Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Bua tshinyi kuyisha ku nzubu ne ku nzubu kudi ne mushinga lelu?

Bua tshinyi kuyisha ku nzubu ne ku nzubu kudi ne mushinga lelu?

Bua tshinyi kuyisha ku nzubu ne ku nzubu kudi ne mushinga lelu?

‘Ku dituku ku dituku, mu ntempelo ne mu nzubu yabu, kabakalekela kuyisha bantu ne kubambila lumu luimpe ne: Yezu udi Kristo.’​—BIEN. 5:42.

1, 2. (a) Bantemu ba Yehowa mbamanyike bua mushindu kayi wa diyisha? (b) Ntshinyi tshituakonkonona mu tshiena-bualu etshi?

MU MATUNGA a bungi, bantu batu ne tshibidilu tshia kumona bantu babidi bavuale bimpe baya ku nzubu kampanda bua kuyukila ne benaku bua Bukalenge bua Nzambi mu mêyi makese. Padi muena kumbelu witaba, badi mua kumupesha mukanda udi umvuija malu mu Bible ne kumulomba bua kutuadija kumulongesha Bible tshianana. Pashishe badi baya ku nzubu mukuabu. Biwikala wenza pebe mudimu eu, udi pamuapa mumone ne: bantu batu bakumanya musangu umue muudi Ntemu wa Yehowa kuyi nansha muanji kuakula. Bushuwa, Bantemu ba Yehowa mbamanyike bua mudimu wabu wa kuyisha ku nzubu ne ku nzubu.

2 Tudi tuenza mudimu wa kuyisha ne kuvuija bantu bayidi uvua Yezu mutupeshe mu mishindu ya bungi. (Mat. 28:19, 20) Tudi tuyisha mu bisalu, mu njila ne miaba mikuabu idi bantu. (Bien. 17:17) Tudi tuyukila ne bantu ba bungi ku telefone anyi tubafundila mikanda. Tudi tuyisha bantu batudi tupetangana nabu ku midimu yetu. Tudi kabidi ne muaba ku Internet udi bantu mua kupetela malu a mu Bible mu miakulu mipite pa 300. * Mishindu yonso eyi idi ituambuluisha bua kuyisha bimpe. Kadi miaba ya bungi, tudi tutamba kuyisha lumu luimpe ku nzubu ne ku nzubu. Mushindu wa kuyisha eu mmufumine kuepi? Mmunyi mudi Bantemu bafike ku diyisha bikole ne mushindu eu mu matuku etu aa, ne bua tshinyi bidi ne mushinga lelu eu?

Mushindu uvua bapostolo bayisha

3. Mmibelu kayi ivua Yezu mupeshe bapostolo bende bua kuyisha, ne bualu ebu budi buleja tshinyi pa mushindu uvuabu ne bua kuyisha?

3 Tudi bangatshile mushindu wa kuyisha ku nzubu ne ku nzubu mu Bible. Pavua Yezu mutume bapostolo bende bua kuyisha wakabambila ne: ‘Panuabuela mu tshimenga anyi mu musoko mukese, nukebe bantu bimpe badimu.’ Mmunyi muvuabu ne bua kukeba bantu bimpe? Yezu wakabambila bua kuyabu ku nzubu ya bantu pakambaye ne: ‘Panutshidi nubuela mu nzubu, nuele bena nzubu muoyo. Bikala nzubu muimpe, ditalala dienu diluemu.’ Bavuaku ne bua kuya ku nzubu ya bantu kabayi bababikile anyi? Yezu wakalua kubambila ne: ‘Muntu udi kayi unuitabuja, udi kayi umvua mêyi enu, panutshidi nulopoka mu nzubu au anyi mu musoko au, nututule nsenga idi mu makasa enu.’ (Mat. 10:11-14) Mibelu eyi idi ileja patoke ne: pavua bapostolo ‘baya mu misoko mikese, benda bamba lumu luimpe,’ bavua ne bua kudiyila ku nzubu ya bantu.​—Luka 9:6.

