Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Tuidikije lulamatu lua Itai

Tuidikije lulamatu lua Itai

Tuidikije lulamatu lua Itai

BANTU ‘badi bapita nyama wa luonji, ne tshifuanyikiji tshiende bukole’ badi bimba musambu mu diulu bamba ne: ‘Mukalenge Nzambi wa bukole buonso, midimu yebe idi minene ne ya dikema. Wewe, Mukalenge wa bikondo, njila yebe idi miakane ne ya bulelela. Mukalenge, nnganyi udi kayi utshina, udi kayi utumbisha dîna diebe? Bualu bua wewe nkayebe udi wa tshijila.’ Musambu eu udi uleja mudi Yehowa muikale Nzambi wa tshijila anyi wa lulamatu. (Buak. 15:2-4) Yehowa mmusue bua batendeledi bende bikale pabu ne ngikadilu eu muimpe wa lulamatu.​—Ef. 4:24.

Kadi Satana Diabolo yeye, udi wenza muende muonso bua kupangisha basadidi ba Nzambi badi pa buloba bua kushala balamate Yehowa Nzambi wa dinanga udibu batendelela. Nansha nanku, basadidi ba Yehowa ba bungi mbashale balamate Nzambi nansha mu ntatu mikole. Tudi ne disanka dia bungi bua mudi Yehowa wangata lulamatu lua nunku ne mushinga. Bible udi utujadikila ne: ‘Yehowa udi unanga kulumbulula kuakane, kena ulekela bansantu bende.’ (Mus. 37:28) Mmufundishe miyuki ya bantu ba bungi bavua bashale bamulamate mu Dîyi diende bua kutuambuluisha bua kushala bamulamate. Umue wa ku miyuki eyi ke wa Itai muena Giti.

‘Muntu wa bende wakipatabu’

Itai uvua mua kuikala wa mu tshimenga tshia Gata. Tshimenga tshia bena Peleshete etshi tshivua tshiende lumu bualu ke muvua Goliata ne bilobo bikuabu binene bivua biluisha bena Isalele biledibue. Itai uvua muluanganyi wa dilambu, kadi Bible udi umutela bua musangu wa kumpala anu tshikondo tshivua Abashaloma mutombokele mukalenge Davidi. Tshikondo atshi, Itai ne bena Peleshete 600 bavua bamutue mu nyima bavua banyeme mu ditunga diabu bua malu a bukalenge ne balue kusombela pabuipi ne Yelushalema.

Nsombelu wa Itai ne bantu bende uvua mua kuikala muvuluije Davidi tshivua tshimuenzekele yeye ne basalayi bena Isalele 600 pavuabu banyemene mu buloba bua bena Peleshete ne baye kubuela mua Akisha, mukalenge wa Gata. (1 Sam. 27:2, 3) Ntshinyi tshivua Itai ne bantu bende mua kuenza pavua Davidi unyema muanende Abashaloma uvua mumutombokele? Bavua ne bua kutua ku tshia Abashaloma anyi? Bavua ne bua kubenga kutua ku tshia Davidi anyi ku tshia Abashaloma anyi? Peshi bavua ne bua kutua ku tshia Davidi ne bantu bende?

Fuanyikijabi Davidi wenda unyema, umbuka mu Yelushalema ne ufika muaba uvuabu babikila ne: Betemêhaka, udi umvuija “Nzubu wa ndekelu.” Uvua mua kuikala nzubu wa ndekelu mu Yelushalema patudi tuya batangile ku Mukuna wa Olive kumpala kua kupita musulu wa Kidelona. (2 Sam. 15:17, MMM) Muaba au, Davidi wakabadika bantu bende. Kadi bualu bua dikema, munkatshi mua bantu abu kamuena anu bena Isalele bavua bamulamate to, kadi muvua kabidi bena Kelete bonso ne bena Pelete bonso. Muvua kabidi bena Giti bonso mbuena kuamba ne: Itai ne basalayi bende 600.​—2 Sam. 15:18.

Davidi wakumvuila Itai luse ne kumuambila ne: ‘Wewe uyaya netu kabidi bua tshinyi? Walukile, ushikame ne mukalenge; bualu bua wewe udi muntu wa bende, wakipatabu kabidi; upingane ku muaba webe. Bualu bua wewe wakalua anu makelela eu, buudi nabu mbua kubanda netu ne kupueka netu lelu anyi? Bualu bua meme nyaya kundi mua kuya; pingana biebe, uya ne bana benu, luse ne bulelela bikale nebe.’​—2 Sam. 15:19, 20.

