Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Bana betu ba balume, kunyinayi nyuma bintu bua kuipatshila midimu mimpe!

Bana betu ba balume, kunyinayi nyuma bintu bua kuipatshila midimu mimpe!

Bana betu ba balume, kunyinayi nyuma bintu bua kuipatshila midimu mimpe!

‘Muntu udi ukunyina nyuma bintu, neapole muoyo wa tshiendelele.’​—GAL. 6:8.

1, 2. Mmushindu kayi udi Matayo 9:37, 38 wenda ukumbana mpindieu? Abi bidi bilomba tshinyi mu tshisumbu?

MPINDIEU udi udimuena mudi malu akavuabu bamanyishe enda enzeka! Mudimu uvua Yezu Kristo muambe udi wenda utanta mu mushindu wa dikema! Yezu wakamba ne: ‘Bintu bia kunowa bidi bia bungi, kadi bena mudimu badi banya-banya. Nunku, nulombe Mukalenge wa bintu bia kunowa, atume biende bena mudimu mu kunowa kuende.’ (Mat. 9:37, 38) Yehowa Nzambi udi wandamuna masambila a nunku mu mushindu wa dikema. Mu tshidimu tshia mudimu tshia 2009, bungi bua bisumbu bia Bantemu ba Yehowa bipiabipia budi bua 2 031, ne bionso bisanga bidi bilua 105 298. Tudi tutshinka ne: bantu bavua batambula dituku dionso 757!

2 Divulangana dia mushindu eu didi dilomba bua kuikale bana betu ba balume badi bakumbane bua kuimanyina mudimu wa dilongesha ne dilama mikoko mu tshisumbu. (Ef. 4:11) Kukadi makumi a bidimu adi Yehowa mujule balume bakumbane bua kutangilabu majinga a mikoko, nunku tudi bajadike ne: neatungunuke ne kubajula anu nanku. Mêyi a tshiprofete adi mu Mika 5:5 adi atujadikila ne: mu matuku a ku nshikidilu, bantu ba Yehowa nebikale ne “balami ba mikoko muanda mutekete ne bakokeshi muanda mukulu”; bungi budi buleja bantu bungi bukumbane badi bakumbane kulombola bakuabu.

3. ‘Kukunyina nyuma bintu’ kudi kumvuija tshinyi?

3 Wewe muikale Ntemu mulume ukadi mutambule, ntshinyi tshidi mua kukupetesha dijinga dia kuipatshila majitu mu tshisumbu? Bualu bunene buudi mua kuenza mbua ‘kukunyina nyuma bintu.’ (Gal. 6:8) Kukunyina nyuma bintu kudi kumvuija kuikala ne bikadilu ne bienzedi bidi bifikisha nyuma muimpe ku dilombola nsombelu webe kakuyi lutatu. Wikale mudisuike bua kubenga ‘kukunyina mubidi webe bintu.’ Kulekedi malu bu mudi bubanji, dijikija mukodi ne dipitshisha kapepa bikepesha dijinga diebe dia kuya kumpala mu mudimu wa Nzambi to. Bena Kristo bonso badi ne bua ‘kukunyina nyuma bintu,’ ne mu bungi bua matuku, bantu balume badi benza nunku badi mua kulua kukumbaja ngikadilu milomba bua kuambula majitu mu tshisumbu. Tshiena-bualu etshi ntshipatuila nangananga bana betu ba balume bualu kudi dijinga dia bungi dia basadidi ba mudimu ne bakulu lelu. Nunku tudi tunulomba bua kusambila ne kutshielela meji bikole.

Nuipatshile midimu mimpe

4, 5. (a) Mbakankamije balume bakadi batambule bua kuipatshila majitu kayi mu tshisumbu? (b) Mmunyi mudi muntu mua kuipatshila majitu aa?

4 Mulume muena Kristo kena mua kupapukila ukadi anu mukulu padiye kayi mudifile to. Udi ne bua kulumbila anyi kuipatshila bua kupeta “mudimu muimpe” eu. (1 Tim. 3:1) Kupeta mudimu muimpe kudi kumvuija kuenzela bena Kristo nende mudimu mmumue ne: kubakumbajila majinga abu ne muoyo mujima. (Bala Yeshaya 32:1, 2.) Muntu udi ujinga kulua mukulu ne meji mimpe kena wipatshila lumu to. Kadi udi ne dijinga dimpe dia kuambuluisha bakuabu.

