“Ulue kundonda”
“Ulue kundonda”
‘Biasua muntu kundonda, adipidie, atuale mutshi wende wa makenga ku dituku ku dituku, andonde.’—LUKA 9:23.
1, 2. (a) Yezu udi utulomba bua kuenza tshinyi? (b) Ntshinyi tshiudi muenze bua dibikila edi?
PAKAVUA Yezu ku ndekelu kua mudimu wende, uvua uyisha mu Pérée dia muamua dia musulu wa Yadene lua ku Nord-Est kua Yudaya. Nsongalume mukuabu wakalua kumuebeja tshia kuenza bua kupetaye muoyo wa kashidi. Pakajingulula Yezu ne: nsongalume au uvua utumikila mikenji ya Mose yonso, wakamuambila ne: ‘Ndaku, upane biudi nabi bionso, ubipe bantu bapele, newikale ne bintu mu tshibutshilu mu diulu, ulue kundonda meme.’ (Mâko 10:21) Anji elayibi meji, Yezu Muana mulela umue wa Nzambi Mutambe bunene udi utubikila bua kumulonda!
2 Nsongalume au wakabenga bua kulonda Yezu, kadi bakuabu bakitaba. Tshilejilu, Yezu wakambila Filipo ne: “Undonde.” (Yone 1:43) Filipo wakitaba ne kuluaye mupostolo wende. Yezu wakabikila kabidi Matayo ne yeye pende wakamulonda. (Mat. 9:9; 10:2-4) Yezu wakabikila kabidi bantu bonso badi banange buakane pakambaye ne: ‘Biasua muntu kundonda, adipidie, atuale mutshi wende wa makenga ku dituku ku dituku, andonde.’ (Luka 9:23) Nunku muntu yonso udi musue kulonda Yezu udi mua kumulonda. Ke tshiudi pebe musue anyi? Ba bungi ba kutudi bakadi bitabe bua kulonda Yezu ne patudi tuyisha tudi tubikila bakuabu bantu bua kumulonda.
3. Ntshinyi tshidi mua kutuambuluisha bua katulekedi kulonda Yezu?
3 Diakabi, bamue bantu bavua basankidile bulelela ki mbatungunuke ne kulonga Bible to. Kadi mbatekete ne ndekelu wa bionso ‘mbapambuke’ ne mbalekele kulonda Yezu. (Eb. 2:1) Ntshinyi tshitudi mua kuenza bua bualu ebu kabutufikidi petu? Mbimpe tudiebeje ne: ‘Bua tshinyi ngakasungula bua kulonda Yezu? Kulonda Yezu kudi kumvuija tshinyi?’ Tuetu bandamune nkonko eyi ne bakuate mandamuna ayi nebituambuluishe bua kukolesha dipangadika dietu dia kulonda njila wa bulelela utudi basungule. Nebituambuluishe kabidi bua kusaka bakuabu ku dilonda Yezu.
Bua tshinyi kulonda Yezu?
4, 5. Bua tshinyi Yezu mmukumbane bua kutulombola?
4 Muprofete Yelemiya wakamba ne: ‘Yehowa, ndi mumanye ne: njila wa muntu kena munda muende; muntu kena ne bukole munda muende bua kuendesha nabu biendedi biende bimpe.’ (Yel. 10:23) Malu adi menzeke mmaleje mudi mêyi aa malelela. Mbimueneke patoke se: bantu bapange bupuangane kabena mua kudilombola bimpe to. Tudi bitabe bua kulonda Yezu bualu tudi balonge ne: kakuena muntu mukuabu udi mukumbane bua kutulombola bu yeye to. Tukonkononayi amue malu adi aleja mudiye mulombodi muimpe.
