Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Kushala mu tshisumbu kudi kutulama

Kushala mu tshisumbu kudi kutulama

Kushala mu tshisumbu kudi kutulama

“Nenkusakidile mu disangisha dinene dia bantu.”​—MUS. 35:18.

1-3. (a) Ntshinyi tshidi mua kufikisha muena Kristo ku diteka malanda ende ne Yehowa mu njiwu? (b) Nkuepi kudi bena Kristo bapeta bukubi?

PAVUA Joe ne mukajende mu dikisha, bakaya ku mâyi bua kunayamu ne kuowela. Bobu kumona tshisumbu tshia mishipa ya mekala onso, minene ne mikese. Ke kusemenabu ndambu kumpala benda bowela bua kuyimona bimpe. Pakafikabu muaba uvua mâyi male bikole, mukaji wa Joe wakamba ne: “Ndi ngela meji ne: tuayi kule be!” Joe kumuandamuna ne: “Kutshinyi to, ndi mumanye tshindi ngenza.” Joe udi uvulula muakadiebejaye ne buôwa mutantshi mukese pashishe ne: ‘Mishipa yonso yayi kuepi?’ Pashishe wakamona bua tshinyi mishipa ivua minyeme. Wakamona mushipa munene wa balene uvua mupatule mutu wenda ulua kumpala kuende. Kavua ne tshikuabu tshia kuenza to. Pakafika mushipa au pabuipi nende menemene, wakatapa tshibenda ne kudinawu mu mâyi.

2 Malu a mu bulongolodi bua Satana ebu bu mudi mishindu ya dijikija lutetuku, midimu ya bianza ne bubanji bidi mua kulobesha muena Kristo kayi mumanye ne kumuteka mu njiwu ya dikema. Joe mmukulu muena Kristo ne udi wamba ne: “Bualu buvua bungenzekele abu buakangelesha meji bikole bua balunda batudi tusomba nabu. Tushalayi mu tshisumbu bualu tshidi tshitulama ne tshitupetesha disanka.” Tuetu balekele malu a pa buloba ebu atusaka kule ne tshisumbu, netupete njiwu. Wewe mumone ne: udi muye kule ne tshisumbu tshidi ne ‘mâyi a muoyo,’ pinganamu diakamue. Tshianana, udi uteka malanda ebe ne Yehowa mu njiwu.

3 Malu adi enzeka pa buloba lelu mmabuvuije muaba wa njiwu bua bena Kristo. (2 Tim. 3:1-5) Satana mmumanye ne: nkumushadile anu matuku mabala ku minu, ne udi ukuata bantu bonso badi kabayi ne budimu. (1 Pet. 5:8; Buak. 12:12, 17) Kadi tuetu tudi ne mutulami. Yehowa mmutupeshe tshisumbu tshia bena Kristo bua kutulama ne kulama malanda etu nende.

4, 5. Bantu ba bungi badi badiumvua bishi bua matuku abu atshilualua? Bua tshinyi?

4 Bena panu mbapangile mua kulama bantu mu malu onso, nansha ku mubidi, nansha mu lungenyi. Bantu ba bungi badi bamona ne: dibunda bibawu, tshikisu, dikola dia nsombelu ne malu adi enzeka miaba idibu basombele bidi biteka mioyo yabu mu njiwu. Bantu bonso batu bapeta ntatu ya bukulakaje ne ya masama. Nansha bantu bakuabu badi ne midimu, mpangu, makuta a bungi ne ndambu wa makanda a mubidi batu badiebeja bungi bua matuku anenga bintu ebi.

