Badi ne tshia kuenza anu tshiudi wewe musue anyi?
Badi ne tshia kuenza anu tshiudi wewe musue anyi?
BANA babidi badi banaya. Umue udi unyenga mukuabu kantu kadibu banaya naku, wamba ne: “Nkanyi meme!” Bualu ebu budi buleja ne: anu ku buana buabu, bantu batu ne muoyo wa kudisankisha anu bobu. (Gen. 8:21; Lomo 3:23) Bantu ba bungi pa buloba badi basue anu kudisankisha. Bua kumusha lungenyi lubi elu, tudi ne bua kuluangana mvita mikole. Kadi tuetu katuyi baluangane mvita eyi, tudi mua kufikisha bakuabu munda, ne kunyanga kabidi malanda etu ne Yehowa.—Lomo 7:21-23.
Paulo udi utuambila bua kuvuluka tshidi malu atudi tuenza mua kuenzela bakuabu. Wakamba ne: ‘Malu onso adi mimpe a kuenza, kadi malu onso kaena atukuatshisha; malu onso adi mimpe a kuenza, kadi malu onso kaena atudiundisha. Kanuikadi balenduishi ba bakuabu.’ (1 Kol. 10:23, 32) Nunku, bua malu adi atangila muntu nkayende, tudi ne bua kuikala tudiela nkonko eyi: ‘Ntuku ngitaba bua kulekela kuenza amue malu andi munange anu bua kulama ditalala mu tshisumbu tshietu anyi? Ntuku musue kuenza tshionso tshidi Bible wamba nansha biobi kabiyi bipepele bua kutshienza anyi?’
Patudi tusungula mudimu
Bantu ba bungi batu bela meji ne: mudimu wabu wa bianza kautu wenzela bantu bakuabu bualu nansha bumue to. Kadi tangila tshilejilu tshia ngenda mushinga kampanda wa 2 Kol. 7:1) Mpindieu pakajingaye bua kutuadija kuyisha ne Bantemu, mukulu umue wakamuambila ne budimu buonso ne: anji ela meji bimpe bua mudimu webe. Munkatshi mua bidimu bungi kampanda, yeye ke uvua upanyisha maluvu makole kansanga mu musoko wabu. Bantu ba musoko au bobu bavua basambakaja maluvu aa ne makuabu bua kukuatshika.
mu Amerike wa ku Sud. Uvua ukuatshika maluvu bikole, unaya kabidi bikole manaya a mfranga. Kadi pakalongaye Bible ne Bantemu ba Yehowa, wakabanga kutumikila malu avuaye ulonga. (Muntu eu e kumvua ne: bu yeye mutuadije kuyisha, kadi eku upanyisha maluvu ende aa, bivua mua kupendesha Bantemu, ne malanda ende ne Yehowa avua mua kunyanguka. Kadi nansha muvuaye ne bana ba bungi, wakalekela kupana maluvu aa. Wakabanga kupana bintu bikuabu. Tatu eu ne muena kuende ne bana bende babidi (ba ku batanu badiye nabu), bakatambula. Badi bayisha lumu luimpe bikole ne kondo ka muoyo katoke.
Patudi tusungula bantu ba kusomba nabu
Kudia bulunda ne bantu badi kabayi bena Kristo, ntshilumbu tshia muntu nkayende anyi ntshilumbu tshidi tshitangila Bible? Tshilejilu, muanetu wa bakaji uvua musue kuya mu fete ne nsongalume uvua kayi Ntemu. Bobu kumubela, kadi yeye kubenga, wamba ne: katshivua tshilumbu tshia muntu nansha. Ke yeye kuya, nsongalume kumuelela buanga bua tulu mu maluvu. Yeye kulala, kujuka mêba ndambu panyima, bamane kumuangata ku bukole kudi nsongalume au.—Tangila Genese 34:2.
Nansha mudi kusombeshangana ne bantu bonso badi kabayi bena Kristo kakuyi anu kukebesha bualu bua nunku, Bible udi wamba ne: ‘Udi wenda ne bena meji udi ulua muena meji, kadi udi ubuelakana ne bapote neakenge bua bualu ebu.’ (Nsu. 13:20) Kakuyi mpata, patudi tusungula balunda babi, tudi tudikebela diakabi. Nsumuinu 22:3 udi wamba ne: ‘Muntu mudimuke udi utangila dikenga diamba kumukuata, udi usokoma; kadi batshimbakanyi badi bapitaku, badi bakengeshibua.’ Balunda betu badi mua kutunyanga tuetu, kunyanga kabidi malanda etu ne Nzambi.—1 Kol. 15:33; Yak. 4:4.