5 Muntu udi ukeba bua kulua musadidi wa mudimu anyi ujinga bua kulua mutangidi udi udienzeja bua kukumbaja malu malomba adi mu Bible. (1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Tito 1:5-9) Wewe muikale muntu mulume ukadi mudilambule, udikonke ne: ‘Ntuku nyisha bikole menemene ne ngambuluisha bakuabu bua kuyishabu nanku anyi? Ntuku nditatshisha bua diakalenga dia bena Kristo nanyi bua kubakolesha anyi? Ntuku mumanyike bu mulongi muimpe wa Dîyi dia Nzambi anyi? Ndiku ngenda ndengeja mandamuna antu mfila mu bisangilu anyi? Ntuku ne tshisumi tshia kuditatshisha bua midimu itu bakulu bampesha anyi?’ (2 Tim. 4:5) Bidi bikengela kuelela nkonko eyi meji ne muoyo mujima.

6. Bidi bikengela tshinyi nangananga bua kukumbana bua kuambula majitu a mu tshisumbu?

6 Mushindu mukuabu wa kudikumbaja bua kuambula majitu mu tshisumbu ngua ‘kukoleshibua munda muebe ne bukole kudi nyuma’ wa Nzambi. (Ef. 3:16) Bua kulua musadidi wa mudimu anyi mukulu mu tshisumbu tshia bena Kristo, kabiena bikengela kukuelelabu tukanda to. Bua wewe kupeta midimu eyi, bidi bikengela anu kukola mu nyuma. Mmushindu kayi uudi mua kufika ku dikola mu nyuma? Umue mushindu ngua ‘kuenda mu nyuma’ ne kukuama dimuma diende. (Gal. 5:16, 22, 23) Paudi uleja ne: ukadi ne ngikadilu idi ikengedibua bua kukumbaja midimu mikuabu ne paudi utumikila mibelu idibu bakupesha bua midimu eyi, ‘kudiunda kuebe nekumueneke kudi bonso.’​—1 Tim. 4:15.

Bidi bikengela lungenyi lua didifila

7. Bidi bikengela tshinyi bua kuenzela bakuabu mudimu?

7 Kuenzela bakuabu mudimu kudi kulomba kudienzeja bikole ne kuikala ne lungenyi lua didifila. Bu mudi batangidi bena Kristo bikale balami ba mikoko ya mu nyuma, badi baditatshisha bikole bua ntatu idi ikuata mikoko. Tangila muvua midimu ya mupostolo Paulo ya bulami imuenzeja malu. Wakambila bena Kristo nende ba mu Kolinto ne: ‘Ngakanufundila ne kanyinganyinga ka bungi ne mutshima muneme bujitu bua bungi ne binsonji bia bungi ku mêsu; ki mbua mitshima yenu inyingalajibue, kadi mbua nuenu numanye dinanga dindi ntamba kukumbaja kunudi.’ (2 Kol. 2:4) Kakuyi mpata, Paulo uvua mudifile yeye muine yonso mujima mu mudimu wende.

8, 9. Fila bilejilu bia mu Bible bidi bileja muvua bantu balume bakuatshila bakuabu mudimu.

8 Lungenyi lua didifila luvua misangu yonso tshimanyinu tshinene tshia bantu bavua bakuatshile bantu ba Yehowa mudimu mukole. Tshilejilu, Noa kavua mua kuambila ba mu dîku diende ne: ‘Nungambile dîba diajika buatu bua ngalua panyi kubuelamu nenu’ to! Mose kakambila bena Isalele mu Ejipitu ne: ‘Netupetangane nenu ku mbuu mukunze. Londayi penu njila unudi bamone muimpe au bua kufikaku.’ Yoshua kakambila bantu ne: ‘Nuangambila dîba diakuluka bimanu bia Yeleko’ to! Ne Yeshaya kavua muleje muntu mukuabu wamba ne: ‘Nyeye wowa, mutuma yeye’ to!​—Yesh. 6:8.

