Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Enza malu mu diumvuangana ne disambila dia tshilejilu​—Tshitupa 2

Enza malu mu diumvuangana ne disambila dia tshilejilu​—Tshitupa 2

“Tatu wenu, mmumanye binudi nabi dijinga.”​—MAT. 6:8.

1-3. Bua tshinyi muanetu wa bakaji kampanda mmumone ne: Yehowa mmumanye bitudi nabi dijinga?

LANA kakupua muoyo musangu nansha umue bualu buvua buenzeke dimue dituku mu Allemagne mu 2012. Udi umona ne: Nzambi uvua muandamune masambila ende abidi. Uvua muenze disambila dia kumpala pavuaye mu kawulu mutangile ku tshipalu tshia ndeke. Wakalomba Yehowa bua amupeteshe mushindu wa yeye kuyisha. Wakenza disambila dibidi pakafikaye ku tshipalu tshia ndeke ne kumuambilabu ne: ndeke uvuabu ne tshia kuenza nende luendu uvua dituku divua dilonda. Lana wakasambila bua mukavuaye mutule makuta ende a bungi a Euro ne kayi ne muaba wa kusombela.

2 Diakamue pakajikija Lana disambila diende dibidi, wakumvua muntu umuela muoyo ne: “Lana muoyo, tshiudi wenza apa ntshinyi?” Nsongalume uvua mumuele muoyo au uvua mulongi wabu. Nsongalume eu uvua ne mamuende Elke ne kakuende bavua balue kumushindikija bua kuangataye ndeke wa kuya mu Afrique du Sud. Pakamanya Elke ne mamuende lutatu lua Lana, bakamulomba ne disanka dionso bua kuyabu nende kumbelu. Elke ne mamuende bakakidila Lana bimpe ne kumuelabu nkonko bua kumanya malu avuaye witabuja ne bua mudimu wende wa ku dîba ne ku dîba.

3 Dituku diakalonda mu dinda, bobu bamane kudia, Lana wakandamuna nkonko yabu ya bungi ne Bible, ne kuangataye adrese wabu bua muanetu mukuabu alue kubatangila bua kutungunuka ne kuyukila nabu. Lana wakalukila kuabu bimpe ne kutungunuka ne bumpanda-njila buende bua pa tshibidilu. Udi umona ne: ‘Muteleji wa masambila’ ke uvua mumuambuluishe bua malu kuenzekawu nanku.​—Mus. 65:2.

4. Mmajinga kayi atuikala mua kukonkonona?

4 Bualu kampanda buobu bututulukile mu tshimpitshimpi, katuena ne bua kuelakana bua kulomba Yehowa diambuluisha mu disambila to, ne mmusue kuteleja masambila a mushindu eu a badi bamulamate. (Mus. 34:15; Nsu. 15:8) Kadi tuetu belangane meji bua disambila dia tshilejilu, tudi mua kumona ne: kudi majinga makuabu manene atudi mua kupua muoyo. Tshilejilu, tukonkonone bua kumanya mudi majinga etu a mu nyuma maleja mu malu asatu a ndekelu a mu disambila dia tshilejilu. Kudiku malu makuabu atudi mua kuenza bua tuetu kuenza malu mu diumvuangana ne malu anayi adi atangila tshiakudia tshietu tshia ku dituku anyi?​—Bala Matayi 6:11-13.

“UTUPESHE LELU TSHIAKUDIA TSHIA DITUKU EDI”

5, 6. Bua tshinyi dilomba dietu dia tshiakudia tshietu tshia dituku didi ne mushinga nansha tuetu ne bintu bikumbane bia ku mubidi?

5 Mona ne: muaba eu muntu kena ulomba bua tshiakudia “tshiende” nkayende tshia dituku to, kadi udi ulomba bua tshiakudia “tshietu” tshia dituku. Victor, mutangidi wa tshijengu mu Afrike udi wamba ne: “Ntu ngela Yehowa tuasakidila ne muoyo mujima bua mundi meme ne mukajanyi katuyi tutamba kusamisha mutu bua biakudia bia dituku didi dilonda anyi bua makuta a kufuta nzubu. Bana betu batu batutabalela bimpe dituku dionso. Kadi ntu nsambila bua bana betu badi batuambuluisha bamone mua kupita bimpe ne ntatu ya malu a mpetu idibu batuilangana nayi.”

6 Tuetu ne ndambu wa biakudia bikumbane bua matuku a bungi, tudi mua kuvuluka bana betu badi mu bupele anyi badi bipupu bikuate. Katuena ne bua kusambila anu buabu patupu to, kadi tudi ne bua kuenza malu mu diumvuangana ne masambila etu. Tshilejilu, tudi mua kuambuluisha bena Kristo netu badi mu lutatu ne bintu bitudi nabi. Tudi kabidi mua kuikala tufila mapa bua mudimu wa pa buloba bujima bamanye ne: badi benza nawu mudimu bimpe.​—1 Yone 3:17.

