Nuenze malu bu bena dia Bukalenge bua Nzambi

“Bikadilu bienu bikale biakanangane.”​—FILIP. 1:27.

NEWANDAMUNE MUNYI?

Udi mua kulua muena dia Bukalenge bua Nzambi nganyi?

Tudi ne bua kuenza tshinyi bua muakulu, malu ne mikenji bia Bukalenge?

Mmushindu kayi udi bena dia Bukalenge baleja ne: mbanange mikenji ya Nzambi?

1, 2. Bua tshinyi mubelu uvua Paulo mupeshe bena Kristo ba mu Filipoi uvua ne diumvuija dia pa buadi?

MUPOSTOLO PAULO wakakankamija bena Kristo ba mu Filipoi bua ‘kuikala ne bikadilu biakanangane ne lumu luimpe.’ (Bala Filipoi 1:27.) Muaku wa mu tshiena Greke udibu bakudimune ne: “bikadilu” udi umvuija kabidi “kuenza malu bu bena ditunga.” Tshiambilu etshi tshivua ne diumvuija dia pa buadi bua bena Kristo ba mu Filipoi. Bua tshinyi? Bualu bidi bimueneka ne: Filipoi uvua tshimue tshia ku bimenga bivua benamu badivuije bena Lomo. Bena Lomo bavua mu Filipoi ne bavua mu tshimenga tshijima tshia Lomo bavua baditambisha bua tshivuabu ne mikenji ya bena Lomo ivua ibakuba.

² Bena mu tshisumbu tshia Filipoi bavua pabu ne bualu bunene buvua bubasaka bua kuditumbisha. Paulo wakabavuluija ne: bu muvuabu bena Kristo bela manyi, diabu ditunga divua “mu diulu.” (Filip. 3:20) Bavua bena ditunga ba Bukalenge bua Nzambi, kadi ki mba mbulamatadi ya bantu to. Nanku, buabu bukubi ne masanka avuabu mua kupeta bivua bishilangane ne bia mbulamatadi ya bantu.​—Ef. 2:19-22.

3. a) Mbanganyi badi ne diakalenga dia kuikala bena dia Bukalenge bua Nzambi? b) Mmalu kayi atuamona mu tshiena-bualu etshi?

³ Mubelu wa Paulo wa “kuenza malu bu bena ditunga” udi ukumbanyina nangananga aba bikala ne bua kukokesha ne Kristo mu diulu. (Filip. 3:20) Kadi udi mua kukumbanyina kabidi bantu bapeta muoyo pa buloba ku bulombodi bua Bukalenge bua Nzambi. Bua tshinyi? Bualu bena Kristo bonso badi badilambule badi benzela Mukalenge umue Yehowa mudimu, ne badi ne bua kutumikila mikenji ya muomumue. (Ef. 4:4-6) Lelu, bantu batu badienzeja bua kulua bena ditunga kampanda didi dimpe. Kadi bikalabi nanku, mmunyi mutudi tuetu mua kumona diakalenga ditudi nadi dia kuikala bena mu Bukalenge bua Nzambi?  Bua tuetu kukolesha dianyisha ditudi nadi bua diakalenga edi, tumonayi mudi malu a kukumbaja bua kulua bena dia mbulamatadi ya bantu mafuanangane ne a badi basue kulua bena dia Bukalenge bua Nzambi. Netukonkonone kabidi malu asatu atudi ne bua kuenza tuetu basue kutungunuka ne kuikala bena dia Bukalenge bua Nzambi.

