Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Tudi ne bukole nansha mutudi ne mateketa

Tudi ne bukole nansha mutudi ne mateketa

Tudi ne bukole nansha mutudi ne mateketa

MATEKETA adi mua kukutondesha nsombelu. Adi mua kukulamata anu bu misundu. Udi mua kuela meji ne: mateketa mmakupite makanda anyi udi mua kudimona kuyi ne mushinga paudi udifuanyikija ne bakuabu. Ku lukuabu luseke, udi mua kuikala ne bubedi bukole budi bukutshibuila panshi ne bukupangisha disanka. Nansha mateketa makebesha kudi tshinyi, udi mua kumona anu bu ne: kuena ne tshia kuenza to. Udi mua kudiumvua anu bu Yobo wakambila Nzambi ne: ‘Ngakadi kusua bua wewe unsokoke mu Muaba wa Bafue, bua wewe unsokoke too ne pumuka tshiji tshiebe, bua wewe unsunguile tshikondo tshijalame ne bua wewe umvuluke!’​—Yobo 14:13.

Ntshinyi tshiudi mua kuenza padi malu makutonde? Udi anu mua kuanji kuapua muoyo nansha mudibi mua kuikala bikole. Tshilejilu, udi mua kuela meji ku nkonko eyi ivua Yehowa muele Yobo, muntu wende uvua mumulamate bikole: ‘Wewe wakadi kudi kunyi pangakajadika bishimikidi bia buloba? Amba biebe, biwikala ne lungenyi lua kujingulula bualu ebu. Wakasungula bidikijilu biabu nganyi, biwamanya mua kungambila? Anyi wakolola muonji wa luidi pa mutu pabu nganyi?’ (Yobo 38:4, 5) Patudi tuela meji pa nkonko eyi, tudi tumona mudi Yehowa ne meji a bungi ne bukole. Ki mmulekele malu mabi atungunuka too ne lelu bua tshianana to.

“Dieba mu mubidi”

Mupostolo Paulo wakalomba Yehowa bua amumbushile lutatu luvuaye nalu luenze anu bu “dieba mu mubidi.” Wakamulomba bua bualu ebu misangu isatu mijima. Nansha lutatu elu luikale lua mushindu kayi, luvua lutondesha Paulo nsombelu ne lumupangisha bua kuenzela Yehowa mudimu ne disanka anu bu dieba mu mubidi wa muntu. Paulo uvua udiumvua anu bu muntu udibu bakuma. Yehowa wakamuandamuna ne: ‘Ngasa wanyi udi ukukumbana, bua bukole buanyi budi bukumbajibua tshishiki mu butekete buebe.’ Kakumbusha diebe adi to. Paulo uvua ne bua kuluangana nadi, kadi wakamba ne: ‘Pangikala mutekete, mpandi ne bukole.’ (2 Kol. 12:7-10) Uvua musue kuamba tshinyi?

Lutatu lua Paulo kaluakajimina mu tshishima to. Kadi kakitaba bua lumupangishe bua kuenza malu manene mu mudimu wa Yehowa nansha. Uvua weyemena Yehowa ne umulomba diambuluisha misangu yonso. (Filip. 4:6, 7) Pakavuaye pa kufua, wakamba ne: ‘Ngakuluangana mvita mimpe, ngakujikija tshidikijilu tshia lubilu, ngakulamata ditabuja.’​—2 Tim. 4:7.

Yehowa ngua kutumbisha bualu udi wenza mudimu ne bantu bapange bupuangane bua kukumbaja disua diende nansha mudibu ne bilema ne ntatu. Udi mua kubalombola ne kubapesha meji bua bajikije ntatu yabu ne bikale ne disanka mu mudimu wende. Eyowa, udi mua kuenza malu manene ku diambuluisha dia bantu badi ne mateketa.

Paulo wakaleja bua tshinyi Nzambi kavua mumumbushe dieba mu mubidi pakambaye ne: “Bua tshiyi kuditambisha.” (2 Kol. 12:7) “Dieba” dia Paulo divua dimuvuluija ne: kavua mua kuenza malu onso to, ne divua kabidi dimuambuluisha bua kudipuekesha. Bidi bipetangana ne tshiakalongesha Yezu ne: ‘Wadibandisha nebamupuekeshe, wadipuekesha nebamubandishe.’ (Mat. 23:12) Ntatu idi mua kufikisha bantu ba Nzambi ku didipuekesha ne kubambuluisha bua bamanye ne: bua bobu kutantamena ntatu badi ne bua kueyemena Yehowa. Nunku anu bu mupostolo eu, badi mua ‘kutumbila mu Mukalenge.’​—1 Kol. 1:31.

