Nkonko ya babadi

Nyama mimpe ivua Noa mubuele nayi mu buatu ivua anu 7 ku nyama ne nyama yonso anyi ivua milume 7 ne mikaji 7 ku nyama ne nyama?

Pakajikija Noa kuenza buatu, Yehowa wakamuambila ne: ‘Buela biebe mu buatu ne bantu bonso ba mu nzubu muebe; bualu bua meme ngakukumona muimpe ku mêsu kuanyi munkatshi mua tshikondo etshi. Buela biebe ne [nyama muanda mutekete ya ku nyama yonso idi mimpe, mulume ne mukajende]; nyama idi kayiyi mimpe, buela [anu ne ibidi ya ku yonso ya kudiyi, mulume ne mukajende].’ (Genese 7:1, 2) Mu Bible mikuabu bu mudi wetu wa Mukanda wa Nzambi, anyi wa Mukanda wa Mvidi Mukulu [wa Katolike], nansha wa Mukanda wa Mvidi Mukulu [wa Mishonyi], mbakudimune miaku ya mu tshiena Ebelu eyi bu ‘nyama milume muanda mutekete ne nyama mikaji muanda mutekete.’

Mu tshiena Ebelu, “muanda mutekete” udibu batele muaba eu bavua baubala ne: “muanda mutekete muanda mutekete.” (Genese 7:2) Tshidibi, diambulula dia bungi kampanda mu muakulu wa tshiena Ebelu kadiena diumvuija anu ne: bidi bikengela kusangisha bungi budibu bambulule abu to. Tshilejilu, 2 Samuele 21:20 udi umvuija muvua munga ‘muntu wa mfiondo’ muikale ne ‘minu isambombo ku tshianza ne tshianza ne bana ba nkasa basambombo ku dikasa ne dikasa.’ Mu tshiena Ebelu, mbambulule bungi “isambombo” njila ibidi ibidi mu mvese eu. Kadi abi kabiena biumvuija ne: muntu wa mfiondo au uvua ne minu 6 miambakanangane ibidi ibidi (anyi 12) ku tshianza tshionso ne ku dikasa dionso nansha. Mbambulule bungi ebu nunku anu bua kuleja mushindu uvua minu midiabanye ku tshianza ne ku tshianza ne ku dikasa ne ku dikasa.

Nunku, bungi “muanda mutekete muanda mutekete” budi mu Genese 7:2 mu tshiena Ebelu kabuena bumvuija nyama milume 7 ne mikaji 7 bua kuenzayi nyama 14, anu mudi kuambulula bungi “ibidi” kakuyi kumvuija bintu “bibidi bibidi” mu Genese 7:9, 15 (MMM) pabi kabiyi biumvuija bintu bilume 2 ne bikaji 2 anyi bintu binayi pa tshintu tshionso. Nunku, nansha muvuabu babueje nyama ivua mimpe “muanda mutekete muanda mutekete” mu buatu, bakabueja ivua kayiyi mikezuke anu ‘ibidi’ ibidi patupu.

Kadi tuambe tshinyi bua mêyi a ne: nyama “mulume ne mukajende” adibu bambe panyima pa bungi “muanda mutekete” mu Genese 7:2? Bualu ebu mbufikishe bamue ku diela meji ne: bavua bambile Noa bua kuangata nyama milume 7 ne mikaji 7 ku nyama ne nyama mikezuke bua kumonayi mua kulelangana. Kadi kabavua balame nyama mimpe ayi anu bua kuluayi kulelangana to! Genese 8:20 udi utuambila ne: pakapatuka Noa mu buatu, ‘wakashila Yehowa tshioshelu; wakangata [umue] wa ku nyama yonso idi miakane ne wa nyunyu yonso idi miakane, wakabifila bu mulambu wa kuosha pa kapia pa tshioshelu.’ Bu muvua Noa ne nyama wa 7 wa mu nyama yonso mimpe, wakapeta nyama wa kufila bu mulambu, tshibi ushiya mikuabu 6 mikale ibidi ibidi mulume ne mukaji bua kutungunujayi diminu diayi pa buloba.