Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Yehowa udi wangata ditumikila dietu ne mushinga

Yehowa udi wangata ditumikila dietu ne mushinga

Yehowa udi wangata ditumikila dietu ne mushinga

‘Muananyi, wikale ne meji, usankishe mutshima wanyi.’​—NSUMUINU 27:11.

1. Ndungenyi kayi ludi lumuangalake bikole mu bantu lelu eu?

LUNGENYI lua kuikala badikadile ne dibenga kutumikila ndumuangalake pa buloba bujima lelu eu. Mupostolo Paulo udi umvuija tshidi tshikebesha bualu ebu mu mukanda wakafundilaye bena Kristo ba mu Efeso wamba ne: ‘Nuakendamu diambedi bu mudi tshikondo tshia buloba ebu, bu mudi mukalenge wa bukokeshi bua mu lupepele, wa nyuma udi wenzeja katataka munkatshi mua bana ba bupidia.’ (Efeso 2:1, 2) Bushuwa, udi mua kuamba ne: Satana Diabolo udi ‘mukalenge wa bukokeshi bua lupepele’ ke udi munyange buloba bujima ne lungenyi lua dibenga kutumikila anyi lua bupidia. Wakenza nunku mu bidimu lukama bia kumpala ne ke tshiakenzaye ne tshikisu tshionso mu Mvita ya kumpala ya buloba bujima pakamuipatabu mu diulu.​—Buakabuluibua 12:9.

2, 3. Bua tshinyi tudi ne bua kutumikila Yehowa?

2 Kadi tuetu bena Kristo, tudi bamanye ne: Yehowa mmuakanyine bua tuetu kumutumikila bualu yeye ke Mufuki wetu, Mukuatshishi wa muoyo wetu, Mukalenge wetu wa dinanga ne Musungidi wetu. (Musambu 148:5, 6; Bienzedi 4:24; Kolosai 1:13; Buakabuluibua 4:11) Bena Isalele ba mu matuku a Mose bavua bamanye bimpe ne: Yehowa ke uvua Mufidi wa muoyo ne Mupandishi wabu. Ke bualu kayi Mose wakabambila ne: ‘Nuenu nutumikile mêyi onso adi Yehowa Nzambi wenu unuambila.’ (Dutelonome 5:32) Eyowa, Yehowa uvua muakanyine bua bobu kumutumikila. Kadi kabakatumikila Nzambi wabu matuku a bungi nansha.

3 Ditumikila dietu didi ne mushinga kayi ku mêsu kua Mufuki wa diulu ne buloba? Musangu mukuabu Nzambi wakambila muprofete Samuele bua ambile Mukalenge Shaula ne: ‘Kutumikila kudi kupita milambu ya kuosha bulengele.’ (1 Samuele 15:22, 23) Bua tshinyi?

Mushindu udi ditumikila ‘dipite milambu bulengele’

4. Mmu mushindu kayi utudi mua kupesha Yehowa tshintu?

4 Bintu bionso bitudi nabi mbifume kudi Yehowa bualu yeye ngudi mubifuke. Nunku, kudiku kantu katudi mua kumupesha anyi? Eyowa, tudi mua kumupesha tshintu tshia mushinga mukole menemene. Ntshintu kayi atshi? Tudi mua kupetela diandamuna mu mêyi aa adi atubela ne: ‘Muananyi, wikale ne meji, usankishe mutshima wanyi, bua mmanye mua kuitaba kudi muntu udi umpenda.’ (Nsumuinu 27:11) Tudi mua kupesha Nzambi ditumikila dietu. Nansha tuetu bikale mu nsombelu mishilangane ne bakole mu mishindu mishilangane, yonso wa kutudi udi mua kutumikila Nzambi ne kuleja ne: Satana Diabolo uvua mushime pavuaye muamba ne: bantu kabena mua kushala balamate Nzambi padibu mu makenga. Edi ndiakalenga dia dikema!