Mateta adi masokome

Bamue bantu badi mua kuikala ne mateketa adibu kabayi bamanye anyi kabayi basue kuitaba bu mudi kutamba kudieyemena. (1 Kol. 10:12) Butekete bukuabu budi nabu bantu ba bungi nkukeba lumu.

Tshilejilu, Yoaba wakalua mfumu wa basalayi ba mukalenge Davidi uvua ne dikima, kayi upingana tshianyima ne mumanye mua kukosa bilumbu. Kadi wakenza malu mabi avua aleja muvuaye ne lutambishi ne musue bumfumu. Wakashipa bamfumu babidi ba basalayi ne tshikisu tshionso. Tshia kumpala wakashipa Abinê anu bua kudisombuela. Pashishe, wakadingidija muvuaye usua kuela Amasa muana wa mamuende mukuabu muoyo, kumukuataye ku muedi bua kumutua mishiku ne kumutuaye muele wa mvita uvua mu tshianza tshiende tshia bakaji. (2 Sam. 17:25; 20:8-10) Amasa uvua mupingane Yoaba bu mfumu wa basalayi, ke Yoaba kumushipa bua bamupingaje muaba wende. Yoaba uvua mupangile bua kukanda dijinga diende dibi. Wakenza malu ne tshikisu kayi nansha unyingalala to. Ke bualu kayi pakavua mukalenge Davidi pa kufua, wakambila muanende Solomo bua afutshishe Yoaba malu ende mabi.​—1 Bak. 2:5, 6, 29-35.

Katuena ne bua kulekela majinga mabi atupita bukole to, kadi tudi ne bua kukanda mateketa etu. Tshia kumpala, tudi ne bua kuamanya ne kuitaba. Pashishe, tudi ne bua kudienzeja bua kuapita bukole. Tudi ne bua kusambila Yehowa misangu yonso bua atupeshe makanda bua tupite mateketa etu bukole. Tudi kabidi ne bua kulonga Dîyi dia Nzambi bua kumona mutudi mua kuakanda. (Eb. 4:12) Bidi mua kutulomba bua kutungunuka ne kuluangana ne mateketa etu, kadi katuena ne bua kupingana tshianyima to. Bu mututshidi anu bantu bapange bupuangane, tudi mua kuluangana mvita eyi too ne patuafua. Paulo wakitaba pende bualu ebu pakafundaye ne: “Tshitu ngenza bualu bundi musue kuenza, kadi ndi ngenza bualu bundi nkina.” Kadi anu mutudi bamanye, Paulo kakalukila tshianyima bienze anu bu ne: mateketa ende avua mamupite bukole. Wakatungunuka ne kualuisha ne Nzambi wakamuambuluisha ku butuangaji bua Yezu Kristo. (Lomo 7:15-25) Mu mvese mukuabu Paulo wakamba ne: ‘Ndi ndikuma too ne pangavuija mubidi wanyi mabuba, ndi ngubueja mu bupika; bua bumue, pangamana kuambila bakuabu bualu bua Nzambi, meme tshikadi mubengibue.’​—1 Kol. 9:27.

Bantu batu basue kudibingisha bikole. Tudi mua kuluisha tshibidilu etshi tuetu bikale tumona malu mudi Yehowa uamona, tuenza anu bu muvua Paulo mubele bena Kristo ne: “Nukine malu adi mabi; nulamate malu adi mimpe.” (Lomo 12:9) Tudi ne bua kuluisha mateketa etu ne muoyo mujima ne tshisumi ne kumanya mua kudikanda. Davidi wakalomba Yehowa ne: “Untete mu mutshima wanyi ne mu meji anyi.” (Mus. 26:2) Uvua mumanye ne: Nzambi udi ne bukole bua kumona malu adi munda muetu ne kutuambuluisha padibi bikengela. Patudi tulonda mibelu idi Yehowa utupesha mu Dîyi diende ne ku diambuluisha dia nyuma wende, tudi mua kufika ku ditshimuna mateketa etu.

Ntatu mikuabu idi mua kutonda bamue bantu bualu badi bamona ne: kabena ne mushindu wa kuyijikija to. Bakulu badi mua kubambuluisha ne kubakankamija. (Yesh. 32:1, 2) Kadi mbimpe kumona malu mu mushindu muimpe bualu kudi ntatu mikuabu idi kayiyi mua kujika matuku atudi aa to. Nansha nanku, bantu ba bungi mbafike ku dimanya mua kutantamena ntatu yabu ne kulama disanka.

