Bukalenge bua bena Lomo buvua bukuata bantu ba bungi ku bupika ku makanda pavua basalayi babu butshimuna tshimenga kampanda. Bantu bavuabu bakuata aba bavua babapana ne kabavua mua kupingana ku nzubu yabu anyi kumonangana ne bena mu mêku abu to.

Bapika ba bungi bavua benza midimu ya lufu mu mine, kadi babidime ne bena midimu ya diboyi bavua bobu bimpe. Bavua benzeja mupika bua kuela tshiamu mu nshingu tshidibu bafunde miaku kampanda idi ileja ne: mupika eu yeye munyeme, ne muntu mukuabu yeye mumupingaje kudi mfumuende, bavua ne bua kumupesha difutu. Bapika bavua bateta kunyema misangu ne misangu bavua babatua tshitampi tshia dileta dia F (fugitivus) didi diumvuija munyemi.

Mukanda wa mu Bible wa Filemona udi wakula bua muvua mupostolo Paulo mupingaje Onesimo mupika wa Filemona uvua munyeme, kudi mfumuende. Nansha muvua Filemona muikale ne bukokeshi bua kunyoka Onesimo bikole, Paulo wakalomba Filemona bua ‘amuakidile bimpe,’ bua dinanga dia buena Kristo ne bulunda buabu.​—Filemona 10, 11, 15-18.

Foinike, udi upetangana ndambu bimpe ne Lebanona wa lelu, uvua mumanyike bikole bua bilamba bikunzubile bia mu Tulo. Mukalenge Solomo wa mu Isalele wa kale uvua mulengeje ntempelo wende ne “bilulu bikunzubile” bivua bienza kudi muena Tulo.​—2 Kulondolola 2:13, 14.

Bilamba bikunzubile bia mu Tulo bivua mushinga mukole mu tshikondo atshi, bualu bua kubienza bivua bikengela kuenza mudimu mukole. Tshia kumpala, balobi bavua bangula malandi anyi nyonga * ya bungi mu mâyi manene; bua kuenza tshilamba tshimue. Bivua bikengela kusangisha nyonga 12 000. Tshibidi, bavua bumbusha malandi mu bizubu biawu bua kuangata mâyi adimu adi alembuka. Bavua bela luepu mu bintu ebi ne babiteka pa munya matuku asatu. Pashishe, bavua babisopakaja ne mâyi a mbuu ne babiela mu milondo babibuikidija bua bienze ndambu wa matuku.

Munkatshi mua bidimu bia bungi bu muvua bena Foinike bakuata matunga makuabu ku bupika, bavua batungunuke ne kuenza bilamba bikunzubile bia mu Tulo ebi ne kubipana. Bakapeta bishadile bia bilamba biabu bikunzubile ebi pabuipi ne Mbuu wa Mediterane ne ku Est kua Cadix, mu Espagne.