Itai wakaleja muvuaye mulamate Davidi ne muoyo mujima. Wakamuandamuna ne: ‘Bu mudi Yehowa ne muoyo ne bu mudi mukalenge wanyi ne muoyo, bulelela, mu miaba yonso idi mukalenge wanyi uya, nansha mu muaba wa lufu nansha mu muaba wa muoyo, muntu wende neikaleku kabidi.’ (2 Sam. 15:21) Mêyi aa avua mua kuikala mavuluije Davidi tshivua Luta mamuende wa kakuende muambe. (Luta 1:16, 17) Bu muvua mêyi a Itai mamulenge ku muoyo, Davidi wakamuambila ne: ‘Ndaku, pita kumpala.’ Pashishe, ‘Itai muena Giti, wakapita kumpala ne bantu bende bonso, ne bana bakese bonso bakadi nende.’​—2 Sam. 15:22.

“Bua kutuyisha”

Lomo 15:4 udi wamba ne: ‘Malu onso akafundabu diambedi akafundibua bua kutuyisha.’ Nunku, mbimpe tudiebeje ne: mmalu kayi atudi tulongela ku tshilejilu tshia Itai? Tuanji kumona tshivua mua kuikala tshimusake bua kulamata Davidi. Nansha muvua Itai muenyi uvua mufumine mu Peleshete, uvua witaba mudi Yehowa Nzambi wa muoyo, uvua witaba kabidi muvua Davidi muela manyi wa Yehowa. Lukuna luvua pankatshi pa bena Isalele ne bena Peleshete kaluvua luambila Itai bualu nansha bumue to. Kavua umona Davidi anu bu muntu uvua mushipe Goleyata tshilobo tshia bena Peleshete ne bena kuabu bakuabu to. (1 Sam. 18:6, 7) Kadi uvua mumone muvua Davidi munange Yehowa ne mumone kabidi ngikadilu mimpe ivuaye nayi. Davidi pende wakalua kutua Itai mushinga bikole. Ke bualu kayi, wakangata tshia bisatu tshimue tshia basalayi bende ne kutshiteka “mu bianza bia Itai” pavuabu baluangana ne basalayi ba Abashaloma.​—2 Sam. 18:2.

Tuetu petu tudi ne bua kumona ngikadilu mimpe idi nayi bantu bakuabu ne kubanyisha nansha bobu ba tshisamba kayi, dikoba kayi, nansha bikala tshisamba tshietu ne tshiabu kabiyi bipetangana. Bulunda buvua Davidi ne Itai badie budi buleja ne: patudi tumanya Yehowa ne tumunanga, malu onso aa kaena mua kutuenzela bualu to.

Patudi tuela meji pa tshilejilu tshia Itai, tudiebeje ne: ‘Ke mundi panyi mulamate Kristo Yezu udi Davidi munene anyi? Ndiku ngenza mudimu wa kuyisha lumu luimpe ne kuvuija bantu bayidi ne tshisumi bua kuleja lulamatu luanyi elu anyi?’ (Mat. 24:14; 28:19, 20) ‘Ndiku mua kushala anu mumulamate nansha bia kumona lufu anyi?’

Bamfumu ba mêku badi pabu mua kulongela ku tshilejilu tshia lulamatu lua Itai. Dipangadika diende dia kushala mulamate anu Davidi diakalenga bantu bavua balonda Itai bikole. Bia muomumue, mapangadika adi bamfumu ba mêku bangata bua kukuatshisha ntendelelu mulelela adi mua kulenga kabidi bena mu mêku abu ne adi nansha mua kubakebela ntatu ya tshitupa tshîpi. Kadi Bible udi utujadikila ne: Yehowa “udi udimuenesha muena luse kudi badi ne luse.”​—Mus. 18:25.

Bible kena wakula kabidi bua Itai panyima pa mvita ya Davidi ne Abashaloma to. Kadi malu makese adi Dîyi dia Nzambi diamba bua bualu buende adi aleja muvuaye mulamate Davidi mu tshikondo atshi tshivuaye mu lutatu lua bungi. Bu mudi Yehowa mufundishe muyuki wa Itai mu Bible, bidi bileja ne: udi wanyisha bantu badi ne lulamatu lua mushindu eu ne ubabenesha.​—Eb. 6:10.