MALU A KUKUMBAJA BUA KULUA MUENA DIA BUKALENGE

4. Muakulu mukezuke ntshinyi? Tudi tuwakula mushindu kayi?

⁴ Kulonga muakulu. Imue bulambatadi itu ilomba bantu badi basue kulua bena ditunga bua kuakula muakulu wa ditunga adi. Kadi nansha bantu bobu bamane kulua bena ditunga, badi mua kutungunuka ne kulonga muakulu au munkatshi mua bidimu bia bungi. Badi mua kulonga ne lukasa mikenji ya muakulu, kadi bibalomba matuku a bungi bua kuwakula bimpe. Bia muomumue, bantu badi ne bua kulonga tshidi Bible ubikila ne: muakulu mukezuke bua kulua bena dia Bukalenge bua Nzambi. (Bala Sefanya 3:9.) Muakulu mukezuke ntshinyi? Mbulelela budi butangila Nzambi ne malu adiye mulongolole bidi mu Bible. Tudi tuakula muakulu mukezuke eu patudi tuenza malu adi apetangana ne mêyi ne mikenji ya Nzambi. Bena dia Bukalenge bua Nzambi badi mua kulonga malongesha manene a mu Bible ne lukasa ne kutambula. Kadi nansha bobu bamane kutambula, badi ne bua kudienzeja bua kuakula muakulu mukezuke bimpe menemene. Mu mushindu kayi? Yonso wa kutudi udi ne bua kudienzeja bua kutumikila malu adiye ulonga mu Bible.

5. Bua tshinyi tudi ne bua kulonga malu onso a kale adi atangila bulongolodi bua Yehowa?

⁵ Kulonga malu a kale. Muntu udi musue kulua muena ditunga kampanda udi ne bua kulonga malu a kale a ditunga adi. Bia muomumue, bonso badi basue kulua bena dia Bukalenge badi ne bua kulonga malu onso adi atangila Bukalenge bua Nzambi. Tumone tshilejilu tshidi bana ba Kola bavua benza mudimu mu Isalele wa kale batushile. Bavua banange Yelushalema ne muaba wa ntendelelu uvuamu ne bavua ne disanka bua kuambila bantu malu a kale a tshimenga atshi. Tshivua tshibakemesha ki mbuimpe bua tshimenga ne muaba wa ntendelelu to, kadi mbualu Yelushalema uvua ‘musoko wa Mukalenge munene’ Yehowa. Muaba eu ke uvua bantu balongela Mikenji ya Yehowa ne bamutendela. Yehowa uvua wanyisha ne uvua munange bantu bavuabu balombola kudi mukalenge wa mu Yelushalema. (Bala Musambu wa 48:1, 2, 9, 12, 13.) Utuku pebe musue kulonga ne kuambila bantu malu a tshitupa tshia bulongoldi bua Yehowa bua pa buloba anu bu bana ba Kola anyi? Wewe ulonga bikole malu a bulongolodi bua Nzambi ne mudi Yehowa wambuluisha bantu bende, neumone ne: Bukalenge bua Nzambi mbualu bulelela. Dijinga diebe  dia kuyisha lumu luimpe lua Bukalenge nedikole.​—Yel. 9:24; Luka 4:43.

6. Mbikumbane bua Yehowa kutulomba bua kulonga mêyi manene ne mikenji ya Bukalenge buende ne kuyitumikila bua tshinyi?

⁶ Kumanya mikenji. Mbulamatadi utu ulomba bantu badi ku bukokeshi buende bua kulonga ne kutumikila mikenji ya ditunga. Yehowa mmukumbane pende bua kutulomba bua tuetu kulonga ne kutumikila mêyi manene ne mikenji idi ilombola bena dia Bukalenge buende. (Yesh. 2:3; Yone 15:10; 1 Yone 5:3) Mikenji ya bantu itu misangu ya bungi ishintuluka ne kayitu mijalame to, kadi “mikenji ya Yehowa idi miakane tshishiki.” (Mus. 19:7) Tutuku banange mikenji ya Nzambi ne tubala Dîyi diende dituku dionso anyi? (Mus. 1:1, 2) Tuetu basue kumanya mikenji ya Nzambi, tudi ne bua kudilongelayi, muntu mukuabu kena mua kulonga pa muaba wetu to.