4. Mmvese kayi idi yakula bua kuyisha ku nzubu ne ku nzubu?

4 Bible udi uleja ne: bapostolo bavua bayisha ku nzubu ne ku nzubu. Tshilejilu, badi bamba bua bualu buabu mu Bienzedi 5:42 ne: ‘Ku dituku ku dituku, mu ntempelo ne mu nzubu yabu, kabakalekela kuyisha bantu ne kubambila lumu luimpe ne: Yezu udi Kristo.’ Bidimu bitue ku 20 pashishe, mupostolo Paulo wakavuluija bakulu ba mu tshisumbu tshia Efeso ne: ‘Tshiakatshina bua kunuambila malu onso akamanya mua kunukuatshisha ne bua kunuyisha padi bantu bunguile, ne ku nzubu ne ku nzubu.’ Paulo uvuaku uya kutangila bakulu abu kumpala kua kuluabu bena Kristo anyi? Eyowa, bualu wakabalongesha bua ‘kukudimunabu mitshima kudi Nzambi ne bua kuitabujabu Mukalenge wetu Yezu Kristo.’ (Bien. 20:20, 21) Mukanda kampanda mufunda kudi Robertson udi wamba bua Bienzedi 20:20 ne: “Tudi tumona ne: muyishi munene eu uvua uyisha ku nzubu ne ku nzubu.”​—Word Pictures in the New Testament.

Tshiluilu tshia mikumbi lelu

5. Yoele udi ufuanyikija mudimu wa kuyisha ne tshinyi?

5 Mudimu wa kuyisha uvuabu benze mu bidimu lukama bia kumpala uvua kadiosha ka mudimu munene udi wenzeka lelu eu. Muprofete Yoele wakafuanyikija mudimu wa kuyisha wa bena Kristo bela manyi ne dikenga dikebesha kudi bishi bu mudi mpasu ya mikumbi. (Yoe. 1:4) Mpasu eyi idi bu tshiluilu tshia mvita idi iya kumpala kakuyi tshidi mua kuyimanyika, ibuela mu nzubu ne imungutula bintu bionso miaba idiyi ipitshila. (Bala Yoele 2:2, 7-9.) Bualu ebu budi buleja mudi basadidi ba Nzambi bananukila mu mudimu wa kuyisha matuku etu aa. Mushindu wa kumpala udi bena Kristo bela manyi ne bena diabu ba mu “mikoko mikuabo” benza nawu mudimu bua kukumbaja mulayi eu ngua kuyisha ku nzubu ne ku nzubu. (Yone 10:16) Mmunyi mutuvua tuetu Bantemu ba Yehowa bafike ku diyisha mushindu uvua bapostolo bayisha eu?

6. Ndikankamija kayi diakafilabu mu 1922 bua kuyisha ku nzubu ne ku nzubu, kadi ntshinyi tshiakenza bamue bantu?

6 Kutuadija mu 1919 bakaleja ne: muena Kristo yonso uvua ne bua kuyisha. Tshilejilu, mu tshiena-bualu kampanda tshivua tshipatuke mu Tshibumba tshia Nsentedi tshia mu dia 15 Tshimungu 1922 tshivua tshiamba ne: “Mudimu udi ne mushinga” bakavuluija bena Kristo bela manyi bua mushinga wa “kuyisha bantu ne mikanda, kuyukila nabu ku nzubu yabu, kubambila ne: bukalenge bua mu diulu bukadi pabuipi.” Bakapatula ngenyi ya mushindu wa kuyisha mu tshitudi tubikila lelu ne: Mudimu wetu wa Bukalenge. Kadi bungi bua bantu bavua bayisha ku nzubu ne ku nzubu buvua bukese kumpala. Bamue bantu bavua babenga kuyisha ku nzubu ne ku nzubu bamba ne: kuvua kubapuekeshisha milongo. Kadi pakatambabu kuimanyina pa mudimu wa kuyisha bikole, ba bungi bavua babenga kuyisha bakumbuka mu bulongolodi bua Yehowa.

