Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Mushindu utudi mua kukandamena bademon

Mushindu utudi mua kukandamena bademon

Mushindu utudi mua kukandamena bademon

‘Banjelu bakadi kabayi [balame muaba wabu wa ku ntuadijilu], kadi bakashiya muaba wabu mene wa kuikalamu, Nzambi wakabalama mu nkanu ya tshiendelele mu mîdima too ne palua dituku dinene dia dilumbuluisha.’​—YUDA 6.

1, 2. Nkonko kayi idi ijuka bua Satana Diabolo ne bademon?

MUPOSTOLO PETELO udi utudimuija ne: ‘Nuikale bapole, nutabale; muena lukuna wenu, Diabolo mene, udi wendakana bu nyama wa ntambue udi ukungula, ukeba bantu ba kudiaye.’ (1 Petelo 5:8) Mupostolo Paulo udi wamba pende bua bademon ne: ‘Tshiena musue nuenu nuikale ne buobumue ne bademon. Kanuena mua kunua lupanza lua Mukalenge ne lupanza lua bademon popamue; kanuena mua kudisanga ku mesa a Mukalenge ne ku mesa a bademon popamue.’​—1 Kolinto 10:20, 21.

2 Kadi Satana Diabolo ne bademon mbanganyi? Mbafumine kuepi ne ndîba kayi diakatuadijabu? Nzambi ke uvua mubafuke anyi? Badi ne bukole kayi kumutu kua bantu? Ntshinyi tshitudi mua kudikuba natshi?

Satana ne bademon mbafumine kuepi?

3. Mmunyi muvua muanjelu mukuabu wa Nzambi mulue Satana Diabolo?

3 Ku ntuadijilu wa malu a bantu mu budimi bua Edene, muanjelu umue wa Nzambi wakalua ntomboji. Bua tshinyi? Bualu kavua usanka bua mudimu uvuaye wenza mu bulongolodi bua Yehowa bua mu diulu to. Pakafuka Yehowa Adama ne Eva, muanjelu eu wakapeta mushindu wa kubasaka bua bamutumikile ne bamutendelele yeye pamutu pa Nzambi mulelela. Muanjelu eu wakadienza nkayende Satana Diabolo pakatombokelaye Nzambi ne pakasakaye baledi betu ba kumpala bua kuenza mpekatu. Kunyima, banjelu bakuabu bakamulonda mu buntomboji buende. Mmushindu kayi nanku?​—Genese 3:1-6; Lomo 5:12; Buakabuluibua 12:9.

4. Ntshinyi tshiakenza bamue banjelu kumpala kua Mvula wa mu matuku a Noa?

4 Bible udi utuambila ne: tshikondo kampanda kumpala kua Mvula wa kabutu wa mu matuku a Noa, bamue banjelu bakatuadija kutangila bakaji ba pa buloba ne ntangidilu mubi. Bible udi utuambila ne: bua meji mabi avuabu nawu, “bana ba [Nzambi ba mu diulu] kumonabo ne: bana ba bakaji ba bantu bavua bimpe batambe, kuangatabo bonso bavua babalengelela bu bakaji babo.” Mabaka aa kaavua alonda mikenji ya ku tshifukilu to, ne akapatula bana bavuabu babikila ne: ba Nefilima. (Genese 6:2-4, MMM) Bifukibua bia mu nyuma ebi bivua bibenge kutumikila Yehowa biakalonda Satana mu buntomboji buende.

5. Ntshinyi tshiakenzekela bantomboji pakalokesha Yehowa mvula wa kabutu?

5 Pakalokesha Yehowa mvula wa kabutu, bantu ba mpolondo abu ne bamamuabu bakafua. Banjelu batomboke bobu bakavula mibidi ya buntu kupinganabu mulu. Tshidibi, Nzambi kakabanyishila bua kupinganabu mu ‘muaba wabu wa ku ntuadijilu’ to. Kadi wakabalamina mu ‘nyongolo ya mîdima [ya mu nyuma].’​—Yuda 6; 2 Petelo 2:4.

