Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Kuikalapu kua Kristo kudi kumvuija tshinyi buebe wewe?

Kuikalapu kua Kristo kudi kumvuija tshinyi buebe wewe?

Kuikalapu kua Kristo kudi kumvuija tshinyi buebe wewe?

‘Utuambile tshimanyinu tshia pawalua tshiakabidi; ne tshia ku nshikidilu kua tshikondo etshi.’​—MAT. 24:3.

1. Ndukonko kayi lua mushinga luvua bapostolo bele Yezu?

KUKADI bidimu bitue ku binunu bibidi, bapostolo banayi ba Yezu bakamuela lukonko pavuabu bayikila nende pa Mukuna wa Olive. Bakamuebeja ne: ‘Utuambile dituku dialua malu aa; utuambile tshimanyinu tshia pawalua tshiakabidi; ne tshia ku nshikidilu kua tshikondo etshi.’ (Mat. 24:3) Mu lukonko elu, bapostolo bakatela biambilu bibidi bidi ne mushinga wa bungi: ‘pawalua tshiakabidi’ ne ‘ku nshikidilu kua tshikondo etshi.’ Biambilu ebi bidi biumvuija tshinyi?

2. ‘Ku nshikidilu’ kudi kumvuija tshinyi?

2 Tuanji tuakule bua tshiambilu tshibidi. Mu tshiena Greke tshia ku ntuadijilu mudi miaku ibidi (synteʹleia ne te’los) idibu bakudimune mu Mukanda wa Nzambi ne: ‘ku nshikidilu’ ne “nshikidilu.” Kadi miaku miaku eyi idi ne mumvuija mashilangane mu tshiena Greke. Muaku synteʹleia udibu bafunde mu Matayo 24:3 udi umvuija tshikondo tshia ndekelu, kadi muaku te’los udi umvuija ndekelu anyi nshikidilu. Tudi mua kumvuija dishilangana edi ne tshilejilu tshia muyuki udibu benza mu Nzubu wa Bukalenge. Ku ndekelu (anyi ku nshikidilu) kua muyuki kudi kuleja tshitupa tshia ndekelu tshidi ngamba-malu uvuluija bantu mu minite mikese malu adiye mumvuije ne pashishe uleja mushindu udiwu abatangila. Ndekelu wa muyuki ndîba didi ngamba-malu umbuka ku tshiakuidi. Bia muomumue, bilondeshile Bible ‘ku nshikidilu kua tshikondo etshi’ kudi kuleja tshikondo tshidi tshidianjidila nshikidilu ne tshikonga nshikidilu muine.

3. Ngamue malu kayi adi enzeka mu tshikondo tshidi Yezu Mukalenge?

3 Netuambe tshinyi bua parousiʹa * (udibu bakudimune mu Mukanda wa Nzambi ne: ‘kulua tshiakabidi’) uvua bapostolo bebeje bualu buende? Parousiʹa wa Kristo (anyi dilua diende tshiakabidi) wakatuadija pavua Nzambi mumuteke Mukalenge mu diulu mu 1914 ne udi utungunuka too paluaye kubutula bantu babi mu “dikenga dinene.” (Mat. 24:21) Malu a bungi bu mudi ‘matuku a ku nshikidilu’ wa tshikondo etshi, disangisha dia bela manyi ne dibika diabu bua kuya mu diulu adi enzeka mu tshikondo tshidi Yezu muikale mu Bukalenge. (2 Tim. 3:1; 1 Kol. 15:23; 1 Tes. 4:15-17; 2 Tes. 2:1) Tudi mua kuamba ne: ‘ku nshikidilu kua tshikondo etshi’ (synteʹleia) kudi kupetangana ne tshikondo tshidi Yezu muikale mu Bukalenge (parousiʹa).