5 Bantu ba bungi badi kabidi ne buôwa bualu ki mbamanye tshiabafikila matuku atshilualua to. Tshilejilu, bantu ba bungi bavua batekemene bua kupeta disanka padibu babuela mu dibaka ne balela bana mbafike ku dimona ne: malu avuabu batekemena ki mmakumbane to. Mu malu a ntendelelu, bena kuitabuja ba bungi batshidi anu batata bualu ki mbamanye tshia kuenza bua kuikala mu malanda mimpe ne Nzambi to, ne badi belakana bua malu adibu babalongesha. Badi batamba kuelakana nangananga padibu bamona bienzedi bibi ne malongesha adi kaayi apetangana ne Bible adibu babalongesha kudi bamfumu ba bitendelelu biabu. Ba bungi badi bamone ne: tshidibu mua kuenza tshidi anu kueyemena malu a bena sianse anyi malu mimpe adi bantu nabu mua kuenza. Nunku kabiena bitukemesha bua mudi bantu bumvua buôwa lelu bua matuku atshilualua anyi kabayi basue kutamba kuela meji bua bualu buawu to.

6, 7. (a) Leja dishilangana didi pankatshi pa bantu badi benzela Nzambi mudimu ne badi kabayi bamuenzelawu. (b) Ntshinyi tshituakonkonona mu tshiena-bualu etshi?

6 Bushuwa, kudi dishilangana dinene pankatshi pa bantu badi mu tshisumbu tshia bena Kristo ne badi kabayimu. Nansha mutudi tuetu Bantemu tupeta petu ntatu ya muomumue ne idi nayi bantu bonso, tudi tuenza malu mushindu mushilangane nabu bikole. (Bala Yeshaya 65:13, 14; Malaki 3:18.) Bua tshinyi? Bualu tudi bamanye bimpe tshidi Bible wamba bua ntatu idi nayi bantu lelu ne tudi bamanye tshia kuenza bua kupita ne ntatu ya mu nsombelu. Ke bualu kayi katuena tutamba kusamisha mutu bua muikala matuku atshilualua to. Kuikala batendeledi ba Yehowa kudi kutulama ku ngenyi mibi idi kayiyi ipetangana ne Bible, ku tshiendenda ne ku ntatu idi malu aa mua kukebesha. Bena Kristo balelela badi ne ditalala didi bantu bakuabu kabayi nadi to.​—Yesh. 48:17, 18; Filip. 4:6, 7.

7 Bilejilu bikese patupu bidi mua kutuambuluisha bua kuela meji pa mushindu udi Yehowa ulama bantu badi bamuenzela mudimu ne ntatu idibu bapeta kudi badi kabayi bamuenzelawu. Bilejilu ebi bidi mua kutuambuluisha bua kukonkonona lungenyi luetu ne bienzedi bietu bua kumona ni tudi tutumikila bimpe mibelu ya Nzambi idiye utupesha bua kutulama.​—Yesh. 30:21.

“Makasa anyi akamba kusesuka”

8. Ntshinyi tshitu batendeledi ba Yehowa benza misangu yonso?

8 Kutuadijila anu ku kale, bantu badi basungule bua kuenzela Yehowa mudimu ne kumutumikila kabatu basue kusomba ne badi babenga kumutumikila ne kumuenzela mudimu to. Bidi nanku bualu Yehowa ukavua muambe ne: kuvua ne bua kuikala lukuna pankatshi pa batendeledi bende ne bantu badi balonda Satana. (Gen. 3:15) Batendeledi ba Nzambi batu benza malu mashilangane ne bantu bakuabu bualu bobu mbadisuike bua kulonda mikenji yende. (Yone 17:15, 16; 1 Yone 2:15-17) Kabitu bitekete bua kuenza nanku misangu yonso to. Bitu bienzeka imue misangu bua bamue batendeledi ba Yehowa kumona bu ne: kuikala ne nsombelu wa didipangisha amue malu ki nkuimpe to.

9. Leja lutatu luvua nalu mufundi wa Musambu wa 73.

9 Tshilejilu, mufundi wa Musambu wa 73 uvua mua kuikala muana wa mu ndelanganyi ya Asafa. Uvua pende umue wa ku batendeledi ba Yehowa uvua mutuadije kudiebeja ni uvua wenza malu mimpe. Uvua udiebeja bua tshinyi benji ba malu mabi badi bamueneka bu badi ne disanka, diakalenga ne bubanji padi eku bantu badi badienzeja bua kuenzela Nzambi mudimu bapeta ntatu ne makenga.​—Bala Musambu wa 73:1-13.