6. Mmunyi mudi bademon bapambuisha bantu?

6 Katshia anu banjelu babi abu bajimija ‘muaba wabu wa ku ntuadijilu,’ bobu ke bademon badi balamate Satana ne badi bamuambuluisha bua kukumbaja malu ende mabi. Kubangila anu dîba adi, bademon kabatu bapete kabidi bukole bua kuvuala mibidi ya buntu to. Nansha nanku, badi mua kusaka balume ne bakaji bua kuenza bienzenza bia masandi bia mishindu ne mishindu. Bademon badi kabidi bashima bantu bikole ne malu a mîdima adi akonga bintu bu mudi majimbu, mupongo ne mbuku. (Dutelonome 18:10-13; 2 Kulondolola 33:6) Kabutu ka tshiendelele kadi kindile Diabolo ke kadi kindile kabidi banjelu babi aba. (Matayo 25:41; Buakabuluibua 20:10) Kadi bu mutudi bindile tshikondo atshi, tudi ne bua kuimana tendee ne kubakandamena. Mbimpe tuetu kumanya bukokeshi budi nabu Satana ne mushindu utudi mua kumukandamena ne bademon bende.

Mbukole kayi budi nabu Satana?

7. Mbukole kayi budi nabu Satana ku mutu kua bena panu?

7 Satana mmushiminyine Yehowa malu katshia ku kale. (Nsumuinu 27:11) Udi kabidi ukokesha tshitupa tshinene tshia bantu. 1 Yone 5:19 udi wamba ne: ‘Ba pa buloba bonso badi balala mu [bukokeshi] bua mubi.’ Ke bualu kayi Diabolo wakateta Yezu ukeba kumupesha bukokeshi ne butumbi bua ‘makalenge onso a pa buloba.’ (Luka 4:5-7) Mupostolo Paulo udi wamba bua Satana ne: ‘Bikala lumu luimpe luetu ne tshilulu tshikudika, ludi natshi anu kudi batshidi bajimina; bakafofomijabu mêsu a meji a badi kabayi bitabuja kudi nzambi wa tshikondo etshi, bua dinkenka dia lumu luimpe lua butumbi bua Kristo udi tshifuanyikiji tshia Nzambi, kaditemi kudibu.’ (2 Kolinto 4:3, 4) Satana ‘mmuena mashimi, ne udi tatu wawu,’ kadi utu udileja bu “muanjelo wa munya.” (Yone 8:44; 2 Kolinto 11:14) Udi ne bukole ne mayele a kufofomija nawu ngenyi ya bamfumu ba pa buloba ne bantu badibu bakokesha. Mmupambuishe bantu ne biambamba ne malongesha a dishima a mu bitendelelu adi matangalake.

8. Ntshinyi tshidi Bible wamba bua bukokeshi budi nabu Satana?

8 Bukole ne bukokeshi bidi nabi Satana biakamueneka patoke mu tshikondo tshia muprofete Danyele. Pavua Yehowa mutume muanjelu bua kumanyisha Danyele mukenji wa kumukankamija nawu, bakakangila muanjelu eu njila kudi ‘muanjelu-mulami wa bukalenge bua Pelasa.’ Bakalama muanjelu muimpe eu matuku 21 too ne pakaluabu kumusungidila kudi ‘Mikaele, umue wa bamfumu ba banjelu.’ Badi batela kabidi mu muyuki umue umue eu bualu bua ‘[demon uvua] muanjelu-mulami wa bena Gelika.’ (Danyele 10:12, 13, 20) Kabidi, mu Buakabuluibua 13:1, 2 badi bakula bua Satana bu “dragon” udi upesha nyama wa luonji muena tshididi ‘bukole buende, nkuasa wende wa butumbi ne bukokeshi bunene.’