5. Mmunyi mudi kubenga kutumikila Mufuki kumulenga? Fila tshilejilu.

5 Nzambi utu uteya ntema bikole ku mapangadika atudi tuangata. Patudi tubenga kumutumikila, bidi bimulenga bikole. Mmushindu kayi? Udi unyingalala padiye umona muntu wangata dipangadika dibi dia mushindu eu. (Musambu 78:40, 41) Elabi meji ne: muntu udi ne disama dia nsukadi kadi kêna ulonda bidibu bamuambila kudi munganga bua diakalenga diende to, udi udia bintu bidibu bamukandike bidi mua kumukebela njiwu. Munganga wende neumvue munyi pamumonaye wenza nanku? Tumanye ne: Yehowa udi umvua bibi padi bantu babenga kumutumikila, bualu yeye mmumanye tshidi kubenga kumutumikila mua kutukebela.

6. Ntshinyi tshidi mua kutuambuluisha bua kutumikila Nzambi?

6 Ntshinyi tshidi mua kuambuluisha yonso wa kutudi bua kuikala kutumikila? Mbimpe yonso wa kutudi kulombaye Nzambi bua amupeshe “mutshima wa lungenyi” anyi muoyo wa ditumikila anu bu muvua Mukalenge Solomo muenze. Wakalomba mutshima wa mushindu eu bua “kujingulula malu mimpe ne malu mabi” bua kumona mua kukosa bilumbu bia bena Isalele nende. (1 Bakelenge 3:9) Tuetu basue kumanya dishilangana didi pankatshi pa malu mimpe ne mabi mu bulongolodi ebu budi bantu ne lungenyi lua bupidia, tudi ne bua kuikala ne “mutshima wa lungenyi” anyi wa ditumikila. Nzambi mmutupeshe Dîyi diende, mikanda ya kulonga nayi Bible, bisangilu bietu ne bakulu ba mu tshisumbu bua kutulombola bua tumone bua kupeta “mutshima wa lungenyi.” Utuku uditatshisha bua ne: malu onso adi Nzambi mulongolole aa akuambuluishe anyi?

7. Bua tshinyi Yehowa udi wangata kutumikila ne mushinga kupita milambu?

7 Mu bualu ebu tuvuluke ne: ku kale Yehowa wakambila bena Isalele ne: kutumikila kudi ne mushinga wa bungi kupita milambu ya nyama. (Nsumuinu 21:3, 27; Hoshea 6:6; Matayo 12:7) Bua tshinyi bivua nanku pabi Yehowa nkayende ke uvua mulomba bantu bende bua kufila milambu eyi? Elabi meji, ntshinyi tshivua tshisaka muntu bua kufila mulambu? Uvua uufila bua kusankisha Nzambi anyi? Peshi uvua uufila anu bualu mbambe bua kufila? Muntu yeye musue kusankisha Nzambi ne muoyo mujima, udi ne bua kudienzeja bua kutumikila mikenji yende yonso. Nzambi kêna dijinga ne milambu ya nyama to, kadi ditumikila dietu ntshintu tshia mushinga tshitudi mua kumupesha.

Tshilejilu tshidi tshitudimuija

8. Bua tshinyi Nzambi wakanyenga Shaula bukalenge?

8 Muyuki udi mu Bible wa mukalenge Shaula udi utuleja mushinga wa ditumikila. Pakatuadija Shaula kukokesha, uvua ne didipuekesha ne udimona ‘muntu mupuekele ku mêsu kuende.’ Kunyima kua matuku, wakatuadija kuangata mapangidika ne lutambishi ne meji mabi. (1 Samuele 10:21, 22; 15:17) Dituku dikuabu Shaula uvua ne bua kuluangana ne bena Peleshete. Samuele uvua mumuambile bua amuindile bua kuluaye kufila mulambu kudi Yehowa ne kumuleja tshia kuenza. Kadi Samuele kakafika lukasa bu muvua Shaula mutekemene, bantu kutuadija kumuangalaka. Shaula umona nanku, ‘kufila mulambu wa kuosha.’ Bualu ebu kabuakasankisha Yehowa to. Padi Samuele utula makasa yeye mumane kujikija, mukalenge kuambaye ne: tshilema ki ntshiende to, kadi bu muvua Samuele mujingakane, nunku ‘ngakudienzeja nkayanyi ku bukole’ bua kufila milambu ya kuosha bua kukeba diakalenga kudi Yehowa. Bua Mukalenge Shaula, kufila mulambu kuvua ne mushinga wa bungi kupita kutumikila muvuabu bamuambile bua kuindila Samuele bua alue kufila mulambu. Samuele kumuambila ne: ‘Wewe wakuenza bupote; wewe kuakunemeka mukenji wa Yehowa Nzambi webe, wakakuambilaye.’ Shaula wakajimija bukalenge buende bualu kavua mutumikile Yehowa.​—1 Samuele 10:8; 13:5-13.