7. Ndijinga kayi divuaku mu bidimu bia 1950?

7 Mu bidimu biakalonda, bantu ba bungi bakaditua mu mudimu wa kuyisha. Kadi biakamueneka ne: bivua bikengela kulongesha bantu bua kuyisha ku nzubu ne ku nzubu. Tuangate tshilejilu tshia ditunga dia États-Unis. Ku ntuadijilu kua bidimu bia 1950, Bantemu 28 pa lukama ba mu ditunga edi bavua anu bapesha bantu tubeji tua dibabikila natu mu bisangilu anyi bimana mu njila bakuate bibejibeji ku bianza. Bantu bapite pa 40 pa lukama kabavua bayisha ngondo yonso to. Ntshinyi tshivuabu ne bua kuenza bua kuambuluisha bena Kristo badilambule bua kuyisha ku nzubu ne ku nzubu?

8, 9. Ndilongesha kayi diakatuadijabu mu 1953, ne diakambuluisha ku tshinyi?

8 Mu mpungilu kampanda wa matunga a bungi uvuabu benze mu tshimenga tshia New York mu 1953, bakakula bikole bua mudimu wa kuyisha ku nzubu ne ku nzubu. Muanetu Nathan Knorr wakamba ne: mudimu munene wa bakulu bena Kristo bonso uvua ne bua kuikala wa kuambuluisha Bantemu bua kuyisha ku nzubu ne ku nzubu pa tshibidilu. Wakamba ne: “Muntu yonso udi ne bua kumanya mua kuyisha lumu luimpe ku nzubu ne ku nzubu.” Bua kukumbaja tshipatshila etshi, bakalongolola bua kulongesha bantu mudimu eu. Bakalongesha bantu bavua kabayi bayisha ku nzubu ne ku nzubu mushindu wa kuyukila ne bantu ku nzubu yabu, kubeleshisha meji ne Bible ne kuandamuna nkonko yabu.

9 Dilongesha edi diakambuluisha bantu bikole. Mu bidimu dikumi tshianana, bungi bua bamanyishi pa buloba bujima buakavula ne bia pa lukama 100, bungi bua makumbula ne bia pa lukama 126 ne bungi bua malonga a Bible ne bia pa lukama 150. Lelu, bamanyishi ba Bukalenge batue ku miliyo muanda mutekete badi bayisha lumu luimpe pa buloba bujima. Didiunda edi didi dileja mudi Yehowa ubenesha Bantemu bende mu mudimu wabu wa kuyisha ku nzubu ne ku nzubu.​—Yesh. 60:22.

Kutua bantu tshimanyinu bua lupandu

10, 11. (a) Ntshikena-kumona kayi tshidi mu Yehezekele nshapita wa 9 tshivua Yehezekele mumone? (b) Mmunyi muditshi tshikumbana lelu?

10 Tshikena-kumona kampanda tshivua muprofete Yehezekele mumone tshidi tshituleja mushinga udi nawu diyisha ku nzubu ne ku nzubu. Wakamona bantu basambombo ne bia mvita mu bianza biabu ne muntu wa muanda mutekete muvuale bilamba bia lin ne kalondo ka mufundi wa mikanda. Bakambila muntu wa muanda mutekete ne: ‘Pitshila mu musoko’ ne ‘funda tshimanyinu pa mpala pa bantu badi bapumuna muoyo ne badi badila bualu bua malu a bundu adi bakuabu benza munkatshi muawu.’ Pashishe bakambila bantu basambombo bavua ne bia mvita bua kushipa bantu bonso bavua kabayi ne tshimanyinu.​—Bala Yehezekele 9:1-6.

11 Tudi tumona ne: mu dikumbana dia mulayi eu, muntu udi “muluate bilamba bia lin” udi uleja bena Kristo bela manyi batshidi pa buloba. Kasumbu ka bela manyi kadi katua bantu badi balua “mikoko mikuabo” ya Kristo tshimanyinu ku diambuluisha dia mudimu wa kuyisha ne kuvuija bantu bayidi. (Yone 10:16) Ntshimanyinu kayi atshi? Ntshijadiki (tshienza bu tshidi pa mpala yabu) tshia ne: mikoko eyi mmidilambule kudi Nzambi ne mmitambule bua kulua bayidi ba Yezu Kristo ne mmivuale muntu mupiamupia udi mufuane Kristo. (Ef. 4:20-24) Bantu badi bafuane mikoko aba badi balue tshisumbu tshimue ne bena Kristo bela manyi ne badi babambuluisha mu mudimu wabu munene wa kutungunuka ne kutua bakuabu tshimanyinu.​—Buak. 22:17.

