Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Udiku uya kumpala pamue ne bulongolodi bua Yehowa anyi?

Udiku uya kumpala pamue ne bulongolodi bua Yehowa anyi?

“Mêsu a Yehowa adi atangila bantu bakane.”​—1 PET. 3:12.

1. Mbulongolodi kayi buakapingana pa muaba wa tshisamba tshia Isalele tshivua tshitomboke? (Tangila tshimfuanyi.)

BATENDELEDI ba Yehowa badi pa buloba lelu badi bamutendelela mu mushindu udi umusankisha. Ku kale Isalele uvua tshisamba tshivua Nzambi musungule, kadi tshiakamutombokela. Pashishe Yehowa wakenza bulongolodi bupiabupia buvua buenza ne bayidi ba Kristo. Buakalua bulongolodi buvua ne dîna dia Yehowa. Pakabutulabu Yelushalema mu 70, bulongolodi ebu buakapanduka. (Luka 21:20, 21, 28) Malu akenzeka mu bidimu lukama bia kumpala avua kadiosha ka malu avua ne bua kuenzekela batendeledi ba Yehowa ba lelu. Ndongoluelu wa malu wa Satana eu ukadi pa kutua ku tshibungubungu, kadi bulongolodi bua Nzambi nebupanduke ku matuku a ku nshikidilu. (2 Tim. 3:1) Tshidi tshitujadikila bualu ebu ntshinyi?

2. Ntshinyi tshiakamba Yezu bua “dikenga dinene”? Nedituadije mushindu kayi?

2 Yezu wakamba bua dikalaku diende didi kadiyi dimueneka ne bua nshikidilu wa ndongoluelu wa malu eu ne: “Nekuikale dikenga dinene ditu kadiyi dianji kuenzeka katshia bafuka buloba too ne mpindieu, ne kadiakuenzeka kabidi to.” (Mat. 24:3, 21) Dikenga dinene edi nedituadije pabutula Yehowa “Babilona Munene,” nsangilu wa bitendelelu bia dishima ku diambuluisha dia makalenge a tshididi. (Buak. 17:3-5, 16) Tshienzeka pashishe ntshinyi?

MALU ADI SATANA WENZA ADI AFIKISHA KU ARMAGEDONE

3. Bobu bamane kubutula bitendelelu bia dishima, ntshinyi tshiatetabu kuenzela bantu ba Yehowa?

3 Bobu bamane kubutula bitendelelu bia dishima, Satana ne bulongolodi buende nebele batendeledi ba Yehowa mvita. Bible ukavua muambe bua “Gogo wa buloba bua Magoga” ne: ‘Wewe bandaku, lua bu tshipupu tshinene, ikala bu ditutu didi dibuikila buloba, wewe ne bisumbu biebe bia basalayi ne bantu ba bungi badi nenu.’ Bu mudi Bantemu ba Yehowa kabayi ne tshiluilu tshia mvita ne mudibu bena ditalala ba pa buloba, nebamueneke anu bu tusonsa tua kunuina ku mala. Kadi kubela mvita nekuikale tshilema tshinene be!​—Yeh. 38:1, 2, 9-12.

4, 5. Pabunda Satana bantu ba Yehowa bua kubabutula, ntshinyi tshienza Yehowa?

4 Nzambi neenze tshinyi bua muikala Satana ujinga kubutula bantu bende? Yehowa neabaluangene mvita bu mudiye Mukalenge wa diulu ne buloba. Yehowa udi umona diela batendeledi bende mvita bu ne: mbamubunde yeye. (Bala Zekâya 2:8.) Nunku, Tatu wetu wa mu diulu neenze malu diakamue bua kutusungila. Panyima pa Yehowa mumane kusungila bantu bende neabutule ndongoluelu wa Satana ku Armagedone, “mvita ya dituku dinene dia Nzambi Wa Bukole Buonso.”​—Buak. 16:14, 16.