Tshijadiki tshia mudi Yehowa utuambuluisha

Nansha tuetu ne ntatu ya mushindu kayi, tumanya ne: Yehowa neatulombole ne neatukuatshishe. Bible udi utubela ne: ‘Nunku nudipuekeshe kuinshi kua tshianza tshikole tshia Nzambi, bua yeye anubandishe mu tshikondo tshiasungulaye; nuteke ntatu yenu yonso kudiye, bualu bua yeye udi unulubulula.’​—1 Pet. 5:6, 7.

Tshilejilu, pavua Kathy udi wenza mudimu ku Betele kukadi bidimu bia bungi mumanye ne: bayende uvua ne disama dia Alzheimer (didi dinyanga buongo bua muntu ku kakese ku kakese) wakamona ne: kavua mua kutantamena ntatu ivua mimuindile to. Wakatuadija kulomba Yehowa meji ne bukole dituku dionso. Pavua disama dia bayende dienda dikola, bana betu ba balume bakadienzeja bua kumanya muvuabu mua kuambuluisha bayende ne bana betu ba bakaji bavua babakankamija. Bena Kristo aba bavua dikuatshisha dia kudi Yehowa ne Kathy wakafika ku dilama bayende bimpe too ne pakafuaye bidimu bitue ku 11 pashishe. Udi wamba ne: “Ngakela Yehowa tuasakidila ne muoyo mujima ne bisonji ku mêsu bua muvuaye mungambuluishe bua kutantamena lutatu alu. Tshivua mumanye ne: kuvua mushindu wa kutungunuka ne kuenza mudimu mukantshi mua bidimu bungi nunku, eku muikale mutshioke to.”

Diambuluisha bua kutantamena mateketa adi masokome

Padi bantu badiumvua kabayi ne mushinga, badi mua kuela meji ne: Yehowa kena umvua padibu bamulomba diambuluisha. Dîba adi, mbimpe tuetu kuela meji ku tshivua Davidi muambe pavuaye unyingalala bua bualu bubi bunene buvuaye muenze ne Beta-Sheba ne: ‘Wewe Nzambi, kuena upetula mutshima wa majiya ne udi unyingalala bua bubi buawu.’ (Mus. 51:17) Davidi uvua munyingalale ne muoyo mujima ne uvua mumanye ne: uvua mua kusambila Nzambi ne yeye kumufuila luse. Yezu uvua umvuila bantu anu bu Yehowa. Mufundi wa mukanda wa Matayo wakamba muvua mêyi a Yeshaya aa akumbanyina Yezu ne: “Yeye kena utshibula disele didi diamba kukoseka, kena ujima kalulu ka muinda kadi kafuima muinshi.” (Mat. 12:20; Yesh. 42:3) Pavua Yezu pa buloba wakumvuila bantu bapuekele ne bavuabu bakengesha luse. Bivua bienza anu bu ne: kavua mushipe bantu bavua bashale ne tshioyoyo to anu bu mukusu wa muendu ukadi pa kujima. Kadi uvua ubakolesha bua bapetulule muoyo. Ke tshivuaye wenza pavuaye pa buloba. Kuenaku witaba ne: Yezu utshidi nanku ne udi mua kukumvuila mu mateketa ebe anyi? Ebelu 4:15 udi uleja ne: yeye ‘mmumanye mua kukenga netu mu mateketa etu.’

Pavua Paulo ufunda bua “dieba mu mubidi,” wakamona ne: bukole bua Kristo buvua bumuambuluisha. (2 Kol. 12:7-9) Wakamona muvua Nzambi umulama ku butuangaji bua Kristo, anu bu mutu muntu unyemena mu ntenta padiku mvula anyi munya mukole. Anu bu Paulo, katualukidi tshianyima patudi ne mateketa anyi ntatu to. Bua kushala ne ditabuja dikole, tudi mua kutumikila mibelu yonso idi Yehowa utupesha ku diambuluisha dia tshitupa tshia bulongolodi buende tshidi pa buloba. Tudi mua kuenza muetu muonso ne kusambila Yehowa bajadike ne: neatulombole. Patudi tumona mudi bukole bua Nzambi butuambuluisha mu mateketa etu, netuambe anu bu Paulo ne: ‘Pangikala mutekete, mpandi ne bukole.’​—2 Kol. 12:10.

[Tshimfuanyi mu dibeji 3]

Paulo uvua ulomba Yehowa misangu yonso bua amuambuluishe mu mudimu wende

[Tshimfuanyi mu dibeji 5]

Mukalenge Davidi wakateka Yoaba mfumu wa basalayi

[Tshimfuanyi mu dibeji 5]

Yoaba wakakeba mua kushipa Amasa uvua mumupingane mu nkuasa

[Tshimfuanyi mu dibeji 6]

Bakulu badi batupesha mibelu ya mu Bible idi mua kutuambuluisha bua kutantamena ntatu yetu