Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Bena Kristo batu badilangana ne kanemu ne bupuekele, kabayi banyingalaja Nzambi

Bena Kristo batu badilangana ne kanemu ne bupuekele, kabayi banyingalaja Nzambi

Bena Kristo batu badilangana ne kanemu ne bupuekele, kabayi banyingalaja Nzambi

FUANYIKIJABI ne: udi umvua bantu badila miadi ya bungi. Ubamona bavuale bilamba bifike, badila balala panshi. Bakuabu baja maja bua misambu idibu bimba ne dîyi dikole. Banga pabu badi badia, bela mbila baseka, basanka. Bakese ba kudibu bakuatshike, balale panshi. Newambe tshinyi? Aa ke malu atu enzeka mu madilu mu amue matunga, padi bantu baya bua kulayangana ne udi mufue.

Bantemu ba Yehowa ba bungi badi miaba idi balela ne bena mutumba batshina bafue. Bantu ba bungi badi bitaba ne: padi muntu ufua, udi wandamuka ulua mukishi wa bankambua, udi mua kuambuluisha badi ne muoyo anyi kubenzela bibi. Ke tshidi tshipatuishe bilele bia bungi bifuanangane mu dienza dia madilu. Kadi tumanyayi ne: kudila padi muntu ufua ki nkubi to. Tshilejilu, Yezu ne bayidi bende bakadila pavuabu bafuishe bantu. (Yone 11:33-35, 38; Bien. 8:2; 9:39) Kadi kabakenza bilele bia madilu bivua bienzeka mu tshikondo tshiabu to. (Luka 23:27, 28; 1 Tes. 4:13) Bua tshinyi? Bualu bavua bamanye tshivua tshienzeka padi muntu ufua.

Bible udi wamba ne: ‘Badi ne muoyo badi bamanye ne: Netufue; kadi bafue kabena bamanye bualu bumue. Dinanga diabu ne lukinu luabu ne mukawu wabu biakajimina kale. Kakuena mudimu, kakuena kulongolola kua malu, kakuena lungenyi anyi meji ku Muaba wa Bafue kuudi uya.’ (Muam. 9:5, 6, 10) Mvese eyi idi ileja ne: padi muntu ufua, kena kabidi mumanye bualu nansha bumue to. Kena mua kuela meji, kukenga, kusanka, kuyukila anyi kumvua to. Mmunyi mudi diumvua dia mvese eu diambuluisha bena Kristo padibu bafuisha muntu?

‘Kanulengi tshintu tshibipa’

Bantemu ba Yehowa nansha bobu ba mu tshisamba kayi anyi ba penyi, kabatu balonda bilele bidi bipetangana ne dilongesha dia ne: bafua badi ne muoyo anyi badi mua kutuambuluisha peshi kutukengesha to. Bilele bu mudi: kuya kulala mu madilu, kuenza fete wa kutangalaja nende madilu, kuenza fete bua kuvuluka lufu lua muntu, kulambula mufue bintu, kulama lufuila ne kupula lufuila mbintu bibi ku mêsu kua Nzambi; bualu bidi bifumina ku malongesha a mashimi a bademon a ne: anyima wa muntu kena ufua to. (Yeh. 18:4) Bena Kristo balelela kabena babuelakana mu bilele ebi to, bualu ‘kabena mua kudisanga ku mesa a Yehowa ne ku mesa a bademon popamue’ to. (1 Kol. 10:21) Badi batumikila mukenji eu: ‘Nuikale batapuluke, kanulengi tshintu tshibipa.’ (2 Kol. 6:17) Kadi kabitu anu bipepele bua kubenga kuenza bilele ebi to.