12. Mmunyi mudi tshikena-kumona tshia Yehezekele tshia kutua bantu tshimanyinu tshileja mushinga wa kutungunuka ne kukeba mikoko?

12 Tshikena-kumona tshia Yehezekele tshidi tshileja bumue bua ku malu adi ambuluisha bua dikeba dia ‘bantu badi bapumuna muoyo ne badi badila’ dienzeke ne lukasa. Mioyo ya bantu idi mu njiwu. Mu katupa kîpi emu, tshiluilu tshia Yehowa tshia mu diulu tshidi tshileja kudi bantu basambombo badi ne bia mvita netshibutule bantu bonso badi kabayi ne tshimanyinu. Mupostolo Paulo wakafunda bua dilumbuluisha edi ne: Mukalenge Yezu ne ‘banjelu bende ba bukole, neadisombuele kudi bantu badi kabayi bamanye Nzambi ne kudi badi kabayi batumikila lumu luimpe lua Mukalenge wetu Yezu.’ (2 Tes. 1:7, 8) Tumanye ne: nebalumbuluishe bantu bilondeshile tshidibu benza padibu bumvua lumu luimpe. Nunku, kuyisha lumu luimpe lua Nzambi kudi ne bua kutungunuka too ne ku nshikidilu. (Buak. 14:6, 7) Bualu ebu budi buela Bantemu ba Yehowa bonso mu dibanza dinene.​—Bala Yehezekele 3:17-19.

13. (a) Ndibanza kayi divua mupostolo Paulo nadi, ne mbua tshinyi? (b) Ndibanza kayi diudi nadi kudi bantu ba mu teritware webe?

13 Mupostolo Paulo wakadiumvua ne: uvua ne dibanza dia kuambila bakuabu lumu luimpe. Wakafunda ne: ‘Ndi muena dibanza wa bena Gelika ne wa Basenji kabidi, ne wa bena lungenyi ne wa bapote kabidi. Nunku, bu mundi mua kuenza, ndi mudilongolole bua kuamba lumu luimpe kudi nuenu kabidi badi mu Lomo.’ (Lomo 1:14, 15) Paulo wakamona ne: uvua ne bua kuambuluisha bakuabu bua bapete pabu bulenga bua Nzambi budi kabuyi butuakanyine anu bu muvuaye mubupete bualu uvua ne dianyisha dia bungi bua luse luvua Nzambi mumuleje. (1 Tim. 1:12-16) Bivua anu bu ne: uvua ne dibanza dia muntu yonso uvuaye upetangana nende ne uvua mua kufuta dibanza edi anu pavuaye umuambila lumu luimpe. Udiku udiumvua pebe ne: udi ne dibanza dia bantu badi mu teritware webe anyi?​—Bala Bienzedi 20:26, 27.

14. Mbua bualu kayi bunene butudi tuyishila ku nzubu ne ku nzubu?

14 Nansha mudi lupandu lua bantu luikale ne mushinga, kudi bualu bukuabu bua mushinga mukole butudi tuyishila ku nzubu ne ku nzubu. Mu mulayi udi mu Malaki 1:11 Yehowa udi wamba ne: ‘Ku kupatuka kua diba too ne ku kubuela kuadi dîna dianyi didi dinene munkatshi mua ba mu bisamba bia bantu. Badi bafila mulambu, mulambu muakane mene, mu dîna dianyi; bualu bua dîna dianyi didi dinene munkatshi mua ba mu bisamba bia bantu.’ Bantemu ba Yehowa badi bakumbaja mulayi eu padibu batumbisha dîna diende pa buloba bujima, padibu bayisha ne budipuekeshi buonso. (Mus. 109:30; Mat. 24:14) Kufila ‘mulambu wa kutumbisha’ nawu Yehowa ke bualu bua kumpala budi butusaka bua kuyisha ku nzubu ne ku nzubu.​—Eb. 13:15.