Tshikondo tshile

4. Mmunyi mudi kuikalapu kua Yezu kupetangana ne mianda yakenzeka mu matuku a Noa?

4 Muaku parousiʹa udi umvuija tshikondo tshile bualu udi upetangana ne tshivua Yezu muambe bua kuikalapu kuende. (Bala Matayo 24:37-39.) Tangila ne: Yezu kavua mufuanyikije kuikalapu kuende ne tshikondo tshipi tshivua mvula wa kabutu muloke mu matuku a Noa to. Kadi wakafuanyikija kuikalapu kuende ne tshikondo tshile tshivua tshidianjidile mvula wa kabutu. Mu tshikondo atshi Noa wakenza buatu ne kuyishaye bantu too ne dîba diakalua mvula wa kabutu. Mianda eyi yakenzeka munkatshi mua bidimu bia bungi. Bia muomumue, kuikalapu kua Kristo kudi kukonga mianda idi ifikisha ku dikenga dinene ne ikonga dine dikenga edi.​—2 Tes. 1:6-9.

5. Mmunyi mudi mêyi adi mu Buakabuluibua nshapita 6 aleja ne: kuikalapu kua Yezu ntshikondo tshile?

5 Milayi mikuabu ya mu Bible idi ileja ne: kuikalapu kua Kristo kudi kumvuija tshikondo tshile, kadi ki nganu dilua diende bua kubutula bantu babi to. Mukanda wa Buakabuluibua udi uleja Yezu mubande pa kabalu katoke ne bamupeshe tshifulu tshia butumbi. (Bala Buakabuluibua 6:1-8.) Kunyima kua bamane kumuteka Mukalenge mu 1914, badi bamuleja upatuka ‘muikale mutambi, ne bua kutambaye bakuabu bukole.’ Pashishe badi baleja mudibu bamulonda kudi babandi ba pa tubalu tua mekala mashilangane. Bilondeshile Bible, tubalu etu tudi tuleja mvita, biyole bia nzala ne bipupu bia masama. Malu onso aa adi enzeka mu tshikondo tshile tshidibu babikila ne: ‘matuku a ku nshikidilu.’ Tudi tumona mudi malu aa akumbana mu matuku etu aa.

6. Buakabuluibua nshapita 12 udi utuambuluisha bua kumvua tshinyi bua kuikalapu kua Kristo?

6 Buakabuluibua nshapita 12 udi utumvuija malu makuabu adi atangila dijadika dia Bukalenge bua Nzambi mu diulu. Tudi tubalamu bua mvita ivua mienzeke mu diulu pankatshi pa Mikaele anyi Yezu Kristo mu muanzu wende wa mu diulu ne banjelu bende ne Diabolo ne bademon bende. Ku ndekelu badi bimansha Satana Diabolo ne banjelu bende pa buloba. Padibu bamuela panshi, Bible udi utuleja ne: udi ne tshiji tshikole, bualu ‘mmumanye ne: udi ne musangu muipi.’ (Bala Buakabuluibua 12:7-12.) Nunku dijadika dia Bukalenge bua Kristo mu diulu ndilonda kudi tshikondo tshidi tshileja ‘mulawu’ udi ukuata buloba ne bantu badi basombapu.

7. Musambu muibidi udi wakula bua tshinyi, ne mpunga kayi udibu bakuilamu?

7 Musambu muibidi udi pawu ne mêyi adi akula bua dijadika dia Yezu Mukalenge pa Mukuna wa Siona mu diulu. (Bala Musambu 2:5-9; 110:1, 2.) Kadi musambu eu udi uleja kabidi ne: kudi tshikondo tshidibu bapeshe bakokeshi ba pa buloba ne bantu babu mpunga wa kukokelabu bumfumu bua Kristo. Badi bababela bua ‘bikale ne meji’ ne bua ‘bayishibue.’ Bushuwa, mu tshikondo atshi ‘disanka didi kudi bonso badi beyemena’ Yehowa pa kumuenzela yeye ne Mukalenge udiye muteke mudimu. Nenku mbabapeshe mpunga wa kushintuluka mu tshikondo tshidi Yezu muikale Mukalenge.​—Mus. 2:10-12.

Dijingulula dia tshimanyinu

8, 9. Mbanganyi bavua ne bua kujingulula tshimanyinu tshia kuikalapu kua Kristo ne kutshiumvua?

8 Pavua Bafalese bakonke Yezu bua dîba divua Bukalenge bua Nzambi ne bua kulua, Yezu wakabandamuna ne: kabuvua ne bua kulua “ku mesu kua bantu babutangile” muvuabu bela meji. (Luka 17:20, 21) Bantu bavua kabayi bamuitabuja kabavua mua kujingulula tshimanyinu to. Mmunyi muvuabu mua kutshijingulula bualu kabavua nansha bitaba ne: Yezu uvua ne bua kulua Mukalenge wabu? Nunku, mbanganyi bavua ne bua kujingulula tshimanyinu tshia kuikalapu kua Kristo ne kutshiumvua?

