Bua tshinyi tudi ne bua kubuela mu bisangilu?
Bua tshinyi tudi ne bua kubuela mu bisangilu?
BAYENDE wa Christine wakamulekela musangu umue panyima pa bamane kuenza bidimu 20 mu dibaka. Christine kushalaye nkayende ne bana ba balume 7 ne wa bakaji umue ba yeye kukolesha. Muana wa kumpala uvua ne mvula 18 ne wa mukala ne 7. Christine udi wamba ne: “Mpindieu mvua ne bua kubanga kudiangatshila mapangadika onso manene. Meme kumona bujitu abu buntonde, ne mvua dijinga ne dikuatshisha ne muntu wa kundombola.” Mmuaba kayi wakapetaye diambuluisha adi?
Udi wamba ne: “Bisangilu bia Bantemu ba Yehowa ke biakatuambuluisha meme ne bana banyi. Mu bisangilu muvua balunda bavua batukuatshisha ne Dîyi dia Nzambi divua ditulombola. Dibuela mu bisangilu divua dituambuluisha mu kalu ne kalu konso ka nsombelu wa dîku dietu.”
Mu tshikondo etshi tshia “malu makole,” tuetu bonso tudi anu ne ntatu kabukabu. (2 Timote 3:1) Anu bu Christine, udi mua kufika pebe ku dimona mudi bisangilu bia Bantemu ba Yehowa biambuluisha bikole mu nyuma, mudibi bualu bua mushinga mukole mu ditendelela diebe dia Yehowa. Bidi bimueneka ne: bisangilu bitanu bitu bienzeka lumingu luonso bidi bikusaka bua kunanga Nzambi, bikolesha ditekemena diebe bua matuku atshilualua ne bikupesha mibelu milenga ya mu Bible ya mushindu wa kupita ne ntatu.
Nansha nanku, kudi bantu batu bamona dibuela dia mu bisangilu bionso dibakolele. Batu bapungile bikole dilolo dionso, bafuane kumona kuvuala bilamba bidi bikumbane bua bisangilu ne kuasa luendu batangile muaba udibi bienzekela kubatonda. Bakuabu batu bamona mêba a midimu yabu kaayi abapetesha mushindu wa kubuela mu bisangilu misangu yonso. Bobu basue kubuela mu bisangilu bionso, badi ne bua kuitaba bua kupeta mfranga mikese anyi mene kuipatshibua ku mudimu. Bakuabu bakese badi mua kupumbisha bisangilu bela meji ne: kuya ku manaya kampanda kudi mua kubapetesha disulakana dia bungi kupita kubuela kua mu bisangilu.
Kadi mmalu kayi manene adi ne bua kutusaka bua kubuela mu bisangilu? Ntshinyi tshiudi mua kuenza bua bisangilu ebi bikuambuluishe? Bua kuandamuna nkonko eyi, tukonkononayi bimpe lubila luvua Yezu muele ludi mu Matayo 11:28-30. Wakamba ne: ‘Luayi kundi, bonso badi ne mudimu mukole, badi ne bujitu bunene, meme nennupe dikisha. Angatayi mutshi wanyi wa tshikokedi pa nshingu yenu, nuyile malu kundi; bualu bua meme ndi ne kalolo ne kanemu mu mutshima wanyi; nunku nenusangane dikisha mu mitshima yenu. Bualu bua mutshi wanyi wa tshikokedi udi muakane ne bujitu buanyi budi bupepele.’
‘Luayi kundi’
Yezu wakamba ne: ‘Luayi kundi.’ Umue mushindu wa kuitaba dibikila dia Yezu edi ngua kubuela mu bisangilu bionso. Bualu bukuabu buimpe butudi ne bua kubuelela mu bisangilu mbuvua Yezu muambe musangu kampanda ne: ‘Ndi bianyi munkatshi mua bantu babidi anyi basatu badi badisangisha mu dîna dianyi.’—Matayo 18:20.
Mu bidimu lukama bia kumpala, Yezu uvua mudibikidile nkayende bantu ba mishindu yonso bua kumulondabu. Yeye kubapetesha mushindu wa kudiabu nende bulunda. Bamue bakamulonda diakamue. (Matayo 4:18-22) Bakuabu pabu bakalekela dinanga dia biuma dibapangisha bua kumulonda. (Mâko 10:21, 22; Luka 9:57-62) Yezu wakambila bantu bavua bitabe bua kumulonda ne: ‘Nuenu kanuakunsungula, ngakunusungula.’—Yone 15:16.
