Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Udi mudilongolole bua dituku dia Yehowa anyi?

Udi mudilongolole bua dituku dia Yehowa anyi?

Udi mudilongolole bua dituku dia Yehowa anyi?

‘Dituku dinene dia Yehowa didi pabuipi; didi pabuipi ne didi didiendesha lukasa.’​—SEFANYA 1:14.

1-3. (a) Ntshinyi tshidi Bible wamba bua dituku dia Yehowa? (b) “Dituku dia Yehowa” ditudi mpindieu ndituku kayi?

DITUKU dinene dia Yehowa ki ndituku dia mêba 24 to. Ntshikondo tshile tshikala Nzambi ne bua kulumbuluisha benji ba malu mabi. Bantu badi kabayi benzela Nzambi mudimu badi ne bua kutshina dituku edi dia midima, dia dikenga, dia tshiji tshikole, dia ntatu ne dia kabutu. (Yeshaya 13:9; Amosa 5:18-20; Sefanya 1:15) Muprofete Yoele udi wamba ne: ‘Aka! Bua dituku adi! Bua dituku dia Yehowa didi pabuipi, ne didi dilua bu kubutuka kufume kudi Nzambi wa Bukole Buonso.’ (Yoele 1:15) Kadi mu dituku adi dinene, Nzambi neikale Musungidi wa badi ne “mitshima miakane.”​—Musambu 7:10.

2 Tshiambilu tshia “dituku dia Yehowa” tshidi tshileja mutu Nzambi unyoka bantu babi mu bikondo bishilangane. Tshilejilu, “dituku dia Yehowa” diakakuata bena Yelushalema pavua Yehowa mutume bena Babulona bua kubanyoka mu 607 kumpala kua Yezu. (Sefanya 1:4-7) Nzambi wakenza kabidi bualu bua muomumue mu 70 bikondo bietu ebi pakenzaye mudimu ne bena Lomo bua kunyoka bena Yuda bavua babenge muanende. (Danyele 9:24-27; Yone 19:15) Bible udi wakula kabidi bua “dituku dia Yehowa” dikalaye ne bua ‘kuluangana mvita ne bena bisamba bionso.’ (Zekâya 14:1-3) Mupostolo Paulo wakaleja ku bukole bua nyuma muimpe mudi dituku edi dipetangana ne tshikondo tshivua Yezu ne bua kuikala Mukalenge mu diulu tshiakatuadija mu 1914. (2 Tesalonike 2:1, 2) Mvese wa tshidimu tshia 2007 wa Bantemu ba Yehowa uvua muakanyine bualu kudi malu a bungi adi aleja ne: dituku dia Yehowa ndisemene pabuipi bikole. Uvua muangatshila mu Sefanya 1:14 udi wamba ne: ‘Dituku dinene dia Yehowa didi pabuipi.’

3 Bu mudi dituku dinene dia Yehowa disemene pabuipi, dilongolola kutuadijila ku mpindieu. Mmunyi muudi mua kudilongolola bua dituku edi? Kudiku malu makuabu audi ne bua kuenza bua kudilongolola bua dituku dia Yehowa anyi?

Ikala mudilongolole

4. Yezu uvua mudilongolole ku diteta dinene kayi?

4 Mu mulayi wende uvua wakula bua nshikidilu wa tshikondo etshi, Yezu Kristo wakambila bayidi bende ne: “nudilongolole.” (Matayo 24:44) Pavua Yezu wamba mêyi aa, yeye muine ukavua mudilongolole bua diteta dinene dia kufila muoyo wende bua kupikula bantu. (Matayo 20:28) Ntshinyi tshitudi mua kulongela ku mushindu uvua Yezu mudilongolole?

5, 6. (a) Mmunyi mudi kunanga Nzambi ne bantu netu mua kutuambuluisha bua kudilongolola bua dituku dia Yehowa? (b) Ntshilejilu kayi tshidi Yezu mutushile bua dinanga dia muntu netu?