9 Yezu wakatungunuka wamba ne: bayidi bende bavua ne bua kumona tshimanyinu etshi bimpe menemene anu muvuabu mua kumona ‘muele wa mvula upenya ku luseke lukuabu lua diulu, ukenkela ku lunga luseke lua diulu.’ (Bala Luka 17:24-29.) Tumanye ne: Matayo 24:23-27 udi uleja ne: Yezu uvua wakula bua tshimanyinu tshia kuikala kuende mu Bukalenge.

Bantu bavua ne bua kumona tshimanyinu

10, 11. (a) Mmunyi muvuabu bumvuije kale tshiambilu tshia “bantu ba tshikondo etshi” tshidi mu Matayo 24:34? (b) Mbanganyi bavua bayidi ba Yezu bumvue kakuyi mpata ne: bavua munkatshi mua “bantu ba tshikondo” etshi?

10 Kale, tshibejibeji etshi tshivua tshiumvuije ne: mu bidimu lukama bia kumpala, “bantu ba tshikondo etshi” badibu batele mu Matayo 24:34 bavua baleja ‘bena Yuda ba mu tshikondo atshi bavua kabayi bitabuja’ Yezu. * Diumvuija adi divua dimvuika dimpe bualu misangu mikuabu yonso ivua Yezu mutele miaku “bantu ba tshikondo etshi,” uvua wakula bibi bua bualu buabu, ne misangu ya bungi uvua wamba muvuabu bantu ‘babi.’ (Mat. 12:39; 17:17; Mâko 8:38) Nunku, bivua biumvuika ne: mêyi avua Yezu muakule bua “bantu ba tshikondo” etshi tshibi bua matuku etu avua afunkuna bantu bavua kabayi bamuitabuja bavua ne bua kumona malu avua ne bua kuleja ‘ku nshikidilu kua tshikondo etshi’ (synteʹleia) ne nshikidilu watshi (teʹlos).

11 Ntshia bushuwa ne: pavua Yezu wakula bibi bua “bantu ba mu tshikondo” etshi, uvua wambila bantu babi ba mu matuku ende anyi wakula bua bualu buabu. Kadi bivuaku nanku bua mêyi ende adi mu Matayo 24:34 anyi? Vuluka ne: bayidi ba Yezu banayi bakalua kudiye pa “nkayabo.” (Mat. 24:3) Bu muvua Yezu kayi muakule bibi bua “bantu ba tshikondo etshi” pavuaye wakula ne bapostolo bende, kakuyi mpata bavua mua kuikala bumvue ne: bobu ne bayidi bakuabu bavua ne bua kuikala munkatshi mua “bantu ba tshikondo” etshi bavua kabayi ne bua kujika ‘too ne pavua malu onso aa ne bua kujika.’

12. Ntshinyi tshidi mvese mikuabu ileja bua bantu bavua Yezu wakuila pakambaye bua “bantu ba tshikondo” etshi?

12 Ntshinyi tshidi tshitufikisha ku diamba nunku? Mmalu atudi tukonkonona mu mvese mikuabu. Anu mudibu bafunde mu Matayo 24:32, 33, Yezu wakamba ne: ‘Nuyile lusumuinu lua mutshi wa mfigi; patoloka lutonga luawu lutekete, pasampila mabeji alu, nenumanye ne: Tshidimu tshia mayowa tshidi pabuipi; nunku nuenu kabidi, panuamona malu aa onso, nenumanye ne: Yeye udi pabuipi, udi kumbelu menemene.’ (Tangila Mâko 13:28-30; Luka 21:30-32.) Pashishe tudi tubala mu Matayo 24:34 ne: ‘Bulelela, ndi nuambila ne: Bantu ba tshikondo etshi kabena bajika too ne pajika malu aa onso.’

13, 14. Bua tshinyi tudi mua kuamba ne: “bantu ba tshikondo” etshi bavua Yezu wamba badi ne bua kuikala bayidi bende?

