Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Ntshinyi tshiwafila bua kupeta muoyo?

Ntshinyi tshiwafila bua kupeta muoyo?

Ntshinyi tshiwafila bua kupeta muoyo?

‘Muntu udi ne tshintu kayi tshia kushintakaja bua kuangataye muoyo wende?’​—MAT. 16:26.

1. Bua tshinyi Yezu wakabenga mubelu wa Petelo?

PAVUA Yezu Kristo ‘mujikuile bantu bonso’ ne: ukavua pa kukengeshibua ne kufua, biakatonda mupostolo Petelo bikole. Ke yeye kumukokela ku luseke umubela wamba ne: ‘Nzambi akufue luse, Mukalenge; bualu ebu kabuena bulua kuudi.’ Uvua wela meji ne: uvua wenza bualu buimpe, kadi Yezu kumuela nyima ne kutangila bayidi bende bakuabu. Bobu pabu bavua mua kuikala ne meji mabi a muomumue. Pashishe Yezu kuambila Petelo ne: ‘Satana, yila kunyima kuanyi, bualu bua wewe kuena welangana meji a malu a Nzambi, udi welangana meji anu a malu a bantu.’​—Mâko 8:32, 33; Mat. 16:21-23.

2. Mmunyi muvua Yezu mumvuije tshidi bayidi balelela ne bua kuenza?

2 Mêyi akamba Yezu pashishe avua mua kuikala mambuluishe Petelo bua kumona tshivua Yezu mubengele mubelu wende. ‘Wakabikila tshisumbu tshia bantu ne bayidi bende’ ne kubambila ne: ‘Biasua muntu kundonda, adipidie, ambule mutshi wende wa makenga, andonde. Bualu bua wasua kusungila muoyo wende neaujimije; wajimija muoyo wende bua bualu buanyi ne bua lumu luimpe neausungile.’ (Mâko 8:34, 35) Bidi bimueneka patoke ne: ukavua pa kufila muoyo wende ne uvua utekemena ne: bayidi bende bavua pabu ne bua kufila mioyo yabu bua mudimu wa Nzambi. Pavuabu benza nanku, bavua bapeta difutu dinene.​—Bala Matayo 16:27.

3. (a) Nkonko kayi ivua Yezu muele bantu bavua bamuteleja? (b) Lukonko luibidi lua Yezu luvua mua kuikala lubavuluije tshinyi?

3 Anu diodi dituku adi, Yezu wakela bantu nkonko ibidi ivua ne bua kubeleshisha meji wamba ne: ‘Biasumba muntu buloba buonso ku muoyo wende, mushinga wende muimpe udi penyi? Muntu udi ne tshintu kayi tshia kushintakajaye bua kuangataye muoyo wende?’ (Mâko 8:36, 37) Mbitekete bua bantu kuandamunabu lukonko lua kumpala. Kabiena ne mushinga bua muntu kujimijaye muoyo wende bua kusumba buloba buonso to. Bintu bitu biambuluisha muntu anu padiye ne muoyo. Lukonko luibidi lua Yezu lua ne: ‘Muntu udi ne tshintu kayi tshia kushintakajaye bua kuangataye muoyo wende?’ luvua mua kuikala luvuluije bantu tshivua Satana muambe mu matuku a Yobo ne: ‘Bionso bidi muntu nabi yeye neabifile bua kusungila muoyo wende.’ (Yobo 2:4) Bua bamue bantu badi kabayi batendelela Yehowa, mêyi a Satana adi mua kuikala malelela. Ba bungi badi mua kuenza tshionso tshidibu mua kuenza, anyi kushipa mikenji anu bua kushala ne muoyo. Kadi kabiena nanku bua bena Kristo to.