9. Mmunyi muvua Shaula muleje dibenga kutumikila diende dia Nzambi?

9 Bualu ebu buvuaku bulongeshe mukalenge dilongesha kampanda anyi? Tòo. Panyima pa matuku, Yehowa wakambila Shaula bua kubutula tshisamba tshia bena Amaleka tshivua tshibayobole. Shaula uvua ne bua kubashipa ne nyama yabu yonso. Wakatumikila Yehowa anu bualu ‘wakashipa bena Amaleka ku Hawila too ne ku Shû.’ Pakalua Samuele bua kusambakena nende, mukalenge uvua ne disanka dia bungi bua muvuabu batshimune ne kuamba ne: ‘Yehowa akuvudijile disanka. Ngakutumikila mukenji wa Yehowa.’ Pamutu pa kuenza malu onso anu muvuabu bamuambile, yeye ne bantu bende kabakashipa Mukalenge Agaga ne ‘mikoko ne ngombe ne biakadi ne manyi a bungi ne bana ba mikoko biakatamba buimpe ne bintu bionso biakadi bimpe.’ Mukalenge Shaula kulejaye muvuaye kayi muenze tshilema wamba ne: ‘Bantu kabakashipa mikoko ne ngombe biakatamba bulengele, bua kuyishipela Yehowa Nzambi webe.’​—1 Samuele 15:1-15.

10. Ndilongesha kayi diakapangila Shaula kupeta?

10 Bua bualu ebu Samuele wakambila Shaula ne: ‘Yehowa udi utamba kusanka bua milambu ya kuosha ne nyama mishipa bu mudiye usanka bua kutumikila kua dîyi dia Yehowa anyi? Tangila, kutumikila kudi kupita milambu ya kuosha ne kumvua kudi kupita manyi a bimpanga bulengele.’ (1 Samuele 15:22) Bu mukavua Yehowa mudianjile kuamba ne: bavua ne bua kushipa nyama ayi, kayivua mikumbane bua bamulambulayi to.

Ikala utumikila mu malu onso

11, 12. (a) Mmunyi mudi Yehowa umona didienzeja dietu bua kumutendelela mu mushindu udi umusankisha? (b) Mmunyi mudi muntu mua kudidinga ne: udi wenza disua dia Nzambi pende eku kayi umutumikila?

11 Yehowa udi usanka bikole padiye umona bantu bende bashala anu bamulamate nansha padibu babakengesha, batungunuka ne kuyisha Bukalenge buende nansha mudi bantu ba bungi babenga kubateleja ne babuela mu bisangilu bia bena Kristo nansha mudi nsombelu mukole. Tudi tusankisha mutshima wa Yehowa patudi tumutumikila mu malu a mushinga a ntendelelu wetu aa. Yehowa udi wangata ntendelelu wetu ne mushinga patudi tudienzeja bua kumutendelela bualu tudi bamunange. Bantu badi mua kupua muoyo mudimu wetu mukole, kadi Nzambi mmumanye bionso bitudi tumuenzela ne muoyo mujima ne kakubipua muoyo nansha.​—Matayo 6:4.

12 Kadi bua kusankisha Nzambi, tudi ne bua kumutumikila mu malu onso atudi tuenza. Katudidingi pa kuela meji ne: tudi mua kutupa ku imue mikenji ya Nzambi bualu tudi tumuenzela mudimu mu mishindu mikuabu kampanda to. Tshilejilu, muntu udi mua kudidinga wela meji ne: yeye wenzela Yehowa mudimu kampanda wa bikole, udi mua kumuitabila bua kuenda masandi anyi kuenza bubi bukuabu bunene. Kuela meji mushindu eu ntshilema.​—Galatia 6:7, 8.