13 Anu mudibi bileja mu Matayo 24:33, Yezu wakamba ne: bayidi bende bakavua pa kupeta nyuma muimpe ke bavua ne bua kujingulula amue malu pavuabu bamona ‘malu aa onso’ enzeka. Nunku Yezu uvua ne bua kuikala wakula bua bayidi bende pakambaye mêyi atudi tubala mu mvese wa 34 adi amba ne: ‘Bantu ba tshikondo etshi kabena bajika too ne pajika malu aa onso.’

14 Bayidi ba Yezu bavua bashilangane ne bantu bavua kabayi bamuitabuja bualu bobu bavua ne bua kumona tshimanyinu ne kutshijingulula. Bavua ne bua ‘kuyila’ malu a mu tshimanyinu atshi ne ‘kumanya’ diumvuija diawu dilelela. Bavua ne bua kujingulula ne: Yezu ‘udi pabuipi, udi kumbelu menemene.’ Nansha muvua bena Yuda bavua kabayi bitabuja Yezu ne bena Kristo bela manyi bamone muvua mêyi a Yezu makumbane tshitupa mu bidimu lukama bia kumpala, anu bena Kristo bela manyi ke bavua mua kupetela dilongesha ku malu au ne kujingulula diumvuija dilelela dia malu avuabu bamone.

15. (a) Lelu mbanganyi badi munkatshi mua “bantu ba tshikondo” etshi bavua Yezu muakuile? (b) Bua tshinyi katuena mua kumanya bule bujalame bua “tshikondo etshi”? (Bala malu adi mu kazubu kadi mu dibeji dia 25.)

15 Bantu badi kabayi bamanye bulelela lelu badi bamona ne: tshimanyinu tshia kuikalapu kua Yezu katshiena tshilua ‘bantu batshitangile.’ Badi bela meji ne: malu onso adi atungunuka anu muvuawu kale. (2 Pet. 3:4) Ku luseke lukuabu, bana babu ne Kristo bela manyi (kasumbu ka Yone ka lelu) mbamone tshimanyinu etshi anu bu mupenya wa mvula ne mbajingulule diumvuija diatshi dilelela. Lelu kasumbu ka bela manyi aka ke kadi kenza “bantu ba tshikondo” etshi bikala kabayi mua kujika ‘too ne pajika malu aa onso.’ * Bualu ebu budi buleja ne: bamue bana babu ne Kristo bela manyi nebikale ne muoyo pa buloba dîba diabanga dikenga dinene dikavuabu bamanyishe.

“Nuikale batabale”

16. Ntshinyi tshidi bayidi bonso ba Kristo ne bua kuenza?

16 Kadi kudi malu makuabu adi akengela kuenza pa kumusha dijingulula dia tshimanyinu patupu. Yezu wakatungunuka wamba ne: “Tshindi nnuambila, ndi ntshiambila kabidi bantu bonso ne: nuikale batabale!” (Mâko 13:37, MMM) Mubelu eu udi ne mushinga wa bungi buetu tuetu bonso lelu, nansha tuetu bikale bela manyi anyi ba mu tshisumbu tshinene. Kukadi bidimu bipite pa 90 katshia Yezu wabangisha kukokesha mu diulu mu 1914. Tudi ne bua kuenza muetu muonso bua kuikala batabale nansha mudibi mua kuikala bikole. Dijingulula ne: Kristo ukadi Mukalenge mu diulu didi dituambuluisha bua kuikala batabale. Didi kabidi ditudimuija ne: ukadi pa kulua bua kubutula baluishi bende ‘pa dîba ditudi katuyi belangane meji.’​—Luka 12:40.

17. Ntshinyi tshitudi tumvua patudi tujingulula diumvuija dia kuikalapu kua Kristo, ne tudi ne bua kudisuika bua kuenza tshinyi?

17 Patudi tujingulula diumvuija dia kuikalapu kua Kristo, bidi bituambuluisha bua kuenza malu ne mitalu. Tudi bamanye ne: Yezu ukadiku ne ukadi ukokesha mu diulu katshia mu 1914. Mu katupa kipi emu ukadi pa kulua kubutula bantu babi ne kushintulula malu a bungi pa buloba. Nunku tudi ne bua kudisuika bua kuenza mudimu ukavua Yezu mumanyishe pakambaye ne: ‘Nebambile bantu bonso ba pa buloba lumu luimpe elu lua bukalenge buanyi, neluikale tshimanyishilu ku bisamba bionso; pashishe, nshikidilu (teʹlos) nealue.’​—Mat. 24:14.