4. Bua tshinyi nkonko ya Yezu idi ne mushinga wa bungi bua bena Kristo?

4 Tudi bamanye ne: Yezu kavua mulue bua kutupesha makanda a mubidi, bubanji ne matuku a bungi a muoyo pa buloba ebu to. Uvua mulue bua kutupetesha mushindu wa kupeta muoyo wa kashidi mu buloba bupiabupia ne muoyo eu ke udi ne mushinga wa bungi buetu tuetu. (Yone 3:16) Bua muena Kristo, lukonko lua Yezu ludi mua kumvuija ne: “Muntu yeye musumbe buloba buonso kadi mujimije ditekemena dia kupeta muoyo wa kashidi, bidi mua kumuambuluisha ku tshinyi?” Kabiena bimuambuluisha nansha kakese to. (1 Yone 2:15-17) Bua kuandamuna bimpe lukonko luibidi lua Yezu, mbimpe tudiebeje ne: ‘Ntshinyi tshindi mua kufila mpindieu bua kuikala mushindike ne: nempete muoyo wa kashidi?’ Nsombelu wetu ke udi uleja bukole bua ditekemena ditudi nadi munda muetu.​—Tangila Yone 12:25.

5. Mmunyi mutudi mua kupeta dipa dia muoyo wa tshiendelele?

5 Yezu kavua musue kuamba ne: Nzambi neatufute muoyo wa kashidi to. Muoyo, nansha utudi nawu wa matuku makese eu, Nzambi mmutupeshawu bua luse. Katuena mua kuusumba anyi kuenza bualu kampanda bua kuukumbanyina to. Tshitudi mua kuenza bua kupeta muoyo wa kashidi tshidi anu ‘kuitabuja Kristo Yezu’ ne kuitabuja Yehowa “udi mufutshi wa badi bamukeba.” (Gal. 2:16; Eb. 11:6) Mu mishindu yonso, bienzedi bietu ke bidi bileja mutudi ne ditabuja, bualu ‘ditabuja didi ditapuluka ku kuenza didi difue.’ (Yak. 2:26) Nunku patudi tuele meji kabidi ku nkonko ibidi ya Yezu, mbimpe tukonkonone bintu bitudi mua kulekela mu tshikondo etshi ne bitudi basue kuenza mu mudimu wa Yehowa bua kuleja mudi ditabuja dietu dikale ne muoyo.

‘Kristo kakadisankisha’

6. Ntshinyi tshivua ne mushinga bua Yezu?

6 Yezu wakakeba malu a mushinga pamutu pa kukeba bintu bia pa buloba ebu bua kulengeja nsombelu wende. Uvua mudifile kudi Nzambi ne uvua umutumikila. Pamutu pa kudisankishaye wakamba ne: ‘Matuku onso ntu ngenza malu adi asankisha Nzambi.’ (Yone 8:29) Mmalu kayi avua Yezu wenza bua kusankisha Nzambi?

7, 8. (a) Ntshinyi tshivua Yezu mufile, ne mmasanka kayi akapetaye? (b) Ndukonko kayi lutudi ne bua kudiela?

7 Musangu mukuabu, Yezu wakambila bayidi bende ne: ‘Muana wa muntu kakuluila bua bantu bamukuatshile mudimu, wakuluila bua kubakuatshila mudimu ne bua kufila muoyo wende bua kupikula nawu bantu ba bungi.’ (Mat. 20:28) Kumpala, pavua Yezu mutuadije kuambila bayidi bende ne: ukavua pa ‘kufila muoyo wende,’ Petelo wakamubela bua adiumvuile luse. Kadi Yezu kakitaba mubelu wende to. Wakafila muoyo wende mupuangane bua kusungila bantu. Bua bualu ebu, wakadikebela diakalenga mu matuku atshivua alua. Nzambi wakamubisha ne ‘kumubandisha ku tshianza tshiende tshia balume.’ (Bien. 2:32, 33) Yezu mmutushile tshilejilu tshimpe tshitambe.