5 Bible udi wamba bua mvita ya Armagedone ne: ‘Yehowa udi ne ba mu bisamba bionso tshilumbu; nealumbuluishe bonso badi ne muoyo; ne bua bantu babi Yehowa udi wamba ne: Nembafile ku muele wa mvita. Yehowa wa misumba udi wamba ne: makenga neamuangalake mu tshisamba ne mu tshisamba tshia bantu, tshipupu tshinene netshibike, tshifume ku mfudilu kua buloba. Badi Yehowa ushipa mu dituku adi nebikale pa buloba ku ditengu diabu dimue too ne ku mfudilu kuabu. Kabena babajinga, kabena babasangisha, kabena babajika, kadi nebikale anu bu tumvi panshi pa buloba.’ (Yel. 25:31-33) Armagedone neumbushe ndongoluelu mubi wa malu eu. Nebumbushe ndongoluelu wa Satana, kadi tshitupa tshia bulongolodi bua Yehowa tshia pa buloba netshipanduke.

BUA TSHINYI BULONGOLODI BUA YEHOWA BUDI BUDIUNDA LELU?

6, 7. a) Bantu ba mu “musumba munene” mbafumine kuepi? b) Ndidiunda kayi didi dienzeke mu bidimu bishale ebi?

6 Tshitupa tshia bulongolodi bua Nzambi tshia pa buloba ntshipanduke ne tshidi tshienda tshidiunda bualu udi wanyisha bantu badimu. Bible udi utujadikila ne: “Mêsu a Yehowa adi atangila bantu bakane, matshi ende adi buashi ku disengelela diabu.” (1 Pet. 3:12) Mu bantu bakane aba mudi “musumba munene wa bantu” badi ‘bafuma ku dikenga dinene.’ (Buak. 7:9, 14) Bantu badi bapanduke aba kabena anu “musumba” patupu to. Kadi, badi “musumba munene wa bantu,” mmumue ne: bantu ba bungi menemene. Udiku udimona pebe munkatshi mua bantu bapanduka ku “dikenga dinene” anyi?

7 Musumba munene eu mmuenza ne bantu ba mu bisamba bionso. Mudimu wa diyisha ke udi ubasangisha pamue. Yezu ukavua muambe ne: “Nebayishe lumu luimpe elu lua Bukalenge pa buloba bujima budi bantu basombe bua luikale bujadiki kudi bisamba bionso, pashishe, nshikidilu nealue.” (Mat. 24:14) Mu matuku a ku nshikidilu aa, eu ke mudimu munene udi nawu bulongolodi bua Nzambi. Ku diambuluisha dia mudimu wa diyisha ne dilongesha udi Bantemu ba Yehowa benza pa buloba bujima, bantu miliyo ya bungi mbalonge bulelela bua kutendelela Nzambi “mu nyuma ne mu bulelela.” (Yone 4:23, 24) Tshilejilu, mu bidimu 10 bishale ebi, tuambe ne: kumbukila ku 2003 too ne ku 2012, bantu bapite pa 2 707 000 bavua badilambule kudi Nzambi ne batambule. Mu buloba bujima, kudi Bantemu mpindieu bapite pa 7 900 000, ne bantu miliyo ya bungi badi badisangisha nabu, nangananga mu Tshivulukilu tshidimu tshionso. Katuena tuditumbisha bua bungi ebu to, bualu ‘anu Nzambi ke udi ukolesha bintu.’ (1 Kol. 3:5-7) Nansha nanku, bidi bimueneka ne: musumba munene udi uvula ne wenda udiunda tshidimu tshionso tshidi tshipita etshi.

8. Bua tshinyi bulongolodi bua Yehowa budi buenda buvula nunku?

8 Bantu ba Nzambi mbavule mu mushindu wa pa buawu bualu Yehowa nkayende ke udi wambuluisha Bantemu bende. (Bala Yeshaya 43:10-12.) Bakavua balaye didiunda edi mu mulayi wa buprofete udi wamba ne: ‘Muntu udi utamba kupuekela nealue tshisamba, udi mutambe bukese nealue tshisamba tshinene. Meme Yehowa nengendeshe muanda eu mu tshikondo tshiawu.’ (Yesh. 60:22) Tshikondo kampanda, bashadile ba ku bela manyi bavua balue bu ‘muntu udi utamba kupuekela,’ kadi bungi buabu mbuvule anu bu Isalele wa mu nyuma uvua mulue bulongolodi bua Nzambi. (Gal. 6:16) Ku diambuluisha dia Yehowa, bungi bua bena mu “musumba munene wa bantu” budi butungunuka anu ne kuvula.