Panyima pa lufu ne dibika dia Yezu, katshivua kabidi musombe ne bayidi bende to. Kadi uvua nabu mu mushindu wa ne: uvua ulombola mudimu wabu ne utangila mushindu uvuabu batumikila mibelu yende. Tshilejilu, bidimu bitue ku 70 panyima pa yeye mumane kubika, wakapesha bisumbu 7 bia mu Asia Mukese mibelu ne dikankamija. Mêyi ende akaleja muvuaye mumanye bimpe ngikadilu mimpe ya bantu bavua mu bisumbu abi ne bilema biabu.—Buakabuluibua 2:1–3:22.
Yezu utshidi anu utangila malu a bayidi bende bonso. Wakalaya ne: ‘Monayi, ndi nenu matuku onso too ne ku nshikidilu kua tshikondo etshi.’ (Matayo 28:20) Tudi mpindieu mu matuku a ku nshikidilu au, nanku tudi ne bua kutumikila dîyi dia Yezu dia kumulonda. Ku malu atudi ne bua kuenza bua kumulonda, tudi ne bua kuikala tubuela mu bisangilu bionso. Yezu mmusue bua tumuteleje ne bua ‘tuikale tuyishibua’ kudiye mu malu a mu Bible atutu tulonga mu bisangilu ne mu miyuki itubu benzamu pa tshibidilu. (Efeso 4:20, 21) Utuku witaba dibikila dia Yezu dia ne: ‘Luayi kundi’ anyi?
‘Bonso badi ne mudimu mukole, badi ne bujitu bunene’
Bualu bunene butudi ne bua kubuelela mu bisangilu mbua kupetamu dikankamija. (Ebelu 10:24, 25) Ba bungi ba kutudi badi batata ne ‘mudimu mukole ne badi ne bujitu bunene’ bua mishindu kabukabu. Udi mua kuikala pamuapa ne ebe malu adi makuzengeje bu mudi masama. Paudi mu bisangilu, nudi mua kukankamijangana ne bana benu. (Lomo 1:11, 12) Tshilejilu, udi mua kumvua mandamuna adi akolesha ditabuja, badi mua kukuvuluija malu adi Bible ulaya audi mutekemene, ne udi mua kumona ditabuja dia bakuabu badi pabu ne ntatu. Malu onso aa adi mua kukuambuluisha bua kunanukila ne kumona ntatu yebe mu mushindu muakanyine.
Tangila malu akamba muanetu mukuabu wa bakaji udi ne disama dikole dia munanunanu. Udi uleja ne: “Disama dianyi ditu dindomba bua kuenza amue matuku mu lupitadi. Nansha mutubi bintatshisha ndambu bua kuya mu bisangilu pantu mpatuka mu lupitadi, muomu amu ke muaba untu nya. Disanka ne dinanga bia bana betu bitu bimpeshilulula panyi disanka dia bungi, ne malongesha ne mibelu bia kudi Yehowa ne Yezu bidi bipesha muoyo wanyi mushinga wawu.”
‘Mutshi wanyi wa tshikokedi udi muakane ne bujitu buanyi budi bupepele’
Tangila ne: mu mvese utudi tukonkonona eu, Yezu wakamba ne: “Nuyile malu kundi.” Patudi tuyila malu kudi Yezu, tudi tulua bayidi bende, ne tudi tuambula mutshi wende wa tshikokedi patudi tudilambula kudi Nzambi ne tutambula. (Matayo 28:19, 20) Bua tuetu kushala anu bayidi ba Yezu tudi ne bua kuikala tubuela mu bisangilu bionso. Bua tshinyi? Bualu mu bisangilu ke mudibu batulongesha malu a Yezu, malongesha ende ne ndongeshilu yende.
Mbujitu kayi budi Kristo mmusue bua tuambule? Mbujitu bua muomumue ne budiye yeye muine muambule: diakalenga dia kuenza disua dia Nzambi. (Yone 4:34; 15:8) Bidi bikengela kudienzeja bua kutumikila mikenji ya Nzambi ne bujitu ebu mbupepele bua kubuambula. Tuetu bajinge kubuambula ne makanda etu nkayetu, tudi mua kubumona kabuyi kunyungisha. Kadi tuetu balombe nyuma wa Nzambi ne bikale tulonga malu a mu Bible adibu balongesha mu bisangilu, netupete “bukole” bupite butudi nabu budi bufumina kudi Nzambi. (2 Kolinto 4:7) Patudi tulongolola bisangilu bionso ne tuandamunamu kabidi, dinanga dietu kudi Yehowa didi dienda dilua dikole menemene. Kabidi, tuetu banange Nzambi, mikenji yende “kayena itunemena bujitu.”—1 Yone 5:3.