8 Mupostolo Paulo wakabela bena Kristo ba mu Lomo bua kubenga “kudisankisha” ne wakabavuluija ne: nansha ‘Kristo kakadisankisha’ to. (Lomo 15:1-3) Nunku mmunyi mutudi mua kutumikila mubelu wa Paulo eu ne kudifila bua kuidikija Kristo?

Yehowa mmusue bua tumupeshe bintu bietu bia mushinga mukole

9. Mu kuamba kuimpe, ntshinyi tshidi muena Kristo wenza padiye udilambula kudi Nzambi?

9 Mu Isalele wa kale, mikenji ya Mose ivua yamba ne: bavua ne bua kulekelela bapika bena Ebelu bonso mu tshidimu tshia muanda mutekete tshia bupika buabu anyi mu tshidimu tshia disanka dinene. Kadi bikala mupika uvua munange mfumuende, uvua mua kusungula bua kushala anu mupika wende bua kashidi. (Bala Dutelonome 15:12, 16, 17.) Tudi bangate dipangadika dia muomumue patudi badilambule kudi Nzambi. Tudi bitabe bua kuenza disua dia Nzambi, ki nkulonda majinga etu to. Tuetu benze nunku, tudi tuleja mutudi banange Yehowa ne basue kumuenzela mudimu kashidi.

10. Mmu mushindu kayi mutudi bantu ba Nzambi, ne bualu ebu budi ne bua kutusaka ku dienza tshinyi?

10 Biwikala udi ulonga Bible ne Bantemu ba Yehowa, uyisha lumu luimpe ne ubuela mu bisangilu, tudi tukuela kalumbandi. Tudi batekemene ne: mu matuku makese emu neudilambule kudi Yehowa ne newele lukonko lua buena luvua muena Etiopia muele Filipo lua ne: “Tshidi tshimpumbisha bua kubatijibua ntshinyi?” (Bien. 8:35, 36) Paudi utambula, malanda ebe ne Nzambi neikale anu bu a bena Kristo bavua Paulo mufundile ne: “Kanuena bena mioyo yenu. Bualu bua nuakasumbibua ku mushinga mukole.” (1 Kol. 6:19, 20) Nansha tuetu ne ditekemena dia kupeta muoyo mu diulu anyi pa buloba, patudi tudilambula kudi Yehowa tudi tulua bantu bende. Nunku mbimpe tulekele kulonda majinga etu ne ‘katulu bapika ba bantu.’ (1 Kol. 7:23) Tudi ne diakalenga dinene dia kuikala bantu bende badiye mua kuenza nabu tshidiye musue.

11. Mmulambu kayi udi bena Kristo ne bua kufila, ne mu tshilejilu tshia milambu ivuabu bafila mu mikenji ya Mose, bualu ebu budi bumvuija tshinyi?

11 Paulo wakabela bena Kristo nende ne: ‘Nufile mibidi yenu bu mulambu udi ne muoyo, wa tshijila, udi usankisha Nzambi bimpe; bualu ebu budi kutendelela kuenu kudi ne meji.’ (Lomo 12:1) Mêyi aa avua mua kuikala mavuluije bena Kristo bena Yuda milambu ivuabu bafila mu ntendelelu wabu kumpala kua kuluabu bayidi ba Yezu. Bavua bamanye ne: bilondeshile mikenji ya Mose Yehowa uvua witaba anu milambu ya nyama mimpe. Kavua witaba nyama ivua ne bulema anyi isama to. (Mal. 1:8, 13) Ke mudibi kabidi patudi tufila mibidi yetu bu ‘milambu idi ne muoyo.’ Tudi tupesha Yehowa tshidi tshitambe buimpe, ki mbintu bidi bishala panyima pa tuetu bamane kukumbaja majinga etu to. Patudi tudilambula kudi Nzambi, tudi tudifila kudiye ne bietu bionso, mmumue ne: bukole buetu, bintu bietu ne dimanya dietu. (Kolos. 3:23) Bidi biumvuija tshinyi?