5 Bua kumpala, Yehowa nkayende ke udi musungule Yezu bua kuikalaye Mukalenge Masiya. Kakuena muntu mukuabu udi mumanye mua kusungula mukalenge udi mua kutulombola bimpe kupita Yehowa to. Buibidi, Yezu udi ne ngikadilu mimpe itudi mua kuidikija. (Bala Yeshaya 11:2, 3.) Udi tshilejilu tshimpe tshia tuetu kulonda. (1 Pet. 2:21) Bualu buisatu, Yezu udi ulama bimpe bantu badi bamulonda, ke bualu kayi wakalambula muoyo wende bua bualu buabu. (Bala Yone 10:14, 15.) Mmuleje kabidi mudiye mulami muimpe bualu udi utuambuluisha bua kuikala ne disanka mpindieu ne utufikisha ku muoyo wa kashidi mu matuku atshilualua. (Yone 10:10, 11; Buak. 7:16, 17) Bua malu aa ne makuabu atudi katuyi batele, tudi benze bimpe patudi basungule bua kumulonda. Kadi kulonda Yezu kudi kumvuija tshinyi?
6. Kuikala muyidi wa Yezu kudi kumvuija tshinyi?
6 Kuikala muyidi wa Kristo kakuena kumvuija anu kuamba patupu ne: ndi muena Kristo to. Bantu batue ku miliyare ibidi badi badiamba mudibu bena Kristo lelu eu, kadi malu adibu benza adi aleja mudibu “benji ba malu mabi.” (Bala Matayo 7:21-23.) Padi bantu bitaba bua kulua bayidi ba Yezu, tudi tubumvuija ne: bena Kristo balelela badi ne bua kutumikila malongesha ende ne kumuidikija dituku dionso edi. Bua kumvua bualu ebu bimpe tukonkononayi amue a ku malu adi atangila Yezu.
Tuidikijayi meji a Yezu
7, 8. (a) Meji ntshinyi, ne bua tshinyi Yezu uvua ne meji a bungi? (b) Mmunyi muvua Yezu muleje meji ende, ne tudi mua kumuidikija bishi?
7 Yezu udi ne ngikadilu mimpe ya bungi, kadi netuakule anu bua inayi eyi: meji, didipuekesha, tshisumi ne dinanga. Tuakule bua meji ende, mmumue ne: mushindu udiye wenza mudimu ne dimanya ne busunguluji mu malu mashilangane. Mupostolo Paulo wakafunda ne: ‘Munda muende mudi musokoka bibutshidibue bionso bia meji ne bia lungenyi.’ (Kolos. 2:3) Nkuepi kuvua Yezu mupete meji aa? Yeye nkayende udi wamba ne: “Ntu ngamba anu malu akunyisha Tatu.” (Yone 8:28) Yehowa ke uvua mupeshe Yezu meji, nunku kabiena bitukemesha bua mushindu uvuaye wenza malu ne meji to.
8 Tshilejilu, Yezu wakasungula nsombelu uvuaye ne bua kuikala nende ne meji onso. Kakakeba bua kuikala mubanji to, kadi wakadifila anu bua kuenza disua dia Nzambi. Wakadifila ne muende muonso bua kutuma malu a Bukalenge kumpala. Tudi tuidikija Yezu patudi tudienzeja bua kuikala ne ‘dîsu dimpe’ ne tubenga kudikebela bintu bia bungi bidi kabiyi ne mushinga bidi mua kutuangata dîba dia bungi ne makanda etu. (Mat. 6:22) Bena Kristo ba bungi mbakepeshe amue malu mu nsombelu wabu bua kumona mua kudifila bikole mu mudimu wa kuyisha. Bamue mbalue bampanda-njila. Biwikala udi pebe mpanda-njila, tudi tukuela kalumbandi. ‘Kukeba diambedi bukalenge’ kudi kutupetesha disanka dia bungi.—Mat. 6:33.
Tuikale ne didipuekesha bu Yezu
9, 10. Yezu uvua mudipuekeshe bishi?
9 Tuakulayi mpindieu bua didipuekesha dia Yezu. Patubu bapesha bantu bapange bupuangana muanzu, batu batuadija kudiangata ne mushinga kupita bantu bakuabu. Kadi Yezu kakenza nanku to. Nansha mudiye ne mudimu munene mu dikumbana dia malu adi Yehowa mulongolole, kakadibandisha nansha kakese to. Bible udi utuambila bua kumuidikija. Mupostolo Paulo wakafunda ne: ‘Nuikale ne meji aa munda muenu akadi kabidi munda mua Kristo Yezu. Yeye wakadi muikale ne bunzambi mene, kadi kakabala buobumue buende ne Nzambi bu tshintu tshia kulaminyina bikole; kadi yeye wakadiumushila bimanyinu bia butumbi buende, pakangataye mubidi wa mupika, pakaluaye mu tshifuanyikiji tshia muntu.’ (Filip. 2:5-7) Bualu ebu buvua bumvuija tshinyi?