Mu Afrike ne miaba mikuabu, bantu batu bamba ne: tuetu katuyi balonde bilele ebi, bankambua betu nebafike munda. Bobu kabayi benze bilele ebi ntshilema tshinene, mulawu anyi diakabi didi mua kukuata bantu bonso. Bu mutu Bantemu ba Yehowa babenga kuenza malu aa, ba bungi ba kudibu batu babamba malu, babapenda, babipata mu misoko yabu anyi bababenga kudi balela babu. Bakuabu batu babamba mudibu bantu babi, kabayi banemeka bafue. Misangu mikuabu, bantu ba tshianana batu banyenga tshitalu tshia muena Kristo, benza madilu bu mudibu basue. Nunku, tudi mua kuenza tshinyi bua kubenga dikokangana ne bantu badi basue anu kuenza bilele bidi kabiyi bisankisha Nzambi? Tudi ne bua kuenza tshinyi nangananga bua kubenga kubuelakana mu bilele bibi, bidi mua kunyanga malanda etu ne Yehowa?

Leja dipangadika diebe bimpe

Mu amue matunga, bakulumpe ba mu tshiota ne bakuabu bena mu tshiota tshia udi mufue, batu ne dîyi mu dijikibua dia tshitalu. Kadi muena Kristo yeye udi ne bua kudianjila kubaleja ne: Bantemu ba Yehowa ke balombola malu enzeka mu madilu bilondeshile mikenji ya mu Bible. (2 Kol. 6:14-16) Malu adi enzeka mu madilu a muena Kristo kaena mua kulubakaja kondo ka muoyo ka bena Kristo bakuabu anyi kulenduisha bantu badi bamanye malu atutu tulongesha bua bafue to.

Bobu balombe muena Kristo bua kuenza muyuki wa dijika mufue, bakulu badi ne bua kufila ngenyi miakane ne kumvuija bena Kristo badi bafuishe tshidi Bible wamba, bionso ebi anu bua malu enzeke bu mudi Mukanda wa Nzambi wamba. Pikala balela badi kabayi bena Kristo bajinga kuenza bilele bibi bitubu benza mu madilu, bidi bikengela kubumvuija malu ne bulenga ne kanemu, kadi ne dikima ne dîyi dimue. (1 Pet. 3:15) Kadi bobu bakeba ne muoyo mujima anu bua kuenza bilele biabu ebi? Dîba adi bena Kristo ba mu dîku adi badi mua kumuka ku madilu aku. (1 Kol. 10:20) Baya kuenzela muyuki wa lufu ku Nzubu wa Bukalenge anyi muaba mukuabu udi mukumbane bua kukankamija bantu badi ne kanyinganyinga kalelela ne ‘busambi bua mu Mukanda wa Nzambi.’ (Lomo 15:4) Nansha bobu kabayi ne tshitalu, badi ne bua kuenza muyuki eu mu mushindu muimpe, udi uleja kanemu. (Dut. 34:5, 6, 8) Malu adi balela badi kabayi bena Kristo benza, adi mua kutunyingalaja kabidi bikole biobi kutubungamija, kadi tudi tupeta bukole patudi tuvuluka ne: Nzambi udi mua kutupesha ‘bukole bupite’ butudi nabu kena upua muoyo dipangadika dietu dia kuenza anu malu mimpe.​—2 Kol. 4:7, MMM.

Funda tshiudi musue pa dibeji

Muena Kristo yeye mufunde tshidibu ne bua kuenza bua kumujiika pikalaye mua kufua, nebikale bipepele bua kumvuija balela badi kabayi bena Kristo; bualu batu basue kunemeka mêyi a udi mufue. Mu mukanda eu, udi mua kufunda malu aa: mushindu wikalabu ne bua kulombola malu enzeka kumpala kua kuya ku nkita, muaba wamujikabu, ne muntu wikala ne bua kulombola malu bua kumujiika. (Gen. 50:5) Mukanda muimpe menemene ngeu udi mutue tshiala kudi muenawu ne kudi bantu bakuabu. Bantu badi ne bujinguludi ne meji mashindamene pa mikenji ya Nzambi, mbamanye ne: ki mbimpe kuindila too ne pakulakajabu anyi pabatekesha disama bua bobu kushisha kufunda mukanda eu to.​—Nsu. 22:3; Muam. 9:12.