TSHIDI YEHOWA UTULOMBA

9. Tuetu basue bua tupete masanka atshilualua adi Dîyi dia Nzambi dilaye, tudi ne bua kuenza tshinyi?

9 Nansha tuetu bela manyi anyi bena mu musumba munene, tudi mua kupeta masanka atshilualua adi Dîyi dia Nzambi dilaye. Bua tuetu kuapeta, tudi ne bua kuenza malu adi Yehowa utulomba. (Yesh. 48:17, 18) Tuakule bua bena Isalele bavua muinshi mua Mikenji ya Mose. Tshipatshila tshia Mikenji eyi tshivua tshia kukuba bena Isalele ne kubalongesha mushindu wa kuikalabu ne disanka mu mêku ne kuikala ne balunda bimpe, kuenza bungenda mushinga ne bululame, kukolesha bana, kuenzelangana malu mimpe ne malu makuabu a nunku. (Ekes. 20:14; Lew. 19:18, 35-37; Dut. 6:6-9) Kuenza malu adi Nzambi utulomba kudi kutuambuluisha petu mu mushindu wa muomumue, ne katuena tumona kuenza disua dia Nzambi bu bujitu to. (Bala 1 Yone 5:3.) Bulelela, anu bu muvua Mikenji ikuba bena Isalele, kutumikila mikenji ya Yehowa Nzambi ne mêyi ende manene kudi kutukuba ne kutulama “bakole mu ditabuja.”​—Tito 1:13.

10. Bua tshinyi tudi ne bua kukeba dîba bua kulonga Bible ne kuenza ntendelelu wa mu dîku lumingu luonso?

10 Tshitupa tshia bulongolodi bua Yehowa tshia pa buloba tshidi tshiya kumpala mu mishindu ya bungi. Tshilejilu, ngumvuilu wetu wa bulelela bua mu Bible udi wenda utoka ku kakese ku kakese. Tuvua ne bua kutekemena bualu ebu, bualu ‘njila wa bantu bakane udi bu dîba dia kabundubundu, didi ditema ne dikenkakenka too ne pakumbana dîba dia munda munya.’ (Nsu. 4:18) Nunku tudiebeje ne: ‘Ndiku mumanye malu adibu bakaje a mushindu utudi tumvua bulelela bua mu Bible anyi? Ntuku mbala Bible dituku dionso anyi? Ntuku mubadi munene wa mikanda yetu anyi? Meme ne bena mu dîku dianyi tutuku tuenza ntendelelu wa mu dîku anyi?’ Ba bungi ba kutudi mbatuishibue ne: ki mbikole bua kuenza malu aa to. Misangu ya bungi bitu bilomba kukeba tshikondo tshia kuenza malu aa. Bidi ne mushinga nangananga mpindieu bua kupeta dimanya dilelela dia mu Bible, kuditumikila ne kukola mu nyuma bu mudi dikenga dinene dienda disemena pabuipi.

11. Anu muvua bibilu bia kale, mmunyi mudi bisangilu, mpuilu ne mpungilu bituambuluisha?

11 Bulongolodi bua Yehowa budi buenza malu bua diakalenga dietu padibu butulomba bua kutumikila mubelu wa mupostolo Paulo eu: “Tutabalelanganayi muntu ne muntu bua kusakangana ku dinanga ne ku bienzedi bimpe, katuyi tulekela kudisangisha kuetu pamue bu mudi tshilele tshia bakuabu, kadi tuikale tukankamijangana, tutamba kuenza nunku nangananga bu munudi numona dituku dienda disemena pabuipi.” (Eb. 10:24, 25) Bisangilu bia ku tshidimu ne masangisha makuabu a ntendelelu bivua bikoleshe bena Isalele mu nyuma. Kabidi, masangisha aa ne tshibilu tshia bitandatanda bia mu matuku a Nehemiya bivua bikondo bia disanka. (Ekes. 23:15, 16; Neh. 8:9-18) Tudi tupeta masanka a muomumue mu bisangilu, mu mpuilu ne mpungilu yetu. Tuenze bua bintu ebi bituambuluishe bikole bua tuikale ne makanda a mu nyuma ne disanka.​—Tito 2:2.