BENA DIA BUKALENGE MBANANGE MIKENJI YA NZAMBI

7. Bena dia Bukalenge batu batumikila mikenji ya Nzambi bua tshinyi?

⁷ Tuetu basue kushala bena dia Bukalenge bua Nzambi, tudi ne bua kulonga mikenji ya Nzambi ne kuyinanga kabidi. Bantu ba bungi batu bamba mutubu basue mikenji ya ditunga diabu, kadi patubu bamona ne: mukenji kampanda ki mmukumbane ne badimona pa nkayabu, badi bawushipa. Bantu aba batu “basankishi ba bantu.” (Kolos. 3:22) Bena dia Bukalenge bua Nzambi batu bobu batumikila mikenji ya Nzambi ne disanka dionso nansha padibu pa nkayabu. Bua tshinyi? Bualu mbanange Yehowa.​—Yesh. 33:22; bala Luka 10:27.

8, 9. Tshidi mua kukujadikila ne: udi munange mikenji ya Nzambi bikole ntshinyi?

⁸ Tshidi mua kukujadikila ne: udi munange mikenji ya Nzambi bikole ntshinyi? Udi ne bua kukonkonona tshiutu wenza patubu bakubela bua malu adi atangila muntu nkayende bu mudi mvuadilu ne ndengejilu wa mubidi. Kumpala kua wewe kulua muena dia Bukalenge, uvua mua kuikala munange mvuadilu udi ujula bakuabu majinga mabi. Kadi, pakakola dinanga diebe bua Yehowa, wakalonga bua kuikala ne mvuadilu udi umupesha lumu. (1 Tim. 2:9, 10; 1 Pet. 3:3, 4) Udi mua kuikala wela meji mpindieu ne: mvuadilu webe mmuimpe. Kadi, mukulu kampanda yeye mukuambile ne: mvuadilu webe udi utonda bamue bana betu mu tshisumbu, newenze tshinyi? Neudibingishe, kufiika munda anyi kuteka mutu mukole anyi? Umue wa ku mikenji minene idi bena dia Bukalenge bonso ne bua kutumikila ngua kuidikija Kristo. (1 Pet. 2:21) Mupostolo Paulo wakafunda bua tshilejilu tshia Yezu ne: ‘Muntu ne muntu wa munkatshi muetu asankishe muena mutumba nende bua kuvuija malu mimpe kudiye adi mua kumudiundisha. Bua Kristo kabidi kakadisankisha.’ (Lomo 15:2, 3) Bua kulama ditalala mu tshisumbu, muena Kristo mukole mu ditabuja udi ne bua kuepuka malu adi mua kunyingalaja kondo ka muoyo ka bakuabu.​—Lomo 14:19-21.

⁹ Tumone kabidi malu abidi a mushinga aa: mushindu ututu tumona disangila dia mulume ne mukaji ne ututu tumona dibaka. Bantu badi kabayi bena dia Bukalenge bua Nzambi batu banyisha disangila dia mulume ne mulume anyi dia mukaji ne mukaji, bamba mudi kutangila bimfuanyi bia bantu kabayi bilamba kakuyi ne bualu, ne bela meji ne: tshiendenda ne dishipa dibaka mbualu budi butangila muntu nkayende. Kadi, bena dia Bukalenge bakadi balekele lungenyi lubi elu. Nansha muvua bamue bena Kristo benza malu mabi aa kumpala, badi mpindieu bamona mudi disangila dia mulume ne mukaji ne dibaka bikale mapa a kudi Nzambi. Badi bangata mikenji ya Yehowa ne mushinga ne bitaba ne: bonso badi batungunuka ne kuditua mu malu a tshiendenda ki mbakumbane bua kuikala bena dia Bukalenge bua Nzambi to. (1 Kol. 6:9-11) Kadi, mbamanye kabidi ne: mutshima utu udinga muntu. (Yel. 17:9)  Nunku, batu banyisha mibelu idi ibambuluisha bua kutumikila mikenji ya Nzambi idi itangila bikadilu bimpe.

BENA DIA BUKALENGE BATU BITABA MIBELU

10, 11. Mmibelu kayi idi Bukalenge bua Nzambi bufila? Utu umvua bishi bua mibelu eyi?