[Mêyi adi kuinshi]

^ tshik. 3 Diumvuija dia muaku parousiʹa didi dimuenekela ku dishilangana didi pankatshi pa ‘kuikalapu’ kua mupostolo Paulo ne kubenga ‘kuikalapu’ kuende mudibu baleje mu 2 Kolinto 10:10, 11 ne mu Filipoi 2:12. Bua kumanya malu a bungi, bala mukanda wa Étude perspicace des Écritures, Tshitupa 2, dibeji 648-651.

^ tshik. 10 Bala Tshibumba tshia Nsentedi tshia dia 1 Kasuabanga 1995, dibeji 11-15, 19, 30, 31.

^ tshik. 15 Bidi bimueneka ne: tshikondo etshi tshidi tshipetangana ne dikumbana dia tshikena-kumona tshia kumpala tshia mu mukanda wa Buakabuluibua. (Buak. 1:10–3:22) Bualu ebu bua mu dituku dia Mukalenge budi buenzeka kubangila mu 1914 too ne dîba didi muela manyi wa ndekelu ufua ne bamubisha.​—Bala Buakabuluibua nkomenu wabu munene ukadi pabuipi! mu dibeji 24, tshikoso 4.

Newandamune munyi?

• Ntshinyi tshidi tshitujadikila ne: kuikalapu kua Yezu ntshikondo tshile?

• Mbanganyi badi bajingulula tshimanyinu tshia kuikalapu kua Yezu ne batshiumvua?

• Mbanganyi badi lelu munkatshi mua bantu ba tshikondo etshi badibu bakuile mu Matayo 24:34?

• Bua tshinyi katuena mua kumanya bule bujalame bua “tshikondo etshi”?

[Nkonko ya dilonga]

[Kazubu mu dibeji 25]

Tudi mua kumanya bule bua “tshikondo etshi” anyi?

Misangu ya bungi, muaku “tshikondo” udi uleja bantu ba bidimu bishilangane badi ne muoyo mu lupolo kampanda anyi dîba didi bualu kampanda buenzeke. Tshilejilu, tudi tubala mu Ekesode 1:6 (MMM) ne: “Pashishe Yozefu ne bana babo, ne bantu bonso ba tshikondo tshiende kufuabo.” Yosefe ne bana babu bavua bashilangane ku bidimu, kadi bavua bamone malu a muomumue mu tshikondo tshia muomumue tshivuabu ne muoyo. Bana babu ne Yosefe bavua baledibue kumpala kuende bavua pabu munkatshi mua bantu “ba tshikondo tshiende.” Bamue ba kudibu bakashala ne muoyo Yosefe mumane kufua. (Gen. 50:24) Bakuabu “ba tshikondo tshiende” bu mudi Benyamina, bakaledibua panyima pa Yosefe ne bavua mua kuikala bashale ne muoyo Yosefe mumane kufua.

Nunku padibu batela muaku “tshikondo” bua kuakula bua bantu badi ne muoyo mu lupolo kampanda lua dîba, kakuena mushindu wa kumanya bule bujalame bua lupolo alu pa kumusha dimanya dia ne: lupolo alu neluikale ne ndekelu ne kaluakuikala lule bikole to. Pakatela Yezu miaku “tshikondo etshi” idibu bafunde mu Matayo 24:34, kavua mupeshe bayidi bende mushindu wa kumanya dîba divua ‘matuku a ku nshikidilu’ ne bua kujika to. Kadi wakatungunuka wamba ne: kabavua ne bua kumanya ‘dituku adi ne dîba adi.’​—2 Tim. 3:1; Mat. 24:36.

[Tshimfuanyi mu mabeji 22, 23]

Bible udi uleja Yezu ‘muikale mutambi’ panyima pa mumane kulua Mukalenge mu 1914

[Tshimfuanyi mu dibeji 24]

‘Bantu ba tshikondo etshi kabena bajika too ne pajika malu aa onso’