Mu mvuadilu ne dilengeja mubidi
Miodele ya bilamba itu ishintuluka ku tshidimu tshionso etshi. Kadi mêyi manene a mu Bible adi akula bua divuala kaatu ashintuluka to. Paulo wakabela bantu bakaji bena Kristo bua ‘badilengeje ne bilulu bidi bibakanyine; bikale ne kalolo ne bupuekele.’ Mubelu eu udi kabidi utangila bantu balume badi bena Kristo. (1 Tim. 2:9) Paulo kena wamba bua kuvuala anu bintu bia mushinga mukese kabiyi bimpe ku mêsu ne kudilengeja, anyi kena ulomba bena Kristo bonso bua kuvuala modele umue to. Kadi udi ulomba bantu bua kuvuala ne bupuekele, kubenga kudileja anyi kuditumbisha mu mvuadilu. Kadi kuvuala ne bupuekele ntshinyi?
Udi ne bua kudiebeja ne: ‘Ndi mua kudiamba mundi ne bupuekele pangikala ntshidi anu mvuala bilamba ne lungenyi lua ne: bantu bantangile anyi? Mushindu undi mvuala udiku usaka bantu ku dibenga kumona ne: ndi Ntemu wa Yehowa anyi?’ Tudi mua kulekela ‘dilenduishangana’ bituikala katuyi ‘tutangila anu malu etu nkayau, kadi tutangila kabidi malu a bakuabu.’—2 Kol. 6:3; Filip. 2:4.
Mu dienda dia mushinga
Pakajuka bilumbu binene mu tshisumbu tshia ku Kolinto, Paulo wakabafundila ne: ‘Bualu budi butamba buimpe bua nuenu nuitabuje banuenzele bibi. Budi butamba buimpe bua nuenu nuitabuje banunyenge bintu.’ Paulo wakabela bena Kristo bua kuitaba bua kupangila tshintu pamutu pa kuya kufunda muanabu ku kabadi. (1 Kol. 6:1-7) Muanetu mukuabu wa mu États-Unis wakalonda mubelu eu. Muanetu eu uvua ne mfumuende wa mudimu uvua pende Ntemu; kadi kabavua bapetangane bua difutu to. Bana betu aba bakayikila misangu ne misangu, bajinga kutumikila mibelu ya mu Bible, kadi kabakajikija tshilumbu atshi to. Ndekelu wa bionso, bakaya ne tshilumbu kudi bakulu ‘mu tshisumbu.’—Mat. 18:15-17.
Kadi, bakulu kabakajikija tshilumbu atshi to. Muanetu eu wakasambila bikole, kuitaba bua kulekela makuta avuabu ne bua kumufuta. Wakenza nanku bua tshinyi? Wakamba ne: “Dikokangana edi divua dienda dinjimijila disanka ne dîba dimvua mua kuikala mupitshishe mu malu a Nzambi.” Yeye mumane kuangata dipangadika edi, wakapetulula disanka, kumonaye muvua Yehowa umukuatshisha mu mudimu wende.
Nansha mu tu malu tukese
Tudi tupeta kabidi bipeta bimpe patudi tubenga kuimanyina pa majinga etu nansha mu tu malu tukese. Tuangate tshilejilu tshia muanetu mukuabu ne muena kuende, bubidi buabu bavua bampanda-njila. Dituku dia kumpala dia mpungilu wa distrike kampanda, bakafika kumpala kua dîba, kusungulabu muaba muimpe wa kusomba. Pakatuadija mpungilu, bena dîku kampanda bakalua benda bakeba muaba wa kusomba, kadi miaba ivua mishale mikese. Pakamona bana betu bampanda-njila aba ne: bena mu dîku edi bavua bakeba muaba wa kusomba bonso pamue, bakabashila miaba ivuabu basombe. Bena mu dîku bonso kusomba pamue. Matuku makese mpungilu mumane kujika, bampanda-njila aba bakapeta mukanda uvua bena mu dîku adi babafundile bua kubela tuasakidila. Mu mukanda amu bavua baleje muvuabi bibatonde bua muvuabu bafike mu mpungilu dîba dimane kupita. Bakasanka bua muoyo mulenga wa bampanda-njila aba.
Padiku mushindu, tuikalayi tudipangisha amue malu atudi basue anu bua kuenzela bakuabu malu mimpe. Patudi ne dinanga didi ‘kadiyi didikebela bintu,’ tudi tulama ditalala mu tshisumbu, ne tusomba bimpe ne bantu bakuabu. (1 Kol. 13:5) Kadi tshidi ne mushinga wa bungi mene ntshia se: tudi tulama malanda etu ne Yehowa.
[Tshimfuanyi mu dibeji 20]
Utuku usanka bua kulekela bintu biudi musue kuvuala anyi?
[Tshimfuanyi mu dibeji 21]
Utuku usanka bua kushila bana betu muaba wa kusomba anyi?