7. Ntshilejilu kayi tshivua Yezu mufile bua kufila mubelu wa ne: “Kanuditatshishi bua dituku didi dilonda”?

7 Pavua Yezu wakula bua tshiakudia tshietu tshia dituku, uvua wakula bua majinga atudi ne bua kukumbaja dituku dionso. Nunku, wakaleja mudi Nzambi uvuadika bilongo bia mu mpata, ne pashishe kuambaye ne: “Nuenu bantu ba ditabuja dikese, kenaku mua kunuvuadika anyi? Nunku kanuikadi nuditatshisha nuamba ne: . . . ‘Netuvuale tshinyi?’” Bua kujikija, wakambulula mubelu wa mushinga mukole eu: “Kanuditatshishi bua dituku didi dilonda.” (Mat. 6:30-34) Bualu ebu budi buleja ne: pamutu pa tuetu kunanga bikole bintu bia ku mubidi, tudi ne bua kuimanyina pa majinga etu manene a ku dituku. Majinga aa adi akongoloja muaba muimpe wa kusomba, mudimu udi utuambuluisha bua kukumbajila bena mu dîku dietu majinga abu, ne meji bua kupita bimpe ne masama. Tuetu basambile anu bua majinga a ku mubidi, nebileje mutudi bashindamene anu ku malu a ku mubidi. Tudi ne majinga a mu nyuma adi ne mushinga wa bungi menemene.

8. Diakula dia Yezu bua tshiakudia tshietu tshia dituku didi dituvuluija dijinga kayi dia mushinga? (Tangila tshimfuanyi tshia ntuadijilu.)

8 Diakula dia Yezu bua tshiakudia tshietu tshia dituku didi dituvuluija mutudi dijinga ne biakudia bia mu nyuma. Mfumu wetu wakamba ne: “Muntu kena ne bua kuikala ne muoyo anu bua diampa nkayadi, kadi mbua dîyi dionso didi dipatuka mukana mua Yehowa.” (Mat. 4:4) Nunku, tudi ne bua kutungunuka ne kulomba Yehowa bua atungunuke ne kutudisha biakudia bia mu nyuma pa dîba diabi.

“UTULEKEELE MABANZA ETU”

9. Mmu mushindu kayi mudi mibi yetu mikale “mabanza”?

9 Bua tshinyi Yezu uvua muakule bua “mabanza” kadi musangu mukuabu kuluaye kuakula bua “mibi”? (Mat. 6:12; Luka 11:4) Kukadi bidimu bipite pa 60, tshibejibeji etshi tshivua tshiumvuije ne: “Dishipa mukenji wa Nzambi didi dituvuija bena dibanza kudiye. . . . Bua bubi butudi benze, Nzambi udi mua kutulomba mioyo yetu. . . . Uvua mua kutunyenga ditalala diende, kukosa malanda onso a ditalala adi pankatshi petu nende. . . . Tudi ne bua kumutumikila bua kuleja mutudi bamunange; patudi tuenza bubi tudi tupangila bua kufuta dibanza dietu dia kumunanga, bualu kuenza bubi nkubenga kunanga Nzambi.”​—1 Yone 5:3.

10. Yehowa udi utufuila luse ku diambuluisha dia tshinyi? Tudi ne bua kuenza tshinyi bua bualu ebu?

10 Dijinga ditudi nadi dituku dionso dia kufuidibua luse didi dileja mudi mulambu wa Yezu udi upikula muikale nshindamenu umuepele bua Nzambi kutubuikidilaye mibi yetu. Nansha muvuabu bafile tshia kupikula natshi bantu etshi kukadi bidimu bitue ku 2 000, tudi ne bua kutshinanga bikole bienze bu dipa didibu batupeshe lelu. ‘Mushinga wa tshia kupikula natshi’ mioyo yetu ‘mmukole menemene’ mu mushindu wa ne: muntu mupange bupuangane nansha umue kena mua kuwufuta bua kutupikula. (Bala Musambu wa 49:7-9; 1 Petelo 1:18, 19.) Bushuwa, katuena mua kulekela nansha kakese bua kuela Yehowa tuasakidila bua dipa edi dia mushinga mukole. Padi muntu wamba ne: “mibi yetu,” kadi kayi wamba ne: mibi yanyi, bidi bituvuluija ne: dîku dietu dionso dia batendeledi didi dijinga ne ndongoluelu wa luse eu. Bidi bimueneka patoke ne: Yehowa ki mmusue anu bua tuditatshishe bua majinga etu nkayetu a mu nyuma to, kadi mmusue tuditatshishe kabidi bua a bakuabu, too ne bua aba badi mua kuikala batuenzele bibi. Pa tshibidilu, mibi ya mushindu eu itu mikese ne itu itupesha mpunga wa kuleja ne: tudi bushuwa banange bana betu ne tudi basue kubafuila luse anu bu mudi Nzambi mutufuile petu luse ne muoyo mujima.​—Kolos. 3:13.