9. Bena Kristo badi baluangana ne banganyi?

9 Kabiena bikemesha muvua mupostolo Paulo mufunde ne: ‘Diluangana dietu dia bibula kadiena dia kufuilangana ne munyinyi ne mashi, kadi ndia kufuilangana ne makalenge ne makokeshi ne bamfumu ba mîdima ba buloba ebu, ne bisumbu bia nyuma mibi bidi mu miaba ya mu diulu.’ (Efeso 6:12) Nansha lelu, bademon balombola kudi Satana Diabolo ke badi benzeja bakokeshi ba pa buloba ne bantu bonso mu kabujima malu, babasaka bua kushipa bantu bapite bungi musangu umue, bua kuenza malu a tshinyangu adi kaayi ne mutu. Tumonayi mpindieu mushindu utudi mua kukandamena makole a nyuma aa.

Ntshinyi tshitudi tudikuba natshi?

10, 11. Mmunyi mutudi mua kukandamena Satana ne banjelu bende babi?

10 Katuena mua kukandamena Satana ne banjelu bende babi ne bukole buetu nkayetu, nansha bobu buikale bua mubidi anyi bua meji to. Paulo udi utubela ne: ‘Nudikoleshe mu Mukalenge ne mu bukole buende bunene.’ Tudi ne bua kunyemena kudi Nzambi bua atukube. Paulo udi wamba kabidi ne: ‘Luatayi bintu bionso bia mvita bia Nzambi, bua nuenu numanye mua kuimana bakandamane kumpala kua mateyi a Diabolo. Angatayi bintu bionso bia mvita bia Nzambi, bua nuenu numanye mua kudimanyika bimpe palua dituku dibi, ne panuajikija kuenza malu onso, nudi mua kuimana.’​—Efeso 6:10, 11, 13.

11 Misangu ibidi mijima Paulo udi wambila bena Kristo nende bua bavuale ‘bintu bionso bia mvita bia Nzambi.’ Muaku eu “bionso” udi umvuija ne: bua kukandamana mu mvita idi bademon batuluisha katuena ne bua kuenza malu ku tshimfula-muoyo to. Nenku, mbintu kayi binene bia mvita bia mu nyuma bidi bena Kristo ne bua kuikala nabi bua kumona mua kukandamena bademon?

Mmushindu kayi utudi ne bua ‘kuimana’?

12. Mmunyi mudi bena Kristo mua kuvuala bulelela mu bifuka biabu?

12 Paulo udi umvuija ne: ‘Nunku imanayi bienu, bamane kusuika bulelela mu bifuka bienu bu mukaba, bamane kuteka buakane bu tshibuikilu tshia pa tshiadi.’ (Efeso 6:14) Bia mvita bibidi bidibu batele muaba eu mmukaba ne tshibuikilu tshia pa tshiadi. Musalayi uvua ne bua kuvuala mukaba mumukuate bimpe bua kukuba tshifuka tshiende (mbese ne kuinshi kua difu) ne bua kusomekaku muele. Bia muomumue, bulelela bua mu Bible budi ne bua kuikala butujingile bikole anu bu mukaba bua tuetu kumona mua kuikala ne nsombelu udi upetangana nabu. Tudiku ne ndongamu wa kubala Bible dituku dionso anyi? Tutu tumubala ne bena mu dîku dietu bonso anyi? Tutu ne tshibidilu tshia kukonkonona mvese wa ku dituku mu dîku anyi? Kabidi, tudiku tuenda pamue ne malu adibu bumvuija mu mikanda idi ‘mupika wa lulamatu ne wa [budimu]’ upatula anyi? (Matayo 24:45) Bituikala tuenza malu aa, tudi tudienzeja bua kutumikila mubelu wa Paulo. Tudi kabidi ne bande ya video ne matadi a DVD adi mua kutupesha mibelu ya mu Bible. Kulamata bulelela bikole kudi mua kutuambuluisha bua kuangata mapangadika a meji ne bua kubenga kulonda njila mubi.

