Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Bidimu lukama bia bukokeshi bua Bukalenge!

Bidimu lukama bia bukokeshi bua Bukalenge!

‘Nzambi wa ditalala anupeshe bintu bionso bimpe bua kuenza disua diende.’​—EBELU 13:20, 21.

MISAMBU: 136, 14

1. Mudimu wa kuyisha uvua ne mushinga kayi kudi Yezu? Umvuija.

YEZU uvua munange kuakula bua Bukalenge bua Nzambi. Pavuaye pa buloba, wakakula bikole bua Bukalenge kupita tshiena-bualu kayi tshikuabu tshionso. Uvua mutele muaku Bukalenge misangu mipite pa 100 pavuaye uyisha. Bukalenge buvua ne mushinga wa bungi kudi Yezu.​—Bala Matayi 12:34.

2. Mbantu bungi kayi bavuaku bavua bumvue dîyi divua Yezu mutume didi mu Matayi 28:19, 20? Bua tshinyi tudi tuamba nanku?

2 Matuku makese Yezu mumane kubishibua ku lufu, wakatuilangana ne tshisumbu tshia bantu bapite pa 500 bavua ne bua kulua bayidi bende. (1 Kolinto 15:6) Pamuapa ke dîba divua Yezu mutume dîyi bua kuyisha “bantu ba mu bisamba bionso.” Mudimu eu kawuvua ne bua kuikala mupepele to. * (Tangila note.) Uvua mubambile ne: mudimu wa kuyisha uvua ne bua kutungunuka ne kuenzeka munkatshi mua bidimu bia bungi, kutuadijila anu tshikondo atshi too ne “ku nshikidilu kua ndongoluelu wa malu eu.” Paudi uyisha lumu luimpe lelu, udi wambuluisha bua kukumbaja mulayi wa buprofete eu.​—Matayi 28:19, 20.

3. Mbintu kayi bisatu bidi bituambuluishe bua kuyisha lumu luimpe?

3 Yezu mumane kutuma dîyi dia kuyisha, wakamba ne: “Ndi nenu.” (Matayi 28:20) Nunku, Yezu wakalaya bayidi bende ne: uvua ne bua kulombola mudimu wa kuyisha ne kubambuluisha bua kuyishabu pa buloba bujima. Yehowa pende udi netu. Mmutupeshe “bintu bionso bimpe” bua kutuambuluisha bua kuyisha. (Ebelu 13:20, 21) Mu tshiena-bualu etshi, netukonkonone bisatu bia ku bintu ebi: 1) biamu bia mudimu bidibu batupeshe, 2) mishindu itudi benze nayi mudimu, ne 3) mushindu udibu batulongeshe. Tshia kumpala, tuakulayi bua bimue biamu bia mudimu bitudi benze nabi mudimu mu bidimu 100 bishale ebi.

BIAMU BIA MUDIMU BIDI BIAMBULUISHE BATENDELEDI BA NZAMBI BUA KUYISHA

4. Mmunyi mudi biamu bia mudimu bishilashilangane bituambuluishe mu mudimu wetu wa diyisha?

4 Yezu uvua mufuanyikije mukenji wa Bukalenge ne mamiinu adibu bakune mu maloba mashilangane. (Matayi 13:18, 19) Bua kulongolola buloba, tshidime utu wenza mudimu ne biamu bia mudimu bishilashilangane. Bia muomumue, Mukalenge wetu mmutupeshe biamu bia mudimu bitudi mua kuenza nabi mudimu bua kuambuluisha bantu bua bitabe mukenji wetu. Tudi benze mudimu ne bimue bia kudibi munkatshi mua matuku makese, bikuabu tutshidi tuenza nabi mudimu too ne lelu. Kadi buonso buabi mbituambuluishe bua kuakaja mushindu wetu wa kuyisha.