12. Mmunyi mutudi ne bua kuangata mudimu wa kuyisha lumu luimpe lua Bukalenge?

12 Bu mutudi mu bulongolodi bua Yehowa, tudi ne disanka bua kuenza “mudimu wa tshijila wa lumu luimpe lua Nzambi.” (Lomo 15:16) Kudifila mu “mudimu wa tshijila” eu kudi kuenza bua tulue “benzejanganyi ba mudimu” ne “Wa tshijila” Yehowa. (1 Kol. 3:9; 1 Pet. 1:15) Kuyisha lumu luimpe kudi kuambuluisha bua kutumbisha dîna dinsantu dia Yehowa. Ndiakalenga dinene bua mudibu batupeshe mudimu wa “lumu luimpe lua butumbi lua Nzambi wa disanka.”​—1 Tim. 1:11.

13. Bua kuikala bakole mu nyuma tudi ne bua kuenza tshinyi?

13 Nzambi mmusue bua tuikale bakole mu nyuma, tumulamate ne tutue bulongolodi buende ne midimu idibu buenza mpanda. Mose wakambila bena Isalele ne: ‘Meme ndi mbikila diulu ne buloba bu bamonyi ba bualu ne: Ngakuteka muoyo ne lufu, ne disanka ne mulawu kumpala kuenu lelu, nunku nudisunguile muoyo, nenuikale ne muoyo ne nuenu ne bana benu; bua kunanga Yehowa Nzambi wenu, ne bua kutumikila dîyi diende, ne bua kumulamata; bualu bua yeye udi muoyo wenu ne muvudiji wa matuku enu; nunku nenusombe mu buloba buakalaya Yehowa batatu benu, Abalahama ne Izaka ne Yakobo, bua kubapabu.’ (Dut. 30:19, 20) Bua kushala ne muoyo, tudi ne bua kuenza disua dia Yehowa, kumunanga, kumuteleja, kutumikila dîyi diende ne kumulamata.

14. Mmunyi muvua muanetu kampanda udiumvua bua tshitupa tshia bulongolodi bua Nzambi tshidi tshimueneka?

14 Muanetu Pryce Hughes uvua mudisuike bua kulamata Nzambi ne kuenda diatshimue ne bulongolodi buende wakafunda musangu kampanda ne: “Ndi ntamba kuikala ne dianyisha mundi ne nsombelu udi mu diumvuangana ne dimanya dia malongolola a Yehowa kumbukila ku matuku a kumpala kua 1914 . . . Bikalaku tshintu kampanda tshia mushinga ku mêsu kuanyi, ndulamatu luanyi lukole ku bulongolodi bua Yehowa budi bumueneka. Dimonamona dianyi dia malu dia diambedi diakanjadikila ne: kueyemena ngelelu ya meji ya bantu ntshilema tshinene. Diakamue pakamana lungenyi kuimana pa muanda eu, ngakangata dipangadika dia kushala mulamate anu ku bulongolodi bua lulamatu. Mmushindu kayipu mukuabu udi muntu mua kupeta dianyishibua ne dibeneshibua kudi Yehowa?”

TUNGUNUKA NE KUYA KUMPALA PAMUE NE BULONGOLODI BUA NZAMBI

15. Fila tshilejilu tshia mu Bible bua kuleja mutudi ne bua kumona malu adibu bakaja bua ngumvuilu wetu wa malu a mu Bible.