10. Buebe wewe, bua tshinyi nkonko ivua mufundi wa Musambu wa 73 mujule idi ne mushinga?

10 Ukatuku pebe mudiele nkonko ya buena ivua mufundi wa Musambu eu mudiele anyi? Bikalabi nanku, ki mbimpe kudipisha bikole wela meji ne: kutshiena ne ditabuja to. Batendeledi ba Yehowa ba bungi, pamue ne bavuaye mupeshe nyuma wende bua kufunda Bible bavua pabu ne meji a buena aa. (Yobo 21:7-13; Mus. 37:1; Yel. 12:1; Hab. 1:1-4, 13) Mu kuamba kuimpe, bantu bonso badi basue kuenzela Yehowa mudimu badi ne bua kuela meji bikole pa lukonko lua ne: kuenzela Nzambi mudimu ne kumutumikila ke bualu butambe buimpe anyi? Pashishe badi ne bua kuitaba diandamuna dia lukonko elu. Bualu ebu budi bupetangana ne tshilumbu tshivua Satana mujule mu budimi bua Edene tshidi tshitangila bukokeshi butambe bunene bua Nzambi. (Gen. 3:4, 5) Ke bualu kayi yonso wa kutudi udi ne bua kukonkonona nkonko ivua mufundi wa Musambu wa 73 mujule. Tudiku ne bua kualakana benji ba malu mabi bualu badi bamueneka bu badi ne diakalenga anyi? Tudiku ne bua “kusesuka” ne kulekela kuenzela Yehowa mudimu bu bobu anyi? Ke tshidi Satana musue bua tuetu kuenza.

11, 12. (a) Mmushindu kayi uvua mufundi wa Musambu wa 73 mujikije dielakana diende? Bualu ebu budi butulongesha tshinyi? (b) Ntshinyi tshivua tshikuambuluishe bua kufika ku dimona malu mushindu au?

11 Ntshinyi tshivua tshiambuluishe mufundi wa Musambu bua kulekela dielakana diende? Nansha mudiye witaba ne: ukavua muambe kusesuka ku buakane, meji ende akashintuluka pakabuelaye “mu muaba wa tshijila wa Nzambi,” tuambe ne: pavuaye mudisangishe ne batendeledi ba Nzambi ku ntenta wa kusambakena anyi ku ntempelo ne muele meji pa malu adi Nzambi mulongolole. Pashishe wakamona ne: kavua mua kuitaba bua kupeta pende diakabi divua dindile benji ba malu mabi to. Wakajingulula ne: nsombelu wabu ne bienzedi biabu bivua bibateka mu “miaba ya busenu.” Wakajingulula kabidi ne: bantu bonso badi balekela Yehowa bua kuenza malu mabi nebajimine kashidi mu ‘buôwa bua bungi,’ kadi Yehowa neambuluishe batendeledi bende. (Bala Musambu wa 73:16-19, 27, 28.) Kakuyi mpata, ukadi mumone mudi mêyi aa malelela. Bantu ba bungi badi mua kumona bu ne: kubenga kulonda mikenji ya Nzambi bua kudienzela malu nkuimpe. Kadi tumanye ne: kakuena mushindu wa kuepuka ntatu idi ifumina ku nsombelu wa mushindu eu to.​—Gal. 6:7-9.

12 Mbualu kayi bukuabu butudi tulongela kudi mufundi wa Musambu wa 73? Wakapeta ditalala ne meji munkatshi mua batendeledi ba Nzambi. Pakayaye muaba uvuabu batendelela Yehowa, ke pakatuadijaye kuela meji bimpe. Bia muomumue lelu eu, tudi mua kupeta bantu badi mua kutupesha mibelu mimpe ne kupeta malongesha mimpe mu bisangilu bia tshisumbu. Ke bualu kayi Yehowa udi wambila batendeledi bende bua kubuela mu bisangilu bia bena Kristo. Muomu amu ke mudibu babakankamija ne babasaka bua kuenza malu mimpe.​—Yesh. 32:1, 2; Eb. 10:24, 25.