5 Yezu uvua munange Yehowa bikole, ne mikenji yende miakane. Ebelu 1:9 udi wamba bua Yezu ne: ‘Wewe wakasua malu makane ne udi ne malu mabi tshiji; bua bualu ebu Nzambi, Nzambi webe mene, wakuela manyi a disanka pamutu pebe ne diela dia manyi ditamba diakelaye bakuebe.’ Yezu wakashala mulamate anu Tatuende wa mu diulu bualu uvua mumunange. Nzambi neatulame bituikala petu bamunange nunku ne bituatumikila mikenji yende. (Musambu 31:23) Tuetu bikale ne dinanga ne ditumikila bia nunku, nebituambuluishe bua kudilongolola bua dituku dia Yehowa.

6 Yezu uvua kabidi munange bantu bikole bitambe. Bushuwa, ‘wakadi nabu luse, bualu bua bobu bakadi batata, bakadi bamuangalake bu mikoko idi kayiyi ne mulami.’ (Matayo 9:36) Ke bualu kayi, wakayisha bantu lumu luimpe anu bu mudi dinanga ditusaka petu bua kumanyisha bantu netu lumu luimpe lua Bukalenge. Dinanga ditudi banange Nzambi ne bantu netu didi dituambuluisha bua kuikala bena Kristo ba tshisumi ne kudilongolola bua dituku dinene dia Yehowa.​—Matayo 22:37-39.

7. Bua tshinyi tudi ne bua kuikala ne disanka patudi bindile dituku dia Yehowa?

7 Yezu uvua ne disanka dia kuenza disua dia Yehowa. (Musambu 40:8) Tuetu bikale ne lungenyi lua muomumue, netuikale ne disanka dia kuenzela Nzambi mudimu wa tshijila. Netuikale tupeshangana bintu anu bu Yezu ne netuikale ne disanka. (Bienzedi 20:35) Bushuwa, “disanka dia Yehowa mbukole [buetu].” Disanka edi didi dituambuluisha bua kudilongolola bimpe bua dituku dinene dia Yehowa.​—Nehemiya 8:10.

8. Bua tshinyi tudi ne bua kusambila Yehowa bikole?

8 Masambila avua Yezu wenza ne muoyo mujima akamuambuluisha bua kudilongolola bua mateta avuaye ne bua kupeta. Wakasambila pavua Yone umutambuisha. Yezu wakasambila butuku bujima kumpala kua kusungulaye bapostolo bende. (Luka 6:12-16) Nnganyi udi kayi mua kumvua bimutua ku muoyo padiye ubala disambila dia ndekelu diakenzaye butuku bua muladilu wa lufu luende? (Mâko 14:32-42; Yone 17:1-26) Utu pebe usambila bikole bu muvua Yezu usambila anyi? Ikala usambila Yehowa misangu yonso, kuikadi usambila lukasa lukasa to; umulombe bua nyuma wende akulombole ne ikala witaba bua kulonda tshidi nyuma ukuleja. Mbimpe kuikala mu malanda mimpe ne Tatu wetu wa mu diulu mu matuku makole atudi aa bualu dituku diende dinene didi disemena pabuipi ne lukasa. Nunku mu mishindu yonso, tungunuka ne kusambila bikole bua wikale mu malanda mimpe ne Yehowa.​—Yakobo 4:8.

9. Bua tshinyi kuditatshisha bua banemeke dîna dia Yehowa kudi ne mushinga?

9 Yezu uvua uditatshisha bikole bua kunemeka dîna dia tshijila dia Yehowa, ne bualu ebu buakamuambuluisha kabidi bua kudilongolola bua ntatu ivuaye mupete. Ke bualu kayi wakambila bayidi bende bua bikale balomba mu masambila abu ne: ‘banemeke dîna diebe.’ (Matayo 6:9) Tuetu tujinga bikole bua banemeke dîna dia Yehowa anyi bua dikale anu dia tshijila, katuena ne bua kuenza bualu nansha bumue budi mua kudipendeshisha to. Dîba adi, netuikale badilongolole bua dituku dinene dia Yehowa.

Udiku ne bua kushintulula amue malu anyi?

10. Bua tshinyi mbimpe kudikonkonona?

10 Dituku dia Yehowa diodi dilue malaba, nedikusangane ukadi mudilongolole anyi? Yonso wa kutudi udi ne bua kukonkonona nsombelu wende bua kumona ni kudi malu adiye ne bua kuakaja. Bu mudi matuku etu a muoyo mikale makese ne katuyi bamanye dituafua, muntu yonso udi ne bua kudienzeja bua kuikala mu malanda mimpe ne Nzambi dituku dionso. (Muambi 9:11, 12; Yakobo 4:13-15) Nunku, tukonkononayi amue malu atudi ne bua kutabalela bikole mu nsombelu wetu.