Kujimiji dîba diebe ku malu a patupu

12, 13. Mmunyi mutudi mua kupesha Yehowa tshidi tshitambe buimpe?

12 Tudi tupesha Yehowa tshidi tshitambe buimpe patudi katuyi tujimija dîba dietu ku malu a patupu. (Bala Efeso 5:15, 16.) Bidi bikengela tuikale tudikanda. Malu a mu buloba ebu ne dipanga bupuangane bidi bitusaka bua kuenza anu malu adi muoyo wetu musue. Kakuyi mpata, “tshintu tshionso tshidi ne tshikondo tshiatshi,” nansha kudisankisha ne kuenza mudimu udi utuambuluisha bua kukumbaja midimu yetu ya bena Kristo. (Muam. 3:1) Kadi muena Kristo udi mudilambule kudi Nzambi udi ne bua kumanya tshia kuenza ne dîba diende ne kubenga kudijimija ku malu adi kaayi ne mushinga.

13 Pavua Paulo muye mu Atena, wakamona ne: ‘Bena Atena bonso ne benyi bakadi bashikamemu kabakadi ne dîba dia kuenza bualu bukuabu anu bua kuamba anyi bua kumvua bualu bupiabupia.’ (Bien. 17:21) Lelu eu, bantu ba bungi badi pabu bajimija dîba mushindu eu padibu batangila televizion, banaya manaya a ku video anyi bakeba malu ku Internet. Malu adi mua kutujimijila dîba adi anu enda avula. Tuetu badituamu, tudi mua kulengulula dilonga dietu dia malu a Yehowa. Tudi mua kufika too ne ku diela meji ne: tudi ne bia bungi bia kuenza ne katuena ne dîba dia kuenza “malu adi makane” adi atangila mudimu wetu wa Yehowa to.​—Filip. 1:9, 10.

14. Nkonko kayi itudi ne bua kudiebeja?

14 Nunku tuetu Bantemu ba Yehowa badi badilambule, tudi ne bua kudiebeja ne: ‘Ntuku ne tshibidilu tshia kubala Bible dituku dionso, kuela meji pa malu andi mubale ne kusambila anyi?’ (Mus. 77:12; 119:97; 1 Tes. 5:17) ‘Ntuku ne dîba dia kulongolola bisangilu anyi? Ntuku ngandamuna mu bisangilu bua kukolesha bakuabu anyi?’ (Mus. 122:1; Eb. 2:12) Dîyi dia Nzambi didi diamba ne: Paulo ne Bânaba ‘bakajikuila bantu dîyi dia Mukalenge musangu mule.’ (Bien. 14:3) Udiku mua kuakaja malu mu nsombelu webe bua kumona mua kuyisha ‘musangu mule’ pamuapa pa kuikala mpanda-njila anyi?​—Bala Ebelu 13:15.

15. Mmalu kayi atu bakulu benza ne dîba diabu?

15 Pavua mupostolo Paulo ne Bânaba baye mu tshisumbu tshia Antiokia, “bakashalamu musangu mule ne bayidi” bua kubakankamija. (Bien. 14:28) Bia muomume, bakulu badi ne dinanga badi ne bua kusomba bikole ne bena Kristo nabu bua kubakankamija. Bakulu badi ne bua kuyisha, kuenza mudimu mukole wa kulama mikoko, kukeba idi mijimine, kusamba babedi ne kuenza midimu mikuabu ya bungi mu tshisumbu. Biwikala muanetu wa balume ukadi mutambule, udiku mua kudienzeja bua kupeta majitu mu tshisumbu anyi?

