Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Bafue badiku mua kuambuluisha badi ne muoyo anyi?

Bafue badiku mua kuambuluisha badi ne muoyo anyi?

Bafue badiku mua kuambuluisha badi ne muoyo anyi?

NSONGALUME kampanda dîna diende Tamba wa ku Ouest kua Afrike ukavua pa kuenza mateta a mu kalasa. * Mamuende wakamuela mutoyi wamba ne: uvua ne bua kulomba bakishi diambuluisha bua akuate. Bena ngendu ba bungi batu baya mu tshimenga tshia Palerme, mu Sicile bua kubandila nkita ya muinshi mua buloba mudibu balamine nkama ne nkama ya bitalu bua bantu kuikalabu babandila. Kudi bantu badi bela meji ne: bitalu ebi bidibu bumishe bidi biambuluisha bantu badi ne muoyo bua Nzambi kubalama. Tshidimu tshionso etshi bantu batu baya mu tshimenga tshia Lily Dale ku Ouest kua New York mu ditunga dia États-Unis, tshidi tshimanyike bua bungi bua bena manga batumu. Bantu batu bayamu ne ditekemena dia ne: badi mua kumona mikishi ya balela anyi balunda babu bua babambuluishe.

Pa buloba bujima bantu batshidi anu bela meji ne: bafue badi mua kuambuluisha badi ne muoyo. Kadi wewe, udi wela meji kayi? Pamuapa bavua bakulongeshe pebe bualu ebu anyi udi musombe ne muntu udi ubuangata ne mushinga. Tutu anu ne dijinga dia kumonangana ne bantu batudi bafuishe. Bena manga batu bamba mudibu mua kukumbajila bantu dijinga edi. Tshilejilu, bakafunda mu tshibejibeji kampanda mêyi avua mamu mukuabu muena manga muambe ne: bantu badi ku bajangi “batu bandamuna dîba dionso diudi ubakeba bua kukuambuluishabu.” (Time). Ke mudibi anyi? Bafue badiku mua kuambuluisha badi ne muoyo anyi? Diandamuna didi Bible ufila didi mua kukukemesha.

Bafue badi ne muoyo muaba kampanda anyi?

Bible udi umvuija tshitu tshifikila bafue mu mêyi makese atudi mua kumvua bimpe. Udi wamba mu Muambi 9:5 ne: ‘Badi ne muoyo mbamanye ne: Netufue; kadi bafue kabena bamanye bualu bumue.’ Bafue badiku mua kunanga peshi kumvua mukawu? Mvese 6 udi wandamuna ne: ‘Dinanga diabu ne lukinu luabu ne mukawu wabu biakajimina kale; kabena ne bualu bukuabu tshiendelele mu malu onso adi enjibua muinshi mua dîba.’ Tangila kabidi tshidi mvese wa 10 wamba: ‘kakuena mudimu, kakuena kulongolola kua malu, kakuena lungenyi anyi meji ku Muaba wa Bafue kuudi uya.’ Bible udi wamba mu Bienzedi 2:31 ne: pakafua Yezu wakaya mu Muaba wa Bafue bua matuku makese.

Pavua Yezu ne muoyo, wakambuluisha bantu ba bungi, kadi uvua mumanye ne: uvua ne bua kufua. Uvuaku mutekemene ne: neatungunuke ne kubambuluisha pavuaye mu lukita anyi? To, bualu wakafuanyikija lufu luende lukavua pabuipi ne butuku budi muntu kayi mua kuenza mudimu. (Yone 9:4) Yezu uvua mumanye bimpe ne: padi bantu bafua, badi ‘bapuola muoyo.’​—Yeshaya 26:14.

Pavua mulunda wende Lazalo mufue, Yezu wakafuanyikija lufu ne tulu bua kuleja ne: muntu ukadi mufue kena ne bukole bua kuenza tshintu. (Yone 11:11-13) Muntu udi mulale udiku mua kutuambuluisha anyi? Muntu udi mulale ki mmumanye bualu nansha bumue to, kena mua kuenzela muntu bualu to.

Bantu batu ne tshintu kampanda tshitu tshishala ne muoyo padibu bafua anyi?

Batu balongeshe bantu ba bungi ne: muntu udi ne tshintu kampanda tshitu tshishala ne muoyo padiye ufua. Bible yeye kena ulongesha nanku to. Udi wamba mu Musambu wa 146:4 ne: padi muntu ufua, ‘mupuya wende udi upatuka, udi upingana kabidi ku dimfuenkenya diende; mu dituku dine adi malu akadiye upangadija adi ajimina.’ Padi mupuya wa muoyo upatuka mu mubidi, malu onso avua muntu musue kuenza adi ajimina; kena utungunuka ne kuenza muaba mukuabu to. Bantu ne nyama badi bonso ne mupuya wa muoyo. (Muambi 3:19-21) Nunku, Bible udi uleja patoke ne: bantu kabatu ne tshintu kampanda tshidi katshiyi tshimueneka tshidi tshishala ne muoyo padibu bafua.