11. Ntshipatshila kayi tshiudi natshi bua dibala dia Bible?

11 Bualu bua kumpala bua mushinga mmubelu wa ‘mupika wa lulamatu’ wa kubala Bible dituku dionso. (Matayo 24:45) Udi mua kudifundila tshipatshila tshia kubala Bible kutuadijila ku Genese too ne ku Buakabuluibua ku tshidimu tshionso, ne kuelelapu meji. Wewe ubala nshapita mitue ku inayi ku dituku, neubale nshapita yonso ya mu Bible 1 189 mu tshidimu tshimue. Mukalenge yonso wa mu Isalele uvua ne bua kubala Mikenji ya Yehowa ‘matuku ende onso’ a muoyo. Bidi bimueneka ne: ke tshiakenza Yoshua. (Dutelonome 17:14-20; Yoshua 1:7, 8) Bidi ne mushinga bua bakulu bikale babala Dîyi dia Nzambi dituku dionso bua bamone mua kulongesha ‘diyisha dilenga.’​—Tito 2:1.

12. Disemena dia dituku dia Yehowa didi ne bua kutusaka ku dienza tshinyi?

12 Disemena dia dituku dia Yehowa didi ne bua kutusaka bua kubuela mu bisangilu bionso bia bena Kristo ne kuandamunamu dîba dionso didiku mushindu. (Ebelu 10:24, 25) Wewe wenza nanku, nebikuambuluishe bua wikale mumanyishi wa Bukalenge muimpe udi ukeba bantu badi basue kupeta muoyo wa kashidi ne ubambuluisha. (Bienzedi 13:48) Udi mua kuenza kabidi mudimu wa kuambuluisha bakulakaje ne kukankamija bansonga mu tshisumbu. Malu aa adi mua kukupetesha disanka dia bungi.

Malanda ebe ne bakuabu

13. Nnkonko kayi itudi ne bua kudiela bua diluata dia bumuntu bupiabupia?

13 Bu mudi dituku dia Yehowa pabuipi, udiku ne bua kudienzeja bua ‘kuvuala muntu mupiamupia wakafukibua mu tshifuanyikiji tshia Nzambi ne buakane ne tshijila bidi bifuma ku malu malelela’ anyi? (Efeso 4:20-24) Wewe muikale ne ngikadilu ya buena ya Nzambi, bantu bakuabu nebamone ne: udi ‘wenda mu nyuma muimpe’ ne udi uleja mamuma ende. (Galatia 5:16, 22-25) Udiku mua kutela malu masunguluke adi aleja ne: wewe ne bena mu dîku diebe nudi baluate bumuntu bupiabupia anyi? (Kolosai 3:9, 10) Tshilejilu, nutuku bamanyike munudi nuenzela bena Kristo nenu ne bantu bakuabu malu mimpe anyi? (Galatia 6:10) Kulonga Bible pa tshibidilu nekunuambuluishe bua kupeta ngikadilu ya buena ya Nzambi yanuambuluisha bua kudilongolola bua dituku dia Yehowa.

14. Bua tshinyi udi ne bua kulomba Nzambi nyuma muimpe paudi udienzeja bua kuikala ne lutulu?

14 Newenze tshinyi biwikale utu ukuata tshiji lubilu ne umona ne: bidi bikengela wikale ne lutulu? Ngikadilu eu ngumue wa ku mamuma adi nyuma muimpe mua kukupetesha. Nunku lomba Nzambi nyuma wende anu bu muvua Yezu muambe ne: ‘Nulombe, nebanupe, nukebe, nenumone, nukokole, nebanunzuluile. Nunku nuenu bantu babi, binuamanya mua kupa bana benu bintu bimpe, Tatu wenu wa mu diulu kêna upa batu bamulomba nyuma muimpe anyi?’​—Luka 11:9-13.