10 Yezu uvua ne diakalenga dia kusomba pamue ne Tatuende mu diulu, kadi ne didipuekesha dionso, ‘wakadiumushila bimanyinu bia butumbi buende.’ Yehowa wakela muoyo wa Yezu munda mua mukaji muena Yuda utshivua kamama, ne Yezu wakenzamu ngondu tshitema too ne pakamulelabu mu nzubu mua Yosefe muena mabaya uvua mupele. Yezu wakatantamana, kulua tshitenda ne pashishe nsongalume. Nansha muvuaye mupuangane, uvua utumikila baledi bende bavua bena mapanga. (Luka 2:51, 52) Edi divua didipuekesha dia katshia ne katshia!
11. Mmu mishindu kayi itudi mua kuidikija didipuekesha dia Yezu?
11 Tudi tudipuekesha bu Yezu patudi tuitaba bua kuenza midimu idi imueneka bu ya bantu bashadile. Tuangate tshilejilu tshia mudimu wa kuyisha lumu luimpe udibu batupeshe. Mudimu eu udi mua kumueneka mushadile nangananga padi bantu kabayi batuteleja, batupenda anyi batuipata. Kadi patudi tutungunuka ne kuyisha, tudi tuambuluisha bantu bua kuitaba dibikila dia Yezu dia kumulonda. Tudi tubambuluisha bua kusungila mioyo yabu. (Bala 2 Timote 4:1-5.) Tshilejilu tshikuabu ntshia midimu itutu tuenza bua kulama Nzubu wetu wa Bukalenge. Badi mua kutulomba bua kuenza midimu mishadile bu mudi: kuangula bintu bia bukoya kubimansha, kukomba anyi kukolopa. Kadi tumanye ne: patudi tuenza midimu eyi bua kulama Nzubu wa Bukalenge udi muikale muaba utudi tutendelela Yehowa, tudi tuenza mudimu wa tshijila. Patudi tuenza midimu idi imueneka mishadile, tudi tuleja mutudi ne didipuekesha ne tulonda makasa a Kristo.
Tuikalayi ne tshisumi bu Yezu
12, 13. (a) Ntshinyi tshidi tshileja ne: Yezu uvua ne tshisumi, ne ntshinyi tshivua tshimusaka bua kuyisha? (b) Ntshinyi tshidi tshitusaka bua kuyisha ne tshisumi?
12 Mpindieu tuakulayi bua tshisumi tshivua natshi Yezu mu mudimu wa kuyisha. Wakenza malu a bungi pavuaye pa buloba. Patshivuaye muana, uvua mua kuikala wenza mudimu wa mabaya pamue ne tatuende mudishi Yosefe. Pavuaye uyisha wakenza bishima bu mudi: kuondopa babedi ne kubisha bafue. Kadi mudimu wende munene uvua wa kuyisha lumu luimpe ne kulongesha bantu bavua bamuteleja. (Mat. 4:23) Ke tshitudi tuetu bayidi bende ne bua kuenza. Mmunyi mutudi mua kumuidikija? Malu avua asaka Yezu bua kuyisha ke adi ne bua kutusaka petu bua kuyisha.