Karte ka kuyisha naku nkambuluishe bamanyishi ba bungi bua kutuadija kuyukila ne bantu

5. Karte ka kuyisha naku kavua mushindu kayi? Mmunyi muvuabu benza naku mudimu?

5 Mu 1933, bamanyishi bakatuadija kuenza mudimu ne Karte ka kuyisha naku, karte aka nkambuluishe bamanyishi ba bungi bua kutuadija kuyukila ne bantu. Karte aka kavua kakese, ne kavua ne mukenji wa mu Bible muîpi uvua umvuika bimpe. Imue misangu bavua bapatula karte kapiakapia kikale ne mukenji mupiamupia. Muanetu wa balume Erlenmeyer uvua ne bidimu bitue ku dikumi pavuaye muyishe ne karte aka bua musangu wa kumpala. Wakamba ne: “Mêyi a mbangilu avua ne: ‘Udiku mua kubala karte aka anyi?’ Pavua muntu ukabala, tuvua tumupesha mikanda ne tukeba kua kuya.”

6. Mmunyi muvua karte ka kuyisha naku kambuluishe bamanyishi?

6 Karte ka kuyisha naku kavua kambuluishe bamanyishi mu mishindu ya bungi. Tshilejilu, bamue bamanyishi bavua ne bundu; nansha muvuabu basue kuyisha, kabavua bamanye tshia kuamba to. Bakuabu bavua bobu ne dikima dia bungi. Bavua bambila muntu malu onso avuabu bamanye mu minite mikese tshianana, kadi kabavua misangu yonso bakula ne bukalanga to. Karte ka kuyisha naku kavua kambuluishe bamanyishi bonso bua kuambila bantu mukenji mupepele ne uvua umvuika bimpe.

7. Ngimue ntatu kayi ivua bamanyishi bapete pavuabu bayisha ne karte?

7 Kuvua kabidi ntatu. Muanetu wa bakaji Grace Estep wakamba ne: “Imue misangu pavua bantu babala bivua pa karte bavua batuebeja ne: ‘Bidi biumvuija tshinyi? Udiku mua kungumvuija tshidibu bafunde anyi?’” Bualu bukuabu, bamue bantu kabavua bakumbana bua kubala mêyi avua pa karte to. Bakuabu bavua bangata anu karte ne bakanga tshiibi. Bamue bantu kabavua banange mukenji wetu to, nunku bavua bapanda karte. Kadi nansha muvuaku ntatu eyi, karte ka kuyisha naku kavua kambuluishe bamanyishi bua kuyisha bantu ne kuikala bamanyike bu bamanyishi ba Bukalenge.

8. Mmunyi muvuabu benza mudimu ne tshisanji tshia fono? (Tangila tshimfuanyi tshia ntuadijilu.)

8 Tshiamu tshikuabu tshia mudimu tshivuabu benze natshi mudimu panyima pa tshidimu tshia 1930 tshivua tshisanji tshia fono. Bamue Bantemu bavua batshibikila ne: Alona bualu tshivua tshiakula pa muaba wabu. (Bala Ekesode 4:14-16.) Pavua muntu witaba bua kuteleja, mumanyishi uvua umuelela muyuki muîpi wa malu a mu Bible ne umupesha imue mikanda yetu. Imue misangu, bena mu mêku kampanda bonso bavua badisangisha bua kuteleja muyuki. Mu 1934, Société Watch Tower wakatuadija kuenza bisanji bia fono bua kuyisha nabi. Ndekelu wa bionso, bana betu bakakuata miyuki 92.

9. Tshisanji tshia fono tshivua tshipatule bipeta kayi bimpe?

9 Pakateleja Hillary Goslin umue wa ku miyuki eyi, wakasomba tshisanji tshia fono bua lumingu lujima bua kutelejaye mukenji wa mu Bible pamue ne bena mutumba bende. Bu tshipeta, bantu ba bungi bakitaba bulelela ne kutambulabu. Kabidi, babidi ba ku bana ba bakaji ba muanetu Goslin bakabuela mu kalasa ka Gilada ne kuluabu bamisionere. Anu bu karte ka kuyisha naku, tshisanji tshia fono tshivua tshiambuluishe bamanyishi ba bungi bua kutuadijabu kuyisha. Panyima pa matuku, Mukalenge uvua ne bua kulongesha bantu bende bua kulua balongeshi bimpe ku diambuluisha dia Kalasa ka Mudimu wa Nzambi.