Bantu batu ne ntatu bu mudi ya kupeta makuta, ya masama, ne ya mua kujikija malu makuabu adibu nawu. Kadi bua tuetu kujikija ntatu eyi, katuena ne bua kueyemena meji etu a buntu to. Bisangilu bia tshisumbu bidi bituambuluisha bua kulekela ‘kuditatshisha,’ bualu Yehowa udi ukumbaja majinga etu ne utuambuluisha bua kutantamena ntatu. (Matayo 6:25-33, MML) Bushuwa, bisangilu bietu bidi bileja mudi Nzambi mutunange.
“Ndi ne kalolo ne kanemu mu mutshima wanyi”
Yezu uvua ne tshibidilu tshia kubuela mu nsunagoga muvuabu balonga Dîyi dia Nzambi. Musangu mukuabu, Yezu wakangata muvungu wa Yeshaya ne kubalaye ne: ‘Nyuma wa Nzambi udi pambidi panyi, bualu bua yeye wakangela manyi pa mutu ne: Ambila bantu bapele lumu luimpe; Yeye wakuntuma ne: Ambila bena lukanu bualu bua dikopoka diabu, ne bafofo bualu bua kutabaja kua mêsu abu, upe badi batata budishikaminyi, ambila bantu bualu bua tshidimu tshiakuitabuja Mukalenge.’ (Luka 4:16, 18, 19) Bivua mua kutuenza disanka dia bungi bua kumvua Yezu umvuija mêyi aa wamba ne: ‘Lelu bualu ebu buakafundabu buakujalama mu matshi enu’!—Luka 4:21.
Yezu “mulami munene” wa lutulu utshitu anu ulondesha mushindu udibu balama bayidi bende. (1 Petelo 5:1-4) Yeye ke udi ulombola ‘mupika wa lulamatu udi ne meji’ bua kuteka balami mu bisumbu bia Bantemu ba Yehowa bia buloba bujima. (Matayo 24:45-47; Tito 1:5-9) Balume aba badi ‘badisha ekeleziya’ wa Nzambi ne lutulu ne badi bafila tshilejilu tshimpe padibu babuela mu bisangilu bionso. Udi mua kuleja dianyisha bua bantu aba badi bikale ‘mapa’ pa kubuela mu bisangilu muudi mua kukolesha bakuabu paudi uluamu ne ufilamu mandamuna.—Bienzedi 15:30-33; 20:28; Efeso 4:8, 11, 12.
“Nenusangane dikisha mu mitshima yenu”
Paudi ubuela mu bisangilu, mmalu kayi audi mua kuenza bua kukupeteshabi dikisha bimpe menemene? Bumue bua kudiwu mbua kutumikila mubelu wa Yezu wa ne: ‘Dimukayi munudi numvua.’ (Luka 8:18) Bantu bavua basue kulonga ne muoyo mujima bavua bateleja Yezu ne ntema yonso. Bavua bamulomba bua kumvuijaye bilejilu bivuaye ufila, ke bobu kufika ku dipeta lumvu luimpe lua malu.—Matayo 13:10-16.
Udi mua kuidikija bantu aba bavua basue kumanya malu a Nzambi pa kuikala uteleja ne ntema miyuki idibu benza mu bisangilu. (Matayo 5:3, 6) Bua wewe kushala mulame ntema, ikala ulondesha mushindu udi muntu udi ulongesha wenda uya ne ngenyi. Ikala udiela nkonko eyi munda munda ne: ‘Mmunyi mundi mua kutumikila malu aa mu nsombelu wanyi? Mmunyi mundi mua kuambuluisha nawu bantu bakuabu? Mmunyi mundi mua kumvuija bualu ebu?’ Kabidi, ukebe mvese idi muanetu udi ulongesha ufila bua kushindika nayi malu adiye wamba. Wewe muikale udimuka bua mushindu uudi uteleja, bisangilu nebitambe kukukolesha kabidi.
Padi bisangilu bijika, yukila ne bakuabu malu auvua mumvue mu bisangilu. Wimanyine pa malu au ne mushindu uudi mua kuatumikila. Kuyikila miyiki milenga kudi kuambuluisha bua bisangilu kuikalabi bitamba kukolesha.
Tudi ne malu a bungi mimpe adi atusaka bua kuikala kubuela mu bisangilu bietu. Bu mutukadi bakule bua masanka a dibuela mu bisangilu, mbimpe kudiebeja ne: Mmushindu kayi untu ngitaba lubila lua Yezu lua ne: ‘Luayi kundi’?
[Bimfuanyi mu dibeji 11]
Kudiku malu makuabu atu akupangisha bua kubuela mu bisangilu anyi?