13. Mmunyi mutudi mua kukuba muoyo wetu wa mu tshimfuanyi?

13 Tshibuikilu tshia pa tshiadi tshiena dîna tshivua tshikuba tshiadi ne muoyo ne bitupa bikuabu bia mushinga bia mubidi wa musalayi. Muena Kristo udi mua kukuba muoyo wende wa mu tshimfuanyi (anyi muntu wa munda) pa kudienzeja bua kunanga buakane bua Yehowa ne pa kutumikila mikenji yende miakane. Tshibuikilu tshia pa tshiadi tshia mu tshimfuanyi tshidi tshituepula ku dipepeja mushinga wa Dîyi dia Nzambi. Patudi tufika ku ‘dikina malu mabi ne tunanga malu mimpe,’ tudi tukanda makasa etu ‘bua kaendedi mu njila yonso mubi.’​—Amosa 5:15; Musambu 119:101.

14. Kubueja ‘makasa etu mu bisabata bia kudilongolola kua lumu luimpe lua ditalala’ kudi kumvuija tshinyi?

14 Pa tshibidilu basalayi bena Lomo bavua bavuala bisabata biakanyine ngendu mile ivuabu benza ya binunu ne binunu bia kilometre mu njila minene ivua mu nseke yonso ya bukalenge buabu. Mêyi a ‘kubueja makasa mu bisabata bia kudilongolola kua lumu luimpe lua ditalala’ adi umvuija tshinyi bua bena Kristo? (Efeso 6:15) Adi umvuija ne: tudi badilongolole bua kuenza bualu kampanda. Tudi badilongolole bua kuamba lumu luimpe lua Bukalenge bua Nzambi dîba dionso didiku mushindu. (Lomo 10:13-15) Patudi tudifila mu mudimu wa diyisha bidi bitukuba ku “mateyi” a Satana.​—Efeso 6:11.

15. (a) Ntshinyi tshidi tshileja ne: ngabu munene wa ditabuja udi ne mushinga wa bungi? (b) ‘Mmiketa kayi idi ne kapia kasuikaku’ idi mua kuenzela ditabuja dietu bibi?

15 Paulo udi utungunuka wamba ne: ‘Pa mutu pa bintu bionso nuambule ngabu [munene] wa ditabuja, unudi mua kuepela nende miketa yonso ya Satana idi ne kapia kasuikaku.’ (Efeso 6:16) Mubelu wa kuangata ngabu munene wa ditabuja udi ulua kunyima kua mêyi a ne: ‘pa mutu pa malu onso,’ bua kuleja mudi tshintu tshia mvita etshi tshia mushinga wa bungi. Ditabuja dietu kadiena ne bua kuikala ne kaba kashale nansha. Anu bu ngabu munene wa kudikuba nende, ditabuja dietu didi ditukuba ku ‘miketa ya Satana idi ne kapia kasuikaku.’ Miketa eyi idi mua kuikala binganyi lelu? Idi mua kuikala nansha bipendu bidi bitua ku muoyo, mashimi ne bitupa bia bulelela bitangalaja kudi baluishi ne bantu badi babenge malongesha etu badi bakeba kutekesha ditabuja dietu. “Miketa” eyi idi mua kuikala kabidi lukuka ludi lutusaka bua kulua banangi ba biuma, bitufikisha ku didifila mu disumba dia bintu bia bungi ne mene ku ditembangana ne bantu bakadi mu nsombelu eu wa batumone batuambe. Pamuapa mbele mfranga mu nzubu yabu milenga idibu bibake ne mu mashinyi adibu basumbe peshi badi baditambisha bua biju bia mushinga mukole ne miodele mipiamipia ya bilamba bidibu nabi. Nansha bu bakuabu mua kuenza bualu kayi, tudi ne bua kuikala ne ditabuja dikole didi mua kutshinguluja ‘miketa idi ne kapia kasuikaku’ eyi. Mmunyi mutudi mua kupeta ditabuja dikole ne kudilama?​—1 Petelo 3:3-5; 1 Yone 2:15-17.

16. Ntshinyi tshidi mua kutuambuluisha bua kupeta ditabuja dikole?

16 Tudi mua kusemena pabuipi ne Nzambi pa kuikala kudilongela Bible ne kusambila ne muoyo mujima. Tudi mua kulomba Yehowa ditabuja dikole ne pashishe kuenza malu umvuangana ne masambila etu. Tshilejilu, tutuku tulongolola bimpe Dilonga dia Tshibumba tshia Nsentedi dia ku lumingu luonso ne tshipatshila tshia kuandamunamu anyi? Ditabuja dietu nedikale dikole bituikala tulonga Bible ne mikanda yetu.​—Ebelu 10:38, 39; 11:6.

