Nkonko ya babadi
Nkonko ya babadi
Ndîba kayi divua bukokeshi bua pa buloba bujima bua Grande-Bretagne ne États-Unis bulue bukokeshi bua muanda mutekete bukavua Bible mulaye?
▪ Lupingu lunene luvua mukalenge Nebukadenesâ mumone kaluena luleja makalenge onso a pa buloba bujima to. (Dan. 2:31-45) Ludi luleja anu makalenge atanu avua menzele bantu ba Nzambi malu kampanda manene kutuadijila ku tshikondo tshia Danyele too ne lelu.
Mushindu uvua Danyele mumvuije lupingu udi uleja ne: bukokeshi bua pa buloba bujima bua Grande-Bretagne ne États-Unis buvua ne bua kufumina ku bukokeshi bua Lomo; kadi, kabuvua mua kulua kubutshimuna to. Bilondeshile muvua Danyele mumone, tshiamu tshifike tshivua tshiumbukila ku mikolo tshiya ku makasa too ne ku bana ba nkasa ba lupingu. (Makasa ne bana ba nkasa bivua bienza ne tshiamu tshifike tshisambakaja ne dîma.) * Diumvuija edi didi dileja ne: bukokeshi bua Grande-Bretagne ne États-Unis mbufumine ku mikolo ya tshiamu tshifike. Malu avua menzeke kale adi ajadika bualu ebu. Grande-Bretagne uvua tshitupa tshia bukalenge bua Lomo wakatuadija kutumba ku ndekelu kua bidimu bia 1700. Pashishe, wakalua kudisangisha ne États-Unis. Kadi, bukokeshi bua muanda mutekete buvua Bible mulaye kabuvua buanji kumueneka to. Bua tshinyi? Bualu bukokeshi bua Grande-Bretagne ne bua États-Unis kabuvua buanji kutuadija kuenza malu manene pamue to. Buakatuadija kuenza malu aa pamue mu Mvita ya kumpala ya buloba bujima.
Tshikondo atshi, ‘bana ba bukalenge’ bavua benzela Nzambi mudimu nangananga mu États-Unis mu Brooklyn mu tshimenga tshia New York, muaba udi biro biabu bia pa buloba bujima. (Mat. 13:36-43) Bela manyi bavua bayisha ne tshisumi mu matunga avua ku bukokeshi bua Grande-Bretagne. Mu Mvita ya kumpala ya buloba bujima, Grande-Bretange ne États-Unis bakadisangisha bua kuluangana ne matunga avua abaluisha. Bua dinanga dinekesha dia ditunga divua nadi bantu mu tshikondo tshia mvita atshi, matunga abidi aa akaluisha bantu bavua benza tshitupa tshia kankanunuina ka ‘mukaji’ wa Nzambi, kukandika mikanda yabu ne kuela bavua balombola mudimu wa buambi mu buloko.—Buak. 12:17.
Bilondeshile milayi ya mu Bible, bidi bimueneka ne: bukokeshi bua muanda mutekete kabuvua butuadije ku ndekelu kua bidimu bia 1700 dîba divua Grande-Bretagne mubange kutumba to. Kadi, buakatuadija kukokesha ku ntuadijilu kua dituku dia Mukalenge. *
[Mêyi adi kuinshi]
^ tshik. 4 Dîma didi disambakane ne tshiamu tshifike didi dileja malu adi enzeka mu matunga adi ku buenzeji bua bukalenge bua buloba bujima bua Grande-Bretagne ne États-Unis budi buleja kudi tshiamu tshifike. Mu kupita kua matuku, dîma edi ndienze bua bukokeshi ebu kabuikadi ne bukole bu bua tshiamu tshifike.
^ tshik. 6 Diumvuija edi didi diakaja tshidibu bambe mu mukanda wa Mulayi wa Danyele, mu dibeji dia 57 tshikoso tshia 24 ne mu tablo udi mu dibeji dia 56 ne dia 139.
[Tshimfuanyi mu dibeji 19]
Bana betu muanda mukulu ba ku biro bietu bia pa buloba bujima bavuabu bele mu buloko mu ngondo muisambombo mu 1918