13 Yezu uvua uyisha bantu ne ubalongesha nangananga bualu mmunange Nzambi. Uvua kabidi munange malu a Nzambi avuaye ulongesha. Malu aa avua ne mushinga wa bungi ku mêsu kuende ne uvua musue kuambila bantu bakuabu. Bu mutudi petu ‘balongeshi’ ba Dîyi dia Nzambi, tudi ne bua kumuidikija. Anji elabi meji bua malu mimpe atudi balonge mu Bible. Tshilejilu, tudi bamanye muakajuka tshilumbu tshia bumfumu bua Yehowa ne mushindu watshijikijaye. Tudi bamanye tshidi Bible ulongesha bua tshidi tshienzekela muntu padiye ufua ne masanka apeta bantu mu Bukalenge bua Nzambi. Nansha tuetu balonge malu aa matuku adi panshi aa anyi kale, ki mmashintuluke to, adi anu ne mushinga wa bungi. (Bala Matayo 13:52.) Patudi tuyisha ne muoyo mujima ne disanka, tudi tuleja bakuabu mutudi banange malu adi Yehowa mutulongeshe.
14. Mmunyi mutudi mua kuidikija mushindu uvua Yezu ulongesha?
14 Tuakule kabidi bua mushindu uvua Yezu ulongesha. Misangu ya bungi uvua utelela bantu bavua bamuteleja mvese ya mu Bible. Uvua ne tshibidilu tshia kubambila ne: ‘Bakafunda dîyi ne.’ (Mat. 4:4; 21:13) Mu miyuki yende idi mu Bible, mmutelamu mvese anyi mêyi a mu mikanda mipite pa 20 ya mu mifundu ya tshiena Ebelu. Anu bu Yezu, tudi tueyemena Bible bikole patudi tuyisha ne tudienzeja bua kumubadila bantu misangu yonso padiku mushindu. Dîba adi tudi tuambuluisha bantu badi banange buakane bua kumona ne: malu atudi tubalongesha nga mu Dîyi dia Nzambi, ki ngetu to. Tutu tumvua disanka padi muntu witaba bua tuetu kumubadila Bible ne kumumvuija malu mimpe adimu. Padi muntu au witaba bua kulua muyidi wa Yezu, disanka dietu didi divula kabidi bikole.
Kulonda Yezu kudi kumvuija kunanga bantu
15. Ngikadilu kayi munene uvua nende Yezu, ne tshidi kuelela meji pa bualu ebu kutuenzela ntshinyi?
15 Ngikadilu wa ndekelu wa Yezu utuakonkonona ndinanga divuaye munange bantu. Mupostolo Paulo wakafunda ne: ‘Dinanga dia Kristo didi dituenzeja.’ (2 Kol. 5:14) Patudi tuela meji bua dinanga didi Yezu munange bantu bonso ne munange muntu ne muntu, bidi bitulenga ku muoyo ne bitusaka bua kumuidikija.
16, 17. Mmunyi muvua Yezu muleje muvuaye munange bantu?
16 Ntshinyi tshivua Yezu muenze bua kuleja muvuaye munange bantu? Mushindu munene wakalejaye mudiye mutunange mpakafilaye muoyo wende bua kutusungila. (Yone 15:13) Kadi Yezu wakaleja kabidi dinanga diende mu mishindu mikuabu pavuaye pa buloba. Tshilejilu, uvua umvuila bantu bavua bakenga luse. Pakamonaye Mariya ne bantu bavuabu nabu badila Lazalo, biakamusama ku muoyo bikole. Nansha muvua Yezu ne bua kubisha Lazalo, wakumvua bibi, “wakashikunka” ne kudila.—Yone 11:32-35.
17 Patshivuaye utuadijilaku mudimu wende wa kuyisha, muena nsudi mukuabu wakalua kudiye umusengelela ne: ‘Biwasua, undengeje.’ Ntshinyi tshiakenza Yezu? Bible udi wamba ne: “Luse luakamukuata.” Pashishe Yezu wakenza bualu bua dikema. ‘Wakolola tshianza, wakamulenga, wakamuambila ne: Ndi musue, wikale mulengejibue. Nsudi yakamulekela lukasa, wakalengejibua.’ Bilondeshile mikenji ya Mose, muena nsudi kavua muntu wa kulenga to. Yezu uvua mene mua kuondopela muntu eu anu pa bule kayi umulenga to. Pamuapa muena nsudi au ukavua muenze bidimu bia bungi kakuyi muntu umulenga to. Pakamulenga Yezu, muntu au wakumvua bimpe be! Bualu ebu budi buleja muvua Yezu ne luse lua bungi.—Mâko 1:40-42.