¹⁰ Mbulamatadi udi mua kudimuija bantu bua bimue biakudia ne amue manga. Bushuwa, biakudia bionso ne manga kabitu bibi to. Kadi bikala tshiakudia kampanda anyi buanga kasanga ne njiwu, mbulamatadi udi mua kudimuija bantu. Mbulamatadi yeye ne kalengu ne kayi muenze nunku, bantu badi mua kupeta njiwu. Bia muomumue, Bukalenge bua Nzambi butu budimuija bantu bua njiwu kampanda ya ku mubidi ne ya mu nyuma. Tshilejilu, Enternete mmulue mushindu muimpe wa kuambilangana malu, kulongeshangana ne kujikija lutetuku. Bulongolodi bua Nzambi butu buenza mudimu ne Enternete mu malu a bungi. Kadi miaba ya bungi idi bantu babuelela ku Enternete idi mua kubakebela njiwu ku mubidi ne kunyanga malanda abu ne Nzambi. Miaba ya ku Enternete idi ne malu a bantu kabayi bilamba idi ne njiwu bua bena dia Bukalenge. Ke bua tshinyi kukadi bidimu bia bungi bidi kasumbu ka mupika wa lulamatu katudimuija bua miaba eyi. Tudi ne dianyisha dia bungi bua madimuija aa.

¹¹ Bidimu bishale ebi, mbapatule kabidi muaba mukuabu wa ku Enternete udi mutangalake bikole. Muaba eu udi mua kuambuluisha muntu anu yeye muenze nawu mudimu ne budimu bua bungi. Miaba eyi idibu babikila ne: miaba idi mangumba a bantu bapetelangana ku Enternete idi payi ne njiwu. Idi mua kufikisha muntu ku didia bulunda ne bantu babi. (1 Kol. 15:33) Kabiena bikemesha bua mudi bulongolodi bua Nzambi butupesha mibelu ne nkatshinkatshi bua mushindu wa kuenza mudimu ne miaba eyi to. Ukadiku mubale biena-bualu bidi mupika wa lulamatu mupatule matuku mashale aa bua mushindu wa kuenza mudimu ne miaba eyi anyi? Kumpala kua kuenza mudimu ne miaba eyi, mbimpe kuanji kubala mibelu ya mupika eyi. * Bualu tuetu katuyi benze nanku, mbienze bu kunua buanga bukole kuyi muanji kubala mushindu wa kubunua.

12. Bua tshinyi kubenga kutumikila mikenji nkubi?

¹² Bonso badi kabayi batumikila mibelu ya mupika wa lulamatu badi badikebela bobu bine ne bantu badi babanange ntatu. Bamue mbapete tshibidilu tshia kutangila bimfuanyi bia bantu kabayi bilamba peshi mbende masandi, badishima ne: Yehowa kena mua kumona malu adibu benza. Tuetu tuela meji ne: tudi mua kusokoka Yehowa malu atudi tuenza, tudi tudidinga. (Nsu. 15:3; bala Ebelu 4:13.) Yehowa udi wenza mudimu ne baleji-mpala bende ba pa buloba bua kuambuluisha bantu aba. (Gal. 6:1) Kadi, anu mutu mbulamatadi ya bantu mua kuipata muntu kampanda uvua muangate buena ditunga kampanda padiye ushipa mikenji ya ditunga adi, Yehowa pende utu wipata muntu udi ushipa mikenji yende kayi unyingalala. * (1 Kol. 5:11-13) Nansha nanku, Yehowa udi ne luse. Udi mua kuanyisha kabidi bantu badi banyingalala ne balekela bienzedi biabu bibi bua balue kabidi bena dia Bukalenge. (2 Kol. 2:5-8)  Tudi ne diakalenga dinene dia kuenzela Mfumu muimpe wa nunku mudimu.