17. Mmunyi mutudi mua ‘kuangata tshifulu tshia lupandu’?

17 Paulo udi ujikija diumvuija dia bintu bia mvita bia mu nyuma ne mubelu eu: ‘Nuangate tshifulu tshia lupandu, ne muele wa nyuma udi dîyi dia Nzambi.’ (Efeso 6:17) Tshifulu tshivua tshikuba mutu ne buongo bua musalayi, bivua bimuambuluisha bua kuangata mapangadika. Bia muomumue, ditekemena dietu dia bena Kristo didi dikuba bieledi bietu bia meji. (1 Tesalonike 5:8) Pamutu pa tuetu kuuja lungenyi luetu ne bipatshila bia panu ne bia kupeta biuma, tudi ne bua kulutangija ku ditekemena dietu dia kudi Nzambi anu muakenza Yezu.​—Ebelu 12:2.

18. Bua tshinyi katuena ne bua kulengulula dibala dia Bible pa tshibidilu?

18 Tshintu tshia ndekelu tshidi tshitukuba ku bukokeshi bua Satana ne bademon bende ndîyi dia Nzambi anyi mukenji wende udi mu Bible. Ebu ke bualu bukuabu butudi katuyi ne bua kulenguluila dibala dia Bible pa tshibidilu. Dimanya divule dia Dîyi dia Nzambi didi ditukuba ku mashimi a Satana ne ku biambamba bidi bademon batangalaja ne ku mêyi mabi adi bantu badi babenge malongesha etu batuamba.

“Nutendelele Nzambi misangu yonso”

19, 20. (a) Ntshinyi tshidi tshindile Satana ne bademon bende? (b) Ntshinyi tshidi mua kutukolesha mu nyuma?

19 Nzambi ukadi pa kubutula Satana ne bademon bende ne bukua panu bubi mu katupa kîpi emu. Satana mmumanye bimpe ne: “matuku ende adi mabadika.” Ke bualu kayi udi ne tshiji ne udi uluisha bantu ‘badi batumikila mikenji ya Nzambi ne badi ne bumanyishi bua Yezu.’ (Buakabuluibua 12:12, 17, MMM) Bidi bitukengela kukandamena Satana ne bademon bende.

20 Tudi ne dianyisha dia bungi bua mubelu eu wa kuangata bintu bionso bia mvita bia Nzambi! Paulo udi ujikija diakula bua bintu bia mvita bia mu nyuma ne mubelu eu ne: ‘Nutendelele Nzambi misangu yonso ne kulomba kuonso ne disengelela dionso mu nyuma muimpe; nuikale batabale mu dinanukila dionso ne disengelela bua bansantu bonso.’ (Efeso 6:18) Masambila adi mua kutukolesha mu nyuma ne kutuambuluisha bua kushala batabale. Tutumikilayi mêyi a Paulo aa, tutungunuke ne kusambila, bualu nebituambuluishe bua kukandamena Satana ne bademon bende.

Mmalu kayi audi mulonge?

• Satana ne bademon bende mbafumine kuepi?

• Diabolo udi ne bukole kayi?

• Mbinganyi bitudi tudikuba nabi kudi Satana ne bademon bende?

• Mmunyi mutudi mua kuvuala bintu bionso bia mvita bia Nzambi?

[Nkonko ya dilonga]

[Bimfuanyi mu dibeji 26]

“Bana ba Nzambi kumonabo ne: bana ba bakaji ba bantu bavua bimpe batambe”

[Tshimfuanyi mu dibeji 28]

Udiku mua kutela ne kumvuija bintu bisambombo bia mvita bia mu nyuma anyi?

[Bimfuanyi mu dibeji 29]

Mmunyi mudi dienza malu aa dituambuluisha bua kudikuba kudi Satana ne bademon bende?