18. Tudi ne bua kuenza tshinyi bua kulejangana “mitshima ya luse”?
18 Bu mutudi bayidi ba Kristo, tudi ne bua kuleja mutudi banangangane pa kuikala ne “mitshima ya luse.” (1 Pet. 3:8) Ki mbitekete bua kumvua mudi muena Kristo netu udi ne disama dia munanunanu udiumvua to, nangananga bituikala katuyi banji kudisama. Kadi Yezu wakaditeka pa muaba wa muntu uvua usama nansha muvuaye yeye kayi muanji kusama. Mmunyi mutudi mua kuidikija luse luende? Padi muanetu udi usama utuambila idi mimutonde, mbimpe kumuteleja ne matshi onso abidi. Tudi kabidi ne bua kudiebeja ne: ‘Bu disama edi dikale pambidi panyi, mmunyi mumvua mua kudiumvua?’ Tuetu tuditeka pa muaba wa bakuabu netufike ku ‘dikolesha badi ne mitshima yamba kupanga.’ (1 Tes. 5:14) Patudi tuenza nunku tudi tuleja mutudi tulonda Yezu.
19. Tshilejilu tshia Yezu tshidi tshitusaka ku dienza malu kayi?
19 Tudi bapetele malongesha a bungi ku malu avua Yezu muambe ne avuaye muenze. Patudi tumumanya bikole, nebitusake bua kujinga kumuidikija bikole ne kuambuluisha bantu bakuabu anu bu muvuaye muenze. Nunku tuikalayi ne disanka dia kulonda Mukalenge Masiya kutuadijila ku mpindieu too ne tshiendelele.
Neumvuije munyi?
• Ntshinyi tshitudi ne bua kuenza bua kuikala ne meji a buena avua nawu Yezu?
• Mmu mishindu kayi itudi mua kuleja didipuekesha?
• Ntshinyi tshidi tshitusaka bua kuikala ne tshisumi mu diyisha?
• Mmalu kayi atudi mua kuenza bua kuleja ne: tudi banange bantu bu muvua Yezu mubanange?
[Nkonko ya dilonga]
[Kazubu/Tshimfuanyi mu dibeji 5]
MUKANDA UDI UTUAMBULUISHA BUA KUIDIKIJA KRISTO
Mu mpungilu wa distrike wa 2007, bakapatula mukanda wa mabeji 192 wa mu mfualansa udi ne tshiena-bualu ne: “Viens, suis-moi”. Mbapatule mukanda eu bua kuambuluisha bena Kristo bua kumanya Yezu bimpe, nangananga kumanya ngikadilu yende ne malu avuaye muenze. Panyima pa nshapita ibidi ya ntuadijilu, tshitupa tshia kumpala tshia mukanda eu tshidi tshiakula mu tshikoso bua ngikadilu minene ya Yezu eyi: didipuekesha diende, dikima diende, meji ende, ditumikila diende ne dinanukila diende.
Pashishe mu tshitupa tshibidi ne tshisatu bidi biakula bua mudimu wa Yezu wa kulongesha ne kuyisha lumu luimpe ne mishindu mikuabu ivuaye muleje mudiye munange bantu bikole. Malu adi mu mukanda eu adi ambuluisha muena Kristo yonso bua kuidikija Yezu.
Tudi bajadike ne: mukanda eu neutuambuluishe tuetu bonso bua kudikonkonona ne kudiebeja ne: ‘Ndiku bushuwa ndonda Yezu anyi? Mmunyi mundi mua kumulonda bimpe menemene?’ Newambuluishe kabidi bantu bonso badi badilongolole anyi ‘basungudibue bua kupetabu muoyo wa tshiendelele’ bua kuluabu bayidi ba Kristo.—Bien. 13:48.
[Tshimfuanyi mu dibeji 4]
Yezu wakitaba bua kulua pa buloba ne kuledibuapu. Bualu ebu buvua bumulomba bua kuikala ne ngikadilu kayi?
[Tshimfuanyi mu dibeji 6]
Ntshinyi tshidi mua kutusaka bua kuyisha ne tshisumi?