulaya bualu kayi bulenga? (b) Mmunyi mutudi mua kuikala ne Yehowa ku ‘tshianza tshietu tshia balume’?

¹⁸ Padi muana wenda mukuata ku tshianza tshia tatuende, kêna umvua buôwa to, udi udiumvua bimpe. Bidi kabidi nanku buetu patudi tuenda ne Tatu wetu wa mu diulu. Yehowa wakambila tshisamba tshia Isalele ne: ‘Kutshinyi, bualu bua ndi nebe. Bulelela, nenkukuatshishe. Bualu bua meme, Yehowa Nzambi webe, nenkukuate ku tshianza tshiebe tshia balume, ukuambila ne: Kutshinyi, nenkukuatshishe.’​—Yeshaya 41:10, 13.

¹⁹ Anji elabi meji ne: Yehowa mmukukuate ku tshianza! Davidi wakafunda ne: ‘Ngakuteka Yehowa kumpala kuanyi misangu yonso; bualu bua yeye udi ku tshianza tshianyi tshia balume, tshiena nyungishibua.’ (Musambu 16:8) Tudi mua kuenza tshinyi bua Yehowa kuikalaye ku ‘tshianza tshietu tshia balume’? Mu mishindu ya bungi; ibidi nyoyi eyi: Wa kumpala: tudi tuitaba bua Dîyi diende ditulombole mu malu etu onso; ne muibidi: tudi bateke lungenyi ku difutu dinene didi Yehowa mututekele kumpala eku. Asafa wakimba wamba ne: ‘Ntu ngikala nebe matuku onso; wewe udi unkuata ku tshianza tshianyi tshia balume. Wewe neundombole ne meji ebe, pashishe, neumbueshe mu butumbi.’ (Musambu 73:23, 24) Mêyi aa adi atupesha disanka dia kuindila matuku atshilualua.

‘Lupandu luenu lukadi pabuipi’

20, 21. Leja malu malenga adi mindile bantu badi batekemena kudi Yehowa.

²⁰ Dituku dionso didi dipita edi, bidi bienda bitulomba bua tuetu kutamba kuikala ne Yehowa ku tshianza tshietu tshia balume. Mu matuku makese kumpala eku, bulongolodi bua Satana nebuikale mu dikenga dinene ditu kadiyi dianji kuenzeka; dikenga edi nedituadije ne dishipa dia bitendelelu bia dishima. (Matayo 24:21) Bantu badi kabayi ne ditabuja nebikale ne buôwa bua bungi. Kadi mu tshikondo tshikole atshi, bantu ba Yehowa ba muoyo mukole nebasanke ne ditekemena diabu! Yezu wakamba ne: ‘Patuadija, bionso abi kuenzeka, nubanduluke, nujule mitu, bualu lupandu luenu lukadi pabuipi.’​—Luka 21:28, MMM.

²¹ Nunku, tuikalayi tusanka bua ditekemena didi Nzambi mutupeshe ne malu a Satana kaatushimakaji ne kaatukoki to. Tuikalayi ku lukuabu luseke tuenza ne muetu muonso bua kuikala ne dinanga ne kutshina kua Nzambi kabidi. Patudi tuenza nunku, netuikale ne dikima dia kutumikila Yehowa nansha mu nsombelu ya mushindu kayi ne netukandamene Diabolo. (Yakobo 4:7, 8) ‘Nuikale ne bukole, ne mitshima yenu ikale ne dikima, nuenu bonso badi bindila [anyi batekemena kudi] Yehowa.’​—Musambu 31:24.

[Mêyi adi kuinshi]

Udi mua kuandamuna anyi?

• Ditekemena diakambuluisha Yezu bua kuikalaye ne dikima mushindu kayi?

• Mmunyi mudi ditabuja ne ditekemena bienda pamue?

• Ditekemena ne ditabuja bidi mua kuambuluisha muena Kristo munyi bua kuikalaye ne muoyo mukole wa kuteka malu adi ne mushinga mukole pa muaba wa kumpala?

• Tshidi mua kupesha bantu badi ‘batekemena kudi Yehowa’ muoyo mukole ntshinyi?

[Nkonko ya dilonga]

[Tshimfuanyi mu dibeji 28]

Nansha wewe mukulumpe anyi muana, utuku udimona ukadi mu Mparadizu?