16. Ngimue mishindu kayi itudi mua ‘kuenzela bena dîku dia bena kuitabuja bimpe’?

16 Bantu ba bungi batu ne disanka padibu bambuluisha bantu badi bajimije bintu biabu bua bikumina anyi malu makuabu. Tshilejilu, muanetu wa bakaji mukuabu wa bidimu bitue ku 65 utu wenza mudimu ku Betele uvua uya miaba ya kule bua kuambuluisha bantu bavua bajimije bintu biabu. Bua tshinyi uvua wenza nanku matuku ende a dikisha? Udi wamba ne: “Nansha mundi tshiyi ne dimanya dia pa buadi, mvua ne diakalenga dia kuenza tshionso tshivua tshikengedibua. Pamvua mmona ditabuja dikole dia bana betu bavua bajimije bintu biabu bia bungi, bivua binkolesha ku muoyo.” Kudi kabidi bantu bapite bungi badi bambuluisha bua kuibaka Nzubu ya Bukalenge ne ya mpuilu. Patudi tudifila bua kuenza midimu ya nunku, tudi ‘tuenzela bena dîku dia bena kuitabuja bimpe.’​—Gal. 6:10.

‘Ndi nenu matuku onso’

17. Ntshinyi tshiudi wewe mua kufila bua kupeta muoyo wa kashidi?

17 Nzambi ukadi pa kubutula bantu babi. Katuena bamanye dîba dienzeka bualu ebu to. Kadi tudi bamanye ne: matuku adi mashale anyi ‘musangu mmukepa’ ne ‘tshimuenekelu tshia malu a pa buloba ebu’ tshidi tshienda tshishintuluka. (Bala 1 Kolinto 7:29-31.) Bualu ebu budi butuambuluisha bua kumvua kabidi bimpe lukonko lua Yezu lua ne: ‘Muntu udi ne tshintu kayi tshia kushintakajaye bua kuangataye muoyo wende?’ Kakuyi mpata, netuenze tshionso tshidi Yehowa utulomba bua kupeta ‘muoyo wa bushuwa.’ (1 Tim. 6:19) Mbimpe tulonde mubelu wa Yezu wa kutungunuka ne ‘kumulonda’ ne ‘kukeba diambedi Bukalenge’ bua Nzambi.​—Mat. 6:31-33; 24:13.

18. Ndishindika kayi ditudi nadi, ne mbua tshinyi?

18 Tudi bamanye ne: kulonda Yezu kakutu anu kutekete misangu yonso to, ne anu muvua Yezu muambe, bamue badi mua kujimija too ne muoyo wabu lelu eu. Nansha nanku, anu bu Yezu tudi ne bua kudimuka bua ‘katudifuidi luse’ to. Tudi tuitaba ne: anu bu muvua Yezu mushindikile bayidi bende, ‘neikale netu matuku onso too ne ku nshikidilu kua tshikondo etshi.’ (Mat. 28:20) Nunku tuenze muetu muonso bua kudifila mu mudimu wa tshijila ne dîba dietu ne dimanya dietu dionso. Patudi tuenza nunku, tudi tuleja mutudi bashindike ne: Yehowa neatulame mu dikenga dinene anyi neatubishe mu bulongolodi bupiabupia. (Eb. 6:10) Nunku tudi tuleja mutudi tuangata dipa dia muoyo ne mushinga.

Newandamune munyi?

• Mmunyi muvua Yezu muleje muvuaye musue kuenzela Nzambi mudimu ne kuambuluisha bantu?

• Bua tshinyi tudi ne bua kudipidia, ne mmunyi mutudi mua kuenza nunku?

• Mu Isalele wa kale, Yehowa uvua witaba milambu kayi, ne mmunyi mudi bualu ebu butuambuluisha lelu?

• Mmunyi mutudi mua kubenga kujimija dîba dietu ku malu a patupu?

[Nkonko ya dilonga]

[Bimfuanyi mu dibeji 26]

Yezu uvua wenza anu malu avua asankisha Nzambi

[Tshimfuanyi mu dibeji 28]

Bena Isalele bavua ne dianyisha bavua bafila bintu biabu bia mushinga bua ntendelelu mulelela

[Bimfuanyi mu dibeji 29]

Tudi tusankisha Nzambi patudi katuyi tujimija dîba dietu ku malu a tshianana