13. Mmunyi mudi ditumikila dietu dia Yehowa mua kutetshibua patudi pa nkayetu?

13 Nunku tudiebeje ne: ‘Ndiku ntumikila Yehowa mu nsombelu wanyi wa ku dituku ne ku dituku, too ne malu adi amueneka antangila anu meme nkayanyi anyi?’ Yezu wakamba ne: ‘Muntu udi mua kueyemenyibua padiye ne bintu bikese neikale mua kueyemenyibua kabidi pikaleye ne bintu bia bungi; muntu udi mubi padiye ne bintu bikese neikale mubi kabidi pikaleye ne bintu bia bungi.’ (Luka 16:10) Tudiku ‘tuenda ne mutshima muakane tshishiki’ nansha ‘mu nzubu yetu’ mudi bakuabu kabayi mua kutumona anyi? (Musambu 101:2) Bushuwa, ditabuja dietu didi ditetshibua patudi mu nzubu muetu. Mu matunga a bungi mudi bantu bapetela biamu bia ordinatere mu nzubu yabu, mbitekete bua kutangila malu a bantu butaka pa kutua anu mbota patupu. Kukadi ndambu wa bidimu, bua muntu kumonaye malu a mushindu eu, bivua bikengela aye miaba itubu baenzela. Tudiku tutumikila ne muoyo mujima mêyi a Yezu a ne: ‘Muntu yonso udi utangila mukaji ne lukuka lua masandi wakumana kuenda nende masandi mu mutshima wende’ anyi? Mu bulelela, tudiku tubenga nansha bua kutangila bimfuanyi bia bantu butaka anyi? (Matayo 5:28; Yobo 31:1, 9, 10; Musambu 119:37; Nsumuinu 6:24, 25; Efeso 5:3-5) Kadi netuambe tshinyi bua malu a tshikisu atubu baleja ku televizion? Tudiku ne mmuenenu umue ne Nzambi wetu, udi mutshima wende ‘mukine muntu udi musue malu a tshimbambila’ anyi tshikisu anyi? (Musambu 11:5) Netuambe tshinyi bua dinua dipitshisha dia maluvu mu musokoko? Bible udi ukandika dikuatshika dia maluvu kadi udi kabidi udimuija bena Kristo bua kabikadi ‘bapika ba maluvu.’​—Tito 2:3; Luka 21:34, 35; 1 Timote 3:3.

14. Ngimue mishindu kayi itudi mua kuleja mutudi tutumikila Nzambi mu malu a makuta?

14 Bukuabu bualu butudi ne bua kudimukila ntshilumbu tshia makuta. Tshilejilu, tudiku basue kulua babanji mu mubunyi wa dîsu kadi mu mishindu ya buivi peshi dibila anyi? Tutuku tukeba mishindu idi kayiyi ilonda mikenji bua kubenga kufuta bitadi anyi? Peshi tutu tutumikila ne muoyo mujima mukenji wa ‘kualukijila bantu bonso mabanza abu: mulambu kudi muena mulambu’?​—Lomo 13:7.

Ditumikila didi difuma ku dinanga

15. Bua tshinyi tudi tutumikila mikenji ya Yehowa?

15 Kutumikila mikenji ya Nzambi kudi kupetesha masanka. Tshilejilu, patudi tubenga kunua makanya, kuenda masandi ne tunemeka mashi bualu ntshintu tshia tshijila, tudi mua kuepuka amue masama. Kutumikila malongesha a mu Bible mu malu makuabu a mu nsombelu wetu kudi kutuambuluisha bua kuikala bantu badi batula makuta abu ne meji, kusomba bimpe ne bantu ne kuikala ne nsombelu muimpe mu mêku etu. (Yeshaya 48:17) Masanka onso aa mmabenesha a kudi Nzambi adi aleja buimpe bua mikenji yende. Kadi, tudi tutumikila Yehowa bualu tudi bamunange. Katuena tuenzela Nzambi mudimu anu bua kupeta bintu kudiye to. (Yobo 1:9-11; 2:4, 5) Nzambi mmutupeshe budikadidi bua kusungula muntu utudi basue kutumikila. Kadi tuetu tudi basungule bua kutumikila Yehowa bualu tudi basue kumusankisha ne basue kuenza tshidi tshimpe.​—Lomo 6:16, 17; 1 Yone 5:3.