9 Yezu Kristo ke wakatushila tshilejilu tshitambe buimpe tshia muntu uvua mulekele nyuma wa Nzambi umuenzeja malu. Wakitaba ku budisuile mudimu uvuabu bamupeshe wa kulua Mupikudi wa bantu. (Yone 3:16) Dinanga dia Yezu dia muakadifilaye kadienaku ne bua kutusaka bua tuetu kudifila petu anyi? Pavua muanetu kampanda wa bidimu bia bungi mu bukulu uleja mutuye umvua bua tshisumbu tshia mikoko, wakamba ne: “Mêyi avua Yezu muambile Petelo ne: Disha mikoko yanyi mmandenge bikole be! Mu bule bua bidimu, ndi mufike ku diumvua mudi mêyi makese mamba ne dinanga anyi bualu bulenga buenzela muntu mua kumukankamija bikole. Bulami mmudimu untu munange bikole be.”​—Yone 21:16.

10. Ntshinyi tshidi mua kusaka balume bena Kristo bua kuenzela bakuabu mudimu bu Yezu?

10 Bua bidi bitangila mikoko ya Nzambi, bana betu ba balume bakadi batambule mu tshisumbu badi ne bua kuikala ne meji a buena a Yezu wakamba ne: ‘Nennupe dikisha.’ (Mat. 11:28) Ditabuja kudi Nzambi ne dinanga dia bena mu tshisumbu bidi bisaka balume bena Kristo bua kuipatshila mudimu mulenga eu kabayi badiambila ne: mmudimu mukole anyi ne: udi ubalomba bipitshidile to. Kadi pikala muntu kayi umvua dijinga dia kuambula majitu mu tshisumbu? Kudiku mushindu wa muanetu wa balume kupeta dijinga edi anyi?

Keba dijinga dia kuenzela bakuabu mudimu

11. Mmushindu kayi udi muntu mua kupeta dijinga dia kuenzela bakuabu mudimu?

11 Wewe kuyi ukokesha bua kuipatshila midimu ya mu tshisumbu bua muudi udiumvua kuyi mukumbane, mbimpe ulombe Nzambi nyuma wende muimpe. (Luka 11:13) Nyuma wa Yehowa neakuambuluishe bua kutshimuna buôwa buudi nabu mu bualu ebu. Dijinga dilelela dia kuenza mudimu didi difumina kudi Yehowa Nzambi, bualu nyuma wende ke udi usaka bana betu balume bua kuipatshila midimu mimpe, pashishe ufila bukole bua kuenza nabu mudimu wa tshijila. (Filip. 2:13; 4:13) Nanku, mbikumbane bua kulomba Yehowa bua akuambuluishe bua wewe kupeta dijinga dia kuambula majitu a mu tshisumbu.​—Bala Musambu 25:4, 5.

12. Mmunyi mudi muntu mua kupeta lungenyi lukumbane luamuambuluisha bua kuenza midimu idibu bamupeshe?

12 Padi muena Kristo wela meji ne: majinga adi nawu mikoko mmapite bungi ne diakumbaja didi mua kumulomba bipitshidile, udi mua kuangata dipangadika dia kubenga kuipatshila midimu eyi. Mmufuane nansha kudimona bu ne: mmupangile meji makumbane a kukumbaja nawu midimu eyi. Biobi nanku, pamuapa mbimpe alonge Dîyi dia Nzambi ne tshisumi ne mikanda ya malu a mu Bible bua kumonaye mua kupeta meji. Udi pamuapa mua kudikonka ne: ‘Ntuku nditekela dîba dia kulonga Dîyi dia Nzambi ne ndomba Nzambi meji anyi?’ Muyidi Yakobo wakafunda ne: ‘Biapanga mukuabu wenu meji, aalombe kudi Nzambi udi upa bonso ne mutshima mutoke kayi ubatobolola; neamupebue.’ (Yak. 1:5) Utu witaba mêyi a kudi Nzambi aa anyi? Bua kuleja muvua Nzambi muitabe dilomba dia Solomo, wakamupesha “mutshima muakane wa lungenyi” ne meji uvua mua kumuambuluisha bua kujingulula malu mimpe ne mabi pavuaye ulumbuluisha bantu. (1 Bak. 3:7-14) Mmuomu, bualu bua Solomo buvua bua pa buabu. Kadi tuikale bamanye ne: Nzambi neapeshe bana betu ba balume badi ne majitu mu tshisumbu lungenyi luabambuluisha bua kukumbaja mudimu wa dilama mikoko bimpe.​—Nsu. 2:6.