15 Tuetu basue bua Yehowa atuanyishe ne atubeneshe, tudi ne bua kutua bulongolodi buende mpanda ne kuitaba malu adibu bakaja bua ngumvuilu wetu wa Bible. Tuelabi meji: panyima pa lufu lua Yezu, kuvua bena Kristo bena Yuda nkama batshivua balonda Mikenji ne tshisumi ne bavua bamona bikole bua kubenga kuikala muinshi muayi. (Bien. 21:17-20) Kadi ku diambuluisha dia mukanda uvua Paulo mufundile bena Ebelu, bakitaba lungenyi lua ne: milambu ‘ivuabu bafila bilondeshile Mikenji’ kayivua ibavuija ba tshijila to, kadi “difidibua dia mubidi wa Yezu Kristo musangu umue bua kashidi” ke divua dibavuija ba tshijila. (Eb. 10:5-10) Kakuyi mpata, bena Kristo bena Yuda ba bungi bakakaja meji abu ne kuyabu kumpala. Tudi petu ne bua kulonga bikole ne kunzulula lungenyi luetu padibu bakaja ngumvuilu utudi nende wa Dîyi dia Nzambi anyi bua mudimu wetu wa buambi.

16. a) Mmasanka kayi enza bua muoyo mu bulongolodi bupiabupia wikale muimpe? b) Mmalu kayi audi mutekemene mu bulongolodi bupiabupia?

16 Bonso badi bashala balamate Yehowa ne bulongolodi buende nebapete masanka a kashidi kudiye. Bena Kristo bela manyi nebikale ne diakalenga dia kulua bapianyi ne Kristo mu diulu. (Lomo 8:16, 17) Bituikala ne ditekemena dia kupeta muoyo pa buloba, difuanyikijile muikala nsombelu muimpe mu Mparadizu. Bu mutudi mu bulongolodi bua Yehowa, tudi ne disanka mpindieu bua kuambila bakuabu bua bulongolodi bupiabupia budi Nzambi mulaye. (2 Pet. 3:13) Musambu wa 37:11 udi wamba ne: ‘Badi ne mitshima mipuekele nebapiane buloba, mioyo yabu neyisanke mu ditalala dikumbane.’ Bantu ‘nebase nzubu, nebashikamamu’ ne nebasanke ne ‘mudimu wa bianza biabu.’ (Yesh. 65:21, 22) Kakuakuikala tshikisu, bupele ne nzala nansha. (Mus. 72:13-16) Babilona munene kakushima kabidi muntu to, bualu neikale mumane kubutudibua. (Buak. 18:8, 21) Nebajule bafue ne nebapete diakalenga dia kushala ne muoyo kashidi. (Yesh. 25:8; Bien. 24:15) Miliyo ya bantu badi badilambule kudi Yehowa nebapete masanka a kashidi aa. Bua milayi ya mu Bible eyi kutukumbanyinayi, tudi ne bua kutungunuka ne kuya kumpala mu nyuma, kuenda pamue ne bulongolodi bua Nzambi ne kuya mudibu buya.

Udiku mua kudimona mu Mparadizu anyi? (Tangila tshikoso tshia 16)

17. Ndungenyi kayi lutudi ne bua kuikala nalu bua ntendelelu wa Yehowa ne bua bulongolodi buende?

17 Bu mukadi kabutu ka ndongoluelu eu kenda kasemena, tushalayi bakole mu ditabuja ne tuleje dianyisha dia bungi bua malu adi Nzambi mutulongoluele bua kumutendelela. Ke lungenyi luvua nalu Davidi wakamba ne: ‘Ngakulomba Yehowa bualu bumuepele, mbuobu bundi nkebakeba: bua meme kushikama mu nzubu wa Yehowa matuku onso a muoyo wanyi, bua kumona buimpe bua Yehowa, ne bua kuelangana meji a malu a mu ntempelo wende.’ (Mus. 27:4) Yonso wa kutudi alamate Nzambi, ikale pamue ne bantu bende ne atungunuke ne kuya kumpala pamue ne bulongolodi bua Yehowa.