KUENZA MUDIMU NE MISHINDU YONSO IDIKU BUA KUYISHA BANTU

10, 11. Mmunyi muvua bikandakanda ne kadiomba biambuluishe bua kuyisha bantu lumu luimpe? Bua tshinyi mishindu eyi ivua mimpe?

10 Nzambi mmuenze mudimu ne mishindu mishilashilangane ku bulombodi bua Mukalenge wetu bua kuyisha bantu ba bungi menemene. Mishindu eyi ivua ne mushinga nangananga patshivua bamanyishi bakese. (Bala Matayi 9:37.) Tshilejilu, bidimu bia bungi kumpala, bavua benza mudimu ne bikandakanda bua kuyisha lumu luimpe. Muanetu Russell uvua utumina kumpanyi wa malu a ngumu muyuki wa malu a mu Bible lumingu luonso. Pashishe, kumpanyi eu uvua utuma muyuki eu kudi kumpanyi udi upatula bikandakanda mu Canada, mu États-Unis ne ku Mputu. Mu 1913, bakavua bapatule miyuki ya muanetu Russell mu bikandakanda 2 000 ne bavua bayibale kudi bantu batue ku miliyo 15.

Bikandakanda ne kadiomba mbiambuluishe bua kuyisha bantu ba bungi ba miaba ivua bamanyishi bakese

11 Bavua kabidi benze mudimu bimpe ne kadiomba bua kuyisha lumu luimpe. Mu dia 16 ngondo 4 wa 1922, muanetu Rutherford wakenza muyuki wende wa kumpala ku kadiomba, ne bantu batue ku binunu 50 bakawuteleja. Matuku makese pashishe, tuakatuadija kuenza mudimu ne kadiomba ketu ka WBBR, ne bantu bakateleja miyuki ku kadiomba aka bua musangu wa kumpala mu dia 24 ngondo 2 mu 1924. Tshibumba tshia Nsentedi (Angl.) tshia mu 1 ngondo wa 12 mu 1924 tshiakamba ne: “Tudi bajadike ne: kadiomba mmushindu muimpe wa kutula makuta makese bua kumuangalaja mukenji wa bulelela mu mushindu ututu katuyi banji kuenza.” Anu bu bikandakanda, kadiomba kavua katuambuluishe bua kuyisha bantu ba bungi ba miaba ivua bamanyishi bakese.

Bamanyishi ba Bukalenge ba bungi batu basue kuyisha muaba udi bantu ba bungi ne kuleja bantu site wetu (Tangila tshikoso tshia 12 ne tshia 13)

12. a) Mmiaba kayi itu bantu ba bungi iutu musue kuyisha? b) Ntshinyi tshidi mua kutuambuluisha bua kumbusha buôwa bua kuyisha muaba udi bantu ba bungi?

12 Kuyisha muaba udi bantu ba bungi mmushindu muimpe wa kupeta bantu ututshidi tuenza nawu mudimu too ne lelu. Tudi tudienzeja bikole bua kuyisha bantu miaba itu mashinyi imanyina, mu gare ya tuwulu, miaba ya dilamina mashinyi, miaba itu bantu ba bungi batuilangana ne mu bisalu. Kuyisha muaba udi bantu ba bungi kutu kukuenza buôwa anyi? Bikalabi nanku, lomba Yehowa diambuluisha ne konkonona mêyi avua muanetu Manera, mutangidi muendakanyi, muambe aa: “Tudi tuangata mushindu mupiamupia wonso wa kuyisha bu mushindu mukuabu wa kuenzela Yehowa mudimu, bu mushindu mukuabu wa kuleja mutudi ne lulamatu kudiye, bu diteta dikuabu dia muoyo wetu mutoke, ne tuvua ne dijinga dikole dia kuleja mutudi basue kumuenzela mudimu mu mushindu wonso udiye utulomba.” Patudi tumbusha buôwa ne tuenza mudimu ne mishindu mipiamipia eyi bua kuyisha, tudi tukolesha dieyemena dietu kudi Yehowa ne tulua bayishi ba dilambu.​—Bala 2 Kolinto 12:9, 10.

