Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Nkonko ya babadi

Nkonko ya babadi

Nkonko ya babadi

Kudiku mushindu wa kumanya dîba dijalame divuabu bapopele Yezu Kristo ku mutshi anyi?

Lukonko elu ludi lujuka bualu kudi kumueneka dishilangana pankatshi pa mushindu udi Mâko mufunde bualu bua lufu lua Yezu ne udi Yone mufunde. Mâko udi wamba ne: ‘Bakamukumina milonda ku mutshi dinda pa dîba tshitema.’ (Mâko 15:25) Bilondeshile Yone, Pilato wakafila Yezu kudi bena Yuda bua kumupopelabu pa mutshi pa dîba “munda munya” anyi dîba mujalamu. (Yone 19:14-16) Bumvuiji ba malu a mu Bible mbafile mumvuija mashilangane bua kuteta mua kutokesha dishilangana edi. Kadi mu Bible kamuena malu a bungi adi umvuija dishilangana didi pankatshi pa miyuki ibidi eyi to. Kadi kukonkonona muvua bantu babala dîba tshikondo atshi kudi mua kutuambuluisha.

Mu bidimu lukama bia kumpala, bena Yuda bavua bakosolole dituku mu mêba 12, babala kumbukila ku dipatuka dia dîba too ne ku dibuela diadi. (Yone 11:9) Bushuwa dîba divua dipatuka ne dibuela pa mêba mashilangane mu bule bua tshidimu. Nunku dipatuka ne dibuela dia dîba bivua bishilangana bilondeshile mivu. Kabidi bavua bajadika dîba pavuabu batangila muaba uvua dîba dia mulu. Nunku kabavua anu mua kujadika dîba dijalame menemene to. Mu mifundu ya tshiena Greke badi bakulamu misangu ya bungi bua malu avua menzeke pa dîba tshitema, dia dikumi ne ibidi anyi dîba isatu, tshidibi kaavua mêba majalame to.​—Mat. 20:3, 5; Bien. 10:3, 9, 30.

Mukanda wa Matayo, Mâko, Luka ne Yone idi ipetangana bualu idi yakula bua malu avua menzeke dituku dia ndekelu dia muoyo wa Yezu pa buloba. Mikanda yonso inayi eyi idi yamba muvua bakuidi ne bakulu batuilangane patshiatshia ne pashishe baye ne Yezu kudi ngovena wa bena Lomo Ponto Pilato. (Mat. 27:1; Mâko 15:1; Luka 22:66; Yone 18:28) Matayo, Mâko ne Luka bonso badi bamba ne: pakavua Yezu ku mutshi, mîdima yakenzeka kumbukila pa dîba munda munya anyi mujalamu ‘too ne pa dîba isatu’.​—Mat. 27:45, 46; Mâko 15:33, 34; Luka 23:44.

Bualu bukuabu budi mua kuambuluisha bua kumvua tshilumbu tshidi tshitangila dîba divuabu bapopele Yezu ku mutshi budi ne: bavua babala diela muena tshibawu mfimbu munkatshi mua malu avuabu benzela muntu bua kumupopela ku mutshi. Imue misangu bavua bela muntu mfimbu mibi imufikisha too ne ku difua. Bidi bimueneka ne: bavua bele Yezu mfimbu mibi, ke bualu kayi bivua bilomba bua muntu mukuabu amuambuishe mutshi wa tshinyongopelu uvuaye muambule. (Luka 23:26; Yone 19:17) Bikalabi ne: bavua bangata diela muntu mfimbu bu bualu bua kumpala mu malu avuabu benza bua kumupopela, bidi bimueneka ne: kuvua mua kupita mutantshi kampanda kumpala kua kupopelabu Yezu ku mutshi. Bantu bashilangane badi mua kufila mêba mashilangane bua dipopela dia Yezu ku mutshi bilondeshile tshikondo tshivuabu batangile dîba divua malu onso aa enzeka.

Mupostolo Yone wakafunda mukanda wende bidimu bia bungi panyima pa Matayo Mâko ne Luka bamane kufunda mikanda yabu. Uvua mua kubala malu akavuabu bafunde. Bushuwa, Yone udi wakula bua dîba didi dimueneka dishilangane ne didi Mâko muambe. Ebi bidi bijadika ne: Yone kavua anu mutentule malu avua Mâko mufunde to. Bonso babidi bavua benzeja kudi nyuma wa Nzambi. Nansha mudi Bible kayi wamba malu adi mua kutuambuluisha bua kumvua dishilangana edi bimpe, tudi mua kueyemena malu adi Matayo, Mâko, Luka ne Yone bafunde.