Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Ndi mupete tshintu tshia mushinga mu nsombelu wanyi

Ndi mupete tshintu tshia mushinga mu nsombelu wanyi

Ndi mupete tshintu tshia mushinga mu nsombelu wanyi

Muyuki mulonda kudi Gaspar Martínez

Mu mushindu kampanda, muyuki wa nsombelu wanyi mmuyuki wa muntu wa ku musoko uvua mulue mubanji mu tshimenga. Kadi nenumone ne: bubanji bundi mupete ki bumvua nkeba to.

MBANDELELE ku musoko mu bidimu bia 1930 mu tshitupa tshia Rioja tshidi ku Nord kua ditunga dia Espagne. Ngakalekela kalasa pamvua ne bidimu dikumi, kadi nkavua mumanye mua kubala ne kufunda. Kuetu tuvua bana muanda mutekete. Meme ne bana betu tuvua tuenza mudimu mukole wa kulama mikoko anyi wa kudima budimi buetu.

Bu mutuvua bapele, tuvua tuela meji ne: makuta ne bintu bidi ne mushinga wa bungi. Tuakatuadija kualakana bantu bavua ne nsombelu muimpe kupita wetu. Kadi dimue dituku, mukubi wa ntenji wetu wakamba muvua “bena mu musoko wetu banange malu a Nzambi kupita bena mu misoko mikuabu.” Kavua mumanye ne: ba bungi ba kutudi bavua ne bua kumbuka mu ekeleziya wa Katolike to.

Ndi nkeba tshintu tshia mushinga

Ngakasela nsongakaji mukuabu wa mu musoko wetu diende Mercedes. Matuku makese pashishe, tuakapeta muana wa balume. Mu 1957, tuakaya kusombela mu tshimenga tshia Logroño tshivua pabuipi apu, ne pashishe bena mu dîku dietu bonso bakatulonda. Ngakamona ne: bu mumvua tshiyi mulonge bikole, tshivua ne mushindu wa kupeta mudimu muimpe to. Ngakatuadija kudiebeja kumvua mua kuya bua kupeta diambuluisha. Ngakabangisha kubala mikanda ivua mu tshitekelu tshia mikanda tshia mu tshimenga tshietu, nansha mumvua tshiyi mumanye tshimvua nkeba menemene to.

Pashishe, ngakalua kumvua bamba ku tshisanji bua ndongamu kampanda wa dilongesha bantu Bible ku diambuluisha dia difundilangana mikanda. Pangakajikija dilonga adi, bampasata bakuabu ba mu Mishonyi bakalua kuntangila. Ngakaya mu tshitanda tshiabu misangu ibidi, kadi ngakamona ne: bantu banene bavuamu bavua batembangana bikole. Tshiakapinganamu kabidi to, ne ngakela meji ne: ke mudibi mu bitendelelu bionso.

Ndi nshintulula bipatshila bianyi

Mu 1964, nsongalume mukuabu diende Eugenio wakalua kumbelu kuetu. Uvua Ntemu wa Yehowa, ne tshivua muanji kumvua bakula bua tshitendelelu tshiabu to. Kadi mvua musue kuyukila nende malu a mu Bible. Mvua ngela meji ne: mvua mumanye Bible bikole. Meme kuandamuna nkonko ivuaye ungela ne tumvese tukese tumvua mumanye ku dilonga dianyi dia Bible. Nansha mumvua nteta kuleja mudi amue malongesha a bena Mishonyi malelela, tshivua ngitabuja menemene to.

Tuetu bamane kuyukila nende bikole misangu ibidi, ngakamona ne: Eugenio uvua mumanye Bible mpala ne nyima. Bivua binkemesha muvuaye upeta mvese lukasa ne uyumvuija bimpe, nansha muvuaye mulonge tulasa tushadile ku tuanyi. Eugenio wakandeja ku diambuluisha dia Bible ne: tudi mu matuku a ku nshikidilu ne Bukalenge bua Nzambi bukadi pa kukudimuna buloba ebu mparadizu. Bualu ebu buakansankisha bikole ne ngakajinga mua kumanya malu a bungi.​—Mus. 37:11, 29; Yesh. 9:6, 7; Mat. 6:9, 10.