13. Bua tshinyi kuenza mudimu ne site wetu mmushindu muimpe wa kuyisha? Mmalu kayi mimpe audi mupete paudi muyishe ne site eu?

13 Bamanyishi ba bungi batu basue kuleja bantu site wetu wa jw.org, muaba udibu mua kubala ne kuambula mikanda idi ne malu a mu Bible mu miakulu mipite pa 700. Bantu bapite pa muliyo umue ne binunu 600 batu babuela mu site wetu dituku dionso. Kumpala, kadiomba kavua kambuluisha bua kufikisha lumu luimpe kudi bantu ba miaba ya kule. Lelu, site wetu udi wenza bia muomumue.

KULONGESHA BAMANYISHI BA LUMU LUIMPE

14. Ntshinyi tshivua tshikengela kulongesha bamanyishi? Nkalasa kayi kavua kabambuluishe bua kulua balongeshi bimpe?

14 Biamu bia mudimu ne mishindu ya kuyisha bitudi bakonkonone mbipatule bipeta bimpe. Kadi, bivua bikengela kulongesha bamanyishi ba tshikondo atshi bua kumanyabu mua kuyisha bimpe. Tshilejilu, imue misangu muntu uvuabu bayisha uvua ubenga kuitaba malu avuaye uteleja ku tshisanji tshia fono. Misangu mikuabu, muntu uvua witaba ne ujinga kumanya malu a bungi. Bivua bikengela bamanyishi bamanye mua kupita ne bipumbishi mu mushindu muimpe, ne mua kulua balongeshi bimpe. Kakuyi mpata, ku diambuluisha dia nyuma muimpe, muanetu Knorr wakamona ne: bivua bikengela kulongesha bamanyishi mua kuakula mu mudimu wa buambi. Ke bua tshinyi, kutuadijila mu 1943, bisumbu biakatuadija kuenza Kalasa ka Mudimu wa Nzambi. Kalasa aka kakambuluisha bamanyishi bonso bua kuluabu balongeshi bimpe.

15. a) Ntshinyi tshivua tshifikile bamue pavuabu benze mudimu mu Kalasa ka Mudimu wa Nzambi? b) Mmunyi mudi mulayi wa Yehowa udi mu Musambu wa 32:8 mukukumbanyine?

15 Bana betu ba balume ba bungi kabavua ne tshibidilu tshia kuakula kumpala kua bantu ba bungi to. Muanetu Ramu udi uvuluka muyuki wende wa kumpala uvuaye muenze mu 1944. Muyuki au uvua wakula bua muntu kampanda wa mu Bible diende Doege. Muanetu Ramu wakamba ne: “Binu bianyi ne bianza bivua bikanka, ne mbanga yanyi ivua izakala.” Wakasakidila ne: “Uvua musangu wanyi wa kumpala wa kuakula kumpala kua bantu, kadi tshiakalekela to.” Nansha muvuabi kabiyi bipepele, bana bavua pabu benza miyuki mu kalasa. Muanetu Manera udi uvuluka tshivua tshienzeke pavua nsonga kampanda muenze muyuki wende wa kumpala wamba ne: “Bu muvuaye ne buôwa, pakatuadijaye muyuki wende, wakabanga kushikunkila. Kadi bu muvuaye anu musue kuwenza, wakashikunkila too ne muakawujikijaye.” Pamuapa, kutu wandamuna anyi wenza midimu mu bisangilu bualu udi ne bundu anyi udiumvua ne: kuena mua kukumbana to. Bikalabi nanku, lomba Yehowa diambuluisha bua umbushe buôwa. Neakuambuluishe bu muvuaye muambuluishe balongi ba mu Kalasa ka Mudimu wa Nzambi ba ku ntuadijilu.​—Bala Musambu wa 32:8.