Bamue bantu batu batshina bua kufunda malu a mushindu eu. Kadi padi muena Kristo wenza nunku, udi uleja mudiye mushindame mu ditabuja, ne mudiye munange bakuabu. (Filip. 2:4) Mbimpe kudifundila malu aa pamutu pa wewe kushiya bena dîku badi ne kanyinganyinga bua bajikije tshilumbu etshi, bualu badi mua kubenzeja bua kuitaba bilele bibi biuvua wewe kuyi mua kuitabuja anyi kuanyisha to.

Nudile mu mushindu muimpe

Mu matunga a bungi a mu Afrike, batu bamba ne: bua kubenga kufikisha bankambua betu munda, tudi ne bua kuenza madilu manene. Bakuabu pabu badi bamona madilu bu muaba wa ‘kudileja,’ kuleja mudibu bantu banene anyi mudibu ne makuta. (1 Yone 2:16) Badi badifila bikole, batula makuta a bungi ne bapitshisha dîba dia bungi anu bua kujiika tshitalu mushindu udibu bela meji ne: ke udi muimpe mutambe. Bua kubikila bantu ba bungi ku madilu, batu balamika foto munene wa muntu udi mufue miaba mishilashilangane bua kumanyisha ne: madilu adi muaba kampanda. Batu benzeja tupila tuikale ne foto wa udi mufue, batuabanyina badi ku madilu bua bavuale. Badi basumba mishete ya mushinga mukole bua kukemesha bantu. Mu ditunga dikuabu dia mu Afrike, bamue bantu batu benza mishete mienze bu mashinyi, bu ndeke, bu buatu anyi bu bikuabu bintu bidibu benza bua kuleja mudibu ne makuta, ne mudibu bantu banene. Badi mua kupatula tshitalu mu mushete, kutshiteka pa bulalu budibu balengeje bimpe bitambe. Muntu mukaji yeye mufue, badi bamuvuadika nkanzu mutoke wa bena dibaka, bamulengeja nsuki, bamupenta, bamuvuadika bikanu bia bungi. Muntu wa Nzambi udiku mua kubuelakana mu bilele ebi anyi?

Bena Kristo bashindame batu babenga kuenza malu kunekesha bu mudi bantu badi kabayi bamanye Nzambi anyi mikenji yende. Tudi bamanye ne: bilele bibi bidi kabiyi bifumina mu Bible ‘kabiena bifuma kudi Tatu, kadi bidi bifuma ku buloba budi bujimina.’ (1 Yone 2:15-17) Tudi ne bua kudienzeja bikole bua kulekela lungenyi lubi lua kutembangana, kukeba bua kupita bakuabu. (Gal. 5:26) Bitu bimueneka ne: padi bantu batshina bafue, batu balua bapite bungi mu madilu, kakutshiyi mushindu wa kuenza malu ne bulongame to. Kutshina bafue kudi mua kufikisha bantu badi kabayi bena Kristo too ne ku dienza malu a bukoya. Mu madilu a nunku, bantu badi mua kuikala badila bela mbila mikole, bupukila tshitalu anyi batshilenga bianza, bambila tshitalu malu bienze bu tshitshidi ne muoyo, ne batshiela makuta ne bintu bikuabu pambidi. Malu a mushindu eu wowu menzeke ku madilu a muena Kristo, dîna dia Yehowa ne dia bantu bende kabidi nedipendibue.​—1 Pet. 1:14-16.