Malu manene adi kumpala eku

15. (a) Mmunyi muvua bena Isalele bavudije mudimu wa kunyunguluka musoko wa Yeleko dituku dia muanda mutekete? (b) Bualu ebu budi buleja tshinyi bua mudimu wetu wa kuyisha?

15 Mmalu kayi adi matuindile bua mudimu wa kuyisha? Tshivua bena Isalele benze pavuabu bajingile musoko wa Yeleko tshidibu balonde mu mukanda wa Yoshua tshidi tshitupesha tshilejilu. Vuluka ne: kumpala kua Nzambi kubutulaye Yeleko, wakambila bena Isalele bua kunyunguluka tshimenga musangu umue ku dituku munda mua matuku asambombo. Kadi dituku dia muanda mutekete, bavua ne bua kutshinyunguluka misangu ya bungi. Yehowa wakambila Yoshua ne: ‘Nenunyunguluke musoko misangu muanda mutekete, ne bakuidi nebele mpungi. Nunku pelabu mpungi bikole, bantu bonso bele mbila; ne lumbu lua musoko neludishimbukile panshi.’ (Yosh. 6:2-5) Bidi bimueneka ne: mudimu wetu wa kuyisha neuvule pawu. Kakuyi mpata, pasemena dibutuka dia tshikondo etshi tshibi, netuikale bamane kumona mudimu munene wa katshia ne katshia wa dimanyisha dîna dia Nzambi ne Bukalenge buende.

16, 17. (a) Ntshinyi tshienzeka kumpala kua “dikenga dinene” kujikadi? (b) Ntshinyi tshituakonkonona mu tshiena-bualu tshidi tshilonda?

16 Dîba nedilue dikala lumu luimpe ne bua kulua bu “mbila” mikole ya mvita. Mu mukanda wa Buakabuluibua, badi bafuanyikija mikenji ya dinyoka ne ‘mabue menene a mvula a bujitu bua ntalanta.’ * Badi bamba mu Buakabuluibua 16:21 ne: ‘Dikenga diawu diakatamba bunene.’ Katuena banji kumanya mushinga wikala nawu mudimu wa kuyisha ku nzubu ne ku nzubu mu dimanyisha dia mikenji minene ya dinyoka edi to. Kadi tudi ne bua kuikala bashindike ne: kumpala kua “dikenga dinene” kujika, dîna dia Yehowa nedimanyike kudi bantu bu mutudi kadiyi dianji kumanyika.​—Buak. 7:14; Yeh. 38:23.

17 Patudi bindile malu manene adi kumpala eku, tutungunukayi ne kuyisha lumu luimpe lua Bukalenge ne tshisumi. Ntatu kayi itudi tupeta patudi tuyisha ku nzubu ne ku nzubu, ne mmunyi mutudi mua kuyitantamena? Netuandamune nkonko eyi mu tshiena-bualu tshidi tshilonda.

[Mêyi adi kuinshi]

^ tshik. 2 Adrese wetu wa Internet udi ne: www.pr418.com.

^ tshik. 16 Bikalabu bakula bua ntalanta wa bena Greke, dibue dionso divua ne bua kuikala ne kilo 20.

Newandamune munyi?

• Mvese kayi idi yakula bua mudimu wa kuyisha ku nzubu ne ku nzubu?

• Mmunyi muvuabu batambe kuimanyina pa mudimu wa kuyisha ku nzubu ne ku nzubu mu matuku etu aa?

• Bua tshinyi Bantemu ba Yehowa badi ne dibanza dia kuyisha?

• Mmalu kayi manene adi matuindile kumpala eku?

[Nkonko ya dilonga]

[Bimfuanyi mu dibeji 4]

Udiku udiumvua ne dibanza dia kuyisha bakuabu bu mupostolo Paulo anyi?

[Tshimfuanyi mu dibeji 5]

Muanetu Knorr mu 1953