Kadi bamue bantu badi mua kukonka ne: ‘Netuambe tshinyi bua mutu bantu ba bungi bamba muvuabu bayukile ne bafue, bumvue mêyi abu anyi mene babamone?’ Batu balonda miyuki ya mushindu eu mu matunga a bungi. Miyuki eyi idi ipesha bantu badi bafuishe balela babu anyi balunda babu ditekemena, isaka ba bungi bua kukeba bena manga batu bamba mudibu mua kuyukila ne bafue.

Miyuki eyi itu milelela anyi? Yoyi milelela, kayenaku ibengangana ne mêyi a mu Bible atudi bamone kulu eku anyi? Kristo Yezu wakamba mudi Dîyi dia Nzambi dikale bulelela. (Yone 17:17) Bulelela kabutu ne malu adi abengangana to. Nunku Bible udi utuleja patoke mushindu utudi mua kumona malu adi bantu bamba mudi bafue mua kuambuluisha badi ne muoyo. Udi utulondela bualu bua muntu kampanda uvua mutete bua kukeba diambuluisha kudi bafue. Tuetu babale muyiki eu bimpe menemene, netupete bulelela.

Mukalenge udi ulomba diambuluisha kudi bafue

Tudi ku Nord kua Isalele, muaba uvua mukalenge Shaula ne basalayi bende bakeba kuluangana ne basalayi bavua bakuatshisha buôwa ba bena Peleshete. Pavua Shaula mumone tshitudilu tshia bena Peleshete, ‘mutshima wende wakakanka bikole.’ Tshikondo atshi ukavua mulekele ntendelelu mulelela. Ke bualu kayi Yehowa katshivua kabidi wandamuna masambila ende to. Nkuepi kuvua Shaula mua kuya kukeba diambuluisha? Samuele muprofete wa Nzambi ukavua mufue.​—1 Samuele 28:3, 5, 6.

Shaula wakaya kukeba tshia kuenza kudi mukaji muena mbuku wa ku En-dô. Wakamulomba bua ‘amumueneshile Samuele’ ukavua mufue. Muena lubuku wakamupatuila tshivuaye ubikila ne: mukishi wa Samuele. Mukishi au kuambila Shaula ne: bena Peleshete bavua ne bua kumutshimuna, kumushipa yeye ne bana bende. (1 Samuele 28:7-19) Tshintu atshi tshivua bushuwa Samuele mujuke ku bafue anyi?

Anji elabi meji. Bible udi wamba ne: padi muntu ufua ‘udi upingana ku dimfuenkenya diende’ ne ‘malu avuaye upangadija adi ajimina.’ (Musambu 146:4) Shaula ne Samuele bavua bamanye ne: Nzambi uvua mukandike bua kubukisha mbuku. Ke bualu kayi Shaula ukavua muipate bena mbuku bonso mu ditunga diende.​—Lewitiki 19:31.

Elabi kabidi meji bua bualu ebu. Bu Samuele muprofete wa lulamatu muikale ne muoyo ku bafue, uvuaku mua kushipa mukenji wa Nzambi ne kuenza mudimu ne muena mbuku bua kumonangana ne Shaula anyi? Yehowa katshivua wandamuna kabidi Shaula to. Muena lubuku uvuaku mua kuenzeja Nzambi wa Bukole Buonso bua kuyukila ne Shaula ku butuangaji bua Samuele ukavua mufue anyi? Nansha kakese. Nunku Samuele uvuabu bapatule au kavua muprofete wa lulamatu wa Nzambi nansha. Uvua nyuma mubi anyi demon uvua udiamba muvuaye Samuele uvua mufue.

Bademon mbanjelu bavua batombokele Nzambi kale ku ntuadijilu kua malu a bantu. (Genese 6:1-4; Yuda 6) Bademon aba badi batangila bantu patshidibu ne muoyo; mbamanye tshimfuanyi tshia muntu yonso, mutuye wakula ne wenza malu. Mbasue kutangalaja lungenyi lua ne: Bible udi ushima. Kabiena bitukemesha padi Bible utukandika bua kubuelakana mu mishindu yonso ne nyuma mibi. (Dutelonome 18:10-12) Nyuma mibi eyi itshidi yenza mudimu too ne lelu.

Ke bualu kayi tudi tumona bantu ba bungi bamba muvuabu “bumvue” anyi “bamone” bana babu bakadi bafue. Nansha mudi dimueneka ne diumvua dia nunku mua kumueneka bu dimpe, kadi nyuma mibi mmidisuike bua kushima bantu. * (Efeso 6:12) Ela kabidi meji bua bualu ebu: Yehowa udi Nzambi wa dinanga udi ututabelela. Bu bafue ne muoyo muaba kampanda ne bikale ne mushindu wa kuambuluisha balunda ne balelela babu, Nzambi wa dinanga uvuaku mua kukandika bantu bua kuyukila nabu ne kuamba mudi ‘bualu ebu bubi’ anyi? Tòo! (1 Petelo 5:7) Kadi kudiku muaba muimpe utudi mua kupetela diambuluisha anyi?

Diambuluisha dilelela bua badi ne muoyo ne bafue

Malu atudi bafume ku diumvua aa adi aleja ne: bafue kabena ne bukole bua kuambuluisha badi ne muoyo to. Kukeba diambuluisha kudi bafue nkubi menemene ne bobu bine kabena mua kutuambuluisha to. Kudi kutukebela njiwu ya bungi bualu kudi kushipa mikenji ya Nzambi ne kudi mua kutushiya bapika ba bademon.

Bible udi wamba ne: anu Yehowa Mufuki wetu ke udi mua kutuambuluisha. Udi mua kutusungila ku lufu. (Musambu 33:19, 20) Yehowa mmusue kutuambuluisha lelu. Ke bualu kayi udi utupesha ditekemena dia bushuwa dishilangane ne dia bena mbuku.

Tamba muena bualu butuvua batuadije nabu uvua mulonge dishilangana didi pankatshi pa ditekemena dia dishima didi bena mbuku bapesha bantu ne bulelela budi Yehowa utuambila. Bena mbuku bavua bambe ne: yeye kayi mulambule bakishi, uvua ne bua kubula ku mateta a mu kalasa. Tamba ukavua mutuadije kulonga Bible ne Bantemu ba Yehowa. Uvua mumanye tshitu tshifikila muntu padiye ufua ne mumanye kabidi ne: bademon ke batu bangata muaba wa bafue. Tamba wakabenga bua kukeba diambuluisha kudi bena manga. Nansha muvua mamuende umutatshisha bikole wakamuambila ne: “Meme mubule, nengenze muanyi muonso bua kukuata tshidimu tshialua.”

Tshiakenzeka ntshinyi? Wakapatuka wa kumpala ku mateta! Mamuende wakakema bikole, kulekelaye malu a mbuku ne katshivua umuambila kabidi bua kulambula bakishi to. Tamba wakalonga ne: Yehowa udi utukandika bua ‘kuya kudi bafue bua kukuatshisha badi ne muoyo.’ (Yeshaya 8:19) Dilonga dia Bible diakamupesha dishindika dia ne: bua yeye kututa diakalenga uvua ne bua kunanga mikenji ya Nzambi.​—Musambu 1:1-3.

Netuambe tshinyi bua bana betu bakadi bafue? Tudiku mua kubamona kabidi anyi? Nansha mudi Yehowa utuambuluisha tuetu badi ne muoyo, mmulaye kabidi bua kubisha bafue. Yeshaya mumane kumvuija mudi bafue kabayi ne bukole, udi wamba mu nshapita wa 26 mvese wa 19 ne: ‘Bafue bebe nebikale ne muoyo. Tabalayi ne imbayi bienu, nuenu badi balala mu dimfuenkenya!’ Mulayi udi utungunuka wamba ne: buloba nebupatule “bafue badimu”.

Elabi meji! Binunu ne binunu bia bantu badi balala mu nkita nebabishibue! Bible udi wamba ne: Yehowa udi ‘ujinga’ bua kubisha bafue. (Yobo 14:14, 15) Dilaya dia mushindu eu didiku dimueneka bu didi kadiyi mua kukumbana anyi? Bua mushindu uvua Yezu mushindike mudi ditekemena edi dilelela, wakamba mudi bafue bikale ne muoyo ku mêsu kua Yehowa.​—Luka 20:37, 38.

Udiku pebe musue kuikala ne ditekemena edi anyi? * Tungunuka ne kulonga malu malelela a mu Bible. Paudi wenda ulonga neumone ne: Yehowa udi mua kuambuluisha badi ne muoyo ne bafue ne milayi yende nya ‘kueyemena ne milelela.’​—Buakabuluibua 21:4, 5.

[Mêyi adi kuinshi]

^ tshik. 2 Tudi bashintulule dîna.

^ tshik. 18 Wewe musue kumanya malu a bungi pa tshiena-bualu etshi, bala broshire wa Spiritu ya bafue​—Idi mua kukuambuluisha anyi kukuenzela bibi? Ituku menemene anyi? mupatula kudi Bantemu ba Yehowa.

^ tshik. 26 Bua wewe kumanya malu a bungi adi Bible mulaye bua dibika dia bafue, bala nshapita wa 7 wa mukanda wa Bible utu ulongesha tshinyi menemene? mupatula kudi Bantemu ba Yehowa.

[Lungenyi lunene lua mu dibeji 21]

Tutu anu ne dijinga dia kumonangana ne bantu batudi bafuishe

[Tshimfuanyi mu dibeji 22]

Muprofete Samuele uvuaku mumbuke ku bafue bua kulua kuyukila ne Shaula anyi?