16, 17. (a) Mmunyi muvua Yezu mutumikile Nzambi mu dinanga? (b) Mmunyi mutudi mua kuidikija Yezu?

16 Yezu mmutushile tshilejilu tshipuangane tshia kutumikila Yehowa bualu tudi bamunange. (Yone 8:28, 29) Yezu ‘wakayila ditumikila ku malu akakengaye nawu’ pavuaye pa buloba. (Ebelu 5:8, 9) Mmushindu kayi? Yezu ‘wakadipuekesha, wakalua mutumikidi too ne ku lufu, ku lufu mene lua pa mutshi wa makenga.’ (Filipoi 2:7, 8) Nansha mukavua Yezu utumikila Nzambi mu diulu, ditumikila diende diakatetshibua pakaluaye pa buloba. Tudi bajadike ne: Yezu mmukumbane mu malu onso bua kuikala Muakuidi munene wa bana babu ba mu nyuma ne wa bakuabu bonso badi batumikila Nzambi.​—Ebelu 4:15; 1 Yone 2:1, 2.

17 Netuambe tshinyi buetu tuetu? Tudi mua kuidikija Yezu pa kutumikila Nzambi kumpala mu malu onso. (1 Petelo 2:21) Tuetu bonso tudi tupeta disanka patudi tutumikila mikenji ya Nzambi bualu tudi bamunange nansha patudi mu nsombelu mikole anyi padibu batusaka bua kuenza bibi. (Lomo 7:18-20) Tudi kabidi ne bua kutumikila ne muoyo mujima malu adi bantu badibu bateka bua kulombola ntendelelu mulelela nansha mudibu bena mapanga. (Ebelu 13:17) Kutumikila mikenji ya Yehowa patudi pa nkayetu kudi ne mushinga wa bungi ku mêsu kuende.

18, 19. Kutumikila Nzambi ne muoyo mujima kudi kututuadila tshinyi?

18 Lelu eu, ditumikila dietu dia Yehowa didi mua kutufikisha ku dikengeshibua bua tuetu kulama muoyo wetu mutoke. (Bienzedi 5:29) Kabidi, kutumikila mukenji udi Yehowa mutuelele wa kuyisha ne kulongesha kudi kutulomba bua kuenza mudimu eu too ne palua nshikidilu wa bulongolodi ebu bubi bua malu. (Matayo 24:13, 14; 28:19, 20) Bidi bikengela tutungunuke ne kuikala tudisangisha ne bena Kristo netu nansha mudi malu a mu tshikondo etshi makole. Nzambi wetu wa dinanga mmumone bionso bitudi tuenza bua kumutumikila mu malu onso aa. Kadi bua tuetu kutumikila bimpe menemene, tudi ne bua kuluangana ne mateketa a mubidi wetu wa mpekatu ne kuela malu mabi nyima etu tuenda tukolesha dinanga dietu bua malu makane.​—Lomo 12:9.

19 Patudi tuenzela Yehowa mudimu mu dinanga ne muoyo wa dianyisha, ‘udi ulua mufutshi wa badi bamukeba [kutudi].’ (Ebelu 11:6) Kufila milambu mimpe kudi ne mushinga ne nkuimpe, kadi kutumikila Nzambi mu malu onso bua dinanga ditudi bamunange nadi kudi kumusankisha bikole menemene.​—Nsumuinu 3:1, 2.

Mmunyi muudi mua kuandamuna?

• Bua tshinyi tudi mua kuamba ne: tudi ne tshintu tshitudi mua kupesha Yehowa?

• Mbilema kayi biakenza Shaula?

• Mmunyi mutudi mua kuleja ne: kutumikila nkuimpe kupita milambu?

• Ntshinyi tshidi tshikusaka bua kutumikila Yehowa?

[Nkonko ya dilonga]

[Tshimfuanyi mu dibeji 26]

Munganga neumvue munyi padi mubedi ubenga kulonda bidiye mumuambile?

[Tshimfuanyi mu dibeji 28]

Bua tshinyi Yehowa wakabenga mukalenge Shaula?

[Bimfuanyi mu dibeji 30]

Utu utumikila mikenji ya Nzambi paudi nkayebe mu nzubu anyi?