Ngakitaba bua kulonga Bible. Mu kuamba kuimpe, malu onso amvua ndonga avua mapiamapia kundi ne akalenga muoyo wanyi bikole. Malu amvua ndonga akampetesha tshintu tshia mushinga mukole mu nsombelu wanyi. Ngakapeta tshimvua nkeba. Mpindieu, dikeba bubanji kaditshivua ne mushinga to, nansha diditatshisha bua kupeta mudimu muimpe diakalua bualu bukese, bualu too ne masama ne lufu nebikale ne bua kujimina.​—Yesh. 33:24; 35:5, 6; Buak. 21:4.

Diakamue ngakatuadija kuambila balela banyi malu amvua ndonga, mbumvuija ne disanka dionso ne: Nzambi mmulaye bua kuvuija buloba mparadizu ne bantu bakane nebasombepu tshiendelele.

Balela banyi badi bitaba bulelela

Matuku makese pashishe, meme ne balela banyi batue ku dikumi ne babidi tuakatuadija kutuilangana mu Dia lumingu dionso ku dilolo kua tatu muakunyi bua kuyukila malu a mu Bible. Tuvua tuenza nanku mêba abidi anyi asatu lumingu luonso. Pakamona Eugenio ne: balela banyi ba bungi bavua banange malu a mu Bible, wakatuadija kutabalela yonso wa kudibu.

Balela banyi bakuabu bavua mu tshimenga tshikese tshia Durango tshivua mutantshi wa kilometre 120, muvua kamuyi Ntemu nansha umue. Nunku ngondo isatu pashishe, ngakangata dikisha dia matuku abidi bua kuya kubatangila ne kubambila malu amvua ndonga. Pangakafika, meme ne bantu batue ku dikumi tuvua tudisangisha dilolo dionso bua kuyukila too ne patshiatshia. Bonso bakitaba bimvua bambila ne disanka. Kumpala kua meme kualukila, ngakabashila Bible ne mikanda mikuabu ya Bantemu. Kutuadijila anu dituku adi, tuakashala tufundilangana nabu.

Pakafika Bantemu mu Durango muvuabu kabayi banji kuyisha kudi muntu mukuabu, bakasangana bantu 18 babindile ne muoyo mujima bua kulonga Bible. Bantemu bakenza bua dîku ne dîku dikale dilonga Bible.

Too ne tshikondo atshi, Mercedes kavua musue kulonga Bible to, bualu uvua utshina bantu. Bu muvuabu bakandike mudimu wa Bantemu ba Yehowa mu Espagne tshikondo atshi, uvua wela meji ne: bamfumu ba mbulamatadi bavua mua kuipata bana betu babidi mu kalasa ne bantu bonso bavua ne bua kutuela nyima. Kadi pakamonaye ne: balela banyi bonso bavua bitabe bulelela, wakitaba pende bua kulonga Bible.

Mu bidimu bibidi patupu, balela banyi 40 bakalua Bantemu ne kutambulabu bua kuleja muvuabu badilambule kudi Nzambi bua kumuenzela mudimu. Bushuwa, dîku dianyi divua ne bipatshila bia muomumue ne bianyi. Ngakamona ne: ndi muenze bualu bua mushinga mukole. Nzambi uvua mutubeneshe bikole bua bualu abu.

Nsombelu udi ulengela pandi ngenda nkulakaja

Mu bidimu 20 biakalonda, ngakadifila bikole bua kulongesha bana banyi babidi ba balume ne kuambuluisha tshisumbu tshietu. Patuakaya meme ne Mercedes kusombela mu tshimenga tshia Logroño tshivua ne bantu batue ku 100 000, muvua anu Bantemu batue ku 20 patupu. Mu matuku makese patupu, ngakapeta majitu a bungi mu tshisumbu.