Wewe musue bua Nzambi akufuile luse, ikala pebe ufuilangana luse (Tangila tshikoso tshia 11)

11. Bua tshinyi mbimpe tuikale ne lungenyi lua kufuilangana luse?

11 Diakabi, bu mutudi bapange bupuangane, tutu imue misangu tulaminangana munda. (Lew. 19:18) Tuetu balondele bantu bakuabu mutudi tshilumbu ne muanetu kampanda, badi mua kuditua ku tshietu, bikebesha mpindieu matapuluka mu tshisumbu. Tuetu balekele nsombelu wa nunku utungunuka, nebileje mutudi katuyi ne dianyisha bua luse lua Nzambi ne bua tshia kupikula natshi. Tuetu katuyi ne lungenyi lua kufuilangana luse, Tatu wetu nealekele pende kuenza mudimu ne mushinga wa mulambu wa Muanende bua kutufuila luse. (Mat. 18:35) Yezu wakakula bikole bua tshilumbu etshi pakajikijaye kulongesha disambila dia tshilejilu. (Bala Matayi 6:14, 15.) Ndekelu wa bionso, bua Nzambi kutufuilaye luse, tudi ne bua kudienzeja bua kubenga kutungunuka ne kuenza mpekatu minene. Dijinga dietu dia kubenga kutungunuka ne kuenza mpekatu didi ditufikisha ku dilomba dikuabu.​—1 Yone 3:4, 6.

“KUTUFIKISHI MU DITETA”

12, 13. a) Ntshinyi tshivua tshifikile Yezu diakamue panyima pa batismo wende? b) Bua tshinyi bujitu budi pambidi petu tuetu bakuluke mu diteta? c) Ntshinyi tshivua Yezu muleje pavuaye mushale ne lulamatu too ne ku lufu?

12 Kukonkonona tshivua tshifikile Yezu diakamue panyima pa batismo wende kudi mua kutuambuluisha bua kumvua mudibi ne mushinga bua kuenza dilomba edi: “Kutufikishi mu diteta.” Nyuma wa Nzambi wakalombola Yezu mu tshipela. Bua tshinyi? ‘Bua kumutetabu kudi Diabolo.’ (Mat. 4:1; 6:13) Bualu ebu budiku butukemesha anyi? Tuetu bamanye tshivua Nzambi mutumine Muanende pa buloba, bualu ebu kabuakutukemesha to. Bivua bua kujikija tshilumbu tshivua tshijuke pavua Adama ne Eva babenge bumfumu bua Nzambi. Bivua bikengela dîba bua kuandamuna nkonko ivua itangila tshilumbu atshi. Tshilejilu, Nzambi uvuaku mufuke muntu bibi anyi? Bivuaku mua kukumbana bua muntu mupuangane kunemekaye bumfumu bua Nzambi nansha muvuaku buenzeji bua “mubi” anyi? Bantu bavuaku mua kuikala bimpe bobu kabayi ku bukokeshi bua Nzambi anu bu muvua Satana wela meji anyi? (Gen. 3:4, 5) Kuandamuna nkonko eyi kuvua kulomba dîba, kadi kuvua kuleja bifukibua bionso bia meji ne: Yehowa udi wenza mudimu ne bumfumu buende mu mushindu muimpe.

13 Yehowa mmunsantu, ke bualu kayi kena mua kuteta muntu nansha umue bua kuenzaye bualu bubi to. Kadi, Diabolo ke “Mutetshianganyi.” (Mat. 4:3) Diabolo udi mua kukebesha nsombelu kampanda bua kututeta. Nansha nanku, muntu nkayende ke udi mua kusungula bua kudifikisha mu diteta anyi bua kubenga kudifikisha mu diteta. (Bala Yakobo 1:13-15.) Kadi Yezu yeye wakatela mêyi a mu Dîyi dia Nzambi avua makanyine bua kubenga diakamue diteta dionso. Nunku, Yezu wakatua bumfumu buakane bua Nzambi nyama ku mikolo. Kadi Satana kavua mulekele to. Wakindila “too ne ku tshikondo tshikuabu tshikumbane.” (Luka 4:13) Yezu wakatungunuka ne kukandamena bionso bivua Satana wenza bua kunyanga muoyo wende mutoke. Kristo wakabingisha bumfumu buakane bua Yehowa ne kuleja ne: muntu mupuangane udi mua kushala ne lulamatu nansha mu diteta dikole. Kadi Satana udi ujinga kukuata bayidi ba Yezu mu buteyi, nansha wewe pebe.