Katshia mu 1943, mbatume bamisionere bapite pa 8500 badi babuele mu kalasa ka Gilada mu matunga 170

16. Ntshipatshila kayi tshivua natshi Kalasa ka Gilada a) ku kale? b) katshia mu 2011?

16 Bulongolodi bua Nzambi mbulongeshe kabidi bantu ku diambuluisha dia kalasa ka Gilada. Tshipatshila tshia kalasa aka ntshia kuambuluisha balongi bua kukoleshabu dijinga diabu dia kuyisha lumu luimpe. Kalasa ka Gilada nkatuadije mu 1943, ne katshia katuadija, bakadi balongeshe bamanyishi 8 500 ne babatume mu matunga 170. Katshia mu 2011, batu babikila bampanda-njila ba pa buabu, batangidi bena ngendu ne bena ku Betele bua kubuela mu kalasa aka, anyi bamisionere badi kabayi banji kubuelamu.

17. Mbipeta kayi bimpe bidi kalasa ka Gilada kapatule?

17 Kalasa ka Gilada nkapatulaku bipeta bimpe anyi? Eyowa. Tumone tshivua tshienzeke mu ditunga dia Japon. Mu ngondo wa 8 mu 1949, kuvua bamanyishi bashadile ku dikumi mu ditunga edi. Kadi, pabuipi ne ku ndekelu kua tshidimu atshi, bakatuma bamisionere 13 bua kuyisha ne bamanyishi ba mu ditunga edi. Lelu, mu Japon mudi bamanyishi batue ku 216 000, ne pabuipi ne tshia bibidi mbampanda-njila.

18. Ntulasa kayi tukuabu tutudi natu?

18 Tudi ne tulasa tukuabu tua bungi bu mudi: Kalasa ka Mudimu wa Bukalenge, Kalasa ka bampanda-njila, Kalasa ka bamanyishi ba Bukalenge, Kalasa ka batangidi ba bijengu ne bakaji babu, ne Kalasa ka bena mu komite ya filiale ne bakaji babu. Mu tulasa etu mbalongeshe bimpe bana betu ba bulume ne ba bakaji ne mbakoleshe ditabuja diabu. Mbimueneke patoke ne: Yezu udi utungunuka ne kulongesha bantu ba bungi.

19. Ntshinyi tshivua muanetu Russell muambe bua mudimu wa kuyisha? Mmunyi mudi mêyi ende aa makumbane?

19 Bukalenge bua Nzambi budi bukokesha kukadi bidimu bipite pa 100. Mu bidimu ebi, Mukalenge wetu Yezu Kristo udi ulombola mudimu wa kuyisha. Mu 1916, muanetu Russell uvua mutuishibue ne: mudimu wa kuyisha lumu luimpe uvua ne bua kuenzeka pa buloba bujima. Wakamba ne: “Mudimu udi wenda uvula ne lukasa luonso ne udi ne bua kutungunuka ne kuvula, bualu kudi mudimu wa kuenza pa buloba bujima wa kuyisha ‘evanjeliyo wa bukalenge.’” (Ditabuja dienda diya kumpala [angl.] kudi Alexandre Macmillan, dibeji dia 69) Bushuwa mudimu eu udi wenzeka lelu! Tudi tuela Yehowa Nzambi wa ditalala tuasakidila, bualu udi utupesha bintu bionso bitudi nabi dijinga bua tuenze disua diende.

^ tshik. 2 Bidi bimueneka ne: ba bungi ba ku bantu aba bavua balue bena Kristo. Bua tshinyi tudi tuamba nanku? Bualu mupostolo Paulo udi ubikila bantu 500 aba ne: “bana betu.” Udi wamba kabidi ne: “Ba bungi ba kudibu batshidi munkatshi muetu, nansha mudi bakuabu bamane kulala tulu mu lufu.” Nunku bidi bimueneka ne: Paulo ne bena Kristo bakuabu bavua bamanye ba bungi ba ku bantu abu bavua bumvue dîyi divua Yezu mutume dia kuyisha.