Balumbuluishi 9:1-57

  • Abimeleke ulua mukalenge mu Shekeme (1-6)

  • Lusumuinu lua Yotama (7-21)

  • Bukokeshi bua tshikisu bua Abimeleke (22-33)

  • Abimeleke udi uluisha Shekeme (34-49)

  • Muntu mukaji utapa Abimeleke; udi ufua (50-57)

9  Pakapita matuku, Abimeleke+ muana wa Yelubâla wakaya kudi bana babu ne mamuende ku Shekeme, yeye kubambila bobu ne dîku dijima dia kakuende ne:*  “Ebejayiku balombodi* bonso ba mu Shekeme ne: ‘Tshidi tshimpe buenu nuenu ntshinyi? Ntshia bana bonso 70 ba Yelubâla+ banukokeshe anyi ntshia muntu umue anukokeshe? Nuvuluke ne: meme ndi mufuba wenu ne musunyi wenu menemene.’”*  Nunku bana babu ne mamuende bakamuakuila kudi balombodi bonso ba mu Shekeme, ne mioyo yabu ivua ijinga kulonda Abimeleke bualu bakamba ne: “Yeye udi muanetu menemene.”  Nunku bakamupesha bitupa 70 bia arjan bia mu nzubu* wa Bâla-belita,+ ne Abimeleke wakabifuta bantu bavua kabayi ne tshia kuenza ne bapange bukalanga bua baye kumufila.  Pashishe wakaya ku nzubu wa tatuende ku Ofela,+ yeye kushipa bana babu,+ bana ba Yelubâla, bantu balume 70, pa dibue dimue. Anu Yotama muana wa mukala wa Yelubâla ke uvua mupanduke, bualu uvua musokome.  Pashishe balombodi bonso ba mu Shekeme ne Bete-milo mujima bakadisangisha pamue, kutekabu Abimeleke mukalenge,+ pabuipi ne mutshi munene, lua ku dikunji divua mu Shekeme.  Pavuabu bambile Yotama bualu ebu, wakaya diakamue, kuimanaye pa mutu pa mukuna wa Gelizima,+ kubelaye lubila ne dîyi dikole ne: “Ntelejayi, nuenu balombodi ba mu Shekeme, nunku Nzambi neanuteleje.  “Musangu mukuabu mitshi yakaya bua kuela mukalenge manyi bua ikale ku mutu kuayi. Nunku yakambila mutshi wa olive ne: ‘Utukokeshe.’+  Kadi mutshi wa olive wakayambila ne: ‘Ndi ne bua kulekela mafuta anyi,* adibu batumbisha nawu Nzambi ne bantu, bua kuya kunyungakana ku mutu kua mitshi mikuabu anyi?’ 10  Pashishe mitshi yakambila mutshi wa mfigi ne: ‘Luaku utukokeshe.’ 11  Kadi mutshi wa mfigi wakayambila ne: ‘Ndi ne bua kulekela bushême buanyi ne bimuma bianyi bimpe bua kuya kunyungakana ku mutu kua mitshi mikuabu anyi?’ 12  Pashishe mitshi yakambila muonji wa tumuma tua mvinyo ne: ‘Luaku utukokeshe.’ 13  Muonji wa tumuma tua mvinyo wakayandamuna ne: ‘Ndi ne bua kulekela mvinyo wanyi mupiamupia udi usankisha Nzambi ne bantu, bua kuya kunyungakana ku mutu kua mitshi mikuabu anyi?’ 14  Ndekelu wa bionso, mitshi mikuabu yonso yakambila kamutshi ka mêba ne: ‘Luaku utukokeshe.’+ 15  Ke kamutshi ka mêba kuambila mitshi ne: ‘Binuikala bushuwa nungela manyi bua ngikale mukalenge ku mutu kuenu, luayi nusokome muinshi mua dileji dianyi. Kadi biobi kabiyi nunku, kapia kapatuke mu kamutshi ka mêba, kuoshe mitshi ya sedre ya mu Lebanona.’ 16  “Mpindieu panudi bateke Abimeleke mukalenge,+ nudiku benze nanku ne muoyo mujima ne bunême anyi? Nudiku baleje Yelubâla ne ba mu nzubu muende bulenga ne bamuenzele malu bu mudibi bimukumbanyine anyi? 17  Pavua tatuanyi munuluile mvita,+ uvua muteke muoyo* wende mu njiwu bua kunupandisha mu tshianza tshia Midiyana.+ 18  Kadi lelu nudi batombokele ba mu nzubu wa tatuanyi ne bashipe bana bende, bantu balume 70, pa dibue dimue.+ Pashishe nudi bateke Abimeleke, muana wa mupika wende mukaji,+ mukalenge ku mutu kua balombodi ba mu Shekeme anu bualu mmuanenu. 