15. Ntshinyi tshiudi ne bua kuenza paudi tshilumbu ne muena Kristo nebe?

15 Fuanyikija ne: udi ne tshilumbu ne muena Kristo nebe. Enza muebe muonso bua kutshijikija bua kulama ditalala ne buobumue mu tshisumbu. (Musambu 133:1-3) Tumikila mubelu wa Yezu udi mu Matayo 5:23, 24 anyi Matayo 18:15-17. Wewe mulekele dîba dibuelela tshiji tshiebe, enza lukasa bua kujikija tshilumbu atshi. Tshitu tshitamba kutatshisha bantu nkubenga kuikala ne muoyo wa kubuikidilangana. Paulo wakamba ne: ‘Nulejangane kalolo, nuikalangane ne mitshima ya luse, nulekelelangane malu mabi enu bu muakanulekela Nzambi malu mabi enu mu Kristo.’​—Efeso 4:25, 26, 32.

16. Mmu malu kayi mudibi bikengela kulejangana mutshima wa luse mu dibaka?

16 Mulume ne mukaji badi ne bua kuikala bumvuilangana luse ne babuikidilangana misangu yonso. Wewe musue kunanga muena dibaka nebe ne kuikala umufuila luse, udienzeje bua kukumbaja tshipatshila etshi ku diambuluisha dia Nzambi ne dia Dîyi diende. Kudiku bualu buudi ne bua kuakaja bilondeshile mubelu udi mu 1 Kolinto 7:1-5 bua kulengeja nsombelu ne kubenga kusaka muena dibaka nebe bua aye kukeba dinanga muaba mukuabu anyi? Bushuwa mu tshilumbu etshi bidi bikengela bua mulume anyi mukaji ‘ikale ne mutshima wa luse.’

17. Mmalu kayi adi muntu udi muenze bubi bunene ne bua kuenza?

17 Kadi netuambe tshinyi biwikala muenze bubi bunene? Enza malu adi akengela bua kulongolola bubi buebe ne lukasa luonso. Mu mishindu yonso lomba diambuluisha kudi bakulu bena Kristo. Masambila abu ne mibelu yabu nebikuambuluishe bua kupingana kudi Nzambi. (Yakobo 5:13-16) Lomba Yehowa luse ne umuleje muudi munyingalale ne muoyo mujima. Wewe kuyi muenze malu aa, kondo kebe ka muoyo nekikale kakupisha. Ke tshivua tshienzekele Davidi, kadi wakumvua bimpe pakatondaye bubi buende kudi Yehowa. Wakafunda ne: ‘Disanka didi kudi muntu udi ne ditomboka diende diumushibue, ne udi ne bubi buende bubuikidibue. Disanka didi kudi muntu udi Yehowa kayi ubadila dipambuka diende dia ku buakane, ne udi kayi ne lubombo mu mutshima wende!’ (Musambu 32:1-5) Yehowa udi ubuikidila bantu badi benza bubi kadi bamulomba luse ne muoyo mujima.​—Musambu 103:8-14; Nsumuinu 28:13.

Kubuelakanyi mu malu a pa buloba

18. Mmunyi muudi ne bua kumona malu a pa buloba?

18 Kakuyi mpata, udi muindile buloba bupiabupia budi Tatu wetu wa mu diulu mutulaye. Kadi mmunyi muudi umona malu a bena panu badi kabayi batshina Nzambi? Satana udi “mukokeshi wa buloba” kavua ne bukokeshi nansha bumue ku mutu kua Yezu Kristo. (Yone 12:31; 14:30) Wewe pebe kuena musue bua Diabolo akukokeshe ne malu a pa buloba ebu to, nanku tumikila mêyi a mupostolo Yone aa: ‘Kanusu malu a pa buloba, anyi bintu bia pa buloba.’ Mbimpe kuenza nanku bualu “buloba budi bujimina ne lukuka luabu kabidi; kadi yeye udi wenza mudi disua dia Nzambi udi ushalaku tshiendelele.”​—1 Yone 2:15-17.

19. Mbipatshila kayi bidibu balomba bansonga bena Kristo bua kudifundila?

19 Udiku wambuluisha bana bebe bua ‘kudilama kabayi ne ditoba dia malu a pa buloba’ anyi? (Yakobo 1:27) Satana mmusue kukuata bana bebe anu bu mutu mulobi ukuata mishipa. Lelu eu kudi bisumbu bia bungi bidi bifikisha bansonga ku dibuelakana mu malu a pa buloba. Kadi basadidi ba Yehowa bakadi mu bulongolodi bumuepele buapanduka pabutulabu bukua panu bubi ebu. Nunku bidi bikengela kukankamija bansonga bua ‘kukumbaja mudimu wa Mukalenge misangu yonso.’ (1 Kolinto 15:58) Baledi bena Kristo badi ne bua kuambuluisha bana babu bua kudifundila bipatshila bidi mua kubapetesha disanka ne nsombelu udi utumbisha Yehowa ne udi ubambuluisha bua kudilongolola bua dituku diende.