Sungula balunda bimpe

13-15. (a) Ntshinyi tshivua tshienzekele Dina? Bualu ebu budi buleja tshinyi? (b) Bua tshinyi kudia bulunda ne bena Kristo netu kudi kutulama?

13 Dina muana wa Yakoba udi tshilejilu tshia muntu uvua mupete ntatu mikole bualu uvua mudie bulunda ne bena panu. Mukanda wa Genese udi utuambila ne: uvua ne tshibidilu tshia kuya kusombesha bansongakaji ba mu Kanâna muvua dîku diabu disombele. Bena Kanâna kabavua ne mikenji mimpe ya bikadilu ya buena ivua nayi batendeledi ba Yehowa to. Kadi bintu bivua bantu batu bakeba bintu muinshi mua buloba bapete bidi bileja ne: bienzedi bia bena Kanâna biakabafikisha ku ditendelela dia nzambi ya dishima, tshiendenda, ntendelelu mubi uvua muimanyine pa dienda dia masandi ne tshikisu. (Ekes. 23:23; Lew. 18:2-25; Dut. 18:9-12) Vuluka tshivua tshienzekele Dina bua bulunda buvuaye mudie ne bantu abu.

14 Nsongalume wa mu musoko au diende Shekeme, udibu bamba muvuaye ne ‘butumbi butambe bua bantu bonso ba mu nzubu wa tatuende,’ wakamona Dina, ‘wakamukuata, wakalala nende ne kumufuisha bundu.’ (Gen. 34:1, 2, 19) Edi ndiakabi dinene be! Udi wela meji ne: Dina uvuaku mutekemene ne: bualu bua mushindu eu buvua mua kumuenzekela anyi? Pamuapa uvua musue anu kudia bulunda patupu ne bansongalume ba mu musoko au bavuaye umona ne: kabavua mua kumuenzela bibi. Kadi bakamuela mâyi ku masaka bibi bitambe.

15 Muyuki eu udi utulongesha tshinyi? Udi utulongesha ne: katuena mua kudia bulunda ne bantu badi kabayi bena Kristo netu tuela meji ne: katuakupeta lutatu nansha lumue to. Mukanda wa Nzambi udi wamba ne: “Malunda mabi adi anyanga malu makane a bantu.” (1 Kol. 15:33) Kadi wewe usomba ne bena Kristo nebe, neutungunuke ne kutumikila mikenji ya Yehowa ne neushale anu mumunange. Bulunda bua nunku nebukusake bua kuenza malu makane.​—Nsu. 13:20.

“Nuakuvuibua”

16. Ntshinyi tshivua mupostolo Paulo muambe bua bamue bena Kristo ba mu tshisumbu tshia Kolinto?

16 Tshisumbu tshia bena Kristo ntshiambuluishe bantu ba bungi bua kulekela bienzedi biabu bibi. Pavua mupostolo Paulo mufundile bena Kristo ba mu Kolinto mukanda wende wa kumpala, wakabela kalumbandi bua muvuabu bashintulule nsombelu wabu ne batuadije kutumikila mikenji ya Nzambi. Bamue ba kudibu bavua bena masandi, batendeledi ba mpingu, balume bavua balala ne balume nabu anyi bakaji bavua balala ne bakaji nabu, bivi, bakuatshiki ba maluvu ne benji ba malu makuabu mabi. Paulo wakabambila ne: “Kadi nuakuvuibua.”​—Bala 1 Kolinto 6:9-11.

17. Mmushindu kayi udi kutumikila mikenji ya mu Bible kushintulule nsombelu wa bantu ba bungi?

17 Bantu badi kabayi bena Kristo kabena ne mikenji mimpe idi mua kubalombola to. Badi badienzela malu anyi balonda bikadilu bibi bia bantu bakuabu anu bu muvua bamue bena mu Kolinto benza kumpala kua kuluabu bena Kristo. (Ef. 4:14) Kadi dimanya dilelela dia Dîyi dia Nzambi ne dia malu adiye mulaye didi ne bukole bua kulengeja nsombelu wa bantu bonso badi batumikila mibelu idimu. (Kolos. 3:5-10; Eb. 4:12) Bantu ba bungi bakadi bena Kristo badi mua kukuambila ne: kumpala kua kumanyabu mikenji ya Yehowa ne kuyitumikila, bavua badienzela malu muvuabu basue. Kadi bavua anu bakengakana ne kabavua ne disanka to. Bakapeta ditalala anu pakatuadijabu kudisangisha ne batendeledi ba Nzambi ne kutumikila mikenji ya mu Bible.