14. Ntshinyi tshitudi ne bua kuenza bua kubenga kukuluka mu diteta?

14 Bu mudi tshilumbu tshia bumfumu bua Nzambi tshitungunuka, Yehowa mmulekele Mutetshianganyi wenza mudimu ne bulongolodi ebu bua kututeta. Nzambi kena utufikisha mu diteta to. Kadi udi utueyemena ne mmusue kutuambuluisha. Bu mudi Yehowa unemeka bukokeshi buetu bua kudisunguila malu, katu utupangisha ku bukole bua kuluka mu diteta to. Tudi ne bua kuenza malu abidi aa: kushala batabale mu nyuma ne kutungunuka ne kusambila. Mmunyi mutu Yehowa wandamuna masambila etu?

Lama malanda ebe ne Nzambi ne tshisumi tshiebe mu mudimu wa buambi (Tangila tshikoso tshia 15)

15, 16. a) Mmateta kayi atudi ne bua kukandamena? b) Muntu yeye mukuluke mu diteta, bujitu budi pambidi pa nganyi?

15 Yehowa udi utupesha nyuma wende muimpe udi utupesha bukole ne utuambuluisha bua kukandamena diteta. Nzambi udi utudimuija kabidi ku diambuluisha dia Dîyi diende ne dia tshisumbu bua nsombelu itudi ne bua kuepuka bu mudi: kujimija dîba dia bungi, makuta ne makanda a mubidi bua bintu bia ku mubidi bidi kabiyi ne mushinga. Espen ne Janne badi mu ditunga kampanda dia ku Mputu didi ne bubanji bua bungi. Munkatshi mua bidimu bia bungi, bavua bampanda-njila ba pa tshibidilu mu ditunga diabu muaba uvuabu dijinga ne bamanyishi ba bungi. Pakalelabu muanabu wa kumpala, bakimanyika bumpanda-njila, badi mpindieu ne muana muibidi. Espen udi wamba ne: “Misangu ya bungi tutu tusambila Yehowa bua katukuluki mu diteta mpindieu utudi katutshiyi ne mushindu wa kupitshisha dîba dia bungi mu malu a ntendelelu wetu bu mutuvua tuenza kumpala. Tudi tulomba Yehowa bua atuambuluishe bua kulama malanda etu nende ne tshisumi tshietu mu mudimu wa buambi.”

16 Diteta dikuabu didi ditambe kumuangalaka matuku etu aa nditangila bimfuanyi bia bantu kabayi bilamba. Tuetu bakuluke mu diteta edi, katuena mua kuela Satana tshilumbu pambidi to. Bua tshinyi? Bualu Satana ne bulongolodi buende kabena mua kutuenzeja ku bukole bua kuenza bualu butudi katuyi basue to. Bamue mbakuluke mu diteta edi pavuabu batuma meji abu ku malu mabi. Kadi tudi mua kukandamena diteta edi, anu mudi bana betu ba bungi badikandamene.​—1 Kol. 10:12, 13.

“UTUSUNGILE KUDI MUBI”

17. a) Mmunyi mutudi mua kuenza malu mu diumvuangana ne dilomba dietu dia kutusungilabu kudi mubi? b) Ndisulakana kayi dikadi pabuipi?

17 Bua kuenza malu mu diumvuangana ne dilomba dia ne: “Utusungile kudi mubi,” tudi ne bua kuenza muetu muonso bua kubenga ‘kuikala ba pa buloba’ bua Satana. Katuena ne bua ‘kunanga buloba [bua Satana] anyi bintu bia pa buloba’ to. (Yone 15:19; 1 Yone 2:15-17) Bua kuenza nunku bidi bikengela kutungunuka ne kudienzeja. Netupete disulakana pikala Yehowa muandamune dilomba edi pa kubutula Satana ne bulongolodi buende bubi. Kadi tudi ne bua kuvuluka ne: pavuabu bimanshe Satana pa buloba, uvua mumanye ne: uvua ne tshikondo tshîpi. Bu mudiye ne tshiji tshikole, udi wenza muende muonso bua kunyanga muoyo wetu mutoke. Nunku tudi ne bua kutungunuka ne kusambila bua Nzambi atusungile kudi Satana.​—Buak. 12:12, 17.

18. Bua kupanduka ku kabutu ka bulongolodi bua Satana, tudi ne bua kutungunuka ne kuenza tshinyi?

18 Udiku musue kupeta disanka edi anyi? Nunku mbimpe utungunuke ne kusambila bua Bukalenge bua Nzambi butumbishishe dîna dia Nzambi ne bua disua diende dienzeke pa buloba. Lomba Yehowa bua akukumbajile majinga ebe a mu nyuma ne a ku mubidi. Eyowa, ikala mudisuike bua kuenza malu mu diumvuangana ne disambila dia tshilejilu.