BENA DIA BUKALENGE BATU BANGATA KULONGA NE MUSHINGA

13. Mmunyi mudi bena dia Bukalenge baleja ne: badi bangata kulonga ne mushinga?

¹³ Mbulamatadi ya bungi itu idienzeja bua kulongesha bantu ba mu matunga ayi. Batu balongolola tulasa bua kumanya mua kubala ne kufunda ne tua midimu ya bianza. Tulasa etu tudi kabidi tuambuluisha bena dia Bukalenge bua Nzambi bua kumanya mua kubala, kufunda ne bua kudiambuluisha ne bidibu nabi dijinga. Batu kabidi bangata ne mushinga wa bungi malu atubu balonga mu bulongolodi bua Nzambi. Ku diambuluisha dia tshisumbu tshia bena Kristo, Yehowa mmulongolole bua kulongesha bantu mua kubala ne kufunda. Tshilejilu, bulongolodi butu bukankamija baledi bua kubadila bana babu malu. Ngondo yonso mupika utu upatula Tshibumba tshia Nsentedi ne Réveillez-vous! Wewe ubala dibeji dimue dituku dionso, neutunguke ne kupeta malongesha adi Yehowa ukupesha.

14. a) Mmushindu kayi ututu tulongeshibua? b) Mmibelu kayi ya Ntendelelu wa mu dîku iutu utumikila?

¹⁴ Lumingu luonso bena dia Bukalenge batu balonga mu bisangilu bia tshisumbu. Tshilejilu, Kalasa ka Mudimu wa Nzambi kakadi kambuluishe balongi munkatshi mua bidimu bipite pa 60 bua kuluabu balongeshi bimpe ba Dîyi dia Nzambi. Ukadi mudifundishe mu kalasa aka anyi? Bidimu bishale ebi, mupika wa lulamatu mmuakule bikole bua mudi kuenza Ntendelelu wa mu dîku lumingu luonso ne mushinga. Ntendelelu eu udi ukolesha buobumue bua bena mu dîku. Utuku wenza mudimu ne ngenyi idibu baleje mu mikanda yetu anyi? *

15. Ndiakalenga kayi dinene ditudi nadi?

¹⁵ Bena ditunga batu badisangisha patoke bua kukeba bantu badi mua kutua nyama ku mikolo tshisumbu kampanda tshia tshididi; batu mene baya ku nzubu ne ku nzubu bua kuenza nunku. Pa buloba bujima bena dia Bukalenge bua Nzambi batu babutua nyama ku mikolo padibu bayisha bantu mu njila ne ku nzubu ne ku nzubu. Bulelela, anu mutuvua bamone mu tshiena-bualu tshishale, Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa ke tshibejibeji tshia kumpala tshitubu bapatula ne babanya bikole pa buloba bujima. Tudi ne diakalenga dinene dia kuambila bantu bakuabu malu a Bukalenge bua Nzambi. Utuku uyisha ne tshisumi anyi?​—Mat. 28:19, 20.

16. Ntshinyi tshiudi ne bua kuenza bua kuleja ne: udi bushuwa muena dia Bukalenge bua Nzambi?

¹⁶ Mu katupa kîpi emu Bukalenge bua Nzambi bukadi pa kukokesha buloba bujima. Nebulombole malu onso a mu nsombelu wa bantu. Tshikondo atshi newikalaku muena dia Bukalenge bua Nzambi wa bushuwa anyi? Etshi ke tshikondo tshia wewe kuleja tshiwikala. Mu mapangadika audi wangata dituku dionso, wenze malu onso bua kutumbisha Yehowa ne uleje ne: udi bushuwa wenza malu bu muena dia Bukalenge bua Nzambi.​—1 Kol. 10:31.

[Mêyi adi kuinshi]

[Nkonko ya dilonga]

[Lungenyi lunene lua mu dibeji 14]

Utuku utumikila mibelu ya mu Bible idi itangila dienza mudimu ne Enternete anyi?

[Tshimfuanyi mu dibeji 12]

Utuku munange ntendelelu mukezuke ne malu ende anu bu bana ba Kola anyi?

[Tshimfuanyi mu dibeji 15]

Ntendelelu wenu wa mu dîku udi mua kunuambuluisha bua kulua bena dia Bukalenge bua Nzambi bimpe