Tuetu bamanye bimpe tshidi tshienzeka padi muntu ufua, netubenge kuenza malu adi bena panu benza mu madilu. (Ef. 4:17-19) Uvuluke ne: nansha muvua Yezu muikale muntu mutambe bunene wa katshia ne katshia, bakamujiika kakuyi bantu ba bungi, kakuyi bintu bipitepite bungi. (Yone 19:40-42) Bantu badi ne ‘meji a Kristo,’ badi bamona muvuabu bajiike Yezu ne: kakuvua bualu bua kumvua bundu to. (1 Kol. 2:16) Bushuwa, padi madilu a bena Kristo enzeka mu mushindu mupepele anyi muimpe, badi bepuka bilele bibi ne balama ditalala ne bunême budi bukumbanyine bantu badi banange Nzambi.

Bantu badiku mua kusanka mu madilu anyi?

Padibu bafuma ku nkita, balela, bena mutumba ne bantu bakuabu batu ne tshilele tshia kuenza fete, bela misambu ku bisanji anyi bimba misambu ne dîyi dikole, baja maja. Batu banua bakuatshika, benza makuabu malu a bundu. Bamue bantu batu bamba ne: masanka a nunku adi ajikija kanyinganyinga ka bantu. Bakuabu pabu batu bamba ne: ke mutubu benza kuabu. Banga pabu badi bela meji ne: mbimpe kusanka nunku bua kunemeka anyi kutumbisha muntu udi mufue, bua anyima wende aye kupetangana ne bankambua bende.

Kadi bena Kristo balelela bobu badi batumikila mubelu eu: ‘Kanyinganyinga kadi kapita tuseku buakane; mpala wa majiya udi uvuija mutshima disanka.’ (Muam. 7:3) Mbamanye ne: mbimpe kuelangana meji bua buipi bua muoyo ne bua ditekemena dia dibishibua ku lufu. Nunku, bua bantu badi ne malanda mimpe ne Yehowa, ‘dituku dia lufu ndipite dia kuledibua bulengele.’ (Muam. 7:1) Bu mudi bena Kristo bamanye ne: malu a majimbu ne malu mabi makuabu atu enzeka mu dinua ne didia bitu bienzeka mu madilu, kabatu benzeja fete eyi anyi babuelamu to. Kusomba pamue ne dingumba dia bakebi ba masanka aba nekuleje mutudi katuyi tunemeka Nzambi ne kondo ka muoyo ka bena Kristo netu.

Bakuabu bamone mutudi bashilangane nabu

Tudi ne dianyisha bua mutudi katuyi tutshina bafue bu mutu bantu ba bungi badi kabayi bamanye bulelela babatshina lelu, ki mmomu anyi? (Yone 8:32) Bu mutudi “bana ba munya,” tudi tudila anyi tunyingalala mu mushindu udi uleja ne: butoke bua Dîyi dia Nzambi budi butulombola, mu mushindu muimpe, udi uleja kanemu, uleja kabidi ne: tudi ne ditekemena dia dibika dia bafue. (Ef. 5:8; Yone 5:28, 29) Ditekemena edi nedituambuluishe bua kubenga kunyingalala kupitshisha, bu mutu bantu ‘badi kabayi ne ditekemena’ benza. (1 Tes. 4:13) Neditupeshe bukole bua kushala anu balamate ntendelelu mulelela, katuyi tutshina bantu.​—1 Pet. 3:13, 14.

Tuetu tutumikila mikenji ya mu Bible bimpe, netufikishe bantu ku ‘dijingulula ditapuluka didi pankatshi pa bantu badi bakuatshila Nzambi mudimu ne badi kabayi bamukuatshila mudimu.’ (Mal. 3:18) Dimue dituku, lufu nelujike. (Buak. 21:4) Tudienzejayi bua Yehowa atusangane dituku adi, katuyi katoba, katuyi kalema, katuyi babuelakane mu bulongolodi ebu bubi ne mu bilele biabu bibi.​—2 Pet. 3:14.

[Tshimfuanyi mu dibeji 30]

Mbimpe kufunda mukanda bua kuleja mushindu utudi basue bua batudile

[Tshimfuanyi mu dibeji 31]

Madilu a bena Kristo adi ne bua kuleja kanemu ne kuenzeka mu mushindu muimpe