18. Ntshinyi tshivua muanetu mukuabu utshivua nsonga muenze? Bualu ebu budi buleja tshinyi?

18 Kadi bantu bavua banji kulekela ‘mâyi a muoyo’ a tshisumbu tshia bena Kristo badi banyingalala bikole bua dipangadika divuabu bangate adi. Muanetu wa bakaji diende Tanya udi wamba ne: bavua “bamukoleshe mu bulelela,” kadi pakakumbajaye bidimu 16, wakalekela Buntemu ne “kulonda masanka a pa buloba ebu.” Ke kupetaye difu dia panshi ne kuditula. Mpindieu udi wamba ne: “Bidimu bisatu bimvua muenze pambelu pa bulongolodi mbishiye ne tunyinganyinga tundi tshiyi mua kupua muoyo to. Too ne lelu ntshidi anu mvuluka ne: ngakashipa muananyi patshivuaye munda. . . . Ndi musue kuambila bansonga bonso badi basue ‘kulabula’ malu a pa buloba ebu nansha bua katupa kakese ne: ‘Kanuidikiji to!’ Ku ntuadijilu bidi mua kumueneka bu bimpe, kadi ku ndekelu kudi anu ntatu. Bena panu kabena ne tshintu tshimpe tshidibu mua kupesha bantu to, anu makenga. Ndi ngamba nanku bualu ngakalabula ne kudimuena ne anyi abidi. Kanupatuki mu bulongolodi bua Yehowa to. Kushalamu ke mushindu umuepele unudi mua kupeta disanka.”

19, 20. Tshisumbu tshia bena Kristo tshidi tshitulama ku tshinyi? Mushindu kayi?

19 Ela meji tshidi mua kukuenzekela bu wewe mua kupatuka mu bulongolodi bua Yehowa budi butulama ebu. Padi bantu ba bungi bavuluka nsombelu mubi uvuabu nende kumpala kua kulua bena Kristo, kabatu nansha basue kumuelela meji to. (Yone 6:68, 69) Bua wewe kubenga kupeta diakabi ne makenga adi mavulangane lelu mu bulongolodi bua Satana, udi ne bua kutungunuka ne kuikala mulunda wa bena Kristo nebe balume ne bakaji. Kusomba nabu ne kubuela mu bisangilu bionso bia tshisumbu nekukuambuluishe bua kumona mudi mikenji ya Yehowa mimpe ne nekukusake bua kuyitumikila. Nunku, udi ne bua ‘kusakidila Yehowa mu disangisha dinene dia bantu’ anu bu muvua Davidi muenze.​—Mus. 35:18.

20 Kutu misangu itu bena Kristo bonso bamona bibakolela bua kulama muoyo wabu mutoke bua malu kampanda anyi kansanga. Pamuapa badi mua kuikala anu dijinga ne muntu udi mua kubaleja tshia kuenza. Ntshinyi tshiudi wewe, pamue ne bena mu tshisumbu bakuabu bonso mua kuenza bua kuambuluisha bena Kristo nebe bikondo bia mushindu eu? Tshiena-bualu tshidi tshilonda netshileje muudi mua ‘kusamba ne kudiundisha’ bena Kristo nebe.​—1 Tes. 5:11.

Newandamune munyi?

• Ntshinyi tshitudi tulongela kudi mufundi wa Musambu wa 73?

• Bualu buvua buenzekele Dina budi butulongesha tshinyi?

• Bua tshinyi tshisumbu tshia bena Kristo tshidi mua kukulama?

[Nkonko ya dilonga]

[Bimfuanyi mu dibeji 7]

Tushale mu tshisumbu bualu tshidi tshitulama