13, 14. (a) Umvuija muvua ‘dinanga dia Kristo’ dienzeja Paulo malu. (b) Mmushindu kayi udi ‘dinanga dia Kristo’ ne bua kutuenzeja?

13 Tshikuabu tshidi mua kutuambuluisha bua kupeta dijinga dia kukuatshila bakuabu mudimu ntshia kuvuluka bionso bidi Yehowa ne Muanende batuenzele, kubielela meji bikole. Tshilejilu, tangila 2 Kolinto 5:14, 15. (Bala.) Mmushindu kayi udi ‘dinanga dia Kristo dituenzeja’? Dinanga didi Kristo mutuleje padiye mufile muoyo wende bua bualu buetu bu mudi disua dia Nzambi ndia pa buadi. Nunku, patudi tudijingulula bimpe ditusaka ku dianyisha, didi ditulenga ku muoyo bikole. Dinanga dia Kristo ndivua dienzeja Paulo malu. Divua dimukanda bua kuenza malu a kudisankisha anu yeye ne dimuambuluisha bua kuditekela anu bipatshila bia kukuatshila Nzambi mudimu, kuwukuatshila kabidi bena Kristo nende ne bantu bakuabu.

14 Dielangana meji a mushindu udi Kristo munange bantu didi ditujula muoyo wa dianyisha. Dîba adi, tudi tufika ku diumvua ne: ki mbimpe bua tuetu kutungunuka ne ‘kukunyina mibidi yetu bintu’ bua kudikumbajila anu bipatshila bietu ne kuenza malu anu bua kudisankisha tuetu kumpala nansha. Kadi tudi tuakaja malu etu bua kuteka mudimu udi Nzambi mutupeshe muaba wa kumpala. Dinanga ke didi ditusaka bua ‘kukuatshilangana mudimu’ ne bana betu. (Bala Galatia 5:13.) Tuetu tudimona bu bena mudimu badi basadila bantu ba Yehowa ne bupuekele, netubenzele malu ne kanemu ne buneme. Nunku, katuakuidikija lungenyi lua kudi Satana lua kuikala anu kubipisha bakuabu ne kuimanyina anu pa bilema biabu to.​—Buak. 12:10.

Mudimu wa dîku

15, 16. Mmudimu kayi udi nawu bena mu dîku bua tatu wa dîku kukumbana bua kulua mukulu anyi musadidi wa mudimu?

15 Muanetu wa balume yeye muikale mumane kusela mulele ne bana, nebakonkonone nsombelu udi mu dîku diabu bua kumona ni mmukumbane bua kulua musadidi wa mudimu anyi mukulu. Bushuwa, nsombelu wa buena Kristo udi nende dîku diabu ne lumu luadi bidi mua kuvuija muanetu eu mukumbane anyi kayi mukumbane. Abi bidi bileja mudi dîku dikale ne mudimu munene wa kukuatshisha tatu wa dîku udi ukeba kuenzela tshisumbu mudimu wa busadidi anyi bukulu.​—Bala 1 Timote 3:4, 5, 12.

16 Yehowa udi wanyisha bikole padi badi mu dîku dia bena Kristo beleshangana diboko. (Ef. 3:14, 15) Bidi bikengela bua mfumu wa dîku kuikala ne nkatshinkatshi padiye ukumbaja midimu yende ya mu tshisumbu ne ulombola ba mu nzubu muende “bimpe.” Nanku, mbimpe bua mukulu anyi musadidi wa mudimu kuikalaye ulonga Bible ne mukajende ne bana bende bua Ntendelelu wa mu Dîku ikale ubambuluisha bonso lumingu luonso. Udi ne bua kuikala ne tshibidilu tshia kuyisha nabu misangu yonso. Bua bualu ebu kabidi, bidi bikengela bua bena mu dîku kueleshanganabu diboko ne mfumu wa dîku diabu mu bidiye ulongolola.

Neuwenzulule kabidi anyi?

17, 18. (a) Muanetu yeye katshiyi kabidi ne majitu mu tshisumbu, udi pamuapa ne bua kuenza tshinyi? (b) Ndungenyi kayi luimpe ludi muanetu uvua kumpala mukulu anyi musadidi wa mudimu mua kujinga bua kuikala nalu?

17 Pamuapa ukavuaku kale mukulu anyi musadidi wa mudimu nansha muudi kuyi mu midimu eyi mpindieu. Utshidi anu munange Yehowa, kabidi umanye ne: utshidi anu pende ukuelela meji. (1 Pet. 5:6, 7) Bavuaku bakuleje ne: mbimpe wewe kuakajululaku malu ebe anyi? Suaku witabe butekete abu, udiakaje ne diambuluisha dia kudi Nzambi. Dimukila njiya anyi tshiji bua kabikutekeshi to! Ikala ne meji, wikale umuena malu mu buimpe. Mukulu mukuabu uvua muenze bidimu bia bungi kadi kujimijaye bukulu buende wakamba ne: “Ngakashala ne dipangadika dia kubuela mu bisangilu, kuyisha, ne kubala Bible mushindu wa muomumue ne pantshivua mukulu, bualu mmalu amvua mudifundile amvua nkokesha. Ngakalonga mua kuikala ne lutulu, bualu mvua ngela meji ne: mvua mua kupetulula midimu yanyi mu tshidimu tshimue anyi bibidi, kadi bidimu biakapita bitue ku 7 bua meme kushisha kulua kabidi mukulu. Mushindu uvuabu batukolesha tshikondo atshi bua kubenga kuteketa, bua kutungunuka anu ne kuipatshila majitu a mu tshisumbu, wakangambuluisha bikole.”

18 Wewe muikale muanetu uvua nsombelu wa buena utudi batele eu mufikile, kuteketshi to. Anji vulukaku anu mudi Yehowa ubenesha dîku diebe ne mudimu webe wa diyisha. Kolesha ditabuja dia ba mu nzubu muebe, ikala usamba badi basama ne ukankamija badi batekete. Kabidi, diakalenga diudi nadi dia kutumbisha Yehowa Nzambi ne kuikala Ntemu wende udi uyisha lumu luimpe lua Bukalenge buende ke bualu buudi ne bua kutamba kusankila. *​—Mus. 145:1, 2; Yesh. 43:10-12.

Elulula meji bimpe

19, 20. (a) Badi basengelela balume bonso bakadi batambule bua kuenza tshinyi? (b) Ntshinyi tshitualonga mu tshiena-bualu tshidi tshilua?

19 Lelu eu kudi dijinga dikole dia kupeta bakulu ne basadidi ba midimu mu bisumbu. Ke bualu kayi tudi tusengelela balume bonso bakadi batambule bua kuelululabu meji a nsombelu wabu ne kudiebeja ne: ‘Pandi tshiyi mukulu anyi musadidi wa mudimu apa, ndi mua kumvuija ne: mbua bualu kayi?’ Ulekele nyuma wa Nzambi akuambuluishe bua kutangila bualu bua mushinga mukole ebu ne meji mimpe.

20 Nebiambuluishe bana betu bonso badi mu tshisumbu padi bena Kristo nabu badi batshina Nzambi badifila bua kubakuatshila mudimu. Patudi tudifila mu dienza malu malenga a luse adi kaayi anu a masanka etu tuetu, tudi tupeta disanka didi difumina ku dikuatshila bakuabu mudimu ne ku dikunyina nyuma bintu. Kadi anu mualeja tshiena-bualu tshidi tshilua, katuena ne bua kunyingalaja nyuma wa Nzambi nansha. Mmunyi mutuafika ku diepuka bualu bua nunku?

[Mêyi adi kuinshi]

Newandamune munyi?

• Mêyi a buprofete adi mu Mika 5:5 adi atujadikila bualu kayi?

• Kuikala ne lungenyi lua didifila kudi kumvuija tshinyi?

• Mmushindu kayi udi muntu mua kupeta dijinga dia kuenzela bakuabu mudimu?

• Mmushindu kayi udi badi mu dîku mua kueleshangana diboko ne tatu wa dîku bua kukumbanaye bua kulua mukulu anyi musadidi wa mudimu?

[Nkonko ya dilonga]

[Bimfuanyi mu dibeji 25]

Ntshinyi tshiudi mua kuenza bua kuipatshila majitu mu tshisumbu?