Ela meji ku malu enzeka panyima pa dituku dinene dia Yehowa

20. Bua tshinyi tudi ne bua kutuma lungenyi luetu ku muoyo wa tshiendelele?

20 Bua wewe kuindila dituku dia Yehowa ne muoyo mutukije, udi ne bua kutuma lungenyi luebe ku muoyo wa tshiendelele. (Yuda 20, 21) Udi muindile muoyo wa tshiendelele mu Mparadizu pawikala ne bua kupetulula bukole bua mubidi ne pawikala ne dîba dia kukumbaja malu onso audi mudifundile ne kuvudija dimanya diebe dia malu a Yehowa. Neutungunuke ne kulonga malu a Nzambi kashidi bualu lelu eu tudi bamanye anu ‘midimu yende mikese.’ (Yobo 26:14, MMM) Bushuwa malu mimpe mmatuindile kumpala eku.

21, 22. Mmalu kayi atuambilangana ne bantu babika ku lufu?

21 Mu Mparadizu, bantu babishibua nebatuambile malu a kale atudi katuyi bamanye. Tshilejilu, Hanoka neatumvuije muvuaye mupete dikima dia kuambila bantu bavua kabayi batshina Nzambi mukenji uvuaye mubatumine. (Yuda 14, 15) Noa neatulondele pende muvuaye muenze mudimu wa kuenza buatu. Abalahama ne Sala nebatumvuije muvuabu bumvue pakashiyabu bintu biabu bimpe mu tshimenga tshia Ula ne kuya kusomba mu ntenta. Esetê pende neatuambile amue malu avua menzeke pavuaye wakuila bana babu ne muvua tshifufu tshia Hamana tshipangile. (Esetê 7:1-6) Elabi meji ne: Yona udi ukulondela muvuaye muenze matuku asatu munda mua mushipa munene, anyi Yone Mubatiji ukuambila muvuaye mumvue pavuaye utambuisha Yezu. (Luka 3:21, 22; 7:28) Netulonge malu mimpe a bungi be!

22 Mu bukokeshi bua bidimu tshinunu bua Kristo, udi mua kuikala ne diakalenga dia kuambuluisha bantu babika ku lufu bua bapete “dimanya dia malu a Nzambi.” (Nsumuinu 2:1-6) Lelu eu bitu bituenza disanka patudi tumona bantu bamanya Yehowa Nzambi ne benza disua diende. Kadi ela meji bungi bua disanka diwikala nadi kumpala eku pikala Yehowa ne bua kubenesha bionso biwenza bua kulongesha bantu bavua ne muoyo kale ne ubamona bitaba ne muoyo mujima.

23. Ntshinyi tshitudi ne bua kudisuika bua kuenza?

23 Bua dipanga bupuangane dietu, katuena ne mushindu wa kubala masanka atudi tupeta lelu eu patudi tuenzela Yehowa mudimu to. (Musambu 40:5) Kadi tudi nangananga ne dianyisha dia bungi bua malu adi Nzambi mulongolole bua tuikale nende mu malanda mimpe. (Yeshaya 48:17, 18) Nansha tuetu ne ntatu ya mushindu kayi, tuenzelayi Yehowa mudimu wa tshijila ne muoyo mujima patudi bindile dituku diende dinene.

Newandamune munyi?

• “Dituku dia Yehowa” ntshinyi?

• Mmunyi muudi mua kudilongolola bua dituku dia Yehowa?

• Bu mudi dituku dinene dia Yehowa disemene pabuipi, ngamue malu kayi atudi mua kushintulula?

• Ntshinyi tshiudi muindile panyima pa dituku dia Yehowa?

[Nkonko ya dilonga]

[Tshimfuanyi mu dibeji 12]

Yezu uvua mudilongolole bua makenga

[Tshimfuanyi mu dibeji 15]

Netuikale ne diakalenga dia kuambuluisha bantu babika ku lufu bua kumanya Yehowa