Pangakakumbaja bidimu 56, kumpanyi umvua ngenza mudimu wakakuluka, ne ngakashala mulofu. Bu mumvua ne dijinga dikole dia kuikala mpanda-njila, bualu abu buakangambuluisha bua kulua mpanda-njila. Tukuta tua pansion tumvua mpeta, katuvua tukumbana bua kutudia mu ngondo mujima to. Mercedes uvua ungambuluisha bualu uvua wenza midimu ya disukuilangana bintu. Nunku, tuvua tupeta bintu bionso bia mushinga bituvua nabi dijinga. Ntshidi anu mpanda-njila ne Mercedes utu wangata bumpanda-njila buambuluishi misangu ya bungi ne mmunange kuyisha bikole.

Kukadi bidimu ndambu, Mercedes uvua ushila mamu mukuabu uvua mulonge Bible patshivuaye muana diende Merche bibejibeji bietu. Merche uvua ubala mikanda yetu ne disanka dionso ne Mercedes wakamona ne: Merche utshivua anu munange malu a mu Bible. Ndekelu wa bionso Merche wakitaba bua kulonga Bible ne wakaya kumpala bimpe. Kadi bayende Vicente uvua kanuayi wa lufu ne bavua bamuipata ku mudimu bikole. Kavua ukokesha bua kuambula bujitu bua dîku diende, ne dibaka diabu divua diamba kufua bua dikuatshika diende dia maluvu.

Mukajanyi wakambila Merche bua Vicente alue kuyukila nanyi, ne ke tshiakaluaye kuenza. Tuetu bamane kuyukila nende misangu ya bungi, wakitaba bua kulonga Bible. Wakatuadija kushintuluka, wenza matuku a bungi katshiyi unua maluvu to. Pashishe kutuadijaye kujila maluvu munkatshi mua lumingu lujima ne matuku. Ndekelu wa bionso, kuluaye kualekela kashidi. Tshimuenekelu tshiende tshiakalengela, ne dîku diende diakasomba mu buobumue. Yeye, mukajende ne muanende wa bakaji badi bakuatshisha tshisumbu tshia mu bidila bia Canaries mudibu basombele mpindieu.

Ndi ngela meji bua nsombelu muimpe undi mupete

Nansha mudi balela banyi bakuabu bavua bitabe bulelela kukadi bidimu bia bungi bafue, dîku dietu didi anu dienda didiunda ne Nzambi mmutubeneshe bikole. (Nsu. 10:22) Bidi bingenza disanka dia bungi bua kumona ne: bantu pa kuamba bonso bavua balonge Bible kukadi bidimu 40, pamue ne bana babu ne bikulu babu mbatungunuke ne kuenzela Yehowa mudimu ne lulamatu.

Ndi mpindieu ne balela bungi kabuyi kubala badi Bantemu, ne ba bungi ba kudibu mbakulu, basadidi ba mudimu ne mpanda-njila. Muananyi muanabute ne mukajende badi benza mudimu ku Betele wa Bantemu ba Yehowa wa mu Madrid mu Espagne. Pangakalua Ntemu, mu Espagne muvua Bantemu batue ku 3 000 patupu. Lelu eu mbapite pa 100 000. Ndi munange bumpanda-njila bikole ne ndi ngela Nzambi tuasakidila bua mudimu mulenga undi mumuenzele. Nansha mumvua mulonge tulasa tukese, ntu nkokesha bua kuenza mudimu wa mutangidi wa tshijengu padiye kayipu.

Kukadi bidimu ndambu, ngakumvua ne: musoko umvua mukolele mmushale munda mutupu. Bupele buakafikisha bantu bonso bua kushiya madimi abu ne nzubu yabu bua kuya kukeba nsombelu muimpe muaba mukuabu. Diakalenga, bantu ba bungi bavua bumbuke mu musoko au bu meme, mbapete bubanji bushilangane ne buvuabu bakeba. Tudi bafike ku dimona ne: muoyo udi ne mushinga ne kuenzela Yehowa mudimu kudi kupetesha masanka a bungi.

[Tshimfuanyi mu dibeji 32]

Balela ba muanetu Martínez batue ku bonso badi mu bulelela