19  Bushuwa, binuikala nuenzela Yelubâla ne ba mu nzubu muende malu lelu eu ne muoyo mujima ne bunême, nusanke bua Abimeleke ne yeye pende asanke buenu nuenu. 20  Kadi biobi kabiyi nanku, kapia kapatuke munda mua Abimeleke, kuoshe balombodi ba mu Shekeme ne Bete-milo,+ ne kapia kapatuke munkatshi mua balombodi ba mu Shekeme ne Bete-milo, kuoshe Abimeleke.”+ 21  Pashishe Yotama+ wakanyema muanabu Abimeleke, kunyemenaye ku Bê, kusombelaye kuntu aku. 22  Abimeleke wakakokesha* Isalele bidimu bisatu. 23  Pashishe Nzambi wakalekela lukuna lujuka* pankatshi pa Abimeleke ne balombodi ba mu Shekeme, bobu kubanga kutungila Abimeleke tshitungu. 24  Biakenzeka nanku bua kusombuela malu a tshikisu avuabu benzele bana ba balume 70 ba Yelubâla, bua kuteka dibanza dia mashi abu pa mutu pa muanabu Abimeleke bualu uvua mubashipe+ ne pa mutu pa balombodi ba mu Shekeme bualu bavua bamuambuluishe bua yeye kushipa bana babu. 25  Nunku balombodi ba mu Shekeme bakateka bantu pa nsongo ya mikuna bua kumualamina, ne bavua banyenga bintu bia muntu yonso uvua upitshila mu njila pabuipi nabu. Bakalua kuambila Abimeleke bualu abu. 26  Pashishe Gala muana wa Ebede ne bana babu bakasambuluka, kubuelabu mu Shekeme,+ ne balombodi ba mu Shekeme bakamueyemena. 27  Bakaya mu mpata, kupuolabu tumuma tua mvinyo mu madimi abu a tumuma tua mvinyo, kutukamabu, ne kuenzabu tshibilu, pashishe bakabuela mu nzubu wa nzambi wabu,+ kudiabu, kunuabu, ne kuelabu Abimeleke mulawu. 28  Ke Gala muana wa Ebede kuambaye ne: “Abimeleke nnganyi? Shekeme nnganyi bua tuetu kumuenzela mudimu? Yeye ki mmuana wa Yelubâla+ anyi? Zebula ki mmuleji mpala wende anyi? Enzelayi bantu ba Hamô, tatuende wa Shekeme, mudimu! Kadi tudi mua kumuenzela yeye mudimu bua tshinyi? 29  Bu bantu aba bikale ku bulombodi buanyi, mvua mua kuipata Abimeleke.” Pashishe wakambila Abimeleke ne: “Vudija tshiluilu tshiebe ne patuka bua tuluangane.” 30  Pavua Zebula mukokeshi wa tshimenga mumvue mêyi a Gala muana wa Ebede, tshiji tshiende tshiakatema. 31  Nunku wakatuma bantu ne mukenji kudi Abimeleke mu musokoko,* wamba ne: “Mona! Gala muana wa Ebede ne bana babu badi mpindieu mu Shekeme; mona, badi basaka bantu ba mu tshimenga bua kukutombokela. 32  Nunku ubande butuku, wewe ne bantu bebe, walamine mu mpata. 33  Diakamue padi dîba dipatuka mu dinda, ujuke mu dinda menemene bua kuluisha tshimenga; nunku padiye upatuka ne bantu bende bua kukuluisha, wenze tshionso tshiudi mua kuenza bua kumutshimuna.”* 34  Nunku Abimeleke ne bantu bonso bavuaye nabu bakajuka butuku, bobu kualamina mu bisumbu binayi bua kuluisha Shekeme. 35  Pavua Gala muana wa Ebede mupatuke ne muimane ku tshibuelelu tshia tshiibi tshia tshimenga, Abimeleke ne bantu bavuaye nabu bakajuka muaba uvuabu balamine. 36  Pakamona Gala bantu abu, wakambila Zebula ne: “Tangila! Bantu badi bapueka bafumina ku nsongo ya mikuna.” Kadi Zebula wakamuambila ne: “Udi umona mindidimbi ya mikuna bu bantu.” 37  Gala wakamba pashishe ne: “Tangila! Bantu badi bapueka bafumina munkatshi mua ditunga, ne tshisumbu tshimue tshidi tshiluila mu njila wa mutshi munene wa Meonenima.” 38  Zebula wakamuandamuna ne: “Kuditumbisha kuebe kua ne: ‘Abimeleke nnganyi bua tuetu kumuenzela mudimu kudi penyi?’+ Aba ki mbantu bauvua mubenge anyi? Patukaku mpindieu uluangane nabu.” 39  Nunku Gala wakapatuka muikale ku mutu kua balombodi ba mu Shekeme, yeye kuluangana ne Abimeleke. 40  Abimeleke wakamulonda, kadi Gala wakamunyema, ne bantu ba bungi bakakuluka bashipa too ne ku tshibuelelu tshia tshiibi tshia tshimenga. 41  Nunku Abimeleke wakatungunuka ne kusombela mu Aluma, ne Zebula+ wakipata Gala ne bana babu mu Shekeme. 42  Dituku diakalonda bantu bakapatuka, kuyabu mu mpata, ne bakambila Abimeleke bualu abu. 43  Nunku wakangata bantu bende, yeye kubatapulula mu bisumbu bisatu, kualaminaye mu mpata. Pavuaye mumone bantu bapatuka mu tshimenga, wakabaluisha, yeye kubashipa. 44  Abimeleke ne bisumbu bivuaye nabi bakaya kumpala lukasa, kuimanabu ku tshibuelelu tshia tshiibi tshia tshimenga pavua eku bisumbu bikuabu bibidi biluisha bantu bonso bavua mu mpata, kubashipabu. 45  Abimeleke wakaluisha tshimenga atshi dituku adi dijima, yeye kutshikuata. Wakashipa bantu bavuamu, pashishe wakupula tshimenga atshi,+ yeye kumiaminamu mukele. 46  Pavua balombodi bonso ba tshibumba tshia mu Shekeme bumvue bualu ebu, bakaya diakamue mu nzubu wa muinshi mua buloba* wa mu nzubu* wa Ele-belita.+ 47  Diakamue pakambilabu Abimeleke ne: balombodi bonso ba tshibumba tshia mu Shekeme bavua badisangishe kaba kamue, 48  Abimeleke ne bantu bonso bavuaye nabu bakabanda ku mukuna wa Salemona. Abimeleke wakangata kasuyi mu tshianza tshiende, kukosaye ditamba dia mutshi, kuditekaye pa dikaya diende ne kuambilaye bantu bavua nende ne: “Nudi bamone tshindi muenze, enzayi bia muomumue lukasa!” 49  Nunku bantu bonso bakakosa pabu matamba, bobu kulonda Abimeleke. Pashishe bakateka matamba au ku nzubu wa muinshi, bobu kutua nzubu au kapia. Nunku bantu bonso bavua mu tshibumba tshia Shekeme bakafua pabu, bantu batue ku tshinunu, balume ne bakaji. 50  Pashishe Abimeleke wakaya ku Tebese; wakasa tshitudilu bua kuluisha Tebese, yeye kumukuata. 51  Kuvua tshibumba tshikole munkatshi mua tshimenga atshi, ne bantu balume ne bantu bakaji bonso ne balombodi bonso ba mu tshimenga bakanyemenamu. Bakadikangilamu, kubandabu pa mutu pa tshibumba atshi. 52  Abimeleke wakaya ku tshibumba bua kutshinyanga. Kusemenaye ku tshibuelelu tshia tshibumba bua kutshitua kapia. 53  Kadi muntu mukaji mukuabu wakalekelela dibue dia mpelu pa mutu wa Abimeleke, yeye kumutayisha kabalubalu ka mutu.+ 54  Yeye wakabikila lukasa muambuluishi uvua mumuambuile bintu biende bia mvita, kumuambilaye ne: “Tula muele webe wa mvita unshipe, bua kabalu kuamba bua bualu buanyi ne: ‘Muntu mukaji wakamushipa.’” Nunku muambuluishi wende wakamutua muele, yeye kufua. 55  Pavua bantu ba mu Isalele bamone ne: Abimeleke uvua mufue, bakalukila bonso ku nzubu yabu. 56  Nunku Nzambi wakafuta Abimeleke bua bubi buvuaye muenzele tatuende pavuaye mushipe bana babu ba balume 70.+ 57  Nzambi wakenza kabidi bua bubi bua bantu ba mu Shekeme bubapinganyine pa mitu yabu nkayabu. Nunku mulawu wa Yotama+ muana wa Yelubâla+ wakabakuata.

Note

Ku mua.: “dîku dia nzubu wa tatuende wa mamuende.”
Anyi pamuapa: “bena buloba.”
Anyi “muanenu wa mu mashi.”
Anyi “ntempelo.”
Anyi “dikuama tumuma tua bungi.”
Anyi “anyima.”
Anyi “wakadivuija mukokeshi ku mutu kua.”
Ku mua.: “wakatuma nyuma mubi.”
Anyi “ne budimu.”
Anyi “umuenzele tshidi tshianza tshiebe mua kumuenzela.”
Anyi “muaba wa kusokomena.”
Anyi “ntempelo.”