Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Udilame mu dinanga dia Nzambi!

Udilame mu dinanga dia Nzambi!

Udilame mu dinanga dia Nzambi!

‘Bananga, nudilame mu dinanga dia Nzambi, too ne ku muoyo wa tshiendelele.’​—YUDA 20, 21.

1, 2. Mmunyi muudi mua kushala mu dinanga dia Nzambi?

YEHOWA mmunange bantu bikole, yeye kubapa ne Muanende umuepele mulela bua bonso badi bamuitabuja bapete muoyo wa tshiendelele. (Yone 3:16) Edi ndinanga dinene bushuwa! Wewe muikale musadidi wa Yehowa, neujinge bua bakunange mushindu eu bua kashidi.

2 Muyidi Yuda wakaleja mushindu uudi mua kushala mu dinanga dia Nzambi. Wakafunda ne: ‘Nudibake pa ditabuja dienu ditambe dia tshijila, nutendelele mu nyuma muimpe, nudilame mu dinanga dia Nzambi, nutekemene luse lua Mukalenge wetu Yezu Kristo too ne ku muoyo wa tshiendelele.’ (Yuda 20, 21) Kulonga Dîyi dia Nzambi ne kuyisha lumu luimpe kudi kukuambuluisha bua udibake pa ‘ditabuja ditambe dia tshijila’ anyi malongesha a bena Kristo. Bua wewe kushala mu dinanga dia Nzambi, udi ne bua kusambila ‘mu nyuma muimpe,’ anyi kuikala ku bukokeshi buende. Ne bua wewe kupeta muoyo wa tshiendelele, udi ne bua kuitabuja mulambu wa Yezu Kristo udi upikula bantu.​—1 Yone 4:10.

3. Bua tshinyi bamue kabatshiena Bantemu ba Yehowa?

3 Bamue bantu bavua ne ditabuja kale ki mbashale mu dinanga dia Nzambi to. Bu mudibu basungule bua kulonda njila wa malu mabi, kabatshiena Bantemu ba Yehowa to. Mmunyi muudi mua kuepuka bualu bua mushindu eu? Wewe muelangane meji pa malu adi alonda aa, udi mua kuepuka dienza malu mabi ne kudilama nunku mu dinanga dia Nzambi.

Leja ne: udi munange Nzambi

4. Kutumikila mêyi a Nzambi kudi ne mushinga kayi?

4 Leja muudi munange Nzambi pa kutumikila mêyi ende. (Matayo 22:37) Mupostolo Yone wakafunda ne: ‘Edi ndinanga dia Nzambi, bua tuetu tutumikile mikenji yende; ne mikenji yende kayena itunemena bujitu.’ (1 Yone 5:3) Wewe muikale ne tshibidilu tshia kutumikila mêyi a Nzambi, newikale ne bukole bua kukandamena mateta, ne newikale ne disanka. Mufundi wa Misambu wakamba ne: ‘Disanka didi kudi muntu udi kayi ulonda lungenyi lua bantu babi, kadi disanka diende didi mu mikenji ya Yehowa.’​—Musambu 1:1, 2.

5. Dinanga dia Yehowa nedikusake bua kuenza malu kayi?

5 Wewe munange Yehowa, kuakuenza bubi bunene budi mua kupendesha dîna diende. Agû wakalomba Nzambi ne: ‘Kumpi bupele anyi bubanji nansha. Undishe biakudia bidi binkumbanyina, bua meme tshiukutshi, tshikubengi, tshiambi ne: Yehowa nnganyi? Anyi bua tshikadi mupele ne tshibi bianyi, bua tshinyangi dîna dia Nzambi wanyi.’ (Nsumuinu 30:1, 8, 9) Udisuike pebe bua kubenga ‘kunyanga dîna dia Nzambi’ pa kumupendesha. Kadi udifile misangu yonso ku dienza malu makane adi amutumbisha.​—Musambu 86:12.

6. Wewe muenze mpekatu ku bukole, ntshinyi tshidi mua kuenzeka?

6 Ikala ne tshibidilu tshia kulomba diambuluisha kudi Tatuebe wa dinanga udi mu diulu bua umone mua kutantamena diteta dia kuenza bualu bubi. (Matayo 6:13; Lomo 12:12) Tungunuka ne kulonda mibelu ya Nzambi bua masambila ebe kaapumbishibu. (1 Petelo 3:7) Biwenza mpekatu ku bukole, njiwu idi mua kukukuata, bualu Yehowa udi ujika njila mu tshimfuanyi ne ditutu bua masambila a bantu badi bamutombokela kaafiki kudiye. (Muadi 3:42-44) Nunku, ikala ne budipuekeshi, ne usambile bua kuenji bualu budi mua kukupangisha bua kusambila Nzambi.​—2 Kolinto 13:7.

Leja ne: udi munange Muana wa Nzambi

7, 8. Mmushindu kayi udi kulonda mubelu wa Yezu mua kuambuluisha muntu bua kubenga nsombelu mubi?

7 Leja muudi munange Yezu Kristo pa kutumikila mikenji yende, bualu kuenza nunku nekukuambuluishe bua kubenga nsombelu mubi. Yezu wakamba ne: ‘Binuatumikila mikenji yanyi, nenushale mu dinanga dianyi, bu mungakatumikila mikenji ya Tatu wanyi, ne mundi nshala mu dinanga diende.’ (Yone 15:10) Mmunyi mudi kulonda mêyi a Yezu mua kukuambuluisha bua kushala mu dinanga dia Nzambi?

8 Kuteya ntema ku mêyi a Yezu kudi mua kukuambuluisha bua kushala ne nsombelu mulenga. Umue wa ku mikenji ivua Nzambi mupeshe bena Isalele uvua wamba ne: “Kuendi masandi.” (Ekesode 20:14) Kadi Yezu wakaleja dilongesha dinene divua mu mukenji eu pakambaye ne: ‘Muntu yonso udi utangila mukaji ne lukuka lua masandi wakumana kuenda nende masandi mu mutshima wende.’ (Matayo 5:27, 28) Mupostolo Petelo wakamba ne: bamue bena Kristo ba kumpala bavua ne ‘mêsu muule tente ne masandi’ ne bavua ‘balobesha bavua ne mitshima mitekete.’ (2 Petelo 2:14) Kadi wewe udi mua kubenga kuenda masandi bu muakenzabu amu biwikala munange Nzambi ne Yezu Kristo, utumikila mêyi abu ne mudisuike bua kulama malanda ebe nabu.

Nyuma wa Yehowa akulombole

9. Muntu yeye musuminyine mu dienza mpekatu, ntshinyi tshidi Nzambi mua kuenza ne nyuma wende muimpe?

9 Lomba Nzambi akupe nyuma wende muimpe ne lekela nyuma eu akulombole. (Luka 11:13; Galatia 5:19-25) Wewe musuminyine mu dienza mpekatu, Nzambi udi mua kukumbusha nyuma wende. Panyima pa Davidi mumane kuenza bualu bubi ne Beta-sheba, wakalomba Nzambi ne: ‘Kungipatshi bua tshikadi kumpala kuebe, kungumushidi nyuma webe muimpe.’ (Musambu 51:11) Mukalenge Shaula yeye wakajimija nyuma wa Nzambi bualu uvua wenza malu mabi kayi unyingalala. Wakenza bubi pakafilaye mulambu wa kuosha ne pakalamaye bimuna ne mukalenge wa bena Amaleka ne muoyo. Ke Yehowa kunyenga Shaula nyuma wende muimpe.​—1 Samuele 13:1-14; 15:1-35; 16:14-23.

10. Bua tshinyi udi ne bua kumusha mene meji a dienza mpekatu?

10 Umusha mene meji a dienza bubi mu mutu muebe. Mupostolo Paulo wakafunda ne: ‘Bituenza malu mabi bua disungula dia mutshima patuakamana kuangata dimanya dia bushuwa, kakuena kushala kabidi munga mulambu bua kubuikidila nawu mibi.’ (Ebelu 10:26-31) Bushuwa, dienza mpekatu ku bukole mushindu eu didi ne njiwu menemene!

Leja ne: udi munange bantu nebe

11, 12. Mmushindu kayi udi dinanga ne kanemu bikanda muntu bua kuditua mu tshiendenda tshia masandi?

11 Wewe munange bantu nebe, kuakuditua mu tshiendenda tshia masandi to. (Matayo 22:39) Dinanga edi nedikusake bua kulama mutshima webe bua kaukufikishi ku diteta bua kuiba dinanga dia mulume anyi mukaji wa bende. Bidi mua kukufikisha ku dienda masandi. (Nsumuinu 4:23; Yelemiya 4:14; 17:9, 10) Ikala bu muntu muakane Yobo wakadikanda bua kutangila mukaji wa bende.​—Yobo 31:1.

12 Wewe unemeka dibaka ne udiangata bu dia tshijila, kuakuenza bubi bunene to. Nzambi uvua mulongolole bua ne: dibaka dia kanemu ne disangila dia mulume ne mukaji biambuluishe bantu bua kulelangana. (Genese 1:26-28) Umanye ne: Nzambi mmutupeshe bitupa bia lulelu bua kufila muoyo udi muikale wa tshijila. Nunku bena masandi bajike ne bena masandi babake kabena batumikila mêyi a Nzambi to, badi bapepeja disangila dia mulume ne mukaji, kabena banemeka dibaka didi dikale dia tshijila, ne badi benzela mibidi yabu mene bibi. (1 Kolinto 6:18) Kadi dinanga dia Nzambi ne dia muntu netu pamue ne ditumikila mêyi a Nzambi nebilame muntu ku diditua mu tshikadilu tshidi mua kumufikisha ku dipatshibua mu tshisumbu tshia bena Kristo.

13. Muntu muena tshiendenda “udi ubutula bidiye nabio” mu mushindu kayi?

13 Tudi ne bua kumusha ngenyi ya dienza malu mabi bua katukengeshi bantu batudi banange. Nsumuinu 29:3 udi wamba ne: “Muntu udi uyila bandumba udi ubutula bidiye nabio.” (MMM) Muena masandi udi kayi unyingalala udi unyanga malanda ende ne Nzambi, unyanga kabidi malanda ende ne dîku diende. Muena dibaka nende neabinge bikalaye ne bua kumubenga. (Matayo 19:9) Bikala mulume anyi mukaji muende masandi, dishipa dibaka didi mua kukengesha bikole muena dibaka udi kayi ne bualu, bana ne bantu bakuabu kabidi. Bushuwa, kumanya mudi tshikadilu tshibi mua kunyanga malu mushindu eu kudi ne bua kutusaka bua kukandamena ditetshibua dionso dia kudituamu.

14. Nsumuinu 6:30-35 udi utupesha dilongesha kayi pa bidi bitangila dienza mpekatu?

14 Kumanya ne: kakutu tshibawu tshidi mua kujimija dienda dia masandi, kudi mua kusaka muntu bua kubenga kuenza mpekatu munene eu anu bua kudisankisha nkayende. Nsumuinu 6:30-35 udi uleja ne: nansha mudi bantu mua kumvuila muivi udi wiba bua nzala, batu bapetula muendi wa masandi bua muoyo mubi udi mumusake ku dienza muanda eu. “Udi udibutula.” Mu Mikenji ya Mose, bavua ne bua kumushipa. (Lewitiki 20:10) Muntu udi wenda masandi udi ukengesha bantu bakuabu anu bua kusankisha dijinga diende dibi, ne muena masandi udi kayi unyingalala kêna ushala mu dinanga dia Nzambi to, kadi badi bamuipata mu tshisumbu tshikezuke tshia bena Kristo.

Lama kondo ka muoyo kimpe

15. Kondo ka muoyo kosha ‘ne tshiamu tshipia ne kadilu’ katu mushindu kayi?

15 Bua tuetu kushala mu dinanga dia Nzambi, katuena ne bua kupapisha kondo ketu ka muoyo kumpala kua mpekatu to. Bushuwa, katuena ne bua kuitaba bikadilu bibi bidi bena panu balonda nansha, ne tudi ne bua kudimuka mu malu bu budi disungula dia balunda, bintu bia kubala ne mu dijikija lutetuku. Paulo wakatudimuija ne: ‘Palua bikondo bia ku nshikidilu pabuipi, bantu bakuabu nebalekele ditabuja diabu, balamata ku nyuma idi ipambuisha ne ku mayisha a bademon; bualu bua lubombo lua bantu badi bamba mêyi a mashimi, badi boshibue mu muoyo-mukese wabu [anyi, kondo kabu ka muoyo] ne tshiamu tshipia ne kadilu.’ (1 Timote 4:1, 2) Kondo ka muoyo kosha ‘ne tshiamu tshipia ne kadilu’ kadi kashala kapape anu bu tshibangu tshishile tshidi katshiyi tshiumvua kabidi tshintu. Kondo ka muoyo ka mushindu eu kakena kabidi mua kutudimuija bua tuetu kutapa ntala ne kudimukila batontolodi ne nsombelu idi mua kutufikisha ku dijimija ditabuja dietu.

16. Bua tshinyi mbia mushinga bua kuikala ne kondo ka muoyo kimpe?

16 Tudi ne bua kuikala ne kondo ka muoyo kimpe bua tuetu kusungidibua. (1 Petelo 3:21) Ku ditabuja dietu dia mashi a Yezu, kondo ketu ka muoyo nkalengeja ku midimu mifue, bua tuetu “kukuatshila Nzambi udi ne muoyo mudimu.” (Ebelu 9:13, 14) Bu tuetu mua kuenza mpekatu ku bukole, kondo ketu ka muoyo nekanyanguke ne katuakuikala kabidi bantu bakezuke badi bakumbana bua kukuatshila Nzambi mudimu to. (Tito 1:15) Kadi Yehowa udi mua kutuambuluisha bua kupeta kondo ka muoyo kimpe.

Mishindu mikuabu idi muntu mua kuepuka bienzedi bibi

17. ‘Kulonda Yehowa bulelela’ kudi ne diambuluisha kayi?

17 ‘Londa Yehowa bulelela,’ anu bu muakamulonda Kaleba muena Isalele wa kale. (Dutelonome 1:34-36) Enza malu adi Nzambi ukulomba, ne kuedi meji nansha musangu umue bua kudisanga ku “mesa a bademon.” (1 Kolinto 10:21) Nyema batontolodi, kadi ikala udia ne dianyisha dionso biakudia bia mu nyuma bidi anu ku mesa a Yehowa. Wewe wenza nunku, nyuma mibi anyi balongeshi ba mafi kabakukupambuisha to. (Efeso 6:12; Yuda 3, 4) Tangija meji ebe ku malu a mu nyuma bu mudi dilonga dia Bible, dibuela mu bisangilu ne dipatuka mu buambi. Ikala mujadike ne: newikale ne disanka wewe mulonde Yehowa bulelela ne wewe muikale ne bia bungi bia kuenza mu mudimu wa Mukalenge.​—1 Kolinto 15:58.

18. Mmunyi mudi kunemekela Yehowa mua kulengeja nsombelu wetu?

18 Udisuike bua ‘kukuatshila Nzambi mudimu ne kunemekela ne ditshina.’ (Ebelu 12:28) Kunemekela Yehowa nekukusake bua kubenga kumutombokela. Nekukuambuluishe bua kuikala ne nsombelu udi upetangana ne mubelu uvua Petelo mupeshe bela manyi nende, wamba ne: ‘Binuamubikila bu Tatu udi ulumbuluisha muntu yonso bu mudi bienzedi biende kayi ne kansungasunga, nupitshishe tshikondo tshia buenyi buenu mu ditshina.’​—1 Petelo 1:17.

19. Bua tshinyi udi ne bua kuteka misangu yonso mu tshienzedi malu audi ulonga mu Dîyi dia Nzambi?

19 Ikala uteka mu tshienzedi malu audi ulonga mu Dîyi dia Nzambi. Kuenza nunku nekukuambuluishe bua kuepuka dienza bubi bunene, ne dîba adi nebakubale munkatshi mua bantu ‘badi ne meji abu mibidija bua kujingulula nawu tshidi tshimpe ne tshidi tshibi.’ (Ebelu 5:14) Pamutu pa kuikala muena kalengu mu ngakuilu ne mu nsombedi webe, ikala mudimuke bua umone mua kuenda bu muntu udi ne meji, ‘udisumbila tshikondo’ tshiakane mu matuku mabi aa. ‘Ujingulule mudi disua dia Mukalenge,’ ne utungunuke ne kudienza.​—Efeso 5:15-17; 2 Petelo 3:17.

20. Bua tshinyi katuena ne bua kualakana tshintu tshia bende?

20 Dialakana anyi dikuma mutshima ku bintu bia bende kadipetshi muaba nansha mukese kuudi. Umue wa ku Mikenji Dikumi udi wamba ne: ‘Kukumi mutshima webe ku [anyi “kualakanyi,” MMM] nzubu wa mukuenu, kukumi mutshima webe ku mukaji wa mukuenu anyi ku muntu wende mulume anyi ku muntu wende mukaji anyi ku ngombe wende anyi ku mpunda wende anyi ku tshintu tshionso tshia mukuenu.’ (Ekesode 20:17) Mukenji eu uvua ukuba nzubu wa muntu, mukajende, basadidi bende, bimuna biende ne bintu biende bikuabu. Kadi bualu budi ne mushinga wa bungi ngebu buakamba Yezu bua ne: dialakana (anyi lukuka) didi dinyanga muntu.​—Mâko 7:20-23.

21, 22. Mmapangadika kayi adi muena Kristo ne bua kudianjila kuangata bua kubenga kuenza bubi?

21 Udianjile kuangata mapangadika bua lukuka kalukufikishi ku bubi. Muyidi Yakobo wakafunda ne: ‘Muntu yonso udi uteyibua kudi lukuka luende pamukokalu ne pamulobeshalu. Pashishe lukuka, pimitalu, ludi lulela bubi; ne bubi, pakolabu, budi bulela lufu.’ (Yakobo 1:14, 15) Tshilejilu, bikala muntu uvua kanuayi kale, udi pamuapa mua kuangata dipangadika bua mu nzubu muende kamuikadi kabidi maluvu makole. Anyi bua kuepuka dipona mu masandi, muena Kristo udi mua kujinga bua kushintulula muaba wende wa mudimu anyi kulekela muine mudimu au ne kukeba mukuabu.​—Nsumuinu 6:23-28.

22 Kuedi nansha tshidia tshia kumpala bua kuenza bubi to. Dinaya ne majinga a mukuebe ne dikala amu ne ngenyi ya buendenda bidi mua kukufikisha ku dienda masandi. Muntu udi ushima mu malu makese udi mua kufika ku dishima mu malu manene ne kulama nunku tshibidilu tshibi tshia kushima. Kuiba tuntu tukese kudi mua kupapisha kondo ka muoyo ka muntu, ulua kuiba too ne bintu binene. Nansha ditaba kakese lungenyi lua batontolodi didi mua kufikisha muntu ku butontolodi bua menemene.​—Nsumuinu 11:9; Buakabuluibua 21:8.

Kadi wewe muenze bubi?

23, 24. Mmunyi mudi mêyi adi mu 2 Kulondolola 6:29, 30 ne mu Nsumuinu 28:13 atukolesha ku muoyo?

23 Kakuena muntu muakane pa buloba apa to. (Muambi 7:20) Kadi wewe muenze bubi bunene, disambila diakenza Mukalenge Solomo ku dibanjija dia ntempelo wa Yehowa didi mua kukukolesha ku muoyo. Solomo wakalomba Nzambi ne: ‘Biakutendelela ne biakutendekena muntu yonso, nansha bena Isalele bonso, bualu bua muntu yonso udi mumanye disama diende ne ntatu yende, ne biololabu bianza biabu ku nzubu eu; umvue biebe mu muaba webe mu diulu; ubabuikidile mibi yabu, ufute muntu yonso bu muakadi bienzedi biende, nguewe udi mumanye mutshima wende (bualu bua wewe nkayebe udi mumanye mitshima ya bantu).’​—2 Kulondolola 6:29, 30.

24 Bulelela, Nzambi mmumanye mutshima wa muntu ne udi umubuikidila mibi yende. Nsumuinu 28:13 udi wamba ne: ‘Udi usokoka matomboka ende kêna wikala ne diakalengele, kadi udi uwatonda, uwalekela, neafuidibue luse.’ Muntu yeye mutonde bubi buende, munyingalale bushuwa ne mubulekele, Nzambi udi mua kumufuila luse. Kadi biwikala mutekete menemene mu nyuma, ntshinyi tshikuabu tshidi mua kukuambuluisha bua wewe kushala mu dinanga dia Nzambi?

Newandamune munyi?

• Mmunyi mutudi mua kudilama mu dinanga dia Nzambi?

• Tuetu banange Nzambi ne Kristo, mmushindu kayi utudi mua kuepuka nsombelu mubi?

• Bua tshinyi dinanga dilelela dia bantu netu didi ditukanda bua kuditua mu tshiendenda tshia masandi?

• Tudi mua kuepuka nsombelu mubi mu mishindu kayi?

[Nkonko ya dilonga]

[Tshimfuanyi mu dibeji 21]

Yuda udi utuleja mushindu wa kudilama mu dinanga dia Nzambi

[Tshimfuanyi mu dibeji 23]

Dishipa dibaka didi mua kukengesha bikole bana ne muena dibaka udi kayi ne bualu

[Tshimfuanyi mu dibeji 24]

Udi pebe mudisuike bu Kaleba bua ‘kulonda Yehowa bulelela’ anyi?

[Tshimfuanyi mu dibeji 25]

Ikala ne tshibidilu tshia kulomba